Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel VVSG De personeelsbevoegdheid van de secretaris Opleidingstraject Secretaris en ontvanger sterk aan het stuur Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel VVSG

Sterke secretarissen: verkenning van juridisch kader Dagelijks personeelsbeheer Rechtspositieregeling Wie doet wat? HRM Onderhandelingen met vakbonden Relaties met andere diensten & besturen

Gemeentedecreet (art. 86) & OCMW-decreet (art. 85) De secretaris staat in voor de algemene leiding van de diensten van het bestuur. Behoudens wat betreft personeelsleden van [het bestuur] die tewerkgesteld zijn bij een IVA staat de secretaris aan het hoofd van het personeel en is hij bevoegd voor dagelijks personeelsbeheer. Hij rapporteert aan [het college van burgemeester en schepenen].

Delegatie aan leidinggevende De secretaris kan de uitoefening van het dagelijkse personeelsbeheer geheel of gedeeltelijk toevertrouwen aan de leidinggevende personeelsleden, aangeduid in het organogram (art. 92 GD en art. 90 OD) Voorbeeld loopbaanonderbreking

Gemeentedecreet (art. 43, §2, 23°) & OCMW-decreet (art. 52) Het vaststellen van wat onder het begrip dagelijks personeelsbeheer moet worden verstaan is een bevoegdheid die niet aan [het college] kan worden toevertrouwd Toelichting Exclusieve bevoegdheid raad om begrip zelf in te vullen Laat toe om rekening te houden met omvang en eigen kenmerken van elk bestuur afzonderlijk Dagelijks personeelsbeheer te onderscheiden van aanstellingsbevoegdheid (en ontslag- en tuchtbevoegdheid) Ligt bij [college]; kan weliswaar naar secretaris gedelegeerd worden (niet verder naar leidinggevend personeelslid) Raad = geen personeelsdienst Alles op raad brengen = niet werkbaar en niet haalbaar (bijv. wettelijk te respecteren termijnen)

Artikel 86, GD Memorie van toelichting Vier categoriëen allerlei vormen van individueel personeelsbeheer verstaan, zoals allerlei aanvragen voor verlof, disponibiliteit, loopbaanonderbreking individuele toepassingen van de bepalingen mbt vorming en evaluatie, en dergelijke bepalingen die rechtstreeks voortvloeien uit en de toepassing zijn van het personeelsstatuut dat elk bestuur heeft Het gaat ook over bepaalde vormen van collectief personeelsbeheer zoals het vastleggen van vakantieperiodes en feestdagen

Memorie (2) Uiteraard moet de secretaris bij het uitoefenen van deze in het decreet toegewezen bevoegdheden de ter zake geldende wetgeving toepassen, bijv. de wet op de uitdrukkelijke motivering van individuele bestuurshandelingen en de wet op het syndicaal statuut.

Rechtspositiebesluit Gemeentepersoneel 7 december 2007 Komt op 2 punten terug op toelichting Bevoegdheid om personeelslid in disponibiliteit te stellen => aanstellingsbevoegdheid ! Aanstellingsbevoegdheid kan (geheel of gedeeltelijk) gedelegeerd worden! Bevoegdheid m.b.t. feestdagen: Drie lokale feestdagen vastleggen Vervangende feestdagen bepalen Bevoegdheid raad (nog geen Rechtspositiebesluit OCMW-personeel)

Dagelijks personeelsbeheer – individueel personeelsbeheer Opmaak functiebeschrijvingen Individuele weddevaststelling (art. 112 RP-besluit) Opdrachthouderschap (art. 93, RP-besluit) Opdracht tot permanentieplicht (art. 148, RP-besluit) Toestemming dienstreizen (art. 154, RP-besluit) Allerlei verlofaanvragen Loopbaanonderbreking en andere tijdelijke loopbaanmaatregelen Verlof voor opdracht O.v. nadere regels raad voor indienen aanvragen en toekennen verlof (art. 207, RP-besluit) NIET: terbeschikkingstelling (detachering) (art. 144bis NGW) WEL: uitlenen personeelslid aan gebruiker NIET: disponibiliteit NIET: ambtshalve herplaatsing

Onderwijspersoneel (1) Niet-gesubsidieerd (= ten laste van gemeente) Is ‘gewoon’ gemeentepersoneel Rechtspositieregeling: volgt gemeentepersoneel, maar GR kan kiezen om rechtspositieregeling gesubsidieerd onderwijspersoneel geheel of deels te volgen Bevoegdheidsverdeling: Toestaan afwezigheden, verloven, affectaties of loopbaanonderbrekingen (dagelijks personeelsbeheer): secretaris Aanstelling: college (delegeerbaar naar secretaris) Terbeschikkingstelling contractueel personeel: GR Te overwegen: Op GR discussie voeren over afwijken gemeentelijke rechtspositieregeling In rechtspositieregeling bevoegdheden GR-college-secretaris verduidelijken

