Rol en positie van de sector onderwijs in Integrale Jeugdhulp
Hulpaanbod teveel aanbodgestuurd Aanbod onvoldoende duidelijk en doorzichtig Gebrekkige toeleiding Gebrek aan coördinatie en gedeelde zorg Overlappingen en lacunes Hulp op de eerste lijn onvoldoende Onvoldoende toepassing van het subsidiariteitsprincipe geen gegevens over hulpvragen zo snel mogelijk hulp indien nodig de beste hulp Kwaliteit én meest aangewezen De aanleiding
Wat voorafging Experimenten in 3 regio’s: Limburg, Gerechterlijk arrondissement Antwerpen en Gent-Meetjesland Netwerken rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp, toegangspoort, modules Eindrapport van Centrale Commissie
KADERDECREET INTEGRALE JEUGDHULP
Kaderdecreet Integrale Jeugdhulp Integrale jeugdhulp wil de ontplooiingskansen van minderjarigen, hun ouders en personen uit hun leefomgeving vrijwaren en hun welzijn en gezondheid bevorderen. Daartoe wil ze een brede waaier van hulpverleningsmogelijkheden kunnen aanbieden die het resultaat is van intersectorale samenwerking en afstemming. Integrale Jeugdhulp respecteert daarbij te allen tijde het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind.
Welke Jeugdhulp? Algemeen Welzijnswerk Bijzondere Jeugdbijstand Centra voor Integrale Gezinszorg Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Centra voor Leerlingenbegeleiding Kind en Gezin Vlaams Agentschap voorPersonen met een Handicap
Algemeen welzijnswerk: JAC, teleonthaal, slachtofferhulp, drughulp, ambulant gezins- en relationeel welzijnswerk, …. bijzondere jeugdbijstand: CBJ, Bemiddelingscommissie, sociale dienst van de jeugdrechtbank, voorzieningen (dagcentra, OOOC, begeleidingstehuizen, gemeenschapsinstellingen,…)
Geestelijke gezondheidszorg: Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Kind en Gezin: vertrouwenscentra kindermishandeling, CKG’s, inloopteams en preventieve werking (enkel onthaal, niet de laagdrempelige opvoedingsondersteuning) Vlaams Agentschap: MPI’s, thuisbegeleiding, pleegzorg, tehuizen voor kortverblijf,… CLB: CLB
Maximale vraaggerichtheid Hulp= laagdrempelig en bereikbaar vraag van de cliënt staat centraal + rechtspositie en participatie Hulp = zo licht en kortdurend mogelijk naadloze hulpverlening instemming van de cliënt gericht op vergroten zelfstandig handelen van de cliënt
ORGANISATIE
CENTRAAL/REGIONAAL –managementcomité –adviesraad –advies van de VLOR mbt uitvoeringsbesluiten –beleidsondersteunend team - Stuurgroep: bestaat uit vertegenwoordigers van de sectoren, van de ouders, de minderjarigen, en de beleidsmedewerker / VOORBEELD: West-Vlaanderen CLB: Dhr. Simoens André en Dhr. De Groote Karel (Dhr. Declercq Eddy en Dhr. Supply Kris) - De beleidsmedewerker staat in voor de voortgang van het proces IJH in de regio: Koen GEVAERT + stafmedewerkers (regioplan, netwerken RTJ en crisis, ….) -SECTORAAL OVERLEG CLB West-Vlaanderen -VLAAMS SECTORAAL OVERLEG
CONCREET
Toegangspoort niet rechtstreeks toegankelijke hulp kan slechts ingezet worden na kwaliteitsvolle indicatiestelling –diagnostiek wordt aangeleverd door het werkveld kwaliteitseisen –wat is minimaal noodzakelijk, wat meest wenselijk? –intersectorale toegangspoort geeft toegangsticket: vervangt de bestaande toegangspoorten Bureau CBJ en PEC VLAFO OPDRACHT CLB BEWAKEN!!!!!!!!!!!!! –=> gemengde werkgroep toegangspoort
Gerechtelijke jeugdhulp en maatschappelijke noodzaak hoe moet de overgang georganiseerd worden van de hulp waarmee de cliënt instemt naar de gedwongen hulp? hoe wordt de toegang tot de gerechtelijke jeugdhulp georganiseerd? wat zijn de vorderingsgronden? ONDERWIJS: spijbelen: maatschappelijke noodzaak
Netwerken rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp de voorzieningen van de 6 sectoren werken samen in een netwerk rechtstreeks toegankelijke hulp aandacht voor belendende sectoren –politie, huisartsen, kinderpsychiatrie, ocmw,… doel: signaaldetectie en toeleiding; toegang garanderen, tijdig diagnose van het probleem, hulpgarantie, afstemmen hulpaanbod, hulpcoördinatie op 2 niveau’s –organisatorische netwerken, netwerken rond kneldossiers: belangrijk: aankaarten van problemen die wij ervaren op de snijlijn als draaischijf!
