Indirecte emissiekosten compensaties - inleiding 15 Mei 2014 Infomiddag Vlaamse Overheid Jorre De Schrijver Vlaamse Overheid tel: 02/553.70.17 E-mail: jorre.deschrijver@lne.vlaanderen.be
Agenda Inleiding Toelichting aanvraagprocedure LNE Toelichting aanvraagprocedure Agentschap Ondernemen Toelichting aanvraagformulier VBBV Q & A Aanpak van ecofys + Indicatieve BM waarden nog geen definitieve status Wat gaat er nog gebeuren in de toekomst? Proces dat hierbij gevolgd wordt, 5 sporen 2
Agenda Inleiding Toelichting aanvraagprocedure Toelichting sjabloon LNE Werking emissiehandel Staatssteunregels indirecte emissiekosten Compensaties indirecte emissiekosten in Vlaanderen Toelichting aanvraagprocedure Agentschap ondernemen Toelichting sjabloon VBBV Q & A Waarom compenseren werking emissiehandel Contouren voor compensaties door de C ontwikkelde staatssteunregels Toepassing compensaties in VL 3
Werking emissiehandel 2020 Energie en klimaatpakket EU Energie en klimaatpakket Tegen 2020 20 % van het finaal energieverbruik uit hernieuwbare bronnen 20 % minder primair energieverbruik t.o.v. BAU 20 % minder broeikasgasemissies t.o.v. 1990 Niet-ETS emissies gebouwen landbouw afval kleine industriële installaties de meeste F-gassen Transport! ong. 57 % emissies (2005) ETS emissies ijzer en staal elektriciteitsproductie raffinaderijen chemische sector keramiek … ong. 43 % emissies (2005) Algemene context: EU klimaatbeleid Doelstelling: EE, HE en klimaat Verdeeld over niet-ETS en ETS sector 4
Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 EU ETS = “Cap and Trade” systeem Cap (= totale beschikbare hoeveelheid rechten) Bepaalt eenduidig totale hoeveelheid emissies Zekerheid voor wetgever Schaarste zorgt voor marktprijs And trade Geen individuele emissieplafonds Totale vooraf vastgestelde reductie wordt tegen minimale kost behaald Even focus op ETS: cap and trade systeem, sind 2005 Op EU niveau een absoluut plafond op de emissies Op individueel niveau flexibiliteit: geen emissieplafonds, wel verplichting om emissierechten in te leveren Door beperkte uitgifte van EUAs én verplichting voor elke indiv installatie om EUAs in te leveren, wordt doelstelling gehaald
Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 CO2 prijs zorgt voor (LT) stimulans om te investeren in groene technologie Elke uitstoot van een ton CO2 heeft een prijs CO2 betrekken in investeringsbeslissing producent CO2 betrekken in beslissingen consument Euas leggen kosten po aan bedrijven
Evolutie prijs emissierechten Emissies 2005 raken bekend: toewijzing blijkt te hoog Evolutie prijs emissierechten 7
Evolutie prijs emissierechten Globaal overschot voor periode 2005-2007 Prijs zakt naar 0 €/ton 8
Evolutie prijs emissierechten Nieuwe periode (08-12) opnieuw ‘hoge’ EUA prijs (bijna 30 €/ton) Evolutie prijs emissierechten Praktisch: EU doelstellingen tegen 2020 Vastgelegd door Europese raad, uitwerking door ministers van leefmilieu Doestellingen op elkaar afgestemd? DG energie- DG klimaat 9
Evolutie prijs emissierechten Ondertussen is prijs opnieuw weggezakt naar +/- 5 euro/ton 10
Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 Wat betekent EU ETS voor bedrijven? Verplichting om emissies continu te monitoren Verplichting om jaarlijks hun emissies te rapporteren Krijgen jaarlijks emissierechten toegewezen Leveren emissierechten in (a rato van hoeveelheid gerapporteerde emissies) via rekening in broeikasgasregister Beoordelen a.d.h.v. emissierechtenprijs investeringen in emissiereductie
Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten 2005-2012 Ex-ante toewijzing via nationale plannen. In VL: Industrie: gratis toewijzing o.b.v. productieprognoses & energieplan Elektriciteit: beperkte gratis toewijzing, technologiespecifiek Resultaten Globaal voldoende toewijzing voor industrie Beperkte toewijzing voor E-sector, maar CO2-kost wordt doorgerekend in E-prijs Elektriciteitsverbruiker draagt CO2-kost Wie draagt kost van emissiehandel? Focus op toewijzingsmethodologie van emissierechten 2005-2012: nationale toewijzingspannen Industrie global voldoende emissierechten Elektriceitssector tekort aan emissierechten, maar tegelijkertid geconstateerd dat CO2 kost doorgerekend kon worden Finaal: E-verbruiker draagt kost EU ETS
Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten 2013-2020 Industrie: Uitgangspunt voor toewijzing zijn CO2 benchmarks Onderscheid carbon leakage/ niet carbon leakage sector Elektriciteitsproductie Geen gratis toewijzing, want kan CO2 kost doorrekenen Wel mogelijkheid om bepaalde verbruikers van elektriciteit te compenseren voor doorgerekende CO2-kost 2013-2020 Nieuw kader voor toewijzing Specifieker bekijken welke sectoren kost kunnen doorrekenen (die dus geen toewijzing moeten krigen) en sectoren die niet knnen doorrekenen Begrip carbob leakage: competitief nadeel voor de eu economie, maar ook milieunadeel Weglekken EU industrie zorgt voor verpaatsing van CO2 uitstoot
Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten Kwantitatieve criteria directe carbon leakage Handelsintensiteit van de sector > 10 % EN Totale (directe + indirecte) CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde) > 5%; OF Handelsintensiteit van de sector > 30 %; Totale (directe + indirecte) CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde) > 30 %; Resultaat Kwantitatieve analyse op NACE 2007 1.1 / Prodcom 2007 Additionele kwalitatieve analyse voor bepaalde sectoren > 90 % van industriële ETS emissies carbon leakage 14
Indirecte carbon leakage Richtlijn emissiehandel Art. 10 bis (6) De lidstaten kunnen ook financiële maatregelen vaststellen ten behoeve van bedrijfstakken of deeltakken waarvan wordt vastgesteld dat het weglekeffect een significante risicofactor vormt ten gevolge van in de elektriciteitsprijzen doorberekende kosten in verband met broeikasgasemissies, […] wanneer deze financiële maatregelen in overeenstemming zijn met de […] vast te stellen regels inzake overheidssteun. Deze maatregelen zijn gebaseerd op ex ante benchmarks voor de indirecte CO2-emissie per geproduceerde eenheid. Deze ex ante benchmarks worden voor een gegeven bedrijfstak of deeltak berekend als het product van het elektriciteitsverbruik per geproduceerde eenheid overeenkomend met de meest efficiënte beschikbare technologieën en de CO2-emissies van de Europese elektriciteitsproductiemix in kwestie.
Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Stellen kader vast voor compensaties om concurrentieverstoring tussen lidstaten te voorkomen in periode 2013-2020 Vastgesteld o.b.v. bepalingen in Richtlijn door EC na uitgebreid consultatieproces Geen formele goedkeuring door LS Keuze om gebruik te maken van regels ligt bij LS, nationale wetgeving moet wel goedgekeurd worden door EC
Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Doelgroep Kwantitatieve analyse Handelsintensiteit van de sector > 10 % EN Indirecte CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde > 5%; Voor andere sectoren bijkomende kwalitatieve analyses O.a. marktstructuur, reductiepotentieel en de mogelijkheid om de kosten door te rekenen aan verbruikers 15 bedrijfstakken geselecteerd
