EIGENZINNIG EXCELLEREN IN TEAMWORK HANS VAN DER LOO EDE, 20 APRIL 2010

Advies – Publicaties – Presentaties (Onderwijs) Publicaties: columns voor M&L en Managementsite, pamfletten en boekjes (Covey)

773.000.000 134.000.000 773 Team 133 High Performance team

Elke factor (bol) is essentieel om succesvol team te bouwen BEZIELING ‘Inspiratie & Discipline’ EIGEN VISIE ‘Wakker worden’ Energie Betekenis Eigenzinnig Excelleren Verbinding Bedoeling Elke factor (bol) is essentieel om succesvol team te bouwen Cirkel is rond: de succesfactoren hangen onderling samen Factoren moeten in evenwicht zijn: anders draait het wiel niet, oppassen voor onderwaarderen (‘blinde vlek’) of overdrijven van een of enkele succesfactoren Elke factor vertegenwoordigt een potentiele frustratie: Afwezigheid van vertrouwen, gemeenschappelijke visie/taal: alleen als mensen zeker zijn van elkaar en dezelfde taal spreken (op dezelfde manier kijken) is teamwerk mogelijk. Zichtbaar aan: Verbergen van zwakheden en fouten voor elkaar Leven en laten leven Argwanend, schuld op anderen afschuiven Ontbrekende ambitie, SoU Geen gemeenschappelijke doelen, verschillende ambitieniveaus Rationeel: doelen niet concreet (‘smart’) Emotioneel: doelen worden niet als inspirerend ervaren Handen: verschil tussen zeggen en doen Betrokkenheid : collectieve beleving, gedeelde verantwoordelijhkheid, eenheid, open communicatie Initiatief en discipline: actiegerichtheid, zelf in beweging komen invloedssfeer vergroten, discipline: vasthoudend, helder Prestaties : gevolg en voorwaarde, aandacht voor resultaten, vieren van resultaten, zichtbaar maken (SWA) POSITIVITEIT BESTEMMING ‘Droom met een deadline’ ‘Uitgaan van je Eigen sterkten’

1. EIGEN VISIE Afgelopen jaar was er een van stijgend optimisme. Hebben neiging om werkelijkheid meer dan voorheen door roze bril te bekijken.

ONTHOOFDE MENS ‘ONE BEST WAY’ ‘Waarom krijg ik er altijd een hoofd bij als ik alleen om een paar handen vraag?’

Visie = manier van kijken

95% Automatisch en onbewust gedrag domineert. Dagelijkse routines, die gestuurd worden door allerlei prikkels die onze hersenen onbewust verwerken -> gaat om conditionering: er komt een bepaalde prikkel binnen en onze hersenen werken automatisch een programma af.

Ondernemings filosofie Missie Purpose DNA Guiding principles Ondernemings filosofie Credo Ziel Tweede reden dat er niet alles uit een visie wordt gehaald, is dat we het vaak niet eens zijn met elkaar wat een visie is. Veel termen± wat is volgens U een visie= Shared Values Essentie

EEN VISIE IS EEN KWESTIE VAN… ‘ Een stel kerels die naar een of ander motel gaan, hun jassen uittrekken en hun dassen afdoen, die een paar hoogdravende zinnen op papier zetten om vervolgens weer terug te keren naar business as usual’. - John Rock (Algemeen directeur GM) Hobbyisme Vrijblijvendheid Moetje Onderliggende attitude = tevredenheid met status quo

Tijdperk van vechten, alle middelen geoorloofd om te winnen

78% 53% Maar

ALERT ACTIEF AANDACHT AANWEZIG ‘WAKKER WORDEN’ Het begint meestal met ‘wakker worden’, ergens in de organisatie = Bewustwording van belang Andere houding: alert, aandacht, aanwezig, proactief Niet doorgaan op de automatische piloot, maar uit de comfortzone komen -> overgaan op PROACTIEF gedrag. AANWEZIG

DRINGENDE NOODZAAK DRINGENDE NOODZAAK WENKEND PERSPECTIEF ‘WAKKER WORDEN’ DRINGENDE NOODZAAK DRINGENDE NOODZAAK WENKEND PERSPECTIEF WENKEND PERSPECTIEF KLEMMENDE VRAAG Het begint meestal met ‘wakker worden’, ergens in de organisatie = Bewustwording van Niet doorgaan op de automatische piloot, maar uit de comfortzone komen -> overgaan op PROACTIEF gedrag. KLEMMENDE VRAAG

DRINGENDE NOODZAAK De vleesbergen bij Unilever ´Als we zo doorgaan, worden we FC Knudde´ Lege etages bij INHolland Zorgdirecteur ligt in eigen verzorgingshuis Berg op Kreta voor directie Syngenta Moet net echt branden, maar voorstelling dat het in de toekomst wel eens mis zou kunnen gaan

