De transformatie van het sociaal domein in financieel perspectief VNG-congres gemeentefinanciën 18 november 2013

Budgetontwikkeling sociaal domein Ruim 1,5 miljard bezuinigen (excl. extramuralisering) Risico groei (alle gemeenten) > 0,7 miljard? Risico herverdeling (deel gemeenten) ‘smal’ budget: 9 miljard ‘Breed’ budget: 14 miljard

Budgetontwikkeling sociaal domein

Kansen Ombuigen claim-cultuur Ontmedicalisering Ontbureaucratisering Ontkokering, ontdubbeling Kwaliteit van leven Maatschappelijke participatie Van systeem naar leefwereld… …alwaar meer eigen kracht

Basis-pad: transitie huidig stelsel Prijs drukken Mogelijkheden beperkt door bestaande regelgeving en instituties. Gevoelig in Den Haag Volume verlagen In transitie vooral vermindering, geen substitutie Mogelijkheden beperkt door zorgplicht/open einde Trendmatige groei In ‘smal’ zeker niet genoeg te halen, in breed wel? Gevoelig in college en raad. Conclusie Kansen nauwelijks in beeld Laag maatschappelijk rendement, evengoed grote risico’s

Alternatief Maximaal maatschappelijk rendement: het kan beter ondanks minder Sturen op kansen Sleutelwoorden Maatwerk Preventie Burgerkracht Generalisten Leefwereld

Andere arrangementen Vaker burgerkracht –Soms volledige substitutie –Vaak verschuiving in mix burgerkracht-publieke inzet Vaker algemeen Vaker collectief Minder vaak individueel, specialistisch Andere invulling individueel, specialistisch –Zowel intensiever (preventie) als extensiever (mee-ademen) Minder lang individueel, specialistisch

Andere sturing Burger voert regie Meer ruimte en mandaat professionals Partnerschap met organisaties Voorwaarde: wie ruimte wil, maakt zich mede- verantwoordelijk voor budgetbeheersing Vermindering wij-zij karakter arrangementen-mix laat zich niet protocolleren. Maatwerk nodig Gekantelde uitvoering. In sociale teams

Waar moet de winst dan komen? Prijs: –Productiviteit Ontbureaucratisering, groter mandaat Lagere caseload, grotere ‘blokken’ Kortere lijnen –Salaris (aan voorkant lager dan aan achterkant) –Overhead (administratie en vastgoed) Volume –Meer mogelijkheden in nulde lijn Burgerinitiatieven & Basisvoorzieningen –Ontdubbelingen –Minder individueel, specialistisch –Strengere richtlijnen, meer ruimte voor maatwerk –Einde groei, door einde wij-zij

Zijn er nog extra kosten? Sociale teams –2% Misbruik –1% Aanzuigende werking –0% (is er wel, maar rendeert) Dus totale taakstelling = = 21%

Wanneer sluit het? Nieuwe taken (+HV) (65%) 12,5% minder volume 15% lagere prijs Bestaande taken (35%) 5% minder volume 2,5% lagere prijs Reëel? Samen ontdekken Eerdere ervaringen stemmen optimistisch tenminste…op middellange terwmijn

Conclusie Het ‘alternatief’ lijkt beter dan het basis-pad Veel hoger maatschappelijk rendement Fors kleinere financiële, juridische en politieke risico’s

Drie problemen (die u moet helpen oplossen) De onzekerheden van alternatief – hoewel kleiner dan die van het basis-pad – zijn groter dan onze spelregels toelaten De kost gaat (deels) voor de baat uit –Investeren in 2014 en 2015 Huidige begrotingssystematiek volstaat niet. –Nieuwe nodig –Andere programma-indeling? Hoe groot? Welke ordening? –‘echt’ begroten (aannemen en volgen)