NACE-code Omschrijving 2742 Productie van aluminium 1430 Winning van mineralen voor de chemische en de kunstmestindustrie 2413 Vervaardiging van overige anorganische chemische basisproducten 2743 Productie van lood, zink en tin 1810 Vervaardiging van kleding van leer 2710 Vervaardiging van ijzer en staal en van ferrolegeringen 2112 Vervaardiging van papier en karton 2415 Vervaardiging van kunstmeststoffen en stikstofverbindingen 2744 Productie van koper 2414 Vervaardiging van andere organische chemische basisproducten 1711 Spinnen van katoen- of katoenachtige vezels 2470 Vervaardiging van synthetische en kunstmatige vezels 1310 Winning van ijzererts 24161039 24161035 24161050 24165130 24163010 24164040 Binnen de bedrijfstak Vervaardiging van kunststoffen in primaire vormen Lagedichtheidpolyethyleen (LDPE) Lineair lagedichtheidpolyethyleen (LLDPE) Hogedichtheidpolyethyleen (HDPE) Polypropyleen (PP) Polyvinylchloride (PVC) Polycarbonaat (PC) 21111400 Mechanische pulp
Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag Bepaling maximaal steunbedrag: Voor producten met productbenchmark Voor producten zonder productbenchmark 19
Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag BP: Basisproductievolume verwijst naar de productieniveaus in de periode 2005-2011 voor de producten waarvoor een elektriciteitsbenchmark is opgesteld, en naar de historisch verbruikte elektriciteit in deze periode voor de andere producten. BM: Voor een aantal producten zijn product-elektriciteitsbenchmarks ontwikkeld. Voor de andere producten komt 80 % van de historisch verbruikte elektriciteit in aanmerking voor een compensatiebetaling. 20
Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag AIa: de steun mag maximaal 85 % bedragen van de in aanmerking komende elektriciteit (de benchmark) in de jaren 2013-2015, 80 % in 2016-2018 en 75 % in 2019-2020. C: CO2-emissiefactor. Per land is maximale emissiefactor vastgesteld waarmee de indirecte emissies bepaald mogen worden. Deze is bepaald a.h.v. de emissiefactor van de fossiele elektriciteitscentrales in de regio. Voor België bedraagt deze factor, net als voor Frankrijk, Nederland en Duitsland 0,76 Ton CO2 /Mwh. Pa: termijnkoers van EUA voor levering in december van jaar k, gebaseerd op gemiddelde dagkoersen in jaar k-1 (EUR/t CO2) 21
Compensaties in Vlaanderen Context In uitvoering van nieuw industrieel beleid : De energiekost van de industrie te beperken; De competitiviteit van de industrie t.o.v. de buurlanden en landen buiten de EU te verbeteren De energie-efficiëntie van de industrie aan te moedigen Vorm gegeven via Besluit van de Vlaamse Regering betreffende indirecte emissiekosten Goedgekeurd door EC in november 2013 Maximale invulling van staatssteunregels Aantal kleine afwijkingen t.o.v. staatssteunregels
Compensaties in Vlaanderen Doelgroep Alle bedrijven die een van de in staatssteunregels vermelde activiteiten uitvoeren komen in aanmerking voor steun Identificatie van “activiteit” op zo laag mogelijk niveau: KBO NACE code niet van tel, wel de PRODCOM/ NACE reëel geproduceerde producten Mogelijk dat binnen bedrijf slechts beperkt aantal activiteiten in aanmerking komen voor steun Zowel bedrijven onder ETS als onder niet-ETS komen in aanmerking Voor ETS bedrijven gelden zelfde installatiegrenzen als gerapporteerd onder emissiehandel Bedrijven die tot doelgroep van EBO behoren, moeten toetreden zijn tot de EBO
Compensaties in Vlaanderen Bepaling maximaal steunbedrag Grotendeels gebaseerd op staatssteunregels: Toepassing maximale emissiefactor 0,76 ton CO2/MWh Toepassing maximale steunintensiteiten Toepassing benchmarks Reële activiteitsniveaus in jaar x als uitgangspunt voor compensaties i.p.v. historisch activiteitsniveau Voor eerste GWh wordt geen steun verleend Bijkomende compensatie mogelijk in geval van significante capaciteitsuitbreiding
Blik over de grens Toepassing van compensaties in beperkt aantal lidstaten Nederland Duitsland Spanje Verenigd Koninkrijk Vlaams kader gelijkaardig aan Duitse regelgeving In andere lidstaten meer beperkingen In Spanje, UK & NL plafond op totaal beschikbaar bedrag Als aangevraagde steun > plafond kaasschaaf In aantal lidstaten geen aanpassing bij uitbreidingen