Inschrijven op aanbestedingen: waanzin[nig!] De Bilt, 26 september 2012

Programma Achtergrond van aanbesteden [Gerrie Kepser] Inschrijven kan iedereen [Ruud Dusseldorp] Benut uw kansen [mr. Joost van de Wetering] Vragen en antwoord

Achtergrond algemeen [Ingewikkelde] procedure tot contract Big spend > 60 miljard p.j. [ondanks bezuinigingen] > 250K procedures [klein, groot, enorm ..] Kleine 4.000 aanbestedende organisaties

Potentiële opdrachtgevers 415 gemeenten [ruim 1/3 inkoopvolume > 20 miljard] 11 ministeries en [uitvoerings]diensten 12 provincies en 25 waterschappen Speciale sectoren [bv. NS, Schiphol, ProRail, Waternet] Semi-overheid > 50% regel Regionale organisaties/samenwerking

Uitgangspunten EU richtlijnen / Nationaal BAO of BASS  Aanbestedingswet 20.. Stimuleren mededinging / gelijke kansen > drempel = verplicht EU < drempel = eigen inkoopbeleid Hele meerjarige opdracht [niet per jaar!]

‘Algemene spelregels’ Eisen altijd leidend én bindend [Programma van Eisen] EMVI aanbesteding  wensen vrij invulbaar [optimaal scoren gelet op de gunningcriteria] Biedt altijd onvoorwaardelijk aan [geen open eindjes, kunnen Vs. zullen én restrisico’s worden afgestraft]

Normaal stappenplan [‘reactief’ scenario]

Nadelen ‘reactief’ handelen In principe afwachten tot kans komt Minder mogelijkheid tot handelen vanuit klantbeleving Aanbestedingsprocedure is 'strak’ proces Geen regie voeren, maar aansluiten Leidt tot dalende marges [vechtermarkt?!]

Hoe kun je ‘proactief’ zijn? Weet wat je [potentiële] opdrachtgevers gaan doen in de toekomst [investeringen] Directe [deel]opdrachten  focus op toekomstige aanbestedingen Indirecte [deel]opdrachten  focus op winnende hoofdaannemers ‘Verborgen’ deelopdrachten

Voordelen ‘proactief’ handelen Vooraf adviseren leidt tot meer succes Overtuig van unieke eigenschappen dienst Probeer vooraf te sturen Sturen van gunningscriteria en minimumeisen [bv. onafhankelijk inspecteur]

Inschrijven op een aanbesteding kan iedereen! Ruud Dusseldorp Dusseldorp Consultancy BV, Alkmaar

Mijn achtergrond Zelfstandig taxi – ondernemer tot 1994 1994 Start EU – aanbestedingen Keus: samenwerking of verkoop CXX Verkoop aan CXX en 8 jaar werkzaam regio Amsterdam & Haarlem Vanaf 2003 advisering MKB – bedrijven bij EU – aanbestedingen

Wanneer EU aanbesteden? Drempelwaarden overheidsopdrachten 2012-2013 Richtlijn 2004/18/EG Werken € 5.000.000,= Leveringen € 200.000,=* Diensten € 200.000,=* *Voor de centrale overheid is dit € 130.000,=

Organisatie Wel of niet mee doen? Past het bij onze missie? Gevolgen van het winnen of verliezen Juiste organisatiemodel Welke certificaten Certificaat van Toezicht KEMA, Veritas of vergelijkbaar Duurzaamheid / MVO

Marktanalyse Hoe groot is de markt ? Welk deel wordt door wie aanbesteed ? Raadpleeg historische gegevens www.tenderguide.nl

Concurrentieanalyse Wie zijn de concurrenten ? Waar hebben zij op ingeschreven ? Tegen welk tarief ? Waarom is de concurrent beter ? Waarom / waarin zijn wij beter ? Wanneer einddatum overeenkomst ? Opdrachtgever nog te beïnvloeden?

Hoezo niet in kunnen schrijven? Te klein, omzet, referenties ? Vraag gewoon bestek op en doorlezen Welke eisen, certificaten? Overleg met regionale/landelijke collega’s Overleg met leverancier[s] Samenwerkingsverband KORTOM : GEWOON DOEN/ONDERNEMEN

mr. Joost [G.J.] van de Wetering Benut uw kansen 26 september 2012 Seminar iKeur mr. Joost [G.J.] van de Wetering advocaat aanbestedingsrecht en bouwrecht KienhuisHoving te Enschede

Onderwerpen Wanneer kan ik meedoen? Nieuwe Aanbestedingswet: nog meer kansen Strategisch inschrijven: hoe win ik?

