Decentralisatie begeleiding in de MO/VO Wat is er zo bijzonder aan de MO/VO? Ico Kloppenburg, beleidsmedewerker VNG Ard van Briemen, senior beleidsmedewerker VWS Rina Beers, senior beleidsmedewerker Federatie Opvang

In deze presentatie: Ico Kloppenburg: algemene punten Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 In deze presentatie: Ico Kloppenburg: algemene punten Ard van Briemen: Bestuursafspraken en cumulatie Rina Beers: aandachtspunten Federatie Opvang

Waar gaat het over: Extramurale begeleiding, incl. jeugd-AWBZ (lvg) Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Waar gaat het over: Extramurale begeleiding, incl. jeugd-AWBZ (lvg) Ook vervoer van en naar Verblijfsindicaties (ZZP of VPT) blijven AWBZ 2013 nieuwe cliënten en herindicaties 2014 iedereen Taakstelling van 5% Geen overheveling: schrappen AWBZ-functie en creëren nieuwe taak in Wmo Daarnaast: inloop GGz, hulpmiddelen en kort verblijf

Wie zijn de cliënten? Totaal circa 180.000 mensen: Somatisch 38.000 Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Wie zijn de cliënten? Totaal circa 180.000 mensen: Somatisch 38.000 Psychogeriatrisch 14.000 Psychiatrisch 56.000 Verstandelijk 50.000 Lichamelijk 14.000 Zintuigelijk 5.000

Type activiteiten (niet volledig!) woonbegeleiding Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Type activiteiten (niet volledig!) woonbegeleiding •praktische pedag. thuishulp en gezinsondersteuning (PPG) •begeleiding tijdens voorgezet speciaal onderwijs •thuisbegeleiding •dagactiviteiten voor GGZ (DAC) •dagbesteding voor verstandelijk beperkten •logeerhuizen •zaterdagopvang voor kinderen met verstand. beperking •sport voor verstandelijk beperkten •vakantie activiteiten voor verstandelijk beperkten •belevenis- en uitgaanscentrum •activerende psychiatrische thuiszorg •inloophuizen •begeleiding bij rehabilitatietrajecten verslaafden •ontmoetingsgroepen

Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 De Wmo-compensatieplicht wordt uitgebreid Opdracht = bieden van ondersteuning zodat een burger… …een huishouden kan voeren hulp bij het huishouden …zich in en om de woning kan verplaatsen rolstoel aanpassing in de woning, zoals een traplift …kan deelnemen aan het maatschappelijk verkeer en sociale verbanden kan aangaan welzijnsactiviteiten maaltijdverzorging gemeenschappelijke dagbesteding …zich lokaal kan verplaatsen - vervoersmiddel in de regio, zoals een taxibus of scootmobiel … dagelijkse levensverrichtingen kan uitvoeren en het persoonlijk leven structureert en daarover regie voert.

Karakter Wmo zal begeleiding kleuren Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Karakter Wmo zal begeleiding kleuren Wmo is participatiewet Burger centraal, maatwerk gewenst Eigen kracht, zorgzame samenleving en wederkerigheid Verschillen tussen gemeenten horen erbij Geen individuele rechten voor burgers, wel compensatieplicht voor gemeenten

Gemeentelijke visie op begeleiding Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Gemeentelijke visie op begeleiding Visiestuk VNG en G32: Van zorg naar participatie Kantelingsgedachte gebruiken Begeleiding ‘nieuwe stijl’ Nieuwe verbindingen Begeleiding ‘bevrijden’: systeemvrijheid Ad 1: Meer participatie (meer dan zelfredzaamheid) Meer eigen regie (minder afhankelijkheid) Meer betekenisvolle contacten Meer zinvolle activiteiten Meer samenleving (andere overheid, een inclusief beleid) Ad 2: Meer burger (minder cliënt) Meer maatwerk (minder kadertjes) Meer compensatie (minder voorzieningen) Meer informele zorg (andere professionals) Meer algemeen aanbod (minder geïndiceerde begeleiding) Ad 3: Meer leefwereld en menselijke maat (minder instituties) Meer burger-in-zijn-systeem (minder individueel) Meer ondersteuning van informele zorgverleners (minder directe hulpverleners) Meer presentie en preventie (minder herstel) Meer ruimte voor professional (minder protocollen) Meer generalisten, minder specialisten Ad 4: welzijnsaanbod zorg inclusief beleid Werken naar vermogen Zorg voor Jeugd wijk- en kerngericht werken Ad 5: Meer eenvoud (minder kastjes en muren) Meer algemeen beschikbaar (minder indicatie) Meer vertrouwen (minder controle) Meer rendement (minder kosten) Meer inspelen op behoefte (minder ‘vaste’ arrangementen)

Transitie begeleiding Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Transitie begeleiding Grote ambities, realistische verwachtingen Aansluiten bij voorlopers Regie in bescheidenheid, inkoop in partnerschap Regionale samenwerking voor optimaal aanbod Niet alleen regie op professionele organisaties, maar juist ook op burgers en samenleving

Verandert alles voor iedereen, meteen? Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Verandert alles voor iedereen, meteen? Nee. We zien een continuüm dat loopt van: mensen voor wie "Wmo-achtig werken" goed en meteen mogelijk is mensen voor wie je bestaande begeleiding 1-op-1moet continueren Wat is er mogelijk met de doelgroep van de MO/VO?

