ACTUALITEIT RECHTSPRAAK RO & STEDENBOUW In vogelvlucht…

Presentatie over: "ACTUALITEIT RECHTSPRAAK RO & STEDENBOUW In vogelvlucht…"— Transcript van de presentatie:

1 ACTUALITEIT RECHTSPRAAK RO & STEDENBOUW In vogelvlucht…

2 SARO 29 januari 2014 ACTUALITEIT RECHTSPRAAK RO & STEDENBOUW Ruimtelijke planning Vergunningenverlening Handhaving Infiltratie andere beleids- domeinen

3 SARO 29 januari 2014 RUIMTELIJKE PLANNING 1. BEVOEGDHEID/SUBSIDIARITEIT Idee : planning “dichter bij de burger” Geen “harde” omschrijving bevoegdheden Gevaar : in juridisch opzicht is bevoegdheid niet iets triviaal

4 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 1. BEVOEGDHEID/SUBSIDIARITEIT Organisch gegeven, met grendels in opmaakprocedu- re RUP (plenaire vergadering, adviesronde, goedkeu- ring lagere RUP’s) Mogelijkheid tot (uitdrukkelijke) delegatie Opgelet : ontwerp van decreet om goedkeurings- procedure voor lagere RUP’s te schrappen en dele- gatiemogelijkheden te verruimen

5 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 1. BEVOEGDHEID/SUBSIDIARITEIT Recente rechtspraak : geen papieren tijger (RvS 29 april 2013, nr. 223.318, nv Gupafa Logistics)

6 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 1. BEVOEGDHEID/SUBSIDIARITEIT Belangrijk arrest over gewestelijke bevoegdheid voor afbakening woonzones in stedelijke gebieden (RvS 6 juni 2013, nr. 223.754, Baekeland)

7 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 2. RECHTSZEKERHEID  FLEXIBILITEIT RUP’s moeten niet (steeds) in detail alles vastleggen In principe geen verschil tussen de 3 planningniveaus (gemeentelijk RUP moet bv. niet gedetailleerder zijn dan gewestelijk RUP) “Maatwerk”

8 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 2. RECHTSZEKERHEID  FLEXIBILITEIT Waarom “rechtszekerheid” ? RUP=recht Strafrechtelijke consequenties ! Zeker verbodsbepalingen en bescherming “zwakke(re)” functies “hard” regelen RUP moet duurzaam instrument zijn, en geen potentieel obstakel voor gewenste beleid Gezond evenwicht bewerkstelligen tussen voorschriften en toelichting !

9 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 2. RECHTSZEKERHEID  FLEXIBILITEIT Iedereen is gediend met duidelijkheid Planologisch jargon zoveel mogelijk mijden Belangrijk : gestelde problemen niet onopgelost laten (geen “uitstelgedrag”) Accent dikwijls meer op “zorgvuldigheid” (rekening houden met specifieke eigenheden van opmaakprocedure RUP en “vraag” naar rechtszekerheid)

10 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 2. RECHTSZEKERHEID  FLEXIBILITEIT Heel dikwijls problemen met nieuwe infrastructuren en ontsluiting van nieuwe functies Indicatieve aanduidingen ? Vgl. bv. RvS 3 mei 2013, nr. 223.372, Vande Velde  RvS 2 december 2013, nr. 225.663, Vanlerberghe

11 SARO 29 januari 2014 I. RUIMTELIJKE PLANNING 2. RECHTSZEKERHEID  FLEXIBILITEIT Principe in arresten RvS : flexibiliteit OK, maar plan moet voorspelbaar en doorzichtig blijven Bv. “koeienarrest” RvS 21 mei 2013, nr. 223.531, 21 mei 2013

12 SARO 29 januari 2014 II.VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” “Probleem”=in VCRO veel uitgebreider geregeld dan vroeger Goede RO > goede plaatselijke ordening Evenwaardig toetsingscriterium als bv. plannen (nochtans  RvVb nr. A/2013/0178, 30 april 2013)

13 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” Art. 4.3.1 §2, 1° VCRO : “checklist” van decretale sub-criteria “Voor zover noodzakelijk of relevant” 1 probleempunt volstaat (bv. RvVb nr. A/2013/0139, 9 april 2013), maar toch beter alle relevante aandachtspunten onderzoeken

14 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” Gevolg=meer systematische benadering en motivering noodzakelijk Meer discipline, minder “uit de losse pols” Aanvrager doet er goed aan hierop zelf te anticiperen in zijn aanvraag en begeleidende nota (cfr. RvS 4 maart 2011, nr. 211.804, Goossens)

15 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” “Scope” zal van dossier tot dossier verschillen (zie bv. RvVb nr. A/2012/0373, 19 september 2012 over verkaveling met 140 bouwloten vs. RvVb nr. A/2012/0468, 13 november 2012 inzake een tuinberging)

16 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” De “bestaande toestand” blijft belangrijkste toets- steen “Verenigbaar” ‡ “gelijk aan” (RvVb nr. A/2013/0229, 14 mei 2013) Ook “illegale” gebouwen behoren tot bestaande toestand ! (bv. RvS 25 juni 2013, nr. 224.057, deputatie Vl-Brabant, en RvVb nr. A/2013/0346, 25 juni 2013)