WENKEND PERSPECTIEF Fusies Nieuwe technologie Nieuwe wetgeving Nieuwe ambities Nieuwe ambities: Interpolis

KLEMMENDE VRAAG Waarom vragen Rabobank vraag naar cooperatieve identiteit

EERST DE WAAR-VRAGEN, DAN WAT EN HOE

2. POSITIVITEIT Betekent niet dat je voortdurend met brede smile door het leven gaat. Betekent dat je je bewust bent van je sterkten en dat je bewust bent van de kracht van positieve gevoelens

KNEEDBARE MENS Gericht op compenseren van tekorten -> doen we allemaal aan mee Optimistisch wat betreft veranderbaarheid -> gedragsverandering, ‘culturele wasstraat’ Nieuw denken: - Grote energielekken in organisaties, afnemend commitment - Organisaties moeten aan hogere eisen voldoen: excelleren - Mensen zijn zelfstandiger dn willen zich verder ontwikkelen -> OPT OUT REVOLT - We hebben steeds meer kennis van hoe het brein in elkaar zit en hoe het ons handelen stuurt! Mensen zijn geen rationele wezens: ratio volgt emotie Emotionele route: sneller, richt aandacht, kleurt beslissingen Er is diepte in ons doen en laten, maar ook diversiteit. Niet iedereen denkt, voelt en handelt gelijk!

21

BLAUW Hoofdmotief: orde en regelmaat, beheersen (‘in control’) Kenmerken Denkt vanuit vastgelegde structuren en processen Denkt vanuit de ratio: feitelijke details, analyseren, voorspellen Hecht aan regels, discipline en betrouwbaarheid Hecht aan hiërarchie, zijn loyaal aan het systeem Streeft naar perfecte kwaliteit Stelt rechtvaardigheid en opofferingsgezindheid voorop Voorkeur: duidelijkheid en structuur, rechtvaardigheid, continuïteit Gedrag: ordelijk, verantwoordelijk, gedisciplineerd, loyaal Overdreven: alles dichttimmeren, alles op papier zetten, bureaucratiseren Negatief: rigide, onpersoonlijk, verschuilen achter taken en procedures

GROEN Hoofdmotief: verbinden van mensen, bijdragen aan groepsharmonie Kenmerken Denkt vanuit intenties en gelijkwaardigheid van mensen Denkt vanuit menselijke maat (‘groep’) Denkt vanuit gevoelens Denkt vanuit informele regels, sociale normen en idealen Hecht aan interactie en communicatie Leert door gesprekken, imitatie, collectieve reflectie Voorkeur: harmonie, gezamenlijkheid, gezelligheid, gelijkwaardigheid Gedrag: communicatief, open, vriendelijk, behulpzaam Overdreven: soft, stroperig, conformisme, conflict vermijdend (‘mantel der liefde’) Negatief: roddelen, protesteren, zwart maken van anderen, terugtrekken

GEEL Hoofdmotief: begrijpen, verklaren en creëren Kenmerken: Denkt vanuit reflectie en verbeelding Denkt vanuit samenhangende modellen en hoofdlijnen (‘big idea’) Denkt vanuit toekomstige mogelijkheden (‘visionair’) Hecht aan autonomie, organisatorische ruimte (‘adhocracy’) Hecht aan inhoudelijke discussie, creatieve sessies Leert door ontwikkelen en toetsen van ideeën Voorkeur: inzicht, kennis, vrijheid, visie Gedrag: nieuwsgierig, analyserend, kritisch, toekomstgericht Overdreven: steeds nieuwe dingen bedenken, onpraktisch getheoretiseer alles met elkaar in verband willen brengen. Negatief: negatief kritisch, cynisch, dingen compliceren, afzijdig houden Drijfveer: nieuwsgierigheid en vernieuwen (‘everyday a new challenge’) Zoekt kritische distantie

ORANJE Hoofdmotief: doelrealisatie, winnen Kenmerken Denkt vanuit doelen en individuele ambities Denkt calculerend, pragmatisch en competitief Combineert ratio, gevoelens en instincten Hecht aan successen: prestatiegericht, antenne voor succes, winnen Hecht aan applaus voor gerealiseerde prestaties Leert door te doen Voorkeur: resultaat, vooruitgang, winnen, status Gedrag: ambitieus, doelgericht, calculerend, efficiënt Overdreven: waan van de dag, hyperactief, haantjesgedrag Negatief: laten zichzelf niet zien, duiken weg bij moeilijkheden, zwarte pieten Kijken in nieuwe situaties de kat uit de boom Leren door praktijk, simulatievoorbeelden Wegduiken als doelen niet realistisch worden geacht, komen niet opdagen op meetings, zijn er niet als het fout dreigt te gaan

