BEPALING VAN DE HOOFDVERBLIJFPLAATS 6 november 2013 BEPALING VAN DE HOOFDVERBLIJFPLAATS Preventie en strijd tegen fictieve domicilies Christophe Verschoore – Attaché Dienst Bevolking en Identiteitskaarten ADIB

NIEUWIGHEDEN ! Strijd tegen domiciliefraude = één van de prioriteiten van het Regeerakkoord, van het Actieplan 2012-2013 van het College voor de Strijd tegen de Fiscale en Sociale Fraude, en van de FOD Binnenlandse Zaken. 2 nieuwe omzendbrieven : Omzendbrief van het CPG van 03.07.2013 (inwerkingtreding 01.09.2013) betreffende de strijd tegen de sociale fraude ten gevolge van fictieve domiciliëringen; Omzendbrief van de FOD Binnenlandse Zaken van 30.08.2013 betreffende het adequaat bijhouden van de bevolkingsregisters ter voorkoming en bestrijding van domiciliefraude. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – DOELSTELLINGEN Nadruk op de best practices ten einde de correcte registratie van de gegevens in de BR te verzekeren (hoofdverblijfplaats en gezinssamenstelling). Procedure van afvoering van ambtswege – Best practices op basis van een onderzoek door onze diensten bij de gemeenten. Opleiding van de lokale politie – Essentiële schakel ter voorkoming van domiciliefraude. Informatie rond het bestaan van de omzendbrief van het CPG van 03.07.2013 – aspect van de informatiestromen en aspecten vervolging en bestraffing. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – ADEQUAAT HOUDEN BR Belangrijke aandachtspunten van de wet van 19.07.1991, van het KB van 16.07.1992 en van de AO (gecoördineerde versie van 01.07.2010) betreffende het houden van de bevolkingsregisters. Respect voor deze reglementering = voorkomen van fictieve domicilies. Gemeente = verantwoordelijk voor het adequaat houden van de BR. Moet maatregelen nemen om op permanente wijze de hoofdverblijfplaats te controleren van een persoon die haar grondgebied binnenkomt of verlaat (localisatie en identificatie). !!! Gemeentelijk reglement betreffende het onderzoek van de reële verblijfplaats (artikel 10 KB 16.07.1992) + gemeentelijk reglement betreffende de toekenning van huisnummers (cf. AO BEV en RR van de ADIB). 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – ONDERZOEK VERBLIJFPLAATS Onderzoek door de lokale overheid (de wijkpolitie) binnen 8 werkdagen (termijn van orde) vanaf de aangifte van adreswijziging. Onderzoek eveneens bij een interne mutatie. Aanvrager moet persoonlijk worden aangetroffen op het nieuwe adres. Indien nodig meerdere bezoeken. Geen onderzoek via telefoon. Niet afgaan op loutere verklaring van betrokkene (op het politiekantoor, bijvoorbeeld). 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – ONDERZOEK VERBLIJFPLAATS Modaliteiten van het onderzoek vastleggen in een gemeentelijk reglement Modelverslag van het onderzoek is opgenomen onder punt 81 van de AO BEV met het oog op een uniformisering van de wijze waarop het onderzoek naar de reële hoofdverblijfplaats wordt gevoerd door de lokale politie. Steekproef door onze dienst : bepaalde gemeenten hebben geen of een verouderd reglement. Minderheid van gemeenten heeft een verordening « huisnummering ». Nochtans, deze verordeningen = onmisbare hulpmiddelen ter voorkoming en strijd tegen domiciliefraude. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT Belang van de juistheid van de informatiegegevens in de BR (in het bijzonder de hoofdverblijfplaats en de gezinssamenstelling). Localisatie + identificatie + exacte links naar de verschillende administratieve bestanden. Gegevens worden voortdurend bijgehouden (artikel 5 van het KB van 16.07.1992) door de gemeenten. Lokale politie is belast met de controle van de verblijfstoestand als gevolg van een aangifte + mededeling aan de gemeente van de gevallen waarin personen van ambtswege moeten ingeschreven of afgevoerd worden. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT De bevolkingsdienst van de gemeente verleent bijzondere aandacht aan volgende punten: Nakijken in het RR of op het aangegeven adres van de nieuwe verblijfplaats eventueel nog andere personen staan ingeschreven, eventueel fictief. IT betreffende adres en gezinssamenstelling (controle op de verklaring en feitelijke toestand). Geen enkele inschrijving als hoofdverblijfplaats mag geweigerd worden omwille van de veiligheid, de gezondheid, het urbanisme of de ruimtelijke ordening = mogelijkheid van voorlopige inschrijving. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – GEGEVENSKWALITEIT Wanneer een gemeente een vermoeden heeft van talrijke fictieve inschrijvingen op haar grondgebied : uitvoeren van gerichte controles (bv. Ééngezinswoningen waar vermoedelijk meerdere personen of meerdere gezinnen staan ingeschreven). Permanante samenwerking tussen gemeente en lokale politie is noodzakelijk. 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – AFVOERING VAN AMBTSWEGE AA = voorzien in artikel 8 van het KB van 16.07.1992 + cf. punt 96 van de AO BEV en de omzendbrief van 20.04.2006. AA = Collegebeslissing op basis van een gemotiveerd verslag van het onderzoek. Nadere regels voor het verslag voorafgaand aan de AA worden vastgelegd in een gemeenteverordening. AA = hanteren met nodige voorzichtigheid en moet uitzonderingsmaatregel blijven (absolute onmogelijkheid om de betrokkene te localiseren). Verschillende controles moeten worden uitgveoerd : Tijdelijk afwezig? Hechtenis? Verblijf in andere gemeente (verzending model 6)? 6 november 2013

