Functie van de milieucoördinator Jochen De Smet, VMC

Inhoudstafel Voorstelling Leidraad voor de milieucoördinator Deontologie Aansprakelijkheid Profiel Toekomst volgens VMC

1. Voorstelling Beroepsvereniging van milieucoördinatoren 800 leden, 300 externe – 500 interne Activiteiten Opleiding (permanente vorming): congres, studiedag, … Inhoudelijke ondersteuning Netwerk en informatie Uitgangspunt: versterken van de functie door verhogen van de kwaliteit (permanente zorg) Instrumenten: Deontologische code (definitief) Leidraad – kwaliteitshandboek (ontwerp) Samenwerking met andere verenigingen van milieudeskundigen (VEB, VMD, VVOR, OvED) en FEBEM via www.vmx.be

2. Leidraad voor de MC Tekst beoogt handleiding te zijn voor de functie van de milieucoördinator Verfijnt bestaande wetgeving met concrete instrumenten Leidraad vult wetgeving aan Basisdocumenten: Overeenkomst extern milieucoördinator – exploitant Actieplan Activiteitenverslag

2. Leidraad voor de MC Coördineren: Milieucoördinator is technische generalist Relatie met andere milieudeskundigen voor gespecialiseerde problemen Administratieve taken zelf uitvoeren of delegeren: IMJV Verpakkingsaangifte Milieuvergunningsaanvraag of melding Basisdocumenten: checklist

2. Leidraad voor de MC 2. Adviseren Afbakenen van de adviesvraag van exploitant (ook voor interne) Afspraken rond opvolging van gegeven adviezen Bijhouden van een register Basisdocument: Model advies

2. Leidraad voor de MC 3. Rapportering Afspraken welke rapporten worden verwacht en welke niet Rapportering per uitgevoerde actie Opvolging uitgebrachte adviezen + stand van zaken Activiteitenverslag als kers op taart Basisdocumenten: Opvolgingsverslag Activiteitenverslag

2. Leidraad voor de MC 4. Communicatie Inventaris actorenmatrix Mogelijke betrokken actoren: Bedrijfsleiding Overheid Ander personeel Externe deskundigen Buren … Basisdocument: Actorenmatrix met adresgegevens

2. Leidraad voor de MC 5. Valoriseren Boeken van resultaten op milieuvlak Af te meten met milieuzorgsysteem Meerwaarde van de milieucoördinator Minimaal wettelijke norm nastreven

Leidraad Praktische problemen kwaliteitshandboek: Vrijblijvende leidraad of verplichtend kwaliteitshandboek Interne milieucoördinator: te betalen door werkgever? Externe MC: wat met andere activiteiten, vraag naar globale aanpak voor studiebureaus Discussie over hanteerbare en auditeerbare kwaliteitscriteria … DAAROM:

Leidraad VMC: lid van College van Deskundigen ihkv kwaliteitslabel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (in samenwerking met KIWA)? => Beslissing RvB 23/04/2009

3. Deontologie Maatschappelijke verantwoordelijkheid: oog hebben voor alle mogelijke milieu-aspecten en wetgeving Verantwoordelijkheid tav exploitant: duurzaamheid van bedrijf, advies vs pro actieve initiatieven Integriteit: objectiviteit en onafhankelijkheid op 8 punten Verklaring naleving van de deontologische gedragscode

3. Deontologie Verderzetting: Samenstelling van een arbitragecommissie Opstellen van een huishoudelijk reglement Opstellen van een procedure voor klachtenbehandeling

4. Aansprakelijkheid Art. 4.1.9.1.2.§2-2c: verzekerd zijn inzake burgerrechtelijke aansprakelijkheid; wanneer hij een werknemer is van de exploitant, neemt de exploitant de kosten voor deze verzekering inzake burgerrechterlijke aansprakelijkheid voor zijn rekening;

4. Aansprakelijkheid Burgerrechterlijke aansprakelijkheid van de interne en externe milieucoördinator BA Uitbating : Aansprakelijkheid tijdens de uitvoering van de bedrijfsactiviteit. BA Beroep : Aansprakelijkheid voor intellectuele prestaties. VMC heeft collectieve polis voor milieucoördinatoren

4. Aansprakelijkheid Niet naleven van bepalingen Vlarem – Vlarea - Vlarebo Laattijdig rapporteren Foutief of onvolledig rapporteren Verkeerd adviseren

4. Aansprakelijkheid VMC verzekert alle risico’s met 6 uitsluitingen (asbest en radioactiviteit is mogelijke uitbreiding) Collectieve polis, individueel af te sluiten (Waarom?) Enkel VMC leden (voordeel door collectiviteit) Verzekering rechtsbijstand inbegrepen Polis is voor milieuconsultant modulair uitbreidbaar

4. Aansprakelijkheid 1. Tegenstrijdigheid met patronale aansprakelijkheid? Gezag, leiding en toezicht werkgever op uitoefening taak interne milieucoördinator? Art. 3.2.5. De milieucoördinator die een werknemer is van de exploitant, mag geen nadeel ondervinden omwille van de taak die hij als milieucoördinator vervult. 2. Beroepsaansprakelijkheid interne milieucoördinator niet gedekt door BA uitbating (Zeker niet voor zware fout of herhaalde lichte fout in de zin van de wet op de arbeidsovereenkomsten) 3. Meervoudige aanstelling

5. Profiel De milieu(zorg)coördinator als katalysator voor bedrijfsinterne milieuzorg en duurzaam ondernemen Naar een nieuwe invulling van bedrijfsinterne milieuzorg?

