BALANS, W&V EN LIQ. OVERZICHT © Dia van Berry Hagendijk

DE BALANS DATUM Definitie van balans: Voordelen van de balans: © Dia van Berry Hagendijk Definitie van balans: Een balans is een overzicht waarin staat welke bezittingen een organisatie heeft én met wat voor soort vermogen deze bezittingen zijn gefinancierd. De balans is ALTIJD in evenwicht. Hoe kan dat? Voordelen van de balans: Het geeft overzicht; Je kunt balansen eenvoudig met elkaar vergelijken; Je ziet wat er aan waarde in de organisatie aanwezig is. Bezittingen (=Debet / Activa) 1) Vaste activa (bv. gebouwen en auto’s) € 2) Vlottende activa (bv. voorraad) € 3) Liquide middelen (=geld) € 4) (Gestort en Overig) Eigen Vermogen € 5) (Gestort) Lang Vreemd Vermogen € 6) (Gestort) Kort Vreemd Vermogen € DATUM Vermogen (= Credit / Passiva) Wat heb ik met het vermogen gedaan? Hoe heb ik de bezittingen gefinancierd?

DE BALANS Hoe heb ik de bezittingen gefinancierd? © Dia van Berry Hagendijk Debet (activa) = BEZITTINGEN Credit (passiva) = VERMOGEN Vaste activa (bezittingen > 1 jaar) Vb: gebouwen, machines, auto’s, inventaris Totaal Eigen vermogen: 1a) (Gestort) Eigen Vermogen (door eigenaren) 1b) Reserves (=niet uitgekeerde winsten uit verleden) 1c) Winstsaldo (=beschikbare winst uit heden om uit te keren) Vlottende activa (bezittingen < 1 jaar) (Gestort) Lang vreemd vermogen (geleend geld, > 1j.) Vb: voorraad goederen, debiteuren, nog te ontvangen bedragen, vooruitbetaalde bedragen Vb: hypotheek, obligatielening Liquide middelen (geld) Vb: kas en bank(tegoed) (Gestort) Kort vreemd vermogen (geleend geld, < 1j.) Vb: crediteuren, vooruitontvangen bedragen, nog te betalen bedragen, bankkrediet (=rood staan=bankschuld) BALANS 31 DEC. 2017 Wat heb ik met het vermogen gedaan? Hoe heb ik de bezittingen gefinancierd?

SAMENGEVAT LES 1 Balans: © Dia van Berry Hagendijk Balans: Een balans is een overzicht waarin staat welke bezittingen een organisatie heeft én met wat voor soort vermogen deze bezittingen zijn gefinancierd. Dus de rechterkant (=vermogen =credit) is het geld van het bedrijf? NEE! Het vermogen (credit) kan ook zijn gestort in vaste en vlottende activa (debet)! Alleen wanneer het vermogen volledig in de liquide middelen (debet) zit, kunnen we dat zeggen.

WELKE POSTEN OP DE BALANS VERANDEREN? MET HOEVEEL EURO VERANDEREN ZE? BALANSMUTATIES © Dia van Berry Hagendijk Voorbeeld: Veranderingen (= Mutaties) 2/1/2015: Aankoop voorraad voor €2.000 per bank 5/1/2015: Verkoop producten voor €4.000, ontvangen per bank. Inkoopwaarde ervan was €2.000. WELKE POSTEN OP DE BALANS VERANDEREN? MET HOEVEEL EURO VERANDEREN ZE?

BALANSMUTATIES ZAL DE BALANS STRAKS WEER IN EVENWICHT ZIJN? © Dia van Berry Hagendijk Voorbeeld: Veranderingen (= Mutaties) 2/1/2015: Aankoop voorraad voor €2.000 per bank 5/1/2015: Verkoop producten voor €4.000, ontvangen per bank. Inkoopwaarde ervan was €2.000. Balansmutaties (=Balansveranderingen) Debet (bezittingen)   Credit (vermogen) 2/1/2015 Voorraad 2/1/2015 Bank + € 2.000 - € 2.000 5/1/2015 Bank 5/1/2015 Voorraad + € 4.000 5/1/2015 Winstsaldo (opbr.) 5/1/2015 Winstsaldo (kosten) - €2.000 Totaal: € ? ZAL DE BALANS STRAKS WEER IN EVENWICHT ZIJN?

