Burgerschap en vraagsturing Het netwerk van eigen krachten Slim organiseren van behoeften 18 mei 2006 Jan van Lieshout Eigen Kracht Centrale
Eigen-kracht Centrale Versterken van de sociale structuur in de maatschappij, buurt, school door betrokkenen te activeren bij keuzes voor hun toekomst en daarbij zonodig/zo mogelijk aan herstel te werken
Ontstaan Inuit, Canada; Maori, Nieuw Zeeland Culturele confrontatie over verantwoordelijkheid en interventie Overname probleem en oplossing door gesubsidieerde deskundigen Herkenning in westerse verzorgingsstaat
Risico voor de democratie …De democratie krijgt in het leven van mensen steeds minder betekenis. Mensen raken verwijderd van de kracht van dit begrip. Het gevoel overheerst dat ‘de elite’ toch alles te zeggen heeft en dat het niet werkelijk uitmaakt wat zij ervan vinden… John Braithwaite, 2000
Kan dat anders? Geef de burger een stem Laat de verantwoordelijkheid eerst daar Benut hun eigen kracht Faciliteer veilige cirkels Het is start voor netwerk en keten
Onze overtuiging Familie & vrienden zijn als geen ander netwerk rond hun ‘zorgenkinderen’ in staat: feiten te kennen plannen te maken beslissingen te nemen over welzijn en de veiligheid van deze ‘kinderen’
Kern van herstellende praktijk Het probleem in het midden De cirkel groter maken Confrontatie en overleg Wat is er aan de hand? Voor wie heeft/ had dit gevolgen? Hoe? Kan dit anders? Hoe? Wat nodig? Een plan van aanpak
Cirkels ‘Echt-recht’ en ‘Alle hens’ over sfeer, regels, conflicten, spanningen tussen twee of meer groepen ‘Eigen-kracht’ en ‘Leercirkel’ over toekomst en hulp bij functioneren binnen één familie en sociaal net
Conferentiemodel betekent: Verantwoordelijkheid teruggeven aan burgers Zelf een plan maken over hulp Samen herstellen in een confrontatie Inschakelen van familie en sociaal netwerk, ‘peergroup’
Wet maatschappelijke ondersteuning Nieuwe balans verantwoordelijkheden Burgers en overheid Overheden onderling Burgers onderling Samenhang lokaal beleid Wonen en welzijn Zorg en dienstverlening Aanpalende terreinen
Uitgangspunten Wmo Samenleven primaat burgers Krachtige sociale structuur Zelforganisatie Maatschappelijke binding Eigen verantwoordelijkheid Daarna: professionele arrangementen Sluitende keten Individueel maatwerk
Motto: ‘Meedoen’ …‘Stimuleren dat mensen zelf oplossingen bedenken in de eigen sociale omgeving voor problemen die zich voordoen’
Echt-recht, Alle hens… Confrontatie tussen allen die geraakt zijn door de normoverschrijding Delen van gedachten en gevoelens Oog in oog uiten daarvan: ruimte voor een herstelplan Met inzet van alle aanwezige talenten
Condities: Vrijwillig proces Er is behoefte aan herstel, oplossing Omschreven vraag of incident Dader neemt verantwoordelijkheid Deelname: iedereen die geraakt is Geen onderhandelingen vooraf
Effecten van het proces Direct contact over gevolgen gedrag Sterke leerervaring voor iedereen Volgt behoeften van slachtoffers Lost problemen op Bevordert integratie
Resultaat: Herstelplan: Excuus Schadevergoeding Maatschappelijke bijdrage Herstellen van verhoudingen Integratie en ………………
De conferentie zelf Coördinator Slachtoffer(s) Familie Sociaal netwerk Geraakte functionarissen en/ of burgers [Ouder(s)] Dader(s) Familie Sociaal netwerk 1 Introductie, spelregels: ‘Het gaat over het gedrag van… d.d. …, …’ 2 Gedachten en gevoelens over het gebeurde 3 Werken aan een overeenkomst of herstelplan 4 Informeel contact/ Integratie
Eigen Kracht Conferentie Professional: Spreekt zorg uit… Biedt kennis aan… Onafhankelijk coördinator Netwerk maakt plan
Maak de cirkel groter Kerngezin Vragen over hoe het verder moet
Opdracht van de onafhankelijk coördinator: Betrek zoveel mogelijk mensen die om de situatie geven, denk ook aan kinderen. Zorg dat iedereen veilig kan deelnemen. Zorg dat de juiste professionals de juiste info geven. Zorg dat de conferentie van de familie is: hun tijd, plaats, mensen, taal, eten, rituelen
Het model van Eigen-kracht Aanmelding Voorbereiding Conferentie zelf – ‘de vraag:’ ‘Hoe kan zoon/ dochter diploma halen?’ 'Wie doet wat, wanneer en waar?’ ‘wat doen we als iets niet werkt?’ 1. Delen informatie 2. Besloten gedeelte 3. Presentatie/acceptatie plan Uitvoeren plan - evaluatie
Familie neemt verantwoordelijkheid Kerngezin Een door de familie gemaakt en gedragen plan
Werkt het in families? Doen mee ( gemiddeld 15 deelnemers) Alle leeftijden doen mee Delen de zorg over hun familielid Zijn verantwoordelijk (gem. 18 afspraken) Afspraken op gemiddeld 4 levensterreinen Brengen eigen hulpbronnen mee (80%) Voeren betrouwbaar uit (55% in 3 mnd) Waarderen de conferentie (7.4) en het plan (7.9) Onderzoek WESP bij eerste 50 conferenties in jeugdzorg, (2000, 2001)
Burgers vragen keten Ca 20% afspraken: vraag professional 62% daarvan voor jeugdzorg: opvoeding, wonen, financiën, deelname aan voortgang 28% daarvan voor anderen: scholen, welzijnswerk, thuiszorg, MEE, GGZ, notaris, huisarts, advocaat, medisch specialist, gemeente 9% daarvan ongenoemde organisaties (2006, WESP - 35 plannen in Overijssel)
Waar bruikbaar? Herstellen Justitie in de buurt Schoolklimaat, buurtklimaat Rehabilitatie, Opzoomeren Eigen Kracht Zorg en hulpverlening Leerplan, schooluitval Arbeidstoeleiding
Infrastructuur Eigen-kracht Centrale Regio managers Onafhankelijke coördinatoren Opleiding Handboeken Folders Ondersteuningsnetwerk