Onderwijspersoneel (2) Gesubsidieerd personeel (= rechtstreeks betaald door Ministerie van Onderwijs) Volgt specifieke rechtspositieregeling onderwijs Afwezigheden, verloven, affectaties, loopbaanonderbreking: college (niet delegeerbaar naar secretaris) Aanstelling: college (niet delegeerbaar naar secretaris), zelfs als personeelslid deel uitmaakt van managementteam College stelt dit personeel ter beschikking => Concreet: in rechtspositieregeling bevoegdheden gemeenteraad-college-secretaris verduidelijken

Dagelijks personeelsbeheer – vorming & evaluatie Individuele opvolging van de evaluatie (art. 49,RP-besluit) Vormingsaanvragen Concrete invulling recht en plicht op vorming (art. 54, RP-besluit) Onder voorbehoud van vormingsreglement (GR)

Dagelijks personeelsbeheer – toepassing personeelsstatuut (voorbeelden) Evaluatieprocedure intern organiseren (art. 46, RP-besluit) Binnen door de raad bepaalde termijnen Dienstroosters opmaken en prestaties noteren Na delegatie raad (cfr. arbeidsreglement) Onkostenvergoedingen (art. 155, RP-besluit) Na delegatie raad

Dagelijks personeelsbeheer - collectief personeelsbeheer Vastleggen vakantieperiodes O.v. van nadere regels raad NIET: feestdagen => raad

Bevoegdheid hoofd van personeel om juryleden nominatim aan te duiden Vragen bij begrip DPB Bevoegdheid hoofd van personeel om juryleden nominatim aan te duiden Als gedeeltelijke delegatie vanuit aanstellende overheid Of als dagelijks personeelsbeheer Andere werkwijze: beslissing secretaris wordt bekrachtigd door [college] Gedeeltelijke delegatie aanstellingsbevoegdheid? Bijv. tijdelijke aanwervingen en vervangingen

Hoe ermee starten Lijst van wat dagelijks personeelsbeheer is, op raad brengen Raad blijft uiteraard bevoegd voor vastleggen van kredieten waarbinnen budgethouder werkt Wat als raad geen omschrijving geeft? Secretaris heeft decretaal toegewezen bevoegdheid. Hij of zij moet die bevoegdheid uitoefenen, zelfs als de raad geen omschrijving geeft

Dagelijks personeelsbeheer => budgethouderschap? Uitgangspunt: kredieten worden toegewezen in functie van bevoegdheden Secretaris = dus budgethouder voor dagelijks personeelsbeheer, binnen de kredieten vastgelegd door de raad Als er een Intern Verzelfstandigd Agentschap (IVA) is, is hoofd IVA budgethouder dagelijks personeelsbeheer, binnen vastgelegde kredieten Wanneer bepaalde kredieten niet uitsluitend voor dagelijks personeelsbeheer bestemd zijn, zorgt [het college] er bij voorkeur vooraf voor dat duidelijk is welke ervan bestemd zijn voor het dagelijks personeelsbeheer en dus onder de bevoegdheid van de secretaris vallen

Vakbondsonderhandeling of -overleg nodig? Lijst van wat dagelijks personeelsbeheer is moet niet onderhandeld/overlegd worden met vakbonden (maar is niet verboden) Secretarisbesluit in kader van dagelijks personeelsbeheer kan soms onderworpen zijn aan onderhandeling of overleg Voorbeelden: evaluatieprocedure, collectieve vakantie vastleggen

Administratief toezicht Omschrijving van wat onder dagelijks personeelsbeheer valt moet niet opgestuurd worden naar gouverneur, maar komt wel op lijstenbesluit Secretarisbesluit in kader van dagelijks personeelsbeheer moet niet opgestuurd worden en ook niet op lijstenbesluit staan. Maar: secretarisbesluit is besluit van lokale overheid => kan geschorst/ vernietigd worden

Visum Uitgangspunt: voor elke financiële verbintenis moet FB visum verlenen: art. 160 GD Uitzondering Regel 1: (Afhankelijk van inwonersaantal) < 20.000 inwoners: verrichtingen < 7.500 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting 20.001 - 35.000 inwoners: verrichtingen < 25.000 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting > 35.000 inwoners: verrichtingen < 67.000 euro (BTW excl.) kunnen door raad uitgesloten worden van visumverplichting In afwijking van regel 1 kunnen aanstellingen < 1 jaar door raad uitgesloten worden van visumverplichting Opgelet! Contracten van onbepaalde duur worden gelijkgesteld met aanstelling van > 1 jaar => altijd visumverplichting Bij opeenvolgende contracten voor zelfde functie: totale duur in aanmerking te nemen Beperking van 1 jaar geldt niet voor personeelsleden tewerkgesteld op grond van artikel 60 §7, OCMW-wet Beperking van 1 jaar geldt niet voor aanstellingen door OCMW ikv Wet Maatschappelijke Integratie of OCMW-wet (max. 4 jaar)