BALANSMUTATIES ZAL DE BALANS STRAKS WEER IN EVENWICHT ZIJN? JA! © Dia van Berry Hagendijk Voorbeeld: Veranderingen (= Mutaties) 2/1/2015: Aankoop voorraad voor €2.000 per bank 5/1/2015: Verkoop producten voor €4.000, ontvangen per bank. Inkoopwaarde ervan was €2.000. Balansmutaties (=Balansveranderingen) Debet (bezittingen)   Credit (vermogen) 2/1/2015 Voorraad 2/1/2015 Bank + € 2.000 - € 2.000 5/1/2015 Bank 5/1/2015 Voorraad + € 4.000 5/1/2015 Winstsaldo (opbr.) 5/1/2015 Winstsaldo (kosten) - €2.000 Totaal: ZAL DE BALANS STRAKS WEER IN EVENWICHT ZIJN? JA!

SAMENGEVAT LES 2 Balansmutaties: © Dia van Berry Hagendijk Balansmutaties: Overzicht per datum van wijzigingen op de balans. Oude balans > Balansmutaties > Nieuwe balans

W&V-REKENING KOSTEN WINST Winst: Hoe maak je omzet? Hoe maak je winst? © Dia van Berry Hagendijk Winst: Is een stukje omzet (of opbrengst) wat je overhoudt nadat alle opgeofferde kosten van die omzet af zijn. Hoe maak je omzet? Door een bezitting (=debet) te verkopen. Vaak is dit bezit: voorraad. Hoe maak je winst? Door deze bezitting (=debet) voor meer te verkopen dan jij er aan kosten voor hebt opgeofferd. KOSTEN OMZET ex. BTW WINST

W&V-REKENING Winst- en verliesrekening in paginavorm: © Dia van Berry Hagendijk Winst- en verliesrekening in paginavorm: Opbrengsten OF Omzet ex. BTW Inkoopwaarde van de verkopen (of omzet) ex. BTW - = Brutoresultaat (brutowinst of brutoverlies) Alle andere kosten ex. BTW (= bedrijfskosten) - = Nettoresultaat (nettowinst óf nettoverlies) Hoe bereken je de inkoopwaarde van de verkopen (van de omzet)? Door de inkoopprijs van ieder verkocht product bij elkaar op te tellen. Winst- en verliesrekening in scontrovorm: W&V-rekening over een periode Debet (kosten en nettowinst) Credit (opbrengsten en nettoverlies) 1) Kosten ex. BTW € 1) Opbrengsten ex. BTW 2) Nettowinst 2) Nettoverlies   Totaal debet Totaal credit

Relatie tussen de W&V-rekening en de balans W&V (=RESULTATENREKENING) © Dia van Berry Hagendijk Relatie tussen de W&V-rekening en de balans W&V (=RESULTATENREKENING) BALANS Winstsaldo Opbrengsten Kosten DE REGEL bij W&V: “Alle bezittingen die je verkoopt zijn de opbrengsten op de W&V en laten het winstsaldo stijgen; alle bezittingen die je daarvoor opoffert zijn de kosten op de W&V en laten het winstsaldo dalen.” Hoe kun je snel zien of het winstsaldo stijgt/daalt? In het balansmutatieoverzicht!

