Verhogen leeropbrengsten; hoe doe je dat? Workshop VO-congres Kiezen voor klasse Wik Jansen, coördinator Taskforce Zeer Zwakke Scholen, project Leren verbeteren met medewerking van Co Tammeling, directeur H.N. Werkman College, Groningen   Nieuwegein, 14 maart 2013

Leren verbeteren project voor risicoscholen en (zeer) zwakke afdelingen Het project Leren verbeteren (VO-raad en AOC Raad) ondersteunt bestuur en management van risicoscholen en (zeer) zwakke afdelingen bij het verbeteren van achterblijvende leeropbrengsten en ontoereikende onderwijsprocessen. www.vo-raad.nl/lerenverbeteren

Aanbod Algemeen Flyer Urgentiemeter Informatiepakket Netwerken Specifiek Risico- en zwakke scholen Ondersteuning bij analyse en verbeteracties Zwakke en zeer zwakke scholen Audit Zeer zwakke scholen Inzet procesbegeleider Interim-management Begeleiding op maat

Citaten – die we niet graag zien “Op basis van het gegeven dat de school in 2012 voor het zesde jaar op rij onvoldoende opbrengsten heeft en de onzekerheid of de voorgenomen maatregelen van het bestuur resulteren in aantoonbare verbeteringen in de opbrengsten, kent de inspectie het arrangement zeer zwak toe.” Uit: Brief van directeur Toezicht, Inspectie van het Onderwijs

Citaten – die we niet graag zien (2) De opbrengsten van de afdeling vwo zijn al vier schooljaren niet goed: het rendement bovenbouw en het gemiddeld CE-cijfer zijn opnieuw als ‘slecht’ beoordeeld en het oordeel betreffende het verschil SE-CE is ‘onvoldoende’.” Uit: Rapport van bevindingen kwaliteitsonderzoek, Inspectie van het Onderwijs

Citaten – die prettiger zijn om te lezen “De school heeft op grond van eigen analyses een inschatting gemaakt van het opbrengstenoordeel 2013. Hieruit blijkt dat de school er in geslaagd is om in het afgelopen schooljaar verbeterde opbrengsten te realiseren. Zo is het gemiddelde CE-cijfer gestegen van 5,8 naar 6,3 en is het verschil SE-CE teruggebracht naar nihil” Uit: Vertrouwelijke auditrapportage van een Zeer Zwakke School

Citaten – die prettiger zijn om te lezen (2) “De door de school ondernomen gerichte acties om de onderwijsopbrengsten te verbeteren hebben ten aanzien van het CE-cijfer en het bovenbouwrendement al na een jaar effect gesorteerd”. Uit: Vertrouwelijke auditrapportage van een Zeer Zwakke School

Leeropbrengsten in balans

Examenindicatoren én bovenbouwrendement vaak probleem Rendement bovenbouw: Gemiddeld CE-cijfer – relatief: Bron: Opbrengstenoordeel 2012, Onderwijsinspectie

Berekening rendement bovenbouw Het bovenbouwrendement wordt berekend door de kans te schatten dat leerlingen zonder zitten blijven hun diploma halen: Per leerjaar wordt op basis van IDU-gegevens het percentage leerlingen berekend dat aan het eind van het schooljaar is bevorderd Op basis van examengegevens wordt het percentage geslaagde leerlingen berekend Deze percentages worden per schoolsoort gemiddeld, waarna het gemiddelde percentage net zo vaak met zichzelf vermenigvuldigd wordt als er leerjaren in de bovenbouw zijn.

Berekening rendement bovenbouw Het rendement bovenbouw van deze vwo-afdeling is dus 59%

Bovenbouwrendement relatieve indicator Het berekende percentage wordt gecorrigeerd op percentage lwoo-leerlingen (geldt niet voor havo en vwo), percentage leerlingen uit apcg-postcodegebieden en externe instroom in het 3e leerjaar. De eigen score wordt vervolgens afgezet tegen de score van vergelijkbare schoolsoorten/scholen. De relatieve score wordt verkregen door percentielscores te bepalen:

Verhogen leeropbrengsten op het Werkman College

De opdracht voor Werkman College Vijf maanden voor het Centraal Examen 2012 moet….. Gemiddeld CE-cijfer van 5,7 (2011) naar minimaal 6,0 in 2012 Verschil SE-CE van .70 (2011) naar kleiner of gelijk aan .50 Wat zou u in die 15 weken doen?

En wat heeft het Werkman College gedaan? Analyse van de cijfers van de afgelopen 2 jaar (SE en CE resultaten per groep, sectie, docent) om Plan van aanpak op te kunnen stellen: Streefcijfers eindgemiddelde SE en gemiddelde CE cijfers examen 2012 bepalen er stonden al twee SE-cijfers, sturing alleen nog mogelijk op laatste twee cijfers) Alle betrokkenen volledige openheid van zaken geven (urgentiebesef!) Met secties analyse en alle cijfers doornemen en plan van aanpak bespreken: verantwoordelijkheid nemen voor resultaat Mogelijkheden 'quick wins' benutten

En wat heeft het Werkman College gedaan?(2) Kaders inhoud SE's vastleggen bijv. toetstijd opvoeren, moeilijkheidsgraad vragen verzwaren en leerlingen daar in de lessen ook op voorbereiden In gesprek over cesuur met sectie, na correctie SE: bijsturen waar nodig  (naar boven of beneden) Gesprekken met leerlingen over lessen en verbetermogelijkheden Elke individuele leerling in beeld: ondersteunen en bijsturen waar nodig leerlingen en ouders ook verantwoordelijkheid geven! Meerdaags programma examentrainingen opzetten Strakke regie op communicatie, veel aandacht voor ‘damage control’

Wat was daarvan op deze school het resultaat? Werkman College Gem. SE-cijfer Gem. CE-cijfer Verschil SE-CE 2011 2012 VWO 6,5 6,4 5,7 6,3 0,7 0,1 Nederlands 6,6 6,0 0,5 Engels 5,9 0,6 0,3 Frans 6,8 5,8 7,0 0,8 - 0,2 Duits 6,1 5,5 6,2 - 0,1 Aardrijkskunde Geschiedenis 5,6 6,9 - 0,7 Biologie - 0,5 Wiskunde A 5,4   0,2 Scheikunde - 0,4 Beeldende vormgeving 8,0 7,1 1,9 1,0

Hogere leeropbrengsten: hoe borg je dat?

Hoge leeropbrengsten: hoe blijf je scherp?

Verhogen leeropbrengsten: hoe doe je dat nou? Mogelijke verbetergebieden: determinatie en selectie onderwijsaanbod en toetsbeleid pedagogisch didactisch handelen van docenten zorg en begeleiding Aangrijpingspunten voor verbetering liggen bijvoorbeeld op het gebied van:

Heeft u nog vragen. Mail of bel ons, of bezoek onze website Heeft u nog vragen? Mail of bel ons, of bezoek onze website. lerenverbeteren@vo-raad.nl T 030 232 48 00 www.vo-raad.nl/lerenverbeteren