Stel, u start net als gemeentesecretaris en krijgt de vraag van het college om flexibeler en klantgerichter te werken… U begint met verloven en afwezigheden onder loupe te nemen en kijkt eens naar de rechtspositieregeling van uw bestuur

Misschien kunnen we het aantal vakantiedagen van 33 naar 30 terugbrengen en in ruil de waarde van de maaltijdcheques verhogen? Hoe wijzigen we rechtspositieregeling? Wie is daarvoor bevoegd?

Rechtspositieregeling Bevat regels over Loon salaris, toelagen, hospitalisatieverzekering, maaltijdcheques, tweede pensioenpijler, vergoedingen Arbeidsvoorwaarden verloven en afwezigheden, arbeidstijden.. HRM werving & selectie, proeftijd, evaluatie, carrièremogelijkheden, tucht & discipline, afscheid = gemeentelijk reglement opgesteld door gemeenteraad binnen Vlaams kader Secretaris maakt voorontwerp op in samenwerking met managementteam Is rechtspositieregeling arbeidsreglement? Deontologische code Knelpunten: einde proeftijd of evaluatieperiode afwachten om in te grijpen bij manifest onvoldoende presteren; bijkomende aanstellingsvoorwaarden: raad of college? Arbeidsgehandicapten: ook lichtere functies. Lichtere functies = personeelsleden die ander werk gekregen hebben omwille van gezondheidsredenen Samenstelling selectiecommissie: minstens ½ externe deskundigen? herplaatsing als alternatief ontslag na negatieve evaluaties ontslag vs disponibiliteit wegens verdwijnen functie Bevordering statutairen in contractuele functies

Verloven en afwezigheden ! Regeling gemeenten (voor OCMW’s in opmaak) Jaarlijkse vakantie: tussen 30 dagen en 35 dagen (OCMW’s: 26 dagen in ontwerpbesluit) Feestdagen: 14 (OCMW’s: 11 dagen in ontwerpbesluit) Ziekteverlof vastbenoemden: 21 werkdagen per jaar Bevallingsverlof en opvangverlof Disponibiliteit Wegens verdwijnen van functie Wegens ziekte of invaliditeit Omstandigheidsverlof voor begrafenis, geboorte… Dienstvrijstellingen: verplicht & facultatief Deeltijds werken: facultatief Onbetaald verlof: facultatief 20 werkdagen/jaar + 2 jaar/loopbaan Politiek verlof Loopbaanonderbreking (verscheidene vormen) Vakbondsverlof Gelijkschakeling statutaire en contractueel aangestelde personeelsleden Hier zeker goed afstemmen met OCMW! Problematiek OCMW’s toepassing

Arbeidsduur Arbeidstijdwet 14.12.2000 Maximum 11 uur/dag Minimum 11 uur opeenvolgende rust/24 uur Recht op ½ uur rust na 6 uur arbeid In principe zondagsrust en verbod op zondagwerk Recht op weekendrust (35 uur aaneensluitend) Inhaalrust binnen 14 dagen voor wie toch op zondag werkt (+ moet wettelijk toegelaten zijn) In principe nachtrust & verbod op nachtarbeid (tussen 20 uur en 6 uur) Beschermingsmaatregelen voor wie gewoonlijk ‘s nachts werkt Gemiddeld maximum 38 uur/week Absoluut maximum van 50 uur/week Minimum 20 vakantiedagen / jaar. Geen omruiling in geld, tenzij bij uitdiensttreding Geen strafsancties, (nog) geen toezicht sociale inspectie Geldelijke zaken zoals overloon voor overuren => Rechtspositiebesluit 7 december 2007 Ruimer dan arbeidsduurregeling Arbeidswet 1971 maar minder afwijkmogelijkheden

Diversiteit van personeel lokale besturen (1) Flexibiliteit heeft totaal andere consequenties per groep personeel “Administratie”: burgerlijke stand & bevolking, ruimtelijke ordening, sociale dienst OCMW… Vrijetijdsdiensten: werken als anderen vrijaf hebben: sporthal, zwembad, cultuurcentrum, toeristisch bureau Ploegdiensten: technische dienst, groendienst, afvalophaling, bibliotheek, buitenschoolse kinderopvang, kinderdagverblijf Continudiensten: woon- en zorgcentrum, ziekenhuis (residentieel, instellingen) Thuiszorgdiensten, poetshulp Gemeentelijk onderwijs 26 26