W&V-REKENING © Dia van Berry Hagendijk Door letterlijk DE REGEL toe te passen, doe je automatisch de volgende bijzondere regels al goed: Liq. midd. omzetten in een ander bezit is GEEN opoffering (je verplaatst het bezit alleen) en dus GEEN kosten. Vermogensstorting (=eigen en vreemd vermogen storting) is GEEN verkoop en dus GEEN opbrengst. Vermogensonttrekking (=eigen en vreemd vermogen onttrekking) is GEEN opoffering en dus GEEN kosten. Vermogensstorting: Eigenaar/Uitlener stort bezit in het bedrijf (vaak liq. midd.).  debet: bezitting (debet) omhoog | credit: Gestort EV óf VV omhoog. Vermogensonttrekking = Terugstorten: Eigenaar/Uitlener onttrekt maximaal evenveel bezit uit het bedrijf (vaak liq. midd.) als hij er destijds in heeft gestort.  debet: bezitting (debet) omlaag | credit: Gestort EV óf VV omlaag. Stel dat een uitlener meer bezit onttrekt dan hij heeft gestort; hoe noemen we dan dat stukje ‘meer’? INTERESTKOSTEN! DE REGEL bij W&V: “Alle bezittingen die je verkoopt zijn de opbrengsten op de W&V en laten het winstsaldo stijgen; alle bezittingen die je daarvoor opoffert zijn de kosten op de W&V en laten het winstsaldo dalen.” Hoe kun je snel zien of het winstsaldo stijgt/daalt? In het balansmutatieoverzicht!

Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? W&V-REKENING © Dia van Berry Hagendijk Wat voor invloed heeft een verkoop met winst op de balans? We creëren dan meer bezit (=debet) zonder dat dat stukje ‘meer’ door eigenaren of uitleners in ons bedrijf is gestort. We hebben onze bezittingen dan zó goed met elkaar gecombineerd dat we als bedrijf in staat zijn om delen daarvan voor meer te verkopen dan we er zelf aan kosten voor hebben opgeofferd. In 2019 is de voorraad verkocht voor € 150.000. Het geld is ontvangen op de bank. Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? Balans eind 2018 en eind 2019 Debet (bezittingen)  2018 2019 Credit (vermogen) Gebouw € 200.000 ? EV: Gestort € 100.000 Voorraad EV: Winstsaldo € 0 Bank LVV Totaal € 300.000

Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? W&V-REKENING © Dia van Berry Hagendijk Wat voor invloed heeft een verkoop met winst op de balans? We creëren dan meer bezit (=debet) zonder dat dat stukje ‘meer’ door eigenaren of uitleners in ons bedrijf is gestort. We hebben onze bezittingen dan zó goed met elkaar gecombineerd dat we als bedrijf in staat zijn om delen daarvan voor meer te verkopen dan we er zelf aan kosten voor hebben opgeofferd. In 2019 is de voorraad verkocht voor € 150.000. Het geld is ontvangen op de bank. Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? Antwoord: € 150.000 verdient - € 100.000 opgeofferd = € 50.000 gecreëerd! Dus: ja! Vraag: Als een bezit niet is gestort, maar zelf is gecreëerd met een verkoop… hoe noemen we dat dan? Balans eind 2018 en eind 2019 Debet (bezittingen)  2018 2019 Credit (vermogen) Gebouw € 200.000 EV: Gestort € 100.000 ? Voorraad € 0 EV: Winstsaldo Bank € 150.000 LVV Totaal € 300.000 € 350.000

Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? W&V-REKENING © Dia van Berry Hagendijk Wat voor invloed heeft een verkoop met winst op de balans? We creëren dan meer bezit (=debet) zonder dat dat stukje ‘meer’ door eigenaren of uitleners in ons bedrijf is gestort. We hebben onze bezittingen dan zó goed met elkaar gecombineerd dat we als bedrijf in staat zijn om delen daarvan voor meer te verkopen dan we er zelf aan kosten voor hebben opgeofferd. In 2019 is de voorraad verkocht voor € 150.000. Het geld is ontvangen op de bank. Vraag: Hebben wij met deze verkoop meer bezit gecreëerd? Antwoord: € 150.000 verdient - € 100.000 opgeofferd = € 50.000 gecreëerd! Dus: ja! Vraag: Als een bezit niet is gestort, maar zelf is gecreëerd met een verkoop… hoe noemen we dat dan? Antwoord: Winst(saldo)! Balans eind 2018 en eind 2019 Debet (bezittingen)  2018 2019 Credit (vermogen) Gebouw € 200.000 EV: Gestort € 100.000 Voorraad € 0 EV: Winstsaldo € 50.000 Bank € 150.000 LVV 200.000 Totaal € 300.000 € 350.000

