Project-m.e.r. screening & relatie met stadsontwikkelingsprojecten Helena Van Pottelberge Dienst Mer

Inhoud Intro 2. Tijdelijke maatregel 3. Invulling Arrest Praktijk VÓÓR… Arrest Europees Hof van Justitie van 24 maart 2011 Arrest Europees Hof van Justitie van 24 maart 2011 2. Tijdelijke maatregel Vlaamse regering 22 juli 2011: Omzendbrief (BS 31 augustus 2011) 3. Invulling Arrest Nieuwe regelgeving 4. Verder uit te werken Ter ondersteuning van de praktijk Interpretatie rubriek “Stadsontwikkeling” 5. Vragen?

1. Intro Praktijk VÓÓR… Arrest Europees Hof van Justitie van 24 maart 2011 Besl. Vl. Reg. 10 december 2004 aangaande de categorieën voor m.e.r.-plicht Drempelwaarden (en/of criteria) opgenomen in (meeste) rubrieken van bijlage I & II Bijlage I : project-MER-plicht Bijlage II: Project ≥ drempelwaarde (veelal van omvang: capaciteit, lengte, oppervlakte): project-MER-plicht, tenzij ontheffing wordt aangevraagd en door dienst Mer verleend Project < drempelwaarde: geen verdere verplichtingen = zogenaamde “exclusion list”

1. Intro Voorbeeld: categorie “Infrastructuur”, rubriek SO Cases: - Project met handelsruimte van 4.500 m² brutovloerhandelsoppervlakte, 50 appartementen en met pae <1.000 /2u  niets - Project met 8.000 m² brutovloerhandelsoppervlakte  project-MER of ontheffing Europese MER-richtlijn (85/337/EEG) stemt dit overeen met rubriek 10 b van bijlage II “Stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen” Besl. Vl. Reg. 10 december 2004 in Bijlage II, rubriek 10 b volgens het besluit: met betrekking tot de bouw van 1.000 of meer woongelegenheden, of met een brutovloeroppervlakte van 5.000 m² handelsruimte of meer, of met een verkeersgenererende werking van pieken van 1.000 of meer personenauto-equivalenten per tijdsblok van 2 uur.”

1. Intro Arrest Europees Hof van Justitie van 24 maart 2011 Huidige regelgeving houdt onvoldoende rekening met alle criteria van de bijlage III van de EU-richtlijn (bijlage II D.A.B.M.) : Kenmerken project (omvang, emissies,…) Plaats project (kwetsbaarheid en opnamevermogen milieu,…) Kenmerken potentieel effect (reikwijdte, duur, frequentie, (on)omkeerbaarheid,…)

2. Tijdelijke maatregel Vlaamse regering 22 juli 2011: Omzendbrief (BS 31 augustus 2011) Hangende vergunningsaanvragen Toekomstige vergunningsaanvragen in afwachting van nieuwe regelgeving Aanpak in omzendbrief : Vergunningverlener  screeningsbeslissing Expliciet in vergunningsbeslissing te verwerken Op basis van Vergunningsaanvraag Openbaar onderzoek Adviesverleners

2. Omzendbrief Leidraad als opstap naar ondersteunend instrument Hoe bepalen of het dossier onder het toepassingsgebied van de omzendbrief valt? Stapsgewijze aanpak 1  2  3 1. Is het project dat voorwerp vormt van de vergunningsaanvraag, opgenomen in bijlage I van het project-m.e.r.-besluit? JA  niet onder het toepassingsgebied NEE  vraag 2

2. Omzendbrief 2. Is het project dat het voorwerp vormt van de vergunningsaanvraag, opgenomen in bijlage II van het project-m.e.r.-besluit? JA, het project valt eronder en overschrijdt de drempel  niet onder het toepassingsgebied NEE  vraag 3 3. Is het voorgenomen project vermeld in de lijst die is opgenomen in bijlage bij deze omzendbrief? JA -> onder het toepassingsgebied NEE -> niet onder het toepassingsgebied

3. Invulling Arrest Nieuwe regelgeving Volledige invulling aan arrest Binnen “redelijke termijn”: operationele wetgeving in de loop van 2012 Van toepassing op: nieuwe ‘Bijlage III’ bij besluit (= bijlage II richtlijn – bijlage II besluit) Pistes in overweging Piste 1 ± omzendbrief Piste 2 In vergunningsbeslissing In ontvankelijkheidsfase Op basis van: Aanvraagdossier Ingevulde vragenlijst door initiatiefnemer Adviezen van instanties (VMM, ANB, MOW,…)

3. Invulling Arrest Vragenlijst Keuzemogelijkheid initiatiefnemer Aftoetsing criteria van bijlage III van Europese richtlijn (bijlage II D.A.B.M.) Welke informatie is nodig om over screening te kunnen beslissen? Keuzemogelijkheid initiatiefnemer Integratieprincipe : in vergunning (Piste 1 of 2) Voorafgaand: verzoek tot ontheffing of project-MER

4. Verder uit te werken Ter ondersteuning van de praktijk Handleiding ( o.b.v. leidraad verder uitwerken) FAQ’s op website Interpretatiegids rubrieken - Prioritair: Wegen, intensieve veeteelt, leidingen, STADSONTWIKKELING - Andere rubrieken minder prioritair: Vb. bierbrouwerijen, R.W.Z.I.’s Advies dienst Mer: - Niet systematisch en enkel bij concrete vraagstelling - Zowel voor initiatiefnemers als vergunningverleners - In welke gevallen? - Toepassingsgebied omzendbrief - Aanzienlijkheid (a.h.v. alle beschikbare info) - Tijdens vooroverleg over te volgen procedure

4. Verder uit te werken Interpretatie rubriek “Stadsontwikkeling” Niet in richtlijnenboek  Methodologie voor effectvoorspelling ≠ M.e.r.-plicht-interpretatie Bronnen EU Guidance: “Interpretation of definitions of certain project categories of annex I and II of the EIA Directive” (European Communities, 2008) Andere lidstaten Studie m.e.r.-rechtspraak M.e.r.-plicht-vragen uit het verleden

4. Verder uit te werken Guidance breed geïnterpreteerd te worden rekening houdende met de doelstelling van de Europese MER-richtlijn (85/337/EEG) Projecten met gelijkaardige kenmerken en gelijkaardige milieu-impact Niet enkel binnen ‘de stad’: impact van vergelijkbare projecten niet verschilt afhankelijk van de ligging binnen of buiten de stad (Europees Hof van Justitie (C-332/04, Commission v. Spain, 80-81) Mogelijke milieueffecten bij ‘stadsontwikkelingsprojecten’ zijn onder meer: Bouwfase: geluids- en verkeershinder Exploitatiefase: verkeersgeneratie, ruimtegebruik, infiltratievermindering en visuele impact

4. Verder uit te werken Andere bronnen 5. Voorbeelden: Winkelcentra en parkeerterreinen Sportstadia, cinema’s, ziekenhuizen, universiteiten, woonontwikkelingen, theaterzalen, busdepots,… Andere bronnen 6. Het is niet zo dat er pas sprake is van een stadsontwikkelingsproject wanneer het gaat om één project met verschillende activiteiten (wonen, winkelen,…) Volgens oude toelichtende nota bij “Besluit m.e.r” in Nederland wel, sinds wijziging besluit (geldend op 01-04-2011) niet meer Aanbeveling rechtspraakstudie In huidige praktijk ook (m.e.r.-plicht-vragen)

5. Vragen?