Rol CLB en uitdagingen? Belangrijke partner: algemeen onthaal en unieke positie tussen school en welzijn: DRAAISCHIJF is niet CLB, maar wel elke medewerker!!! Knelpunten in de samenwerking onderwijs- welzijn Andere netwerkpartners dan de zes sectoren CLB in verschillende netwerken
Doel en opdrachten het netwerk crisisjeugdhulp Aan alle minderjarigen in een crisissituatie crisishulp garanderen, om te voorkomen dat aan die minderjarigen meer ingrijpende jeugdhulpverlening moet aangeboden worden. CLB: aanmelder!!! En leerkrachten???
Modulering = het beschrijven van het huidige jeugdhulpaanbod in afzonderlijk inzetbare eenheden van hulp, aan de hand van een gemeenschappelijke taal: elke voorziening!!! raadpleegbaar doel: hulpaanbod transparanter maken instrument dat kan bijdragen tot vraagsturing en intersectorale afstemming
MODULES CLB Belangrijk: uitgangspunt: CLB werkt subsidiair tov de school en de interne leerlingenbegeleiding –Rechtstreeks toegankelijk: dus ook duidelijk profileren naar gebruikers! –voor leerlingen werkgebied (uitz. Algemeen onthaal) –huidige hulpaanbod, dus preventie en schoolondersteuning niet gemoduleerd –kan wijzigen
Overzicht typemodules CLB Ambulant onthaal voor schoolgaande kinderen, jongeren, hun gezin en anderen uit hun leefomgeving Ambulante vraagverheldering voor…. Ambulante informatie –en adviesverlening voor…. Korte ambulante begeleiding voor schoolgaande kinderen en jongeren Ambulante ondersteuning van leerkrachten in het kader van de begeleiding van een leerling Ambulant diagnostisch onderzoek voor schoolgaande kinderen, jongeren en hun gezin
Ambulant diagnostisch onderzoek en indicatiestelling voor schoolgaande kinderen en jongeren Mobiele en ambulante bemiddeling in conflicten in de onderwijsleersituatie, tussen schoolgaande kinderen, jongeren, hun gezin en hun leefomgeving Ambulante begeleiding van gezinnen in het kader van de begeleiding van een leerling Ambulante vraagverheldering voor schoolgaande kinderen, jongeren, hun gezin en hun leefomgeving in het kader van leerplichtproblemen
Vlaams Beleidsplan IJH Prioriteiten: –Toegankelijkheid verbeteren van RTJ en CJ –Kwaliteit verhogen in omgaan met “verontrustende situaties” –Toegankelijkheid verbeteren niet-RTJ –Continuïteit en coördinatie verbeteren –Crisisjeugdhulp garanderen en verbeteren
Toegankelijkheid verbeteren Bereikbaarheid en beschikbaarheid verbeteren: kwantitatieve evaluatie en eventueel herschikkingen Kwaliteitsvolle uitbouw brede toegang via zelfevaluatie en vorming Bekendmaking van het netwerk Diversiteit clïent en verhogen begrijpbaarheid aanbod Diagnostiek inventariseren
Kwaliteit hulp in verontrustende situaties Signaallijst Richtlijn Afspraken tussen Jongerenwelzijn en Kind en Gezin Deontologisch kader
Continuïteit in en coördinatie van de jeugdhulp Samenwerkings –en verwijzingspraktijken: –Regionale praktijkrapporten, kwaliteitsvolle verwijzingen (vb. via verwijsbrief) –Trajectbegeleiding? –Ondersteuning cliëntoverleg