Diversiteit van personeel lokale besturen (2) Brandweer Politie Sociale tewerkstelling: bijv. artikel 60’ers, sociale werkplaatsen, arbeidszorg Streefdoel: 2% arbeidsgehandicapten op personeelsbestand, eventueel ook gereserveerde functies Publieke social profit en private social profit: veel gelijkenissen (maar zeer verschillend juridisch kader) Toepassing op gemeentelijk onderwijspersoneel: GR mag afwijken van de rechtspositie, rekening houdend met de onderwijsopdracht. (Met rechtspositie wordt hier o.m. ook de indeling in rangen en niveaus bedoeld). Personeelsformatie (artikel 4) 1. Overzicht van de bestaande personeelsformatie, van de reële personeelssterkte en van de aangebrachte wijzigingen + overzicht van de nieuwe personeelsformatie als gevolg van die wijzigingen 2. Kostprijsberekening & motivering financiële haalbaarheid 27 27

Salaris en toelagen Salarissen vastgelegd in Rechtspositiebesluit Gemeentepersoneel 7 december 2007: verplicht toe te kennen, niet wijzigbaar door bestuur Salarissen aan 100% => nog te indexeren (x1,4859) Voorbeeld startwedde voor iemand op A-niveau (masterdiploma): 21.850 euro/jaar x 1,4859 = 32.466,92 euro/jaar = 2705,58 euro/maand Bestuur mag niet zomaar zelf toelagen toekennen Zeven (7) bij wet verplichte toelagen eindejaarstoelage vakantiegeld haard- en standplaatstoelage maaltijdcheques hospitalisatieverzekering vakbondspremie tussenkomst treinabonnement [tweede pensioenpijler voor contractanten] => Vlaamse lokale besturen = eerste overheidsniveau waar dit opgericht word Gelijkschakeling statutaire en contractueel aangestelde personeelsleden Maaltijdcheques: minimum 497,47 euro op jaarbasis

Wie doet wat in gemeente? Secretaris Hoofd van personeel Algemene leiding gemeentelijke diensten Dagelijks personeelsbeheer (delegeerbaar naar diensthoofd) Stelt functiebeschrijvingen op Stuurt secretaris aan Werft personeel aan; kan gedelegeerd worden naar de secretaris Opstellen rechtspositieregeling Wijziging personeelsformatie Wijziging organogram Aanwerving topmensen (secretaris, financieel beheerder, leden managementteam) [College] Raad Gemeentesecretaris: Functiebeschrijving, evaluatie Verlofaanvragen Individuele weddevaststellingen

Rol secretaris Algemene leiding diensten van het bestuur Hoofd personeel Adviesbevoegdheid personeelszaken Eventueel (bij delegatie): aanstellings-, ontslag- en tuchtbevoegdheid Voorontwerp rechtspositieregeling, organogram en personeelsformatie Interne communicatie Dagelijks personeelsbeheer Aanwijzing personeel en advies Interne controle Budgethouderschap Kasprovisies en geringe dagontvangsten Tuchtonderzoeker (cfr. overzicht JP Van Speybroeck in VFG-Forum 2008 -1)

Rechtspositieregeling is grondwet Totstandkoming rechtspositieregeling Secretaris stelt voorontwerp op in overleg met managementteam [College] legt ontwerp vast Advies [OCMW-raad] Onderhandeling met vakbonden Raad stelt rechtspositieregeling vast Kopie van besluit met dossier naar toezichthoudende overheid (gouverneur) [& naar gemeente]

HRM-beleid Misschien bijkomend personeel aanwerven om de arbeidstijd te verhogen? Of krachten inhuren (als zelfstandige) via overheidsopdracht Of stages, detachering, interimarbeid…

Personeel aanwerven Tiens, er zijn blijkbaar twee soorten personeel: ambtenaren (statutair aangestelde personeelsleden) en contractanten (personeelsleden met arbeidscontract)

Statutair/contractant Eenzijdig Algemeen “Algemene regel” 40% vastbenoemden (41,75% B; 42,81% V; 35,40% W) Jaarbeeld Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Plaatselijke en Provinciale Overheden (RSZPPO) 2008 CONTRACTANT Wederkerigheid Individueel akkoord “Uitzondering” Vervanging Project Tijdelijk Bijzondere expertise Voor activiteiten in mededinging met andere marktdeelnemers …. Bij opmaak gemeentedecreet discussie over mogelijke eenvormige rechtspositieregeling

Evolutie verhouding vastbenoemden en niet-vastbenoemden Cijfers RSZPPO, telkens 4de kwartaal

Lokale democratie Het lokale bestuur = democratisch verkozen Overheidsbeslissing heeft kracht van wet Geen willekeur Inspecties Onafhankelijke rechtbanken Administratief toezicht

