here in procurement hell” “Everything is well, here in procurement hell” (Alles gaat goed, want ik heb aanbestedingsbloed) Presentatie Theo van der Linden FSR-dag 6 november 2013

Even voorstellen: Theo van der Linden 17 jaar cursussen BAO, ARW 2005, ARW 2012, A’wet, Gids P, jurisprudentie, daarvoor uitgever bij Sdu uitgevers En Rockbands jaren 70, kindermusical, muziek bij VPRO documentaire, acht nederlandstalige CD’s, 240 youtube filmpjes.

Programma Blok 1: A’wet in de praktijk Blok 2: restant A’wet in de praktijk, begin nieuwe richtlijn Blok 3: restant nieuwe Richtlijn, jurisprudentiequiz. Eind elk blok: componeren en opnemen lied “Everything is well, here in procurement hell” Vraag aan Paul McCartney: hoe lang duurde het om yesterday te schrijven?

Interpretatie Aanbestedingswet door jurisprudentie Voorbeeld: inschrijving BAM (herstel kleine fouten) Tot nu toe één uitspraak over de motiveringsplicht gebruik laagste prijs Tot nu toe één uitspraak van de commissie van aanbestedingsexperts

Belangrijkste wijzigingen Enorme verhoging drempel meervoudig onderhands Lokale partijen toegestaan bij meervoudig onderhands EMVI tenzij Niet samenvoegen Geen omzeteis Kerncompetenties i.p.v. gelijke referenties Gedragsverklaring aanbesteden Vaste Eigen verklaring

Minder belangrijke wijzigingen (tot nu toe) Motivatieplicht, klachtencommissie, grensoverschrijdend belang, één op één vragen stellen. Voor wie is de aanbestedingswet bestemd/bedacht? Niet voor inkopers maar voor de jongens van het ingenieursbureau: RAW-bestek, laagste prijs.

EMVI tenzij… LWD boven de drempel A’wet W onder de drempel ARW 2012 Maar, leveringen en diensten onder de drempel alleen in Gids P, maar Gids P verwijst naar hoofdstuk 2 Aanbestedingswet

EMVI tenzij… Op dit moment bij gepubliceerde aanbestedingen (dus niet bij meervoudig onderhands) EMVI 85% Laagste prijs 15% (ongeveer 1 op de 6 met motivering) “Er is gekozen voor het criterium laagste prijs omdat er geen kwalitatieve aspecten meer zijn waarop de leverancier zich kan onderscheiden” Onderzoek MKB infra: minder dan helft EMVI

EMVI in de praktijk Waarom EMVI? Voorbeeld CV-installatie Voorbeeld catering Redenen wetgever: Creativiteit bedrijfsleven benutten MKB meer kansen bieden

Heeft het tot nu toe een positief effect voor het MKB? NEE! 1 Grote bedrijven blijken veel beter in staat om plannen van aanpak, communicatieplannen e.d. te schrijven (voorbeeld aanbesteding Fryslan communicatieplan) (voorbeeld cursus twee personen) (voorbeeld exploitatie zwembad) 2 Naast het RAW bestek wordt bijvoorbeeld alleen leverdatum als EMVI-criterium gehanteerd. (voorbeeld brug)

Tips voor beoordelingscommissies Commissieleden oordelen onafhankelijk van elkaar Commissieleden zijn niet op de hoogte van andere criteria (prijs!) Samenstelling (min. drie personen, deskundig) Indien mogelijk geanonimiseerd Rechters gaan niet de beoordeling overdoen maar kijken naar het gevolgde protocol. Maar: beoordeel op de manier zoals het in de aanbestedingsstukken staat!

Niet samenvoegen van opdrachten A’wet: gij zult niet onnodig samenvoegen (art. 1.5) Gids P wel bij: Logisch samenhangende onlosmakelijk met elkaar verbonden onder delen Positie MKB geanalyseerd en afgewogen Noodzaak clusteren motiveren (Voorbeeld straat open voor riolering)

Motivering voor niet opdelen in percelen Ministerie van Defensie “Aangezien de opdracht onder twee contractanten wordt verdeeld is deze opdracht geschikt voor MKB-bedrijven en door de samenhang van de te verrichten werkzaamheden wordt een verdeling in percelen niet passend geacht”

Geen omzeteis meer Van oudsher: factor 5 Raad van Arbitrage: factor 3 Stond ook in eerste versie Aanbestedingswet Amendement Koppejan nr 61 Geen omzeteis tenzij beargumenteerd met zwaarwegende argumenten Praktijk: solvabiliteitsratio’s, liquiditeitsratio’s etc.

Geen gelijke referenties maar kerncompetenties Stelling A’wet: iemand die een viaduct kan bouwen kan ook een brug bouwen. Kerncompetentie hoeft maar 60% van opdracht te zijn. Wordt wel toegepast maar leidt vaak tot meer referenties:

Gedragsverklaring aanbesteden (Twee jaar geldig) Beslistermijn Justis 8 weken. Er bestaat geen spoedprocedure Ook over bestuurders en voormalig bestuurders (12 maanden in dienst, veroordeling vier jaar) AD mag uitzondering maken (vertrouwenwekkende maatregelen) Wanneer uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van relevante gegevens dan vindt er een beoordeling plaats door Justis. De beslistermijnen worden dan verlengd met respectievelijk 4 en 8 weken.”

