ARBEIDSRECHT HRM-DT 1e jaar LES 3

Presentatie over: "ARBEIDSRECHT HRM-DT 1e jaar LES 3"— Transcript van de presentatie:

1 ARBEIDSRECHT HRM-DT 1e jaar LES 3
Mr. Eppo van Koldam

2 Doorstroom Instroom Hoe gaan we vacatures vervullen? Doorstroom
Welke verplichtingen hebben werkgever en werknemer tegenover elkaar? Uitstroom Hoe kan de arbeids-overeenkomst worden beëindigd? Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd Proeftijd Arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd Deeltijdwerk Uitzendkrachten Oproepkrachten Thuiswerk Zich als goed werkgever gedragen Zich als goed werknemer gedragen Loon Belastingvrije vergoedingen Verlof Doorbetaling loon bij ziekte Arbeidsongeschiktheid Arbeidsomstandigheden Beëindiging met wederzijds goedvinden Opzegging Ontbinding door kantonrechter Ontslag op staande voet Collectief ontslag Rol van het CWI

3 Werknemersorganisaties
FNV CNV MHP Organisatiegraad is laag

4 Werkgeversorganisaties
VNO-NCW AWVN MKB-Nederland LTO-Nederland Overleg werknemers en werkgevers in de Stichting van de Arbeid (poldermodel)

5 Inhoud overeenkomst Dwingend of regelend Partijafspraak Wet Gewoonte
Soms is schriftelijke vastlegging een eis (bv concurrentiebeding) Partijafspraak Mondelinge overeenkomst (kan moeilijkheden geven met bewijs) Schriftelijke overeenkomst Wet Gewoonte Redelijkheid en billijkheid Dwingend of regelend Artikel 7:618 BW Indien geen loon is vastgesteld, heeft de werknemer aanspraak op het loon dat ten tijde van het sluiten van de overeenkomst voor arbeid als de overeengekomene gebruikelijk was of, bij gebreke van een dergelijke maatstaf, op een loon dat met inachtneming van de omstandigheden van het geval naar billijkheid wordt bepaald.

6 Partijafspraak en wet bij arbeidsovereenkomst
Ordenende functie Collectieve arbeidsovereenkomst Evenwicht scheppende functie Dwingende wet

7 Betrokkenen bij CAO Werkgever(s- Vereniging) Vakbond(en) Werknemer lid
Artikel 9, lid 1, Wet CAO: Allen, die tijdens den duur der collectieve arbeidsovereenkomst, te rekenen van het tijdstip waarop zij is aangegaan, lid zijn of worden eener vereeniging, welke de overeenkomst heeft aangegaan, en bij de overeenkomst zijn betrokken, zijn door die overeenkomst gebonden. Artikel 12, lid 1, Wet CAO Elk beding tusschen een werkgever en een werknemer, strijdig met eene collectieve arbeidsovereenkomst door welke zij beiden gebonden zijn, is nietig; in plaats van zoodanig beding gelden de bepalingen der collectieve arbeidsovereenkomst. Wat regelen partijen nog zelf: Kwesties die niet in de cao en de wet staan (bv autokostenvergoedingen) Voorwaarden die gunstiger zijn dan de CAO-regeling. Let op: minimum CAO of standaard CAO CAO is privaatrechtelijke overeenkomst. Artikel 1, lid 1. Wet CAO : Onder collectieve arbeidsovereenkomst wordt verstaan de overeenkomst, aangegaan door een of meer werkgevers of een of meer verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid van werkgevers en een of meer verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid van werknemers, waarbij voornamelijk of uitsluitend worden geregeld arbeidsvoorwaarden, bij arbeidsovereenkomsten in acht te nemen. Betrokkenen bij CAO Werkgever(s- Vereniging) Vakbond(en) Voor welke groep personeel wordt cao gemaakt (staat in de cao) Obligatoire bepalingen; Diagonale bepalingen Normatieve bepalingen Werknemer lid Werkgever niet lid Artikel 14, Wet CAO Wanneer bij de collectieve arbeidsovereenkomst niet anders is bepaald, is de werkgever, die door die overeenkomst gebonden is, verplicht, tijdens den duur dier overeenkomst hare bepalingen omtrent arbeidsvoorwaarden ook na te komen bij de arbeidsovereenkomsten, als in de collectieve arbeidsovereenkomst bedoeld, welke hij aangaat met werknemers, die door de collectieve arbeidsovereenkomst niet gebonden zijn. Werknemer niet lid Incorporatiebeding Algemeen verbindendverklaring

8 De arbeidsrechtelijke Stufenbau
Internationale verdragen Nationale wetgeving Formele wet AMvB Ministeriele regeling CAO Afspraken met OR Individuele arbeidsovereenkomst

9 Registratie en inhoud cao’s
CAO Levensmiddelenbedrijf CAO Horeca Zie artikel 5 CAO Horeca als voorbeeld driekwartdwingend recht

10 Werkingssfeer CAO’s Bedrijfstak Onderneming
Callcenterbranche, horeca, bouwbedrijf, tuincentra Ongeveer 400 Onderneming Philips, AKZO, Shell, Heineken Ongeveer 800

11 Duur en nawerking CAO Cao-duur in de praktijk één of twee jaar
Maximale termijn vijf jaar Verlenging mogelijk Nawerking normatieve bepalingen

12 Algemeen verbindend en onverbindend verklaren
Algemeen verbindend verklaren Kan op verzoek partijen Alleen als er al meerderheid is Meestal alleen normatieve bepalingen HR accepteert nog niet algemeen nawerking Geen terugwerkende kracht Onverbindend verklaren

13 Ontwikkelingen CAO-front
Meer werknemers vallen onder CAO Meer decentraal arbeidsvoorwaardenbeleid door ruimte in de CAO’s CAO dus steeds vaker minimumregeling op hoofdlijnen Meer individualisering Opkomst OR als onderhandelingspartner (= 5/8 dwingend recht) In sommige sectoren geen CAO (bv ICT)

14 Stakingen Soorten stakingen Vormen van stakingen Organisatie staking
Arbeidsvoorwaardenstakingen Solidariteitsstakingen Politieke stakingen Vormen van stakingen Werkweigering Bedrijfsbezetting Langzaamaanacties/Stiptheidsacties Estafettestaking/speerpuntacties Uitsluiting (door werkgevers) Organisatie staking Georganiseerde staking door de vakbonden Wilde staking zonder steun vakbonden

15 Stakingsrecht 1 Twee benaderingen Werkweigering is wanprestatie
Beoordeling vanuit de individuele arbeidsovereenkomst Panhonlibco doctrine Soms kan in redelijkheid geen werk gevergd worden => dan geen wanprestatie Staking is in principe geoorloofd Beoordeling van de collectieve actie Opgenomen in wetontwerp Door omstandigheden kan staking toch onrechtmatig zijn Rechtmatige staking schort arbeidsplicht op => geen wanprestatie

16 Stakingsrecht 2 Er is nog steeds geen Nederlandse stakingswetgeving
Jurisprudentie is nu gebaseerd op wetsontwerp (= heersen rechtsopvatting) Vooral rol voorzieningenrechter in stakingszaken van groot belang (schadevergoeding in de vorm van een verbod) Europees Sociaal Handvest (ESH) geratificeerd in Vooral art. 6, lid 4, ESH van belang

17 Relaties collectieve acties
Werkgeversorganisatie Vakbond Werknemer/ deelnemer actie Werkgever Werkwillige werknemer