VASTBENOEMD STATUTAIR NIET VASTBENOEMD STATUTAIR & CONTRACTANT Sociale zekerheid Naast verschillen in tucht en ontslagregeling, vooral grote verschillen in ziekte- en invaliditeit, werkloosheid, pensioen (verschillen inzake verloven en afwezigheden, toelagen en zo verder grotendeels weggewerkt) VASTBENOEMD STATUTAIR NIET VASTBENOEMD STATUTAIR & CONTRACTANT Ten laste van bestuur (of RSZPPO) Uitkering sociale zekerheid (evt. na periode gewaarborgd loon)

Bijdrageverschillen Sectoren Vastbenoemden Contractanten Gezondheidszorg Werknemer: 3,55% Werkgever: 3,80% Ziekte-uitkeringen / Werknemer: 1,15% Werkgever: 2,35% Werkloosheid Werknemer: 0,87% Werkgever: 1,46% Pensioenen Werknemer: 7,50% Werkgever: 22,5% Werkgever: 8,86% Gezinsbijslagen Werkgever: 5,25% Arbeidsongevallen Beroepsziekten Werkgever: 0,17% TUSSENTOTAAL Werknemer: 11,05% Werkgever: 31,72% Werknemer: 13,07% Werkgever: 21,89% Loonmatigingsbijdrage Werkgever: 6,19% Werkgever: 6,91% TOTAAL Werkgever: 37,91% Werkgever: 28,80% Geactualiseerde gegevens op basis van JANVIER Ria enJANSSENS Katleen, De mythe van het statuut voorbij? - De nieuwe overheidswerknemer is opgestaan! , Brugge:die Keure,2003,375 p, blz. 234

Werving en selectie (1) Hoe aantrekkelijk is lokaal bestuur als werkgever? Meer aandacht voor imago Kandidaten aangetrokken door engagement ten dienste van samenleving Werk dicht bij huis Aandacht voor combinatie werk & privé-leven Indeling in 5 niveaus op grond van vereiste scholing Afwijken diplomavereiste mogelijk: motiveren – testen – uitbesteden erkend selectiebureau Gelijke toegang tot openbaar ambt 1. Bekendmaking 2. Objectieve selectieprocedure, selectieproef (bijv. minstens 1/3 externe deskundigen in selectiejury) Elk personeelslid doorloopt proeftijd

Overheidsgeld = belastingsgeld Objectieve werving en selectie Bekendmaking Proef Openbaarheid van bestuur Motiveringsverplichting Algemene beginselen behoorlijk bestuur B E W IJ S Democratische controle Formalisme

Werving & selectie (2) Carrièremogelijkheden contractanten uitgebreid… als raad gewone sollicitatieprocedure volgt Raad kan ervan afwijken voor vervanging, tijdelijke aanwerving en werkgelegenheidsmaatregel Overname anciënniteit Geldelijke anciënniteit voor relevante beroepservaring uit privé-sector, ook als zelfstandige, is mogelijk Alle beroepservaring openbare sector wordt geldelijk gevalideerd

Openbare / Private Sector (zoek verschillen) Openbare sector (voorbeelden) Gemeente Brandweer, gemeentelijk onderwijs, culturele centra, zwembaden, bibliotheken… OCMW OCMW-Rust- en verzorgingsthuis, OCMW-ziekenhuis (1), thuiszorgdiensten, poetsdiensten… Lokale politiezone Eengemeentezone, meergemeentezone OCMW-vereniging met publiekrechtelijke vorm, opgericht om OCMW-opdrachten uit te voeren (Titel VIII, hoofdstuk 1 OCMW-decreet) Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (intercommunale) Autonoom gemeentebedrijf Gemeentelijk havenbedrijf Private sector (voorbeelden) Gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen naar privaat recht Vennootschappen (vroegere ‘gemeentelijke regieën”) Stichtingen VZW’s (de ‘gemeentelijke vzw’) OCMW-ziekenuis volgens privaat recht met vzw-structuur (Titel VIII hoofdstuk 2 OCMW-decreet) OCMW-vereniging met sociale doeleinden (Titel VII, hoofdstuk 3 OCMW-decreet) Vzw’s VSO Onderscheid zeer relevant voor juridisch kader personeelsbeleid Niet voor bijv. overheidsopdrachten

Vorming, training en opleiding Vormingsreglement Concrete invulling recht en plicht op vorming door vormingsverantwoordelijke i.s.m. secretaris (art. 54 RP-besluit) Lokaal bestuur besteedt meestal veel aandacht aan vorming Ook bijv. herplaatsing (artikel 100) mogelijk