Verplichte Eigen verklaring Bij openbare procedure na de mededeling van de gunningsbeslissing Bij de niet-openbare procedure, de concurrentiegerichte dialoog en de onderhandelingsprocedure met aankondiging mogen bewijsstukken niet eerder dan bij de uitnodiging tot inschrijving worden gevraagd

Commissie van aanbestedingsexperts Eerste advies gepubliceerd !! (let op de twee aanhalingstekens) 1 gepubliceerd advies zeer bescheiden oogst voor acht maanden aanbestedingswet Kritiek: secretariaat bij Economische Zaken (Pianoo)

Eerste advies Het ging om de aansprakelijkheid bij het vervoer van kostbare lading. De AD week af van de branchevoorwaarden (Algemene Vervoerscondities 2002) “De commissie geeft de AD in overweging om de aansprakelijkheid van de vervoerder in de Overeenkomst integraal te regelen conform art, 10 t/m 14 AVC” Maar: zie volgende pagina

Eerste advies (vervolg) “om voor zover de AD van mening is dat zij goede gronden heeft om af te wijken van art 13 lid 2 en lid 3 AVC, te opteren voor een regeling die niet alleen is afgestemd op de omvang van de directe schade die de AD daadwerkelijk zal lijden wanneer de vervoerder een verplichting uit de vervoersovereenkomst niet nakomt, maar die ook aansluit op de in de branche gebruikelijke verzekeringsmogelijkheden” Vraag: zijn de AVC 2002 paritair vastgesteld?

Nieuw Europese Richtlijn (1) Groenboek modernisering EU public procurement 620 reacties 20 december 2011 drie nieuwe concept richtlijnen Klassieke overheid Water, energievoorziening, vervoer en post Concessies 2 oktober 2012 versies met de aangenomen amendementen

Nieuw Europese Richtlijn (2) In juli 2013 heeft het comité van Permanente Vertegenwoordigers, het voorportaal van de Europese Raad van ministers, overeenstemming bereikt over de uiteindelijke tekst van de drie nieuwe aanbestedingsrichtlijnen. Stemming stond op aganda 22 oktober maar is uitgesteld. Implementatie maximaal twee jaar

Belangrijkste wijzigingen Termijnen korter Nieuwe procedure gunning onderhandelingen Nieuwe procedure innovatiepartnerschap Uitzonderingen Uitbreiding facultatieve uitsluitingsgronden European single procurement document Wijziging opdrachten gedurende de looptijd

Termijnen Openbare procedure 35 kalenderdagen Niet openbare procedure Aanvraag 30 kalenderdagen Inschrijvingen 30 kalenderdagen Maar lagere overheden mogen de tweede termijn ook in overleg met de inschrijvers vaststellen. Komen ze er niet uit tenminste 10 dagen.

Nieuwe onderhandelingsprocedure Overweging 15: “Member States should be able to provide for the use of the competitive procedure with negotiation or the competitive dialogue, in various situations where open or restricted procedures without negotiations are not likely to lead to satisfactory procurement outcomes”. Voorbeelden: sophisticated products, intellectual services (consultancy, architecten, ingenieurs) or major ICT projects.

Nieuwe onderhandelingsprocedure Deze procedure is veel uitgebreider omschreven dan de bestaande (2004/18) procedure van gunning via onderhandeling Termijn ontvangst inschrijvingen 30 dagen Inschrijving vormt basis van onderhandeling Bij voornemen af te sluiten nieuwe termijn voor indiening eventuele nieuwe of aangepaste inschrijvingen Gunning aan de hand van de vooraf vastgestelde gunningscriteria

Innovatiepartnerschap Vindt plaats in verschillende fases Na iedere fase mag de AD het partnerschap ontbinden The contracting authority shall identify the need for an innovative product, service or works that cannot be met by purchasing products, services or works already available on the market.

Uitzonderingen Uitzondering ‘services to the person’ (maatschappelijke diensten, gezondheidszorg en onderwijsvoorziening) Lidstaten moeten zelf een regeling opstellen voor opdrachten boven de € 750.000,- Daaronder alleen basisprincipes verdrag: transparantie en gelijke behandeling. Dit geldt ook voor juridische dienstverlening en hotels

Uitbreiding faculatieve uitsluitingsgronden Agreements with other economic operators aimed at distorting competition Conflict of interest Prior involvement of the EO that cannot be remedied ‘Poor’ performance (when the EO has shown significant or persistent deficiencies in the performance of a substantive requirement under a prior public contract, a prior contract with a contracting identity or a prior concession contract which led to early termination of the pr)ior contract, damages or other comparable sanctions

European Single Procurement Document Feitelijk Europese versie van Nederlandse Eigen verklaring Wat toont een bedrijf ermee aan? Geen uitsluitingsgronden art 55 van toepassing Voldoet aan selectie criteria art 56 Indien toepasbaar criteria art 64 Ze kunnen op aanvraag en zonder vertraging de originele documenten aanleveren

Wijziging opdrachten gedurende de looptijd Veranderende omstandigheden en voortschrijdend inzicht Overnames en reorganisaties bij de inschrijver Niet bij substantial modifications: De wijziging had kunnen leiden tot andere inschrijvers Verandert economische balans ten gunste van ondernemer Verruimt toepassingsgebied opdracht