GDPB – 16/10/2014 gdpb@bz.vlaanderen.be Wet van 28 februari 2014 Wet van 28 maart 2014 KB 10 april 2014 Nieuwe wetgeving en werking Psychosociaal welzijn GDPB – 16/10/2014 gdpb@bz.vlaanderen.be www.bestuurszaken.be

Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014) Wet van 28 februari 2014 tot aanvulling van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemer bij de uitvoering van hun werk wat de preventie van psychosociale risico’s betreft, waaronder inzonderheid geweld, pesterijen en ongewenste seksueel gedrag op het werk Wet van 28 maart 2014 tot wijzing van het gerechtelijk wetboek en de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk wat de gewestelijke procedure betreft KB van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico’s 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Wie zijn we? Preventieadviseurs psychosociaal welzijn Undine Korthout Annemie Lagrain Sofie Nuyts Maatschappelijk werkster (vanaf 1/1/2015) Lieve Vandersyppe Werken VO-breed (aangesloten entiteiten GDPB) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Vertrouwenspersonen Decentrale vertrouwenspersonen In de entiteiten Werken voor één of meerdere entiteiten Centrale vertrouwenspersonen (vanaf 13/06/2014) Maken deel uit van de GDPB Werken VO-breed (aangesloten entiteiten GDPB) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Centrale vertrouwenspersonen Verpleegkundigen van GDPB Edda Callebaut Gabriela Necula Wim Vanmol Yvan Van Damme Deden dit in de praktijk al  vanaf 13/06/2014 geformaliseerd  0492 89 00 03 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Dienstverlening huidige situatie Verschillende aanspreekpunten voor medewerker die probleem heeft: Spreekbuis Re-integratie ambtenaren Vertrouwenspersonen, centrale vertrouwenspersonen Arbeidsgeneesheer Sociale dienst HR … 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Dienstverlening vanaf 1/1/2015: 1 aanspreekpunt 1 aanspreekpunt/nummer voor vragen rond: Psychosociaal welzijn (stress, conflicten,…) Re-integratie Integriteit Doorverwijzingen (bv. sociale dienst, externe hulpverlening) Sneller bij juiste (interne) hulpverlener Meerdere hulpverleners: hulpverleningstraject zichtbaar 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Dienstverlening Spreekbuis vanaf 1/1/2015: intern georganiseerd Zelfde naam Zelfde telefoonnummer - 0800 92 5 93 Zelfde dienstverlening en werking (gratis, vertrouwelijk, …) Enige aanpassing: bereikbaarheid van 9u tot 17u Rechtstreeks bij de interne personen die je verder kunnen helpen  Geen extra doorverwijzing meer nodig 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Werking Individueel Collectief Beleids-ondersteunend Gesprekken informeel - formeel Bemiddeling Collectief Risicoanalyse (preventief, reactief) Teamanalyse Teamconflict Beleids-ondersteunend Welzijnsbeleid Stress, agressie, alcohol- en drugsbeleid,... Evaluatie van het beleid 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Nieuwe wetgeving Hoofdstuk Vbis van de wet van 4 augustus 1996 (welzijnswet) wordt gewijzigd KB van 17 mei 2007 betreffende de preventie van psychosociale belasting op het werk KB van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico’s 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Nieuwe wetgeving: VO Omzendbrief DVO/BZ/P&0/2009/7 Nieuwe omzendbrief in opmaak In afwachting: alle informatie over (interne) procedure op http://www.bestuurszaken.be/psychosociaal-welzijn 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Vanaf wanneer van toepassing? Vanaf 1 september 2014 Uitzondering: jaarverslag pas vanaf 1/1/2015 op te maken in 2016 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verruiming focus van de wet Vóór 1 september 2014 Vanaf 1 september 2014 Psychosociale belasting Pesterijen Geweld Ongewenst seksueel gedrag Psychosociale risico’s (PSR's) Pesterijen Geweld Ongewenst seksueel gedrag Conflicten Stress Burn-out 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/204, KB 10/04/2014)