5. Profiel Competenties, kennisvelden en bijscholing Erkenning en aanstelling van de milieu(zorg)coördinator Taken en verantwoordelijkheden van alle betrokken actoren binnen de onderneming Bescherming van de milieu(zorg)coördinator Toezicht en kwaliteitsborging

5. Profiel Competenties, kennisvelden en bijscholing Management competenties Vergadertechnieken Spreken voor publiek Rapportage Milieugerelateerde kennisvelden: Milieuzorgsystemen Risico analyses Incident onderzoek Milieuwetgeving Werkbezoeken – competentie als auditor Milieueconomie MVO

5. Profiel 2. Erkenning en aanstelling Aanstelling als interne milieucoördinator Aanstelling als meervoudig intern milieucoördinator Erkenning als milieucoördinator

5. Profiel 3. Taken en verantwoordelijkheden van: Exploitant Milieu(zorg)coördinator Hiërarchische lijn CPBW Werknemers Gebruik maken van dynamisch beheerssysteem (zoals bij een preventieadviseur)

5. Profiel 3.1 Exploitant: beleid te bepalen inzake bedrijfsinterne milieuzorg structurele planmatige aanpak van milieuzorg op te zetten door middel van een dynamisch beheerssysteem van milieuaspecten en -risico’s milieuzorg op te nemen in het globaal preventieplan/ jaaractieplan beheerssysteem van milieu-aspecten en –risico’s of milieuzorgsysteem regelmatig te evalueren nodige middelen vrij te maken om dit beleid uit te voeren

5. Profiel 3.1 Exploitant: aanwijzing / aanstelling, verwijdering, aanstelling tijdelijke plaatsvervanger van de milieu(zorg)coördinator meldingen aan de overheid uit te voeren in uitvoering van DABM opleiding en voorlichting van werknemers Nemen van maatregelen in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar Integraal milieujaarverslag op te stellen Uitvoering te geven aan of gemotiveerd af te wijken van de adviezen van de milieu(zorg)coördinator Advies te vragen over de milieu impact van elke investering

5. Profiel 3.2 Milieu(zorg)coördinator: Bij te dragen tot de ontwikkeling, invoering, toepassing en evaluatie van duurzame en milieuvriendelijke productiemethodes en producten, o.a. gebruik makend van BREFs en BBTs Advies verlenen over ieder voorgenomen investering Adviesverlening op het gebied van het voorkomingsbeleid (uitvoering van investeringsbeleid…): Offerte fase (voorgenomen investering) Aankoop fase (lastenboek/bestelbon) Indienstname: adviesverlening bij het opstellen van instructies (bij exploitatie en onderhoud) die een impact hebben op de milieuaspecten van de onderneming Waken over de naleving van de milieuwetgeving

5. Profiel 3.2 Milieu(zorg)coördinator: Advies geven over de milieuaspecten bij het opstellen van meerjarenplan en een milieujaaractieplan Deelnemen aan de milieu-incident-analyse en het voorstellen van correctieve en preventieve maatregelen Deelname aan CPBW, ook op eigen vraag Adviesverlening bij vorming van medewerkers Adviesverlening bij beleid betreffende werken met derden Meewerken aan de interne noodplanning Advies verlenen over interne en externe milieucommunicatie Opstellen van een jaarverslag Opvolgen van de uitvoering van het dynamisch beheerssysteem betreffende relevante milieuaspecten

5. Profiel 3.3 Hiërarchische lijn: Voorstellen te formuleren rond relevante milieu aspecten van de producten, processen en activiteiten, melding te maken van milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden aan de milieu(zorg)coördinator en exploitant Uitvoeren van een milieu-incidentanalyse Uitvoering te geven aan de adviezen van de milieu(zorg)coördinator aan de hiërarchische lijn Toe te zien op de naleving van de procedures en de uitvoering van de afgeleverde adviezen Toe te zien dat voor milieukritische taken en werkzaamheden de nodige competenties aanwezig zijn en de nodige opleiding en vorming gegeven zijn Risicoanalyses uit te voeren ihkv dynamisch beheerssysteem

5. Profiel 3.4 CPBW: Akkoord verklaring met aanwijzing/ aanstelling , verwijdering, aanstelling tijdelijke plaatsvervanger jaarlijks behandelen van het jaarverslag en IMJV Advies verlenen inzake het opstellen en uitvoeren van het globaal preventieplan en het jaaractieplan Horen van de milieu(zorg)coördinator op eenvoudig verzoek van het CPBW Voorstellen te formuleren rond relevante milieu aspecten van de producten, processen en activiteiten, melding te maken van milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden

5. Profiel 3.5 Werknemers: Werkzaamheden uitvoeren zoals opgelegd in de instructies Melding te maken van onregelmatige milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden aan de hiërarchische lijn Voorstellen te formuleren om de milieu-impact van de producten, processen en activiteiten te verminderen

5. Profiel 4. Bescherming van de milieuzorgcoördinator Correcte verzekering zonder afbreuk te doen aan taken en verantwoordelijkheden MC wil zijn verantwoordelijkheid opnemen in dit verhaal , toetsen van de goede werking aan de hand van een milieuzorgsysteem Opzeg via voorafgaand akkoord van CPBW

5. Profiel 5. Toezicht en kwaliteitsborging Toezicht op taken milieucoördinatoren Taken ZELF uitvoeren 4 werkbezoeken per jaar (1 per kwartaal) Door LNE Afdeling Milieuvergunningen VMC werkt nadere instrumenten uit: Milieuzorgsysteem op maat milieu(zorg)coördinator

6. Toekomst Herindeling Vlarem volgens hinderparameters Belonen van bedrijven die wetgeving volgen Stimuleren van duurzaam ondernemen (verder gaan dan hetgeen strikt wettelijk noodzakelijk is)