Public design – Concept 1 “Opstaan voor iemand ... misstaat niemand” Bas van der Lans Sanne Schumacher Henno van de Hee
De Amsterdamse tram Voor wie? Welke mensen komen er? Voor een heel divers publiek, van student tot zakenman. Van kleine kinderen (met óf zonder ouders) tot grijze wollige oma’s. Van Johnies en Anita’s tot Polen en toeristen van over de hele wereld. Hoe gedragen deze zich hier? Soms opstaan voor oudere mensen. Knietjes netjes bij elkaar houden. Na het lezen van een krantje deze netjes opvouwen en misschien zelfs op de stoel naast je neerleggen, mits deze vrij is. Hoe is de plek ingedeeld? (zon/schaduw/gebouwen/andere objecten) De ruimte is lang en dun. Er valt meestal via één kant licht in, afhankelijk van de zonstand. Er zijn diverse faciliteiten, maar geen prullenbak: stoeltjes, stapalen en een ruimte voor 1 kinderwagen of 1 rolstoel - welke weer voorgaat op de kinderwagen. Welke rol zou hij voor wie beter moeten spelen? Voor bejaarde mensen die een zitplekje nodig hebben maar er niet om durven te vragen. Sommige mensen zullen hier de tram zelfs om mijden waardoor ze helemaal geen vervoer meer hebben en eerder vereenzamen dan ervoor.
De Amsterdamse tram
Maatschappelijke issue Het gedrag van jongeren tegenover ouderen in de Amsterdamse tram. Het gebeurt in Amsterdamse trams vaak dat mensen die moeilijk te been zijn niet kunnen zitten in een drukke tram. Dit is enerzijds vervelend, maar anderzijds ook erg gevaarlijk. Jongeren tolereren ouderen in de tram – dat wil zeggen – ze werken niet opzettenlijk tegen dat er ouderen in een tram kúnnen zijn. Het respect voor ouderen en gehandicapten is echter moeilijker te vinden. Dit uit zich in het omverlopen van- en niet reking houden mét de medemens. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk het afstaan van een stabiel zit of staplekje aan iemand die het harder nodig heeft dan jijzelf.
Concept Interventie Wij zullen op het moment dat iemand de tram binnenkomt die een zitplekje nodig heeft reizigers die zitten en de nieuwe (zichtbaar beperkte) reiziger gezien hebben kort interviewen. Design strategie ‘Design to debat’ Directe betrokkenen Tramreizigers met en zonder beperking. De opzet is een soort van dating-show. Match de beperkte stoelzoeker met een jong iemand die zijn of haar stoel af wil staan voor wat liefde.
Concept Bedoelde effecten Doel van het interview is om mensen bewust te maken van hun gedrag en iedereen bij te laten dragen aan een positieve tramervaring. Onbedoelde effecten Het is mogelijk dat mensen agressief reageren op een dergelijk interview en ons op fysieke manier duidelijk te maken niet aan onze interventie mee te willen werken (te laat). Issue Bedrag afvalstofheffing veel te hoog voor studenten met een zelfstandige woning Technologieën Eventueel een ‘Ik wil zitten knop’. Een mobiel interview apparaat (hoeft niet per sé te werken)
Concept Huidige situatie De tram zoals bekend op drukke tijdstippen. Veel staande mensen en veel zittende mensen die niet allemaal hun stoel even hard nodig hebben. Verandering Een tram waarin iedereen die een stoeltje nodig heeft er eentje krijgt en waarin de opgestane mens zich voldaan voelt. Zij krijgen hier een goed gevoel door omdat ze hun medemens helpt. Karmapuntjes! Kosten Niet van toepassing Benodigdheden Eventueel een rode knop, megafoon, interviewset, flitsende outfit.