Analyse HOOFDSTUK 6 Public procurement Hoofdstuk 6

Programma Inkoopbeleid van de overheid Het aanbestedingsrecht Werkingssfeer Aankondiging en aanbestedingsprocedures Het inkoopproces Gevolgen voor de inkooppraktijk Hoofdstuk 6

Inkoopbeleid van de overheid Overheid met circa €50 miljard een van de belangrijkste opdrachtgevers Europese Commissie streeft naar interne markt zonder handelsbelemmeringen Overheden dienen een aantal beginsels in acht te nemen: Non-discriminatie: markt voor iedereen toegankelijk Gelijkheid: alle bedrijven worden op dezelfde wijze behandeld Transparantie: publicatie boven drempelbedrag; wijze van aanbesteden, eisen en selectie criteria vooraf bekend Proportionaliteit: redelijke verhouding tussen aard en omvang van opdracht en de gestelde eisen Hoofdstuk 6

Inkoopbeleid van de overheid Kenmerken van het inkoopbeleid Openbare verantwoordingsplicht Handelen niet onderworpen aan tucht van de markt Inrichting financiële huishouding d.m.v. kasstelsel Prikkel om te besparen ontbreekt Baten- en lastenstelsel Inkoopfunctie moet vaak nog ontwikkeld worden Sinds de Europese aanbestedingsrichtlijnen is de aanbestedingsfunctie ontstaan Hoofdstuk 6

Het aanbestedingsrecht Aanbestedingrecht: geheel van Internationale (met name Europese) wetgeving Nationale wet- en regelgeving Jurisprudentie Rode draad vormt het EG Verdrag m.b.t de beginselen Richtlijnen op diverse niveaus Nederlandse richtlijnen: Besluit aanbestedingsregels overheidsopdrachten (Boa) Besluit aanbestedingsregels speciale sectoren (Bass) Vervanging in 2010 door Aanbestedingswet Hoofdstuk 6

Het aanbestedingsrecht Rijksoverheid en lagere overheden dienen zich te houden aan ‘algemene beginselen van behoorlijk bestuur’: Rechtszekerheidsbeginsel Beginsel van fair-play Motiveringsbeginsel Overige voorschriften: Agreement on Government Procurement (GPA) van WTO Ondernemers uit deelnemende landen hebben vrije toegang tot overheidsmarkt bij andere deelnemers Complex geheel van regelgeving waarvan kennis nodig is. Fouten kunnen leiden tot heraanbestedingen of claims. Hoofdstuk 6

Werkingssfeer Personele werkingssfeer Materiële werkingssfeer Op wie zijn de richtlijnen van toepassing? Aanbestedende diensten Klassieke overheid (Boa) Nutsbedrijven (Bass) Aankoopcentrales Bedrijven die op basis van een vergunning van de overheid werkzaamheden voor de overheid uitvoeren Materiële werkingssfeer Welke opdrachten moeten Europees aanbesteed worden? Overheidsopdrachten Schriftelijke overeenkomst onder bezwarende titel Betrekking op de uitvoering van ‘werken’, ‘leveringen’ of ‘diensten’. Hoofdstuk 6

Werkingssfeer Raamovereenkomst Uitzonderingen Contractvorm waarin aantal voorwaarden is vastgelegd Maximale looptijd van vier jaar Uitzonderingen Geheel buiten Europees regime (uitgesloten opdrachten) Speciaal regime (onderhandse aanbestedingen) Europees regime alleen vanaf drempelbedragen Splitsingsverbod: splitsen van opdracht t.b.v. het ontduiken van voorschriften is niet toegestaan Uitzondering: percelenregeling Hoofdstuk 6

Aankondiging Advertentie om belangstellenden op te roepen in te schrijven op een opdracht Bevat aard, omvang en specifieke kenmerken van de opdracht Tender Electronic Daily (TED), TenderNed Typen: Vooraankondiging tbv verkorten van minimum-termijnen en vroegtijdig informeren. Niet verplicht. Aankondiging. Verplicht vanaf drempelbedragen. Aankondiging geplaatste opdracht binnen 48 dagen na gunning. Hoofdstuk 6

Aanbestedingsprocedures Voorschriften t.b.v. keuze van juiste leverancier met beste product tegen beste voorwaarden Openbare procedure: iedereen kan inschrijven Niet-openbare procedure: gericht op voorselectie Concurrentiegerichte dialoog: bij bijzonder complexe opdrachten. Onderzoeken en vaststellen welke oplossingen best voldoen aan functionele specificatie. Onderhandelingsprocedure met/zonder voorafgaande bekendmaking: Onderhandeling over uitvoeren en kosten mogelijk. Met of zonder voorselectie. Prijsvraag: verschaffing van plan of ontwerp op basis van selectie door jury. Rechtvaardigingsgrond geldt. Hoofdstuk 6

Het inkoopproces Specificeren Selecteren Selectiecriteria, uitvoeringseisen, contractuele voorwaarden, gunningscriteria, proportionaliteitsbeginsel. Non-discriminatiebeginsel: specificaties mogen geen handelsbelemmering vormen. Selecteren Selectiecriteria: eisen aan onderneming Uitsluitingsgronden Geschiktheidseisen Absoluut en relatief Gunningscriteria: beoordeling van offertes Hoofdstuk 6

Het inkooproces - selecteren Offerteaanvraag en gunning Laagste prijs. Standaard producten Economisch voordeligste aanbieding. Ook andere criteria mogelijk, niet noodzakelijk objectief. Beoordelingsmethodiek vooraf kenbaar maken. Op de hoogte stellen van gunning dmv brief onder vermelding van kenmerken en voordelen Elektronische veiling kan onderdeel zijn van aanbesteding Motiveringsplicht: selectie moet door feiten kunnen worden gedragen. Afronding Verzending aankondiging van gunning aan TED Opstelling Proces-verbaal (inkoopdossier) Hoofdstuk 6

Gevolgen voor de inkooppraktijk Grote weerstand tegen richtlijnen door overheidsinkopers. Toepassing van richtlijnen vereist helder gestructureerde inkoopprocessen Managementcultuur in overheidsinstellingen vormt daarbij een probleem De controle op naleving van richtlijnen is beperkt Richtlijnen zijn vastgesteld zonder oog voor huidige structuur De inkoopfunctie zal aanzienlijk moeten worden versterkt. Hoofdstuk 6