17 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 1. DE “GOEDE RO” 1 van de mogelijke decretale aandachtspunten zijn de “beleids- matig gewenste ontwikkelingen” Verleidelijke link naar structuurplanning Kunnen niet tot gevolg hebben dat bestaande toestand volledig opzij wordt gezet (bv. RvS 10 oktober 2011, nr. 215.666, nv Caravel Properties en RvVb nr. A/2013/0715, 3 december 2013) Soms voorzichtiger (weifelender ?) rechtspraak (bv. RvVb nr. A/2013/0456, 6 augustus 2013)

18 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 2. BEROEP BIJ DEPUTATIE Lange tijd problemen met hoorrecht Geen BVR met nadere regels Verslag PSA als “koninginnenstuk” Hoorplicht strekt zich ook uit tot verslag PSA (zie o.a. RvVb nr. A/2013/0032, 29 januari 2013)

19 SARO 29 januari 2014 II. VERGUNNINGENVERLENING 3. BEROEP BIJ RVVB Na moeilijke start, nu op kruissnelheid (of zelfs “in overdrive” ?) Opvallend : (zeer) veel vernietigingen Opvallend : (zeer) weinig schorsingen Onevenwicht in de rechtsbescherming ?

20 SARO 29 januari 2014 III. HANDHAVING 1. DEPENALISERING INSTANDHOUDING Depenalisering instandhoudingsmisdrijf buiten ruimtelijk kwetsbaar gebied volledig rond : geen “samenloop” tussen oprichtings- en instandhoudingsmisdrijf (Cass. 29 januari 2013)

21 SARO 29 januari 2014 III. HANDHAVING 2. DECRETALE PRIORITEITENORDE HERSTELMAATREGELEN Toetsing aan goede RO en aan redelijkheid en even- redigheid primeren over decretale prioriteitenorde (Cass. 6 november 2012) Decretale optie voor meerwaarde is geen schending art. 23 GW of standstill-beginsel (GwH nr. 177/2013, 19 december 2013)

22 SARO 29 januari 2014 III. HANDHAVING 3. GEBRUIK IN STRIJD MET PLANNEN Niet planconform gebruik is slechts strafbaar (of vatbaar voor staking) indien het gaat om “handeling” in de zin van VCRO, met ruimte- lijke implicaties (Cass. 24 oktober 2013, 2 arresten)

23 SARO 29 januari 2014 III. HANDHAVING 4. STAKINGSBEVEL Staking van gebruik kan enkel indien dit laatste vergunningsplichtig is (Cass. 8 februari 2013)

24 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 1. PLAN-MER Steeds meer RUP’s struikelen over problemen ivm plan-MER Problemen integratiespoor : GwH nr. 114/2013, 31 juli 2013 Gevolg : RUP’s onwettig (bv. RvVb nr. A/2013/0598, 15 oktober 2013 en RvS 21 januari 2014, nr. 226.144, 21 januari 2014) Oplossing in the pipeline ? (  negatief advies afdeling wetgeving RvS 6 januari 2014)

25 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 1. PLAN-MER Problemen bij plan-MER-screening Deze moet ernstig en voldoende integraal gebeuren Opmerkingen moeten ofwel doorvertaald worden in RUP (bv. RvS 25 januari 2013, nr. 222.251, d’Harcourt), dan wel resulteren in de opmaak van een plan-MER (bv. RvS 14 maart 2012, nr. 218.459, Geerinckx)

26 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 1. PLAN-MER Alternatievenonderzoek is van belang “Redelijke” alternatieven (cfr. RUP Stevin) Al te gestuurde trechtering mijden (bv. RvS 12 november 2013, nr. 225.449, Decorte)

27 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 1. PLAN-MER Verplichte “doorwerking” in verdere proce- dure, o.a. in RUP zelf (art. 4.1.7 DABM) Plan-MER is niet bindend, wel sturend (cfr. bv. RvS 20 september 2013, nr. 224.750, Vanmassenhove en RvS 20 december 2013, nr. 225.927, Legrand)

28 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 1. PLAN-MER Bom onder alle RUP’s waarvoor plenaire vergadering plaatsvond vóór 1 juni 2008, en waarvoor geen plan-MER werd opgemaakt : overgangsmaatregel Vlaanderen  art. 13 MER-Richtlijn (RvS 24 oktober 2013, nr. 225.240, Tombal)

29 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 2. PROJECT-MER HvJ EU 24 maart 2011 : weg met drempels in projectrubrieken Decreet 23 maart 2012 en BVR 1 maart 2013 : nieuwe bijlage III met projecten waarvoor project- MER-screeningsnota moet ingediend worden Beoordeling hiervan in eerste lijn bij onderzoek ontvankelijkheid en volledigheid aanvraag !

30 SARO 29 januari 2014 IV. INFILTRATIE ANDERE BELEIDSDOMEINEN 3. SOORTENBESCHERMING BVR 15 mei 2009 (“soortenbesluit”) Ook relevant in planprocessen (RvS 21 januari 2014, nr. 226.148, Hermans) Afwijkingen mogelijk door ANB, maar met ernstig alternatievenonderzoek (RvS 5 april 2013, nr. 223.119, vzw MOW)