Evaluatie Interne organisatie evaluatieprocedure (rol secretaris – art. 46 RP-besluit) 1. Verwachtingen en gevolgen op voorhand duidelijk maken 2. Tussentijdse (en wederzijdse!) feedback 3. Eindbeoordeling over voorbije periode 4. Secretaris beslist over opvolging individuele evaluatieresultaat (art. 49 RP-besluit- art. 114 GD en art. 113 OD) Breed gamma opvolgingsmaatregelen mogelijk Hogere weddenschaal, functioneringstoelage Ontslag na negatieve evaluatie gevolgd door mislukte herkansing van minstens 6 maanden – secretaris formuleert voorstel Evaluatie = in eerste instantie gekomen om ‘onaantastbaarheid’ van vast benoemde personeelsleden te nuanceren Als HRM-instrument staat ontwikkeling personeelslid en bespreekbaar maken gedrag centraal Beroepsinstantie : secretaris beslist over bevestiging of aanpassing evaluatie op gemotiveerd advies beroepsinstantie (art. 50 §2 RP-besluit)

Disciplinaire maatregelen Tucht (statutair personeel) Tuchtvergrijp: waardigheid ambt, tekortkoming beroepsplichten, inbreuk rechtspositieregeling Tuchtsancties: blaam, inhouding salaris, schorsing, ontslag van ambtswege, afzetting Tuchtoverheid = aanstellende overheid; secretaris vaak tuchtonderzoeker Tuchtprocedure: loopt vanaf tuchtonderzoek ( NGW) Binnen 6 maanden na kennisname feiten: tuchtonderzoek => tuchtverslag Binnen 2 maanden na tuchtverslag: tuchtvervolging Personeelslid horen (geen termijn voor datum hoorzitting) Binnen 2 maanden na proces-verbaal hoorzitting: tuchtsanctie [Binnen 30 dagen na tuchtstraf: beroep door personeelslid mogelijk bij Beroepscommissie Tuchtzaken] Disciplinestelsel contractanten Disciplinaire overtredingen: analogie statutairen mogelijk/wenselijk Disciplinaire sancties: Arbeidsovereenkomstenwet: ontslag, ontslag om dringende reden, waarschuwing (mondeling/schriftelijk) Als in arbeidsreglement: schorsing arbeidscontract, schorsing met loonverlies Procedure: specifieke voorschriften ontslag, ontslag dringende reden; wanneer bijkomende sancties in arbeidsreglement opgenomen zijn: ook beroepsmogelijkheid inschrijven (zelf uitwerken)

Hogere weddeschalen (functionele loopbaan) Carrière Hogere weddeschalen (functionele loopbaan) Mits aantal jaren ervaring in functie én gunstige evaluatie Bevordering (promotie) : lokaal bestuur bepaalt minimale anciënniteit (ervaring) en vereiste evaluatieresultaat

Organisatiestructuur Traditionele opbouw van een administratie is hiërarchisch Enige loopbaanperspectief = bevordering Loopbaanperspectief voor personeel dat goed presteert ervaren en loyaal is Eén hiërarchische chef Meerdere ondergeschikten

Ontslag A. Statutaire personeelsleden: beperkt tot volgende gevallen Ontslag wegens onregelmatige aanstelling Ontslag zonder opzegtermijn of verbrekingsvergoeding Wegens niet (meer) voldoen aan functievereisten (bijv. nationaliteit, fysieke bekwaamheid) Ontslag wegens onwettige afwezigheid (na 10 dagen) Als gevolg van burgerlijke of strafwetten Ontslag na negatieve evaluaties Bij vrijwillig ontslag: vertrekdatum in onderling akkoord (Pensionering) (Tuchtmaatregel) B. Ontslag contractanten: ontslagvrijheid mits opzegtermijn/verbrekingsvergoeding + motivering

Vergrijzing: verwachte uitstroom in Vlaamse lokale besturen VVSG-bewerkingen obv cijfers RSZPPO, tweede kwartaal 2007

Vergrijzing: financiering ambtenarenpensioenen EVOLUTIE PENSIOENLAST AMBTENAREN LOKALE SECTOR BIJ ONGEWIJZIGD BELEID (niet-geïndexeerde bedragen) eigen berekeningen op basis van Exsyspenstudie 2007

Meer dan alleen de gemeente 308 gemeenten in Vlaanderen 116 autonome gemeentebedrijven 9 districten (in Antwerpen) Ong. 100 intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 308 OCMW’s 63 OCMW-verenigingen 10 gemeentelijke vzw’s of vennootschappen (extern verzelfstandigde agentschappen – EVA) Meer dan 1800 besturen van de erkende erediensten (onder meer kerkbesturen) 118 politiezones, waarvan 35 eengemeentezones Jaarbeeld 2008 Agentschap Binnenlands Bestuur Vlaamse onder-handelings comité C1