OMZENDBRIEF van FOD BiZa van 30.08.2013 – AFVOERING VAN AMBTSWEGE Na een enquête bij de gemeenten werd een samenvatting opgesteld Best Practices « Procedure van AA » = Bijlage 2 bij omzendbrief. Op het vlak van het RR: Als uit het onderzoek blijkt dat persoon tijdelijk afwezig is = bijwerking IT026 en intrekking dossier voorstel van AA. Hechtenis = inschrijving in de gevangenis (eventueel op adres van hun haard of opvanggezin) Wanneer de gemeente het verslag van het onderzoek ontvangt : onmiddellijk melding maken van het voorstel van AA in IT019. Voorstel van AA ingevoerd door de gemeente: nieuwe en vorige bewoners worden in verschillende huishoudens geplaatst. 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 - DOELSTELLINGEN Door een betere omkadering van de opsporingen en de vervolgingen de strijd tegen sociale fraude, gestoeld op een mechanisme van fictieve domicilies, verbeteren. Omzendbrief medeondertekend door CPG, de Staatssecretaris voor de Bestrijding van de fiscale en de sociale fraude, en door de Ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken. Een vademecum, essentieel bedoeld voor de lokale politie, is bij de omzendbrief van CPG gevoegd (uniformisering van de reactie tegen de typische en courante inbreuk die bestaat uit het samenleven , terwijl er een officiële domiciliëring is op verschillende adressen). 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 - DOELSTELLINGEN Toekennen van een centrale rol aan de arbeidsauditoraten bij de opsporing en de vervolging van de sociale fraude die voortvloeit uit de fictieve domiciliëringen. Bijdragen tot de bevordering van de informatiestromen tussen de gerechtelijke overheden, de politiediensten en de sociale instellingen. De bij deze strijd betrokken actoren verder sensibiliseren zodat zij de signalen van domiciliefraude beter kunnen herkennen. Strafrechtelijk beleid uittekenen voor de primaire en de secundaire fraudeurs. 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 – ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN In iedere politiezone : een referentieambtenaar van de politie voor de materie van de sociale fraude via valse inschrijvingen. Desgevallend akkoorden tussen verschillende politiezones. Politieambtenaar heeft aanwijzingen van fictief domicilie : onderzoek bij de instellingen van sociale zekerheid die sociale voordelen toekennen (RVA, RVP, RKW, POD MI, FOD Sociale Zekerheid - DG Personen met een Handicap). - Indien geen sociale uitkering toegekend: vereenvoudigd PV wordt opgesteld overeenkomstig COL 8/2005 + kopie aan het arbeidsauditoraat. 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 - ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN - Indien een sociaal voordeel wordt toegekend: de politieambtenaar stelt basisonderzoek in + verhoor + stuurt PV door naar de arbeidsauditeur. Een gemeentelijk ambtenaar krijgt aanwijzingen van fictieve domicilies : onmiddellijke aangifte bij de politie die optreedt zoals hiervoor omschreven. De arbeidsauditeur die het PV ontvangt, voert een voorafgaand onderzoek. Indien hij de informatie relevant vindt (fraude sociale zekerheid) : doorsturen binnen 2 weken van kopie van het PV aan bevoegde sociale inspectiediensten. De arbeidsauditeur zet zijn onderzoek verder met de bedoeling de mogelijke secundaire fraudeurs te identificeren en de door hun activiteiten gegenereerde vermogensvoordelen in beslag te nemen. 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 - ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN Op grond van de omvang en de complexiteit van het onderzoek  toevertrouwen aan de Federale Politie, cf. omzendbrief COL 2/2002, of gerechtelijk onderzoek. Inspectiedienst en/of instantie die sociale voordelen toekent vermoeden domiciliefraude : lichten de politiediensten in die optreden zoals hiervoor omschreven. Deze diensten en/of instanties leggen een verklaring van benadeelde persoon af, overeenkomstig artikel 5bis van de Voorafgaande Titel van het Wetboek van Strafvordering, 6 november 2013

OMZENDBRIEF CPG van 03.07.2013 - ONDERZOEKEN EN INFORMATIESTROMEN De politie brengt de inspectiedienst en/of de instantie, die aan de basis ligt van het dossier, op de hoogte van de voorlegging van het dossier aan de arbeidsauditeur. Deze bezorgt binnen 15 dagen een kopie van het dossier aan de bevoegde sociale inspectiediensten en/of de betrokken instelling van sociale zekerheid of OCMW indien hij de informatie relevant vindt. Hij geeft toelating tot het recupereren van de eventuele verschuldigde bedragen. Hij licht tevens de betrokken gemeenten in. Zodra hij het dossier ontvangt, zet de arbeidsauditeur zijn eigen onderzoek verder, zoals hierboven omschreven. 6 november 2013

INLICHTINGEN Bijkomende informatie kan verkregen worden bij de regionale afvaardigingen van het Rijksregister . En tevens bij: FOD Binnenlandse Zaken Adres: Park Atrium, Koloniënstraat 11 te 1000 Brussel Call center: 02/518.21.31 – E-mail: callcenter.rrn@rrn.fgov.be Directie Bevolking en Identiteitskaarten: E-mail: etienne.vanverdegem@rrn.fgov.be 02/518.22.12 christophe.verschoore@rrn.fgov.be 02/518.20.46 Website: www.ibz.rrn.fgov.be (Rubrieken Bevolking en Identiteitskaarten) Secretariaat van het CPG – Ernest Allardstraat 42 te 1000 Brussel Tel : 02/500.86.01 – Fax : 02/500 86 13 E-mail : secr.colpg@just.fgov.be 6 november 2013