H & S Consult Effectieve opgroei- en opvoedhulp Op weg naar een nieuw stelsel Jo Hermanns UvA HU H&S Consult

Huidige jeugdzorgstelsel (jz, ggz, lvg) gebaseerd op het schema: Signaleren en screenen Verwijzen Diagnosticeren Behandelen Reïntegratie en nazorg

H & S Consult Algemeen: Groot geloof in professionals en instituties die ons bij onze levensproblemen zullen helpen ‘Gewone’ problemen zoals lastige kinderen, bijzondere kinderen, kattekwaad, vlegelgedrag worden niet meer als een opvoedingsopdracht voor de burger gezien, maar als voer voor psychologen en pedagogen De overheid wordt gedwongen hierin mee te gaan: men wil een rimpelloos bestaan

H & S Consult Gevolg: problematisering jeugd in combinatie met exportmodel Kinderen en ouders als potentiële probleemgevallen Exporteren problemen naar professionele instituties Voor iedere diagnose, beperking of doelgroep een gespecialiseerde aanpak

H & S Consult De zorg voor doelgroepen: het doosjessyndroom

H & S Consult Of, nu we een CJG hebben:

H & S Consult Resultaat: 1 op de 7 kinderen in speciale zorg of speciaal onderwijs (1 op de 11 in Wajong) terwijl naar schatting maar 1 op de 20 echt problemen heeft Bron: Hermanns, J. (2009). Het opvoeden verleerd. Amsterdam: Vossiuspers UvA.

H & S Consult Werkt het exportmodel? Nee, want kansen voor jongeren worden vooral gecreëerd in de eigen leefsituatie: gezin, school, straat (daar wordt opvoedings- verantwoordelijkheid gerealiseerd) Nee, want gespecialiseerde zorg gaat vaak samen met marginalisatie. Dit varieert van ‘geen zwemdiploma’ tot ‘thuiszitten’ en Wajong Nee, want bewezen effectieve programma’s bij problemen zijn ‘community-based’

H & S Consult Internationale databases van effectieve interventies laten zien dat ‘community-based care’ veel meer rendement heeft dan institutionele zorg (ook voor de ‘zware’ doelgroepen) Zie

H & S Consult Wat is een betere aanpak? Pedagogische infrastructuur rond drie opvoedmilieus versterken: gezin, school, publieke domein Oplossingen voor problemen zoeken binnen die structuur op lokaal niveau, ook voor de ernstige problemen Zorg werkt in gezinnen, in scholen en op straat

H & S Consult Op lokaal niveau zagen we de afgelopen jaren ook een zorgstructuur ontstaan rond deze pedagogische milieus (Zie ook de vijf WMO-taken jeugd) Het nieuwe stelsel zou deze lokale structuur als uitgangspunt moeten nemen

H & S Consult Opvoedingsondersteuning en opgroei- ondersteuning worden dus kerntaken van het nieuwe stelsel Vele evidence-based methodieken en programma’s zijn beschikbaar voor gezinnen, scholen, kinderen, en jongeren Zie wederom:

H & S Consult Sociale netwerken en vrijwilligers kunnen hierbij een belangrijke rol spelen Voorbeelden: Home-Start en Big Brothers Big Sisters Voor ingewikkeldere gevallen: het wraparound care model (variant persoonsgebonden aanpak)

H & S Consult Samenwerking lokale en geïndiceerde voorzieningen in het wraparound care model Eén hulpverlener/coördinator; expert van het ‘gewone leven’ Eén gezin: één plan met concrete doelen Specialisten dienstbaar en oproepbaar Ad hoc netwerk Verblijf in instelling/pleegzorg is een voor korte tijd optionele functie Verblijf pleeggezin (opvoedvariant) is zo nodig alternatief

Model voor ingewikkelde gevallen

H & S Consult Wat zou u morgen willen veranderen? Wat moet er veranderen? Hoe wilt u dat aanpakken? Hoe kan ik u daarbij helpen? Wie hebben we nog meer nodig?

H & S Consult Deze uitgangspunten betekenen voor gemeenten/het CJG een intensivering van de WMO-functies en niet het overnemen van het huidige stelsel 1.Voorlichting en informatie 2.Pedagogische hulp 3.Signalering 4.Toeleiding 5.Coördinatie Maar nu met: 6. De directe beschikbaarheid van goed opgeleide generalisten en opvoedkundigen

H & S Consult Volstaat, gezien de omvang en aard van deze taken, de gebruikelijke netwerkstructuur van de CJG’s? Er moet een organisatievorm komen die voor de klant én voor de gemeente overzichtelijk en slagvaardig is