Een zeer grote sector Op onderwijs na zijn de lokale besturen in België de grootste publieke werkgever 1.097.000 personeelsleden bij de overheid Ruim 347.500 bij de lokale en provinciale besturen Een arbeidsplaats op tien van alle arbeidsplaatsen in België situeert zich in een lokaal bestuur (8% V; 13% W; 7% B) Van 125.000 in 1975 naar 326.000 in 2002 (factor 2,5) 140.500 personeelsleden in Vlaamse lokale besturen Ruim 74.500 in gemeenten Kleine 54.000 in OCMW’s en ruim 13.500 in OCMW-verenigingen Ruim 16.000 bij lokale politie Ruim 8.500 in intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Cijfers RSZ en RSZPPO 2008

Aantallen per Gewest en statuut jaarverslag RSZPPO 2008 Brussels HG Vlaams G Waals G TOTAAL Vastbenoemd 19.901 74.568 44.628 139.097 Gesco 2.530 29.248 27.044 58.822 Andere contractant 25.235 70.349 54.373 149.957 47.666 165.126 126.045 347.876

Communiceren met personeel en vakbonden In openbare sector verplichting tot onderhandelen of overleggen met representatieve vakorganisaties… …vooraleer bestuur algemene personeelsmaatregel treft Akkoord (na onderhandeling) of met redenen omkleed advies (na overleg) heeft louter politiek karakter bindt bestuur juridisch niet ( CAO) Bij niet-akkoord of boycot vakbonden kan bestuur toch rechtsgeldig beslissing nemen

Lokaal onderhandelen en overleggen In Bijzonder Comité en Hoog Overlegcomité Overheidsdelegatie Burgemeester = voorzitter; OCMW-voorzitter = ondervoorzitter; burgemeester kiest andere leden overheidsdelegatie Vakbondsdelegatie Stelt vrij haar delegatie samen Elk personeelslid mag vakbondsafgevaardigde zijn Uitzondering: secretaris en financieel beheerder (ontvanger) Geen sociale verkiezingen in openbare sector

Sectoraal akkoord versus CAO Vlaamse regering juridisch ongebonden Geen rechtstreekse werking tegenover personeelsleden Omzetting in decreet of besluit nodig vooraleer juridisch afdwingbaar Vlaamse regering + vakbonden Betere loon- en arbeidsvoorwaarden in ruil voor ?! Openbare sector Sectorale CAO CAO = collectief contract Algemeen verbindend verklaring mogelijk (KB) Maakt deel uit van rechtsverkeer Afdwinging voor arbeidsrechtbank Werkgevers + vakbonden + sociaal bemiddelaar (ambtenaar FOD) Betere loon- en arbeidsvoorwaarden in ruil voor rendementsverhoging Private sector

Sectoraal akkoord 2008-2013 Enkele elementen Loonschalen Mogelijkheid invoering D5 voor ploegbazen Functieweging secretaris & ontvanger Verhoging eindejaarstoelage + 650 euro, gespreid tot 2013 Arbeidsvoorwaarden: start tweede pensioenpijler Min. 1% werkgeversbijdrage op loonmassa contractanten Streefdatum 1 januari 2010 HRM: Inzetbaarheid personeel tussen gemeente en OCMW

Sociaal overleg publieke /private sector OPENBARE SECTOR Comités ‘de’ overheid vakbonden Comité A overkoepelend Comité C Belgische lokale en provinciale besturen Comité C Vlaamse lokale en provinciale besturen Comité E op gemeentelijk vlak: BC en HOC Wet vakbondsstatuut 1974 PRIVATE SECTOR Paritaire organen werkgevers vakbonden NAR, CRB, HRPBW nationaal en interprofessioneel PC sectoraal OR, CPBW, [VA] per onderneming CAO-Wet 1968

Relatie gemeente en OCMW OCMW is aparte werkgever (eigen rechtspersoonlijkheid) Ontstaan uit vroegere gemeenteraadscommissie van openbare onderstand (°1925) Van armenzorg naar welzijnszorg “Onderstand” had negatieve bijklank OCMW-personeel volgt zelfde rechtspositie als personeel van gemeente waar zetel OCMW gevestigd is (artikel 42 OCMW-wet) … maar OCMW-raad kan afwijken omwille van specificiteit van diensten en inrichtingen

Rechtspositie OCMW-personeel volgens nieuw OCMW-decreet Gemeentelijke rechtspositieregeling volgen voor Personeel in betrekking die bestaat bij gemeente Specifiek personeel, inclusief secretaris, financieel beheerder, voor niet-geldelijke aspecten (verloven en afwezigheden, werving & selectie, ontslag, proeftijd, evaluatie, onverenigbaarheden…) Eigen autonomie (maar onder voorbehoud van toekomstig Rechtspositiebesluit OCMW-personeel dat minimale voorwaarden zal regelen) voor: Specifiek personeel, inclusief secretaris & financieel beheerder, voor geldelijke aspecten (mits motivering) voor personeel verzorgende, verplegende en dienstverlenende instellingen en diensten waarvan werking gebaseerd is op centrale financiering met werkings- en erkenningsregels (mits motivering) voor personeel ingezet voor activiteiten hoofdzakelijk verricht in mededinging met andere marktdeelnemers