Chaotisch Onverantwoord Luchtfietsers Vrijblijvend Maken niets af Naïef Onrealistisch Soft Traag Weinig ambitieus Vaag Egocentrisch Arrogant Hard Hyperactief Te ambitieus Oppervlakkig Belemmerend Rigide Fantasieloos Boekhouders Doods

3 : 1 POSITIVITEIT NEGATIVITEIT Verbreedt de horizon Vergroot handelingsrepertoire Geeft energie Bevordert prestaties Versmalt het blikveld Werpt terug op primaire reacties leidt tot energieverlies Vermindert de prestaties 3 : 1

3. BESTEMMING

Een gewaagd doel is een uitdagend toekomstbeeld dat door uiterste inspanningen bereikt kan worden, dat mensen het gevoel geeft bij een ‘historische gebeurtenis’ betrokken te zijn en daardoor mensen energie geeft en trots maakt

Om echt energie vrij te maken, moet een gewaagd doel aan twee randvoorwaarden voldoen het eindresultaat moet zo concreet mogelijk omschreven worden men dient de termijn aan te geven waarbinnen het doel moet worden bereikt Termijn Kans van slagen Strategisch doel ± 3 jaar Reëel Gewaagd doel ± 10 - 15 jaar Mogelijk

Voor het einde van het decennium een man op de maan te zetten en hem weer veilig naar de aarde brengen (J.F. Kennedy, 1961)

BOUWSTENEN VOOR EEN GEWAAGD DOEL Een gewaagd doel is de resultante van twee overwegingen: - Aspecten van Hoger Doel? - Belangrijkste uitdaging voor organisatie (samenleving)? Hoger Doel (‘American Dream’) Uitdagingen - Wij zijn land van grenzeloze mogelijkheden - Wij zijn symbool van maatschap- pelijke en technologische vooruitgang - Koude oorlog - Winnen van wedrace met de Russen Aantonen suprematie van Kapitalistische Westen Meestal: Groei Uniek aanbopd (product, dienst) Imago/reputatie Project Maanmissie

4. BEZIELING Geven visie en strategie voldoende positieve energie?

ONDER WATER Openlijk DOEN Informeel DENKEN Onbewust DRIJFVEREN Diepste niveau raakt men fundamentele drijfveren. Wordt vaak beschreven als de Reis van de Held. Kan gebeuren door bepaalde gebeurtenissen. Het overkomt je dan. Kan ook bewust nagestreefd worden

INSPIRATIE: STORYTELLING Ook intern: huidige praktijk om alleen te managen vanuit strak gereguleerde processen werkt niet. Daarnaast ook ruimte voor verhalen, conversaties en bijeenkomsten.

INSPIRATIE: TPoV Ontwikkel standpunten op problemen en onderwerpen die in de visie zijn geworteld -> 50% van zijn tijd besteedde Welch daaraan 3 minuten en 5 seconden om anderen positief te beinvloeden

DISCIPLINE Discipline

METEN & FEEDBACK

Elke factor (bol) is essentieel om succesvol team te bouwen BEZIELING ‘Inspiratie & Discipline’ EIGEN VISIE ‘Wakker worden’ Energie Betekenis Eigenzinnig Excelleren Verbinding Bedoeling Elke factor (bol) is essentieel om succesvol team te bouwen Cirkel is rond: de succesfactoren hangen onderling samen Factoren moeten in evenwicht zijn: anders draait het wiel niet, oppassen voor onderwaarderen (‘blinde vlek’) of overdrijven van een of enkele succesfactoren Elke factor vertegenwoordigt een potentiele frustratie: Afwezigheid van vertrouwen, gemeenschappelijke visie/taal: alleen als mensen zeker zijn van elkaar en dezelfde taal spreken (op dezelfde manier kijken) is teamwerk mogelijk. Zichtbaar aan: Verbergen van zwakheden en fouten voor elkaar Leven en laten leven Argwanend, schuld op anderen afschuiven Ontbrekende ambitie, SoU Geen gemeenschappelijke doelen, verschillende ambitieniveaus Rationeel: doelen niet concreet (‘smart’) Emotioneel: doelen worden niet als inspirerend ervaren Handen: verschil tussen zeggen en doen Betrokkenheid : collectieve beleving, gedeelde verantwoordelijhkheid, eenheid, open communicatie Initiatief en discipline: actiegerichtheid, zelf in beweging komen invloedssfeer vergroten, discipline: vasthoudend, helder Prestaties : gevolg en voorwaarde, aandacht voor resultaten, vieren van resultaten, zichtbaar maken (SWA) POSITIVITEIT BESTEMMING ‘Droom met een deadline’ ‘Uitgaan van je Eigen sterkten’

INFO@HANSVANDERLOO.NL WWW.HANSVANDERLOO.NL Farmers mentality