Afstemming vraag en aanbod Crisishulpprogramma’s optimaliseren Transparantie hulpaanbod: databank modulering ( en kwaliteit verbeteren van moduleswww.jeugdhulpwijzer.be
Toegankelijkheid niet-RTJ Toegangspoort: –Rapport –Gemengde werkgroep –Maatschappelijke noodzaak –D-document
ONDERWIJS EN CLB ROL EN POSITIE
In het achterhoofd te houden Partner in integrale jeugdhulp Onderwijs en CLB = een takenpakket dat veel ruimer is dan hulpverlening MAAR…. Niet alles zelf willen oplossen -niet alles zelf willen doen Rekening houden met het onderwijsbeleid
Eindtermen behalen Output op niveau van de leerling Output op niveau van voorwaardelijke processen Samenwerkingsverbanden met als doel (a) versterken van deskundigheid en (b) verhogen van de inzetbaarheid van begeleiding en hulp. CLBPed. Begeleiding Nascholing Buitengewoon onderwijs IJH Gelijke onderwijskansen scheppen en garanderen doelgroep gelijkekansen kwaliteitsvolle verwijzing naar BO- maatwerk LEERZORG Zorgbeleid en zorgcoördinatie o.a. doelgroep leerstoornissen Geïntegreerd ondersteunings- aanbod Inschrijving kind met handicap Visie op kwaliteit in onderwijs 2 pijlers Voorkomen van drop-out en spijbelgedrag - opvolging van leerplicht Zorgbeleid (school en CLB) Kwetsbare onderwijsgebruiker
School en CLB Wegwijzers plaatsen. Overleg m.b.t. RTH school Vragen ontvangen Gepast omgaan met signalen Deel van het netwerk - aanbod in RTH -intakeregistratie - omgaan met signalen - organisatie toeleiding -draaischijf school-jeugdhulp CLB Rol van school en CLB in IJH Onderdeel van de leerlingenbegeleiding VraagverhelderingVraagverheldering CLB / ll-begel. diagnostiek TP Zorgbeleid op de school Maak van de leerkracht geen hulpverlener.....maar garandeer wél kwaliteit van onderwijs! PREVENTIE
Spanningsvelden Regio’s: eigen weg –Efficiëntie en effect op terrein Verschillende snelheden regio’s en eigenheid Brussel Werkgroepen Materiaal Weinig meerwaarde voor de medewerkers –Verslaggeving –Vergaderlast ►meer centrale aansturing (CLB-profiel)
–Sectoraal beleid versus IJH (geen zevende sector!), maar …IJH-toets! –UITDAGINGEN! Dossier, toegangspoort, … –CLB is een gegeerde partner……maar….onze opdracht is ruimer dan alleen hulpverlening SECTORALE STANDPUNTEN! - verwijsbrief, overbruggingshulp, crisisaanmelding, vervolghulp….
Afstemming: een voortdurende opdracht voor iedereen! CLB/School CLB/WELZIJN CLB/SCHOOL/WELZIJN: –DRAAISCHIJFFUNCTIE CLB vanuit deskundigheid en professionaliteit –PROFIEL CLB –AFSTEMMING INTERNE/EXTERNE LLBEGELEIDING –BEROEPSGEHEIM VERSUS AMBTSGEHEIM: »Ook spanningsveld in communicatie met de school: wat vertellen tegen wie/ duidelijke afspraken tussen school en CLB in functie van communicatie met welzijn –ONDERWIJS ALS BIJSTANDSPERSOON –DOSSIERGEGEVENS...en de school???? –OVERLEG PBD: overleg met Bijzondere Jeugdbijstand –COMMUNICATIE NAAR SCHOLEN: BJB en bijstandsfiguur
MEER INFO?