Gemeenten en OCMW’s vragen gezamenlijke aanwervingen, carrière-mogelijkheden, herplaatsings-mogelijkheden, vlotte overstap van ene bestuur naar andere bestuur Wetswijzigingen verwacht Dus vakantie en maaltijdcheques wijzigen heeft verregaande consequenties voor OCMW

Wie doet wat in AGB? Raad van bestuur bevoegd voor personeelsbeleid binnen grenzen statuten delegatie dagelijks bestuur mogelijk aan directiecomité of aan gedelegeerd bestuurder Subdelegatie aan personeelsleden mogelijk Raad van bestuur benoemt leden directiecomité of gedelegeerd bestuurder (= niet noodzakelijk personeelslid) Rest personeel Vergelijk gemeente: delegatie naar gemeentesecretaris mogelijk

AGB is werkgever Een greep uit de consequenties… Arbeidsovereenkomstenwet 3 juli ‘78: proefperiode, ontslag, klein verlet, verlof om dwingende reden, opeenvolgende arbeidsovereenkomsten… Loonbeschermingswet 12 april 1965 Wet Welzijn op het Werk 4 augustus 1996 + omzendbrief 7 juni 2002 Verplichte interne dienst preventie en bescherming op het werk met minstens een preventieadviseur Gemeenschappelijke interne dienst PBW mits toelating Arbeidswet van 16 maart 1971 (m.u.v. arbeidsduur regeling) bv. bepalingen over moederschapsrust Arbeidsreglementenwet 8 april 1965: verplicht arbeidsreglement opstellen Verplichte minimale tussenkomst treinabonnement woon-werkverkeer: W. 27 februari 1962

AGB is publieke werkgever Enkele consequenties… Sollicitatieprocedures: gelijke toegang tot het openbaar ambt Bekendmaking van vacatures + selectieprocedure vereist Statutaire aanwerving: enkel in openbare sector Statutair of contractant, naar keuze AGB RSZPPO (lokale besturen) tegenover RSZ (privésector + andere openbare besturen) Sociaal overleg in openbare sector Loon- en arbeidsvoorwaarden vastgelegd in Comité C1 Personeelsaspecten worden bepaald door wie de juridische werkgever is Ofwel werkgever met rechtsvorm volgens publiek recht => werkgever publieke sector Wet vakbondsstatuut 19 december 1974 Ofwel werkgever met rechtsvorm volgens privaat recht => werkgever private sector CAO-wet 5 december 1968

Loon- en arbeidsvoorwaarden (1) WAT ZEGT HET GEMEENTEDECREET? Loon- en arbeidsvoorwaarden Personeel AGB heeft overeenstemmende rechtspositieregeling als personeel moedergemeente (artikel 241 Gemeentedecreet) … maar Raad van Bestuur AGB kan afwijken voor zover het specifiek karakter van het AGB dat verantwoordt Raad van Bestuur bepaalt rechtspositieregeling van specifieke functies AGB Bijzonder administratief toezicht: kopie naar gouverneur (artikel 253 §2 GD) => Rechtspositiebesluit 7 december 2007 niet van toepassing op AGB’s Enkel indirect via moedergemeente zie omzendbrief 30 januari 2009 Merk op: geen verplichte personeelsformatie!

Loon- en arbeidsvoorwaarden (2) Dus… … Kijken naar sectorale akkoorden afgesloten in Comité C1 ! Sectoraal akkoord is niet het Rechtspositiebesluit Lichtere afdwingbaarheid maar ruimer toepassingsgebied Om te zetten in wetgeving: bv. Rechtspositiebesluit 07.12.2007 Draagwijdte sectoraal akkoord versus CAO

OCMW-vereniging Titel VIII hoofdstuk I - Loon- en arbeidsvoorwaarden WAT ZEGT HET OCMW-DECREET? Loon- en arbeidsvoorwaarden Personeel OCMW-vereniging hoofdstuk I, titel VIII heeft overeenstemmende rechtspositieregeling als personeel moeder-OCMW (artikel 229 OCMW-decreet) … maar OCMW-vereniging kan afwijken voor zover het specifiek karakter van vereniging dat verantwoordt OCMW-Vereniging bepaalt rechtspositieregeling van specifieke functies Bijzonder administratief toezicht: kopie naar gouverneur (artikel 253 §2 GD) => Rechtspositiebesluit Gemeentepersoneel 7 december 2007 niet van toepassing op personeel OCMW-vereniging; evenmin toekomstig Rechtspositiebesluit OCMW-personeel Enkel indirect via moedergemeente & moeder OCMW