Wat is er bijzonder aan de MO/VO? Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Wat is er bijzonder aan de MO/VO? Centrumgemeenten kennen sector al Aparte geldstroom voor MO/VO Typisch (groot)stedelijke problematiek Gemeentelijk beleid in Stedelijk Kompas door centrumgemeenten vorm gegeven

Inzet VNG (alles onder voorbehoud!) Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Inzet VNG (alles onder voorbehoud!) Autonomie van gemeenten voorop Centrumgemeenten maken nu MO-beleid, dus ligt het voor de hand hen ook hierin regie te geven Begeleiding door MO-instellingen bijna altijd in de centrumgemeenten Aparte verdeling van de middelen over de 43 centrumgemeenten, mits dat praktisch mogelijk is Verdeling middelen in principe volgens nieuw verdeelmodel MO

Bestuursafspraken 2011-2015 Er komt een Transitiebureau Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Bestuursafspraken 2011-2015 Er komt een Transitiebureau Onderzoek naar specifieke groepen en daarnaast: Begeleiding MO/VO-cliënten naar centrumgemeenten? Inloopfunctie GGZ naar centrumgemeenten?

Transitiebureau Samenwerking tussen Rijk en VNG Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Transitiebureau Samenwerking tussen Rijk en VNG Vertegenwoordigers van gemeenten Amsterdam, Groningen en Boxtel Gemeenten en aanbieders faciliteren en ondersteunen tijdens transitie van de extramurale begeleiding Eerste prioriteit: informatievoorziening!

Specifieke groepen Voor welke groepen specifieke maatregelen? Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Specifieke groepen Voor welke groepen specifieke maatregelen? Inventarisatie met aanbieders (en koepels), cliënten en gemeenten zo goed als afgerond ‘Iedereen is specifiek’, maar vaak is wel een oplossing mogelijk Faciliterende rol Transitiebureau

Begeleiding MO/VO-cliënten naar centrumgemeenten? Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Begeleiding MO/VO-cliënten naar centrumgemeenten? Apart benoemd in bestuursafspraken. Beslissing dit najaar Verdeling naar cg’s lijkt logisch, gelet op ontwikkelingen van afgelopen jaren ALS de middelen voor MO/VO-cliënten naar cg’s gaan, hoeveel geld is dat dan? Samen met Federatie Opvang inventarisatie van bedragen begeleiding aan MO/VO-cliënten

Inloopfunctie GGZ Onderzoek bijna afgerond Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Inloopfunctie GGZ Onderzoek bijna afgerond Welke bedragen in welke gemeenten? Wat houdt het eigenlijk in? Ligt het dicht aan tegen OGGz? Dan zou keuze centrumgemeenten MO logisch zijn Regie bij centrumgemeente ≠ uitvoering in centrumgemeente

Consequenties voor decentralisatieuitkering Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Consequenties voor decentralisatieuitkering ALS keuze voor cg’s wordt gemaakt, dan vanaf 2013 in decentralisatieuitkering Samenloop met herijking verdeelmodel Objectief verdeelmodel als basis -> herverdeeleffecten? Grote schokken opvangen met (kort) overgangstraject

Cumulatie van maatregelen Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Cumulatie van maatregelen Er is veel in beweging: Begeleiding Passend onderwijs Wet Werken naar Vermogen Jeugdzorg IQ-maatregel Risico voor kwetsbaren, maar ook kans voor integrale benadering. Voer intern een brede discussie Wat hebben jullie nodig van het Rijk?

Aandachtspunten Federatie Opvang Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Aandachtspunten Federatie Opvang Om hoeveel cliënten gaat het in de MO/VO? Om hoeveel geld gaat het? Kenmerken MO/VO cliënten die AWBZ begeleiding krijgen Kansen om beleid Stedelijke Kompassen en ‘Beschermd en Weerbaar’ te versterken Risico’s decentralisatie voor beleid MO, OGGz en huiselijk geweld Tips / vragen om over na te denken voor de (zeer) nabije toekomst

Gemeentedag MO/VO, 6 september 2011 Vragen? Opmerkingen?