1. Wanneer kan ik meedoen? Zelf aan de eisen voldoen of samenwerken Zijn eisen niet te hoog [proportionaliteit]? Toekomst: nog meer kansen

Eisen proportioneel? Eisen moeten in redelijke verhouding staan tot aard en omvang opdracht Algemene uitgangspunten Referentie-eis: ca. 60% van de opdracht Let op eisen waaraan referentieopdracht moet voldoen Omzeteis: ca. 200-300% van de opdracht Let op formulering: totale omzet of specifieke omzet Zo niet: stel vragen bij NvI

Voorbeeld uit jurisprudentie Rb. Den Bosch 26-04-2005 [Hoppenbrouwers/Ws De Dommel] Abs. voor uitbreiding awzi Boxtel Ref.eis: één werk m.b.t. communale awzi Rb: beperking tot “communale” afvalwaterzuivering disproportioneel

2. Nieuwe Aanbestedingswet Aanvankelijke planning: inwerkingtreding 1 januari 2013 Geldt ook voor onderdrempelige opdrachten Beleidsvrijheid lagere overheden ingeperkt Gids Proportionaliteit “Pas toe of leg uit”

Aanbestedingswet [AW] Enkele nieuwe regels voor aanbestedende diensten: Abd moet motiveren welke procedure en welke partijen Opdrachten niet onnodig clusteren + motiveren Vgl. ook: raamovereenkomsten Indien mogelijk opdelen in percelen [anders motiveren]

Keuze aanbestedingsprocedure [Gids Proportionaliteit] Kleine opdrachten ivm kosten: 1 op 1 Leveringen en diensten: tot ca. € 40.000 - € 50.000 Werken: tot ca. € 150.000 Daar boven meervoudig onderhands [3-5 uitnodigingen]: Leveringen en diensten: tot ca. € 100.000 Werken: tot ca. € 1.500.000 Daar boven nationaal tot aan Europese drempels Vanaf drempels: Europees

Geschiktheidseisen [AW, Gids Prop.] Omzeteis Geen omzeteisen, tenzij motivering met zwaarwegende argumenten, dan max. 300% opdrachtwaarde Referentie-eis Max. 1 referentie per kerncompetentie Referenties: max. 60% opdracht Verhoogde eisen aan combinaties snel disproportioneel

Kortom AW: meer kansen voor MKB bij aanbestedingen Maar: minder mogelijkheden voor onderhandse gunning

3. Strategisch inschrijven: hoe win ik? “Handig” inschrijven zodat optimaal wordt gescoord op de gunningscriteria Voorbeeld: junior- en seniortarieven Hoofdregel: strategisch inschrijven in uitgangspunt toegestaan … maar er zijn grenzen

Vb 1: zo mag het niet Overeenkomst voor Design & Construct P = 20xD + 1xC Inschrijving: D = € -100.000

Vb 2: Prijs taxivervoer Bestek: ieder prijselement moet “realistisch” Zoneprijs van X 30% lager dan van Y = 20 punten meer Mag dat? Te behalen punten op prijs 70 Per zone 63 Toeslag rolstoelrit 5 Toeslag “deur tot deur” 2

Vb 3: Prijs WMO-hulpmiddelen Bestek: doel is realistisch prijsvergelijk € 0 en lager mag niet Harting-Bank geldig? Prijselementen Weging Harting-Bank Levering 60 % € 0,01 Herverstrekking 25 % Onderhoud 15 % ?

Dus: Wees creatief, anders is een ander u voor… … maar niet te creatief

mr. JOOST [G.J.] VAN DE WETERING advocaat aanbestedingsrecht en bouwrecht PANTHEON 25 POSTBUS 109 7500 AC ENSCHEDE TELEFOON +31[0]53-480 47 73 FAX +31[0]53-480 47 81 joost.vandewetering@kienhuishoving.nl www.kienhuishoving.nl

Vraag en antwoord dank voor u aandacht