Psychosociale risico’s (PSR) Arbeidsorganisatie = nieuwe ‘A’ omvat: organisatie op niveau van de onderneming/bedrijf Algemeen beleid dat in de onderneming gevoerd wordt (bv. welzijnsbeleid, aanwezigheidsbeleid,…) Structuur van de onderneming Managementstijl Communicatie tussen verschillende diensten, tussen werknemers … de manier waarop het werk georganiseerd is op de dienst Manier waarop taken verdeeld en gestructureerd zijn Procedures waar volgens gewerkt wordt Mate van autonomie van de werknemers 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Definities Wettelijke omschrijving leidinggevend personeel: Verruiming definitie van ‘pesterijen op het werk’ Gedragingen afzonderlijk onschuldig, maar herhaling maakt onrechtmatig: ‘onrechtmatig geheel van gedragingen’ Ongewijzigd: Definitie van geweld Definitie van ongewenst seksueel gedrag (OSGW) Wettelijke omschrijving leidinggevend personeel: De personen belast met het dagelijks bestuur van de onderneming die gemachtigd zijn om de werkgever te vertegenwoordigen, alsmede de personeelsleden onmiddellijk ondergeschikt aan die personen, wanneer zij eveneens opdrachten van dagelijks bestuur vervullen. 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Van klacht naar verzoek Voor 1 september 2014: ‘(in)formele klacht’ Vanaf 1 september 2014 ‘(in)formele klacht’  ‘verzoek’ ‘klager’  ‘verzoeker’ Andere rechtstreeks betrokken partij - aangeklaagde 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Medewerker met een probleem… Kan zich richten tot: Persoon in kwestie (collega, leidinggevende) De werkgever Leden van de hiërarchische lijn Een lid van het comité (EOC, SEOC, HOC) of een vakbondsafgevaardigde Kan een beroep doen op de interne procedure Bij de vertrouwenspersoon van zijn entiteit Bij de centrale vertrouwenspersonen Bij de GDPB 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Interne procedure Informeel verzoek Formeel verzoek Vertrouwenspersoon of PAPSW PAPSW Verzoek tot psychosociale interventie Verzoek= vraag aan de WG om maatregelen te nemen zodat een einde komt aan de schade die de verzoeker meent te ondervinden 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Interne procedure: schema INFORMEEL VERZOEK FORMEEL VERZOEK Collectief karakter Individueel karakter Gesprekken pesten geweld OSGW PSR's Werkgever vraagt advies comité Interventie bij medewerker of hiërarchische lijn Eventueel RA door PAPSW Onderzoek PAPSW Bemiddeling Maatregelen door werkgever Maatregelen door werkgever 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek tot informele interventie bij vertrouwenspersoon of PAPSW = op informele wijze zoeken naar een oplossing door verzoeker en vertrouwenspersoon/PAPSW Voor alle vormen van psychosociaal leed 3 types van interventies Gesprek(ken): actief luisteren en advies geven Interventie bij de hiërarchische lijn of een andere persoon van de organisatie Bemiddelingsgesprek(ken) - voorwaarde: akkoord van beide partijen 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek tot formele interventie bij PAPSW Wanneer? De WN geen informele interventie wenst De informele interventie niet tot oplossing leidt Indiening verzoek alleen bij PAPSW Weigering of aanvaarding door PAPSW Weigering: als de situatie geen psychosociale risico’s op het werk inhoudt 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek tot formele interventie 3 soorten: Verzoek met een hoofdzakelijk collectief karakter Verzoek met een hoofdzakelijk individueel karakter buiten geweld, pesterijen en OSGW Verzoek (met een hoofdzakelijk individueel karakter) voor feiten van geweld, pesterijen of OSGW op het werk Analyse PAPSW: verzoek betreft hoofdzakelijk collectieve of individuele risico’s Verschillend behandeld 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter PAPSW bezorgt verzoek aan werkgever deelt identiteit verzoeker NIET mee aan werkgever Werkgever deelt verzoek mee aan comité en vraagt advies over wijze van behandeling verzoek gevolg dat aan verzoek gegeven wordt beslist welk gevolg hij geeft aan het verzoek kan risicoanalyse uitvoeren van specifieke risicosituatie 16/10/2014 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014) 28

Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter Beslissing werkgever over gevolg Schriftelijke mededeling van gemotiveerde beslissing aan: PAPSW – die de verzoeker informeert Comité Termijnen Max. 3 maanden vanaf mededeling door PAPSW Max. 6 maanden (ter verlengen na 3 maanden) indien risicoanalyse specifieke arbeidssituatie Werkgever voert maatregelen uit 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter Bewarende maatregelen = Maatregelen tijdens behandeling verzoek = Ter voorkoming van ernstige aantasting gezondheid verzoeker Op advies van PAPSW (schriftelijk bezorgen aan werkgever) Werkgever voert deze uit of treft maatregelen met een gelijkwaardig beschermingsniveau 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter PAPSW Licht werkgever in over verzoek én deelt identiteit van verzoeker mee Verzoek pesten, geweld en OSGW: verzoeker is beschermd tegen represailles Onderzoekt de arbeidssituatie onpartijdig Kan personen horen Verzoek pesten, geweld en agressie: getuigen zijn beschermd tegen represailles Stelt bij verzoek voor pesten, geweld en OSGW indien nodig bewarende maatregelen voor Kan opgenomen worden in verklaring (ondertekend en gedateerd), staat zo letterlijk in de wet. Moet dus niet. 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter PAPSW Stelt een advies op voor de werkgever - ook wanneer verzoeker niet meer werkt in onderneming Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek (1 verlenging van max. drie maand mogelijk) Werkgever Deelt zijn beslissing schriftelijk mee aan PAPSW, verzoeker, andere rechtstreeks betrokken persoon/aangeklaagde Binnen de twee maanden na het advies van de PAPSW Voert de beslissing uit, neemt maatregelen 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek voor pesterijen, geweld en OSGW Verzoek voor pesten, geweld en OSGW is altijd individueel Regels van individuele verzoek gelden ook hier, maar bijkomende regels zijn van toepassing 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek voor pesterijen, geweld en OSGW Verplicht beroep op TWW door PAPSW wanneer Vóór advies PAPSW: werkgever geen (geschikte) bewarende maatregelen treft Na advies PAPSW: werkgever geen (geschikte) maatregelen treft en één van volgende situaties doet zich voor: Er is een ernstig en onmiddellijk gevaar voor de werknemer (schade gaat zich onmiddellijk voordoen en de eerste schade is al aanwezig) Aangeklaagde is de werkgever zelf of een lid van het leidinggevend personeel 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Bescherming tegen represailles Wat? Arbeidsverhouding niet beëindigen Geen nadelige maatregel tijdens of na einde arbeidsverhouding Behalve om redenen vreemd aan verzoek of getuigenverklaring) Niet nadelig = redelijke en proportionele maatregel om einde te maken aan feiten Wie? Werknemer die een aanvaard verzoek tot psychosociale interventie voor feiten van geweld, pesterijen of OSGW (GOG) op het werk indient + getuigen een rechtsvordering instelt wegens feiten van GOG + getuigen 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Collectief niveau Risicoanalyse Risicoanalyse a priori Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Risicoanalyse a priori Wat? Identificatie van situaties die aanleiding kunnen geven tot psychosociale risico’s Evaluatie van psychosociale risico’s op basis van de 5 A’s Werkgever voert uit samen met medewerkers én interne PAPSW deelt resultaten risicoanalyse mee aan comité vraagt advies comité over de collectieve maatregelen die voortvloeien uit risicoanalyse a priori Opname preventiemaatregelen in GPP/JAP 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie Kan aangevraagd worden door: De werkgever Een lid van de hiërarchische lijn Ten minste 1/3e van de werknemersvertegenwoordigers in het comité Wanneer? Als in een specifieke arbeidssituatie een gevaar wordt vastgesteld 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie Uitvoering Samen met werknemers Samen met interne PAPSW PAPSW deelt resultaten anoniem mee aan werkgever Werkgever Treft preventiemaatregelen voor zover hij impact heeft op gevaar Informeert verzoeker, betrokken PA’s, andere nuttige personen over: Resultaten RA: anoniem; preventiemaatregelen: volledig Andere nuttige personen (bv. afdelingshoofd) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Evaluatie van het beleid 1x per jaar Werkgever voert uit samen met PAPSW Houdt rekening met volgende elementen: Verzoeken tot RA van een specifieke arbeidssituatie Verzoeken tot formele psychosociale interventie Informatie van de arbeidsgeneesheer Conclusies uit incidenten bij herhaling én die voorwerp waren van een informele psychosociale interventie Feiten ten aanzien van derden (register) Gegevens jaarverslag 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Evaluatie van het beleid Werkgever Licht comité in over resultaten evaluatie beleid Vraagt advies over collectