Barteld Schutyser Advocaat

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Samenwerking tussen overheden
Advertisements

van verdragsbepalingen
Besturen van de eredienst: wijzigingen in de regelgeving.
Informatiemiddag Wet Markt en Overheid 11 februari 2014.
Nathalie Ragheno Adviseur bij het Juridisch departement van het VBO
Vrij verkeer van werknemers
Technicus Conferentie 2005 Positie Zweefvliegtechnicus en Klein en groot onderhoud.
2. Onderneming, eenmanszaak maatschap en vof
Art. 60 en welzijnwetgeving Werkgroep activering 7 juli 2012.
Zaken doen met een gemeente Juridisch kader Unizo infoavond 26 september2013 Sint-Niklaas Frederick Ongena.
Motivering van het ontslag
Vrij verkeer van goederen: non-tarifaire belemmeringen
Nieuwe project-m.e.r.-regelgeving Project-m.e.r.-screening Dienst Mer
November 2013 Opinieonderzoek Vlaanderen – oktober 2013 Opiniepeiling Vlaanderen uitgevoerd op het iVOXpanel.
Zelfstandige activiteit OCMW- begunstigden Werkgroep activering 7 juli 2012.
Business Economics Handels –en financiële technieken
Aanbesteding of Subsidie
Rechtshandelingen van de Unie
AGB’s, overheidsopdrachten & het gelijkheidsbeginsel Frederik Vandendriessche Prof. Dr. U. Antwerpen – Dr.ass. U.Gent Advocaat-vennoot Stibbe.
Motie Bij politiek relevante aanbestedingen de gemeenteraad in de gelegenheid stellen vooraf kaders te stellen ten behoeve van het op stellen van het Programma.
Hoofdstuk 16 Europese mededingingsregels voor lidstaten.
Hoofdstuk 13 Vrij kapitaalverkeer.
Welkom bij de STABU.
De Richtlijn « Diensten » 2006/123/EG en de sociale zekerheid Geneviève Pietquin FOD Sociale Zekerheid.
C o m m e r c i ë l e & J u r i d i s c h e a a n b e s t e d i n g s s p e c i a l i s t e n I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r.
Doelstelling 2 Amsterdam Groot Oost
Nieuwe VZW Wetgeving 16 november Nieuwe VZW wetgeving n Vorige wet dateert van 27 juni 1921 n Nieuwe wet van 2 mei 2002 werd van toepassing op 1.
Omgevingswaarden in de Omgevingswet
VVSG-studiedagen 12 en 20 mei 2011 Samenwerking tussen besturen AANKOOP- en OPDRACHTENCENTRALE.
Europese dienstenrichtlijn: implementatie Karolien Naert, Bart Devisch en Eva Poelemans 1.
Hoofdstuk 3 Instellingen van de EG en hun bevoegdheden.
Hoofdstuk 11 Vrij kapitaalverkeer. (2/14) Het vrije kapitaalverkeer (inclusief het vrije betalingsverkeer) wordt gewaarborgd door artikel 56 van het Verdrag:
Hoofdstuk 4 Europese wetgeving.
Taskforce Mobiliteitsmanagement:
Vrij verkeer van goederen: non-tarifaire belemmeringen
Hoofdstuk 12 Vrij dienstenverkeer.
Hoofdstuk 14 Europese aanbestedingsregels. Bij aanbesteding moeten de lidstaten de fundamentele vrijheden te respecteren, met name: Het algemeen discriminatieverbod.
Vrijheid van vestiging
Gardiens de la paix/ Gemeenschapswachten Week van de integrale veiligheid/ Semaine de la sécurité intégrale.
Inkoop en aanbesteden in de Wmo
ACIS/UvA/Ou Jac Rinkes 19 maart 2010
Van Valckenborgh Dirk Februari Definitie “optie op aandelen” : Recht / Verplichting om een standaardhoeveelheid aandelen te kopen (call-optie –
Wetgeving overheidsopdrachten. Welke organisaties? 4 Categorieën: –De overheid –Organisaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen –Privaatrechtelijke.
Basisopleiding sociale wetgeving januari 2014 Dag 1 Eenheidsstatuut: Motivering van het ontslag.
Hoofdstuk 8 Btw-reglementering.
1 ADMINISTRATIEVE VEREENVOUDIGING Persoonlijke toestand en verklaring op erewoord.
Hoofdstuk 10 Vrij dienstenverkeer. (2/17) De vrijheid van diensten wordt gewaarborgd door artikel 49, lid 1, van het Verdrag: In het kader van de volgende.
CENTRAAL KERKBESTUUR GENT STAD
Vrij verkeer van werknemers
OVERHEID EN BTW Drs. P.C.J. Oerlemans.
1 Elektronisch aanbesteden anno 2013 Eis of wens? 7 november Daan Versteeg
Gitte LAENEN Advocaat-vennoot GD&A
Visum en overheidsopdrachten
Hoofdstuk 14 Openbare aanbestedingen. (2/11) Van openbare aanbesteding is sprake wanneer: een overheidsinstantie aan een particulier een bepaalde opdracht.
Bestek 2014/HFB/00/31576 : technisch beheer, onderhoud en totale waarborg van de technische installaties van en prestaties op afroep voor Dossin, Goswin.
Informatie –vergadering 15/01/2015
Titel De nieuwe aanbestedingswet, 13 december 2012.
Hoofdstuk 11 Het arbeidsreglement. 2 Toepassingsgebied van de wet van 8 april 1965 – Alle personen die arbeid verrichten onder het gezag van andere personen.
Preventief toezicht Gemeente Delft.
Consumentenbescherming in Nederland en onder de tropenzon Dr. Viola Heutger EU CARICOM.
MISBRUIK VAN RECHT Een nationaal, internationaal en unierechtelijk perspectief Discussiebijdrage Koen Verburg 12 mei 2016 Vereniging voor Belastingwetenschap.
Rechtmatig en doelmatig inhuren op basis van de herziene Aanbestedingswet Het Dynamisch aankoopsysteem CLAIRE LEUSSINK-NIES – 22 NOVEMBER 2016.
Voor wie is de Who? En wat moet de bibliotheek er mee?
Juridische aspecten van een webshop
Evoluties in de nieuwe regelgeving
Studiedag Veilig organiseren van sportieve evenementen
Privacy in het Caribisch deel van het Nederlandse Koninkrijk
Wetgeving overheidsopdrachten
Bestuursrecht Hoorcollege 1
Financial Intelligence Unit of Aruba MOT
Transcript van de presentatie:

Actuele topics overheidsopdrachtenrecht: De raamovereenkomst & publiek-publieke samenwerking Barteld Schutyser Advocaat Infodagen overheidsopdrachten VVSG – 29 februari 2012

Overzicht van de presentatie DEEL 1: de raamovereenkomst in de klassieke sectoren Algemeen Het sluiten van de raamovereenkomst De gunning van concrete opdrachten op basis van de raamovereenkomst Invoeren van een beperking op het aantal opdrachten dat gelijktijdig mag worden uitgevoerd Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

Overzicht van de presentatie DEEL 2: publiek-publieke samenwerking Inleiding Quasi in house-verhouding Horizontale samenwerkingsovereenkomst Delegatie van bevoegdheid Exclusief recht Aankoop- of opdrachtencentrale Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

DE RAAMOVEREENKOMST IN DE KLASSIEKE SECTOREN

I. Algemeen Definitie (art. 3, 15° Wet 15 juni 2006 (art. 1(5) Richtlijn 2004/18/EG) "een overeenkomst tussen één of meer aanbestedende overheden of overheidsbedrijven en één of meer aannemers, leveranciers of dienstverleners met het doel gedurende een bepaalde periode de voorwaarden inzake te plaatsen opdrachten vast te leggen, met name wat betreft de prijzen en eventueel de beoogde hoeveelheden" Voornaamste kenmerken Duur: max. 4 jaar (art. 32 Wet 15 juni 2006, art. 32(2) § 4 Richtlijn 2004/18/EG) maximale looptijd geldt zowel voor de raamovereenkomst, als voor de opdrachten die op basis van de raamovereenkomst worden toegewezen "behoudens in uitzonderlijke en behoorlijk gemotiveerde gevallen" (bv. contracten waarvan de uitvoering een investering met afschrijvingstermijn > 4j vergt) Gesloten systeem: raamovereenkomsten zijn slechts van toepassing tussen de AO en de ondernemers die oorspronkelijk bij de raamovereenkomst partij waren (art. 32(2) § 2 Richtlijn 2004/18/EG) Geen afnameverplichting/geen exclusiviteit (in beginsel): AO kan zich voor de door de raamovereenkomst geviseerde prestatie tot derden richten, tenzij zij zich tot minimumafnames verbonden heeft Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Algemeen TYPE Raamovereenkomst sensu lato Raamovereenkomst sensu stricto Bilaterale raamovereenkomst Bilaterale raamovereenkomst sensu lato (art. 137, lid 1 KB 15 juli 2011) (art. 32(3) §1 Richtlijn 2004/18/EG) Bilaterale raamovereenkomst sensu stricto (art. 137, lid 2 KB 15 juli 2011) (art. 32(3) §2 Richtlijn 2004/18/EG) Multilaterale raamovereenkomst Multilaterale raamovereenkomst sensu lato (art. 138, lid 2, 1° KB 15 juli 2011) (art. 32(4) §2, 1°- Richtlijn 2004/18/EG) Multilaterale raamovereenkomst sensu stricto (art. 138, lid 2, 2° KB 15 juli 2011) (art. 32(4) §2, 2°- Richtlijn 2004/18/EG) Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Algemeen Bilaterale raamovereenkomst Multilaterale raamovereenkomst Art. 137 KB 15 juli 2011 (art. 32(3) Richtlijn 2004/18/EG) Gesloten met één enkele deelnemer Multilaterale raamovereenkomst Art. 138 KB 15 juli 2011 (art. 32(4) Richtlijn 2004/18/EG) Gesloten met min. 3 deelnemers, voor zover het aantal geschikte offertes voldoende groot is Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Algemeen Raamovereenkomst sensu lato Raamovereenkomst sensu stricto Alle voorwaarden die op de concrete opdrachten van toepassing zullen zijn, liggen van bij aanvang in de raamovereenkomst vast en zijn bindend voor de partijen bij de raamovereenkomst De concrete opdrachten kunnen rechtstreeks worden toegewezen; de deelnemer(s) aan de raamovereenkomst dienen hun offerte niet aan te vullen. Raamovereenkomst sensu stricto Een aantal voorwaarden die op de concrete opdrachten van toepassing zullen zijn (bv. prijs), liggen van bij aanvang in de raamovereenkomst vast, doch niet allemaal (bv. specifieke leveringstermijnen, betalingsmodaliteiten, bijkomende zekerheden, enz.) De concrete opdrachten kunnen niet rechtstreeks worden toegewezen; de deelnemer(s) aan de raamovereenkomst dienen hun offerte eerst aan te vullen met de voorwaarden die nog niet in de raamovereenkomst zijn vastgelegd Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

II. De gunning van opdrachten op basis van de raamovereenkomst Bilaterale raamovereenkomst sensu lato De concrete opdrachten worden volgens de in de raamovereenkomst gestelde voorwaarden toegewezen De offerte van de deelnemer aan de raamovereenkomst kan niet worden aangevuld Bilaterale raamovereenkomst sensu stricto AO kan de deelnemer aan de raamovereenkomst verzoeken zijn offerte aan te vullen (MAAR: verbod wezenlijke wijzigingen) Concrete opdrachten worden toegewezen op basis van de voorwaarden bepaald in de raamovereenkomst, in combinatie met de voorwaarden die naderhand werden aangevuld Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

II. De gunning van opdrachten op basis van de raamovereenkomst Multilaterale raamovereenkomst sensu lato De deelnemers worden niet opnieuw tot mededinging opgeroepen De concrete opdrachten worden toegewezen volgens de in de raamovereenkomst gestelde voorwaarden via de trapsgewijze of cascademethode → vb. op basis van de rangschikking → vb. op basis van specialisatie Multilaterale raamovereenkomst sensu stricto De deelnemers aan de raamovereenkomst worden m.b.t. de nog niet bepaalde voorwaarden opnieuw tot mededinging opgeroepen = zgn. mini-competitie Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

III. Het sluiten van de raamovereenkomst Gunning? De gunning van de raamovereenkomst is onderworpen aan de regels inzake de gunning van overheidsopdrachten: gekende procedures: open/beperkte aanbesteding/offerteaanvraag, onderhandelingsprocedure met of zonder voorafgaande bekendmaking, concurrentiedialoog (?) normale procedureregels: bekendmaking, termijnen, voorwaarden voor de indiening van inschrijvingen, kwalitatieve selectie, gunning Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

III. Het sluiten van de raamovereenkomst Aankondiging betreffende de gunning van de raamovereenkomst Verplichte gegevens: aantal deelnemers (evt. maximumaantal) beoogde looptijd van de raamovereenkomst (evt. de redenen voor een looptijd > 4j) de totale geraamde waarde van de opdrachten die de AO voornemens is gedurende de gehele looptijd van de raamovereenkomst toe te wijzen, en, voor zover mogelijk, de waarde en frequentie van de te plaatsen opdrachten bij gebruik door meerdere AO (vb. aankoopcentrale): vermelding van alle AO die op basis van de raamovereenkomst opdrachten zullen toewijzen, op een wijze die "onmiddellijke identificatie" toelaat Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

IV. De gunning van opdrachten op basis van de raamovereenkomst Verloop van de mini-competitie Voorwaarden onder dezelfde voorwaarden als die van de raamovereenkomst, die indien nodig worden gepreciseerd; en, in voorkomend geval, onder andere, in de opdrachtdocumenten van de raamovereenkomst bepaalde voorwaarden Schriftelijke raadpleging deelnemers → voorwerp van de concrete opdracht wordt meegedeeld → alleen die deelnemers die in staat zijn de opdracht uit te voeren, worden geraadpleegd bv. raamovereenkomst m.b.t. opleidingsdiensten in verschillende vakgebieden: enkel voor de deelnemers die geselecteerd werden voor het vakgebied Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

IV. De gunning van opdrachten op basis van de raamovereenkomst Termijn indiening offertes → geen minimumtermijn, afhankelijk van de complexiteit opdracht, de benodigde tijd voor de toezending van de offertes, … Opening offertes → slechts bij het verstrijken van de vastgestelde ontvangsttermijn Gunning → op basis van dezelfde gunningscriteria als voor de raamovereenkomst zelf Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

IV. De gunning van opdrachten op basis van de raamovereenkomst Standstill Moet worden nageleefd bij de gunning van de raamovereenkomst Maar NIET langer verplicht bij de toewijzing van concrete opdrachten op basis van de raamovereenkomst! Aankondiging betreffende de resultaten van de procedure Moet uiterlijk 48 dagen na de sluiting van de raamovereenkomst geschieden (art. 38, §1 KB 15 juli 2011, art. 35(4) Richtlijn 2004/18/EG) Maar NIET langer verplicht bij de toewijzing van concrete opdrachten op basis van de raamovereenkomst! (art. 38, §1, lid 3 KB 15 juli 2011, art. 35(4), lid 2 Richtlijn 2004/18/EG) Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

Voordelen? V. Besluit Efficiëntie Na gunning van de raamovereenkomst kunnen de concrete opdrachten rechtstreeks worden toegewezen zonder dat een nieuwe overheidsopdracht moet worden bekendgemaakt → verkorting termijnen → reductie administratiekosten Flexibiliteit (raamovereenkomsten sensu stricto) Mogelijkheid om de exacte hoeveelheden, de aard en de timing voor de individuele bestellingen op een later tijdstip te bepalen → aan de hand van tijdsgebonden behoeften → in functie van prijsschommelingen/technologische evoluties Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

Voor welk type opdrachten? V. Besluit Voor welk type opdrachten? Voor opdrachten die aanleiding geven tot recurrente contractuele relaties → overheidsopdrachten voor leveringen of diensten die met een zekere regelmaat worden verleend of die bestemd zijn om gedurende een bepaalde periode te worden hernieuwd vb. kantoorartikelen, IT, onderhoud kopieermachines, enz. Voor opdrachten die niet bovenmatig complex zijn en waarvoor reeds in de raamovereenkomst: prijzen of een prijslijst (niet noodzakelijk de exacte prijs!) kan worden vastgelegd een raming van de omvang en een omschrijving van het type van goederen en/of diensten die de AO op basis van de raamovereenkomst zal bestellen, kan worden gegeven Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

Anti-misbruikregel IV. Besluit "Er mag geen misbruik worden gemaakt van de raamovereenkomst, noch mag er gebruik van worden gemaakt op een wijze die de mededinging zou verhinderen, beperken of vervalsen" (Art. 32, vijfde lid Wet 15 juni 2006; art. 32(2), §5 Richtlijn 2004/18/EG) Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

PUBLIEK-PUBLIEKE SAMENWERKING De toepassing van de overheidsopdrachtenreglementering in de betrekkingen tussen aanbestedende overheden PUBLIEK-PUBLIEKE SAMENWERKING

Administratieve overheden I. Inleiding Administratieve overheden Belast met een taak van algemeen belang / openbare dienst  Materiële handelingen die noodzakelijk zijn voor de verwezenlijking van deze doelstellingen van algemeen belang: Overheden kunnen deze zelf, met eigen personeel en middelen, uitvoeren (“in house” / “uitvoering in regie”) OF: overheden kunnen voor de uitvoering beroep doen op derden Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Inleiding Uitvoering in regie / in house Beroep op derden vb. gemeente die voor de huisvuilophaling het eigen gemeentepersoneel inzet → handelingen worden verricht binnen één en dezelfde rechtspersoon → er is geen overeenkomst onder bezwarende titel → overheidsopdrachtenreglementering is niet van toepassing Beroep op derden vb. gemeente die voor de huisvuilophaling met een privé-onderneming een dienstencontract afsluit → AO doet beroep op een externe instantie die geen deel uitmaakt van de eigen structuur → er is een overeenkomst onder bezwarende titel → overheidsopdrachtenreglementering is van toepassing Quid indien de derde eveneens een AO is? vb. 2 gemeenten voorzien in huisvuilophaling op hun grondgebied d.m.v. een afzonderlijke rechtspersoon die ze gezamenlijk bezitten en controleren vb. 2 gemeenten werken samen bij de huisvuilophaling op hun grondgebied (al dan niet) op basis van een overeenkomst onder bezwarende titel Is de overheidsopdrachtenreglementering van toepassing in de betrekkingen tussen deze gemeenten ? Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Inleiding Algemeen beginsel Uitzondering Overheidsopdrachtenreglementering is van toepassing op opdrachten tussen AOn Uitzondering Bepaalde vormen van publiek-publieke samenwerking vallen buiten de toepassingssfeer van de wetgeving overheidsopdrachten: Quasi in house-verhouding (verticale/geïnstitutionaliseerde samenwerking) Horizontale samenwerkingsovereenkomst (horizontale/niet-geïnstitutionaliseerde samenwerking) Delegatie van bevoegdheid (substitutieleer) Exclusief recht Aankoop- of opdrachtencentrale Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

I. Quasi in house-verhouding Twee scenario’s: AO gaat in het kader van een bestuurlijke reorganisatie over tot de verzelfstandiging van bepaalde activiteiten  Deze activiteiten worden om budgettaire en beheerkundige redenen toevertrouwd aan een afzonderlijke rechtspersoon (vb. AGB) Verscheidene AOn werken samen om gezamenlijk taken van openbaar belang uit te voeren  Deze AOn richten daartoe een afzonderlijke rechtspersoon op die ze gezamenlijk bezitten en controleren (vb. intergemeentelijk samen- werkingsverband, intercommunale) HvJ 107/98, Teckal De verhouding tussen een AO en een andere rechtspersoon wordt van de toepassing van het overheidsopdrachtenrecht vrijgesteld indien: de AO over de betrokken rechtspersoon toezicht uitoefent zoals op haar eigen diensten, en; deze rechtspersoon tegelijkertijd het merendeel van zijn werkzaamheden verricht ten behoeve van het lichaam of de lichamen die hem beheersen. AO RP AO1 AO2 AO3 RP Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

II. Quasi in house-verhouding Voorwaarde 1: toezicht zoals op eigen diensten Deze voorwaarde peilt naar de organisationele afhankelijkheid van de rechtspersoon: oefent de controlerende AO een doorslaggevende invloed uit op de strategische doelstellingen en de belangrijke beslissingen van die rechtspersoon? kan de controlerende AO de handelingsvrijheid van die rechtspersoon beperken? HvJ 26/03, Stadt Halle Toezicht zoals op eigen diensten is uitgesloten indien privé-ondernemingen in de rechtspersoon deelnemen (minderheidsparticipatie of minderheidspositie zijn irrelevant) Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

II. Quasi in house-verhouding Wijze waarop het toezicht wordt uitgeoefend: Toezicht zoals op eigen diensten hoeft niet per se individueel te zijn, maar kan ook gezamenlijk door meerdere controlerende AOn worden uitgeoefend HvJ 324/07, Coditel De gemeente Ukkel treedt in november 2000 toe tot “Brutélé”, een intercommunale maatschappij voor teledistributie waarvan de vennoten uitsluitend gemeenten zijn Bij haar toetreding vertrouwt de gemeente het beheer van haar gemeentelijk kabeltelevisienet aan Brutélé toe Gemeente Ukkel beroept zich op de Teckal-leer M.b.t. het toezichtscriterium aanvaardt het Hof dat het toezicht van de gemeente Ukkel op Brutélé, om als toezicht zoals op haar eigen diensten te worden aangemerkt, door alle bij Brutélé aangesloten gemeenten gezamenlijk kan worden uitgeoefend Dit arrest was het logische vervolg op HvJ 295/05, Asemfo waarin het HvJ toezicht zoals op eigen diensten aanvaardde voor een controlerende AO die slechts 0,25% van het kapitaal van de (100% publieke) rechtspersoon in handen had Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

II. Quasi in house-verhouding Voorwaarde 2: De rechtspersoon verricht het merendeel van de werkzaamheden ten behoeve van de controlerende AO(n) Deze voorwaarden peilt naar de economische afhankelijkheid van de rechtspersoon → De creatie van de afzonderlijke rechtspersoon moet kaderen in een reorganisatie van het bestuur mag niet als doel hebben een rechtspersoon te creëren die op de markt werkzaam is en in concurrentie treedt met commerciële ondernemingen HvJ 340/04, Carbotermo De rechtspersoon verricht het merendeel van zijn werkzaamheden ten behoeve van de controlerende AO(n) wanneer de activiteit van deze rechtspersoon zich hoofdzakelijk toespitst op deze controlerende AO(n) en elke andere activiteit marginaal is Bij gezamenlijk toezicht door meerdere controlerende AOn (cfr. Asemfo, Coditel) wordt rekening gehouden met de werkzaamheden die de rechtspersoon ten behoeve van al deze AOn gezamenlijk verricht Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

III. Horizontale samenwerkingsovereenkomst Horizontale of niet-geïnstitutionaliseerde samenwerking Verscheidene AOn werken samen bij de uitoefening van hun taken van algemeen belang, zonder dat ze daarvoor een afzonderlijke rechtspersoon oprichten  OF: niet-contractuele samenwerking  OF: samenwerking o.b.v. een overeenkomst onder bezwarende titel Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

III. Horizontale samenwerkingsovereenkomst Niet-contractuele samenwerking HvJ 295/05, Asemfo Het overheidsbedrijf 'Tragsa' is bij wet verplicht de opdrachten van de betrokken AO uit te voeren In de betrekkingen tussen dit overheidsbedrijf en de AO dient de overheids-opdrachtenreglementering niet te worden toegepast, aangezien deze betrekkingen niet contractueel, maar reglementair van aard zijn Bij gebreke aan overeenkomst onder bezwarende titel is de overheids- oprachtenreglementering sowieso NIET van toepassing Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

III. Horizontale samenwerkingsovereenkomst Samenwerking o.b.v. een overeenkomst onder bezwarende titel HvJ 480/06, Commissie t. Duitsland Volgens het HvJ valt een samenwerking tussen AOn op basis van een overeenkomst onder bezwarende titel buiten het toepassingsgebied van de overheidsopdrachten- reglementering indien ten minste aan volgende voorwaarden is voldaan: 100% publieke samenwerking: uitsluitend tussen AOn, geen deelneming van privé-kapitaal ‘echte’ samenwerking: samenwerking met als doel de gezamenlijke vervulling van een gemeenschappelijke taak (↔ normale overheidsopdracht: 1 partij vervult een bepaalde taak tegen betaling) samenwerking berust alleen op overwegingen die verband houden met het openbaar belang: de overeenkomst mag geen activiteiten tot voorwerp hebben die op de open markt worden aangeboden de financiële overdrachten tussen de samenwerkende AOn zijn beperkt tot de vergoeding van de werkelijke kosten van de werken/leveringen/diensten Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

IV. Delegatie van bevoegdheid Overdracht van bevoegdheden voor bepaalde openbare taken van de éne naar de andere overheidsinstantie → zal niet aan de overheidsopdrachtenreglementering onderworpen zijn indien de overdracht volledig is en de begunstigde van de overdracht in de plaats wordt gesteld van de overdrager (substitutieleer) Volledige overdracht = overdracht van: het recht om de economische activiteiten uit te voeren die nodig zijn voor de vervulling van de openbare taak, én van het officiële gezag (= het recht om te bepalen hoe de economische activiteiten die nodig zijn voor de vervulling van de openbare taak, moeten worden verricht) (regelgevende bevoegdheid) waarbij de overdrager geen enkele verantwoordelijkheid of controlebevoegdheid behoudt (overdrager is niet langer gerechtigd om te bepalen hoe de economische activiteiten die in het kader van de openbare taak worden ondernomen, moeten worden uitgevoerd) de begunstigde de overgedragen bevoegdheid volledig zelfstandig en op eigen verantwoordelijkheid uitoefent Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

IV. Delegatie van bevoegdheid HvJ 264/03, Commissie t. Frankrijk Franse wet voorziet in een systeem van "gedelegeerde opdrachtgeving": bij overheidsopdrachten voor bouw- of infrastructuurwerken kan de AO bepaalde taken (opmaak bestek, toezicht op de uitvoering, aanvaarding bouwwerken, enz.) zonder voorafgaande mededingingsprocedure delegeren aan een beperkt aantal categorieën (publieke of gemengde) rechtspersonen De delegatie strekt zich uit tot (i) ondersteunende diensten van administratieve en technische aard en (ii) de vertegenwoordiging van de AO (gedelegeerde bouwheer oefent in naam en voor rekening van de AO bepaalde bevoegdheden uit) De betrekkingen tussen de AO en de gedelegeerde bouwheer worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel (gedelegeerde bouwheer wordt vergoed) HvJ: overdracht van bevoegdheden ≠ volledig aangezien gedelegeerde bouwheer onvoldoende zelfstandig handelt Fr. wet bepaalt dat AO hoofdverantwoordelijke van de bouwwerken blijft, want in deze een taak van algemeen belang vervult waaraan zij zich niet kan onttrekken gedelegeerde bouwheer kan pas handelen nadat de AO haar goedkeuring heeft verleend beloning van dienstverleners en ondernemers gefinancierd door AO (gedelegeerde bouwheer heeft geen manoeuvreerruimte) Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

V. Exclusief recht Regelgeving Art. 18 Richtlijn 2004/18/EG: "Deze richtlijn is niet van toepassing op overheidsopdrachten voor diensten die door een aanbestedende dienst worden gegund aan een andere aanbestedende dienst of aan een samenwerkingsverband van aanbestedende diensten op basis van een alleenrecht dat deze uit hoofde van bekendgemaakte wettelijke of bestuursrechtelijke bepalingen genieten, op voorwaarde dat deze bepalingen met het Verdrag verenigbaar zijn." Exclusief recht = uitsluitend recht = alleenrecht OF: hele bedrijfssector wordt aan de overheid voorbehouden (vb. posterijen) OF: exclusieve toewijzing van een specifieke taak van algemeen belang aan één specifieke onderneming (vb. officiële publicaties uitgegeven door het Belgisch Staatsblad)  De machtspositie die aldus wordt gecreëerd, is slechts toelaatbaar indien: de exclusiviteit betrekking heeft op een opdracht van diensten de exclusieve rechten verleend worden aan entiteiten die zelf AOn zijn de exclusieve rechten verleend worden bij een bekendgemaakte wettelijke of bestuursrechtelijke bepaling de exclusieve rechten verenigbaar zijn met de Europese Verdragen, d.w.z. gerechtvaardigd kunnen worden o.g.v. de rechtvaardigingsgronden van artt. 51-52 VWEU: openbaar gezag, openbare orde, openbare veiligheid, volksgezondheid o.g.v. dwingende redenen van algemeen belang die geschikt zijn om de verwezenlijking van het nagestreefde doel te waarborgen, die niet verder gaan dan wat noodzakelijk is ter bereiking van dat doel en die zonder discriminatie worden toegepast ('rule of reason') Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

V. Exclusief recht RvS 7 april 2011, Cipal De dienstverlenende vereniging Cipal biedt deelnemende besturen de mogelijkheid om via de toekenning van een exclusief recht van dienstverlening aan Cipal, beroep te doen op de ICT-dienstverlening van deze laatste De Vlaamse minister vernietigt de kennisneming en de aanvaarding van dat recht door de raad van bestuur van Cipal omdat geen 'wederzijdse exclusiviteit' is voorzien (Cipal werkt ook voor gemeenten die geen exclusief recht aan Cipal hebben toegekend, wat volgens de minister in strijd is met de Teckal rechtspraak) RvS overweegt dat een onderscheid moet worden gemaakt tussen de quasi in house-verhouding en de figuur van het exclusief recht Aangezien beide hypothesen los van elkaar staan moet (1) eerst onderzocht worden of er sprake is van een quasi in house-opdracht en (2) vervolgens of aan de voorwaarden voor het toekennen van een exclusief recht is voldaan Door in de redengeving van de vernietigingsbeslissing beide onderscheiden hypotheses toch als één te beschouwen, heeft de minister de toekenning van een exclusief recht beoordeeld aan de hand van de voorwaarden voor de quasi in house-opdrachten De vernietigingsbeslissing van de minister is derhalve tegenstrijdig gemotiveerd en wordt om die reden door de RvS vernietigd Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

VI. Aankoop- of opdrachtencentrale = Specifieke structuren (organen) voor collectieve overheidsaankopen die OF: handelen als een groothandelsdienst (de centrale koopt zelf, voor eigen rekening aan zodat andere instanties van haar kunnen kopen) OF: optreden als een tussenpersoon/vertegenwoordiger/lasthebber die de gunningsprocedures en het beheer van opdrachten afhandelt zodat andere instanties via haar kunnen kopen Nut ? Artt. 15 en 59 Wet 15 juni 2006, art. 11 Richtlijn 2004/18/EG: “een aanbestedende overheid die een beroep doet op een aankoop- of opdrachtencentrale als bedoeld in artikel 2, 4°, is vrijgesteld van de verplichting om zelf een gunningsprocedure te organiseren” op voorwaarde dat de aankoopcentrale haar opdrachten zelf in overeenstemming met de overheidsopdrachtenreglementering heeft gegund Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

VII. Besluit De Teckal-rechtspraak of figuur van de inhouse-samenwerking heeft talrijke problemen opgelost. Figuur van delegatie van bevoegdheid had beter uitgewerkt moeten worden. Globale situatie is nu stabieler. Opgelet, toch nog enkel op basis van de rechtspraak en mededeling van de Commissie, wetgevend optreden lijkt vereist. Infodagen overheidsopdrachten VVSG 29 februari 2012

Dank. Barteld Schutyser Advocaat-vennoot DLA Piper UK LLP Louizalaan 106 - 1050 Brussel 02/500 16 51 Barteld.Schutyser@dlapiper.com