SAMENGEVAT LES 3 W&V-rekening (=resultatenrekening): DE REGEL: © Dia van Berry Hagendijk W&V-rekening (=resultatenrekening): Een overzicht van alle mutaties die invloed hebben op het winstsaldo. DE REGEL: “Alle bezittingen die je verkoopt zijn de opbrengsten op de W&V en laten het winstsaldo stijgen; alle bezittingen die je daarvoor opoffert zijn de kosten op de W&V en laten het winstsaldo dalen.” 3 Bijzonderheden: Liq. midd. omzetten in een ander bezit is GEEN opoffering (je verplaatst het bezit alleen) en dus GEEN kosten. Vermogensstorting (=eigen en vreemd vermogen storting) is GEEN verkoop en dus GEEN opbrengst. Vermogensonttrekking (=eigen en vreemd vermogen onttrekking) is GEEN opoffering en dus GEEN kosten.

LIQUIDITEITSOVERZICHT © Dia van Berry Hagendijk Liquiditeitsoverzicht in paginavorm: Ontvangsten + Uitgaven - = Saldowijziging (positief óf negatief) Beginsaldo liquide middelen -/+ (‘-‘ als je in rood staat en ‘+’ als je in groen staat) = Eindsaldo liquide middelen Liquiditeitsoverzicht in scontrovorm: Liquiditeitsoverzicht over een periode Debet (kosten en nettowinst) Credit (opbrengsten en nettoverlies) 1) Kosten ex. BTW € 1) Opbrengsten ex. BTW 2) Nettowinst 2) Nettoverlies   Totaal debet Totaal credit * Beginsaldo liquide middelen + Positief óf Negatief saldowijziging = Eindsaldo liquide middelen

LIQUIDITEITSOVERZICHT © Dia van Berry Hagendijk Relatie tussen liquiditeitsoverzicht en de balans LIQ. OVERZICHT (=KASSTROOM OVERZ.) BALANS Liquide middelen Ontvangsten Uitgaven DE REGEL bij liquiditeitsoverzicht: “Alles wat de totale liquide middelen verhoogt zijn de ontvangsten in het liquiditeitsoverzicht; alles wat de totale liquide middelen verlaagt zijn de uitgaven in het liquiditeitsoverzicht.” Hoe kun je snel zien of de totale liquide middelen stijgt/daalt? In het balansmutatieoverzicht!

Liquiditeitsbegroting CONCLUSIE © Dia van Berry Hagendijk Opbrengsten W&V-rekening over januari Ontvangsten Liquiditeitsbegroting over januari Kosten Uitgaven

LIQUIDITEITS-OVERZICHT CONCLUSIE © Dia van Berry Hagendijk LIQUIDITEITS-OVERZICHT BEGIN- BALANS W&V Debet Credit Vst. activa (Gest.) EV Vltt. activa Winsts. Liq. midd. LVV KVV Beginsaldo liq. midd. Ontvangsten + Uitgaven - = Eindsaldo liq. midd. Begin winstsaldo Opbrengsten + Kosten - = Eind winstsaldo EIND- BALANS Debet Credit Vst. activa (Gest.) EV Vltt. activa Winsts. Liq. midd. LVV KVV

SAMENGEVAT LES 4 Liquiditeitsoverzicht (=kasstroomoverzicht): © Dia van Berry Hagendijk Liquiditeitsoverzicht (=kasstroomoverzicht): Een overzicht van alle mutaties die invloed hebben op de liquide middelen. DE REGEL: “Alles wat de totale liquide middelen verhoogt zijn de ontvangsten in het liquiditeitsoverzicht; alles wat de totale liquide middelen verlaagt zijn de uitgaven in het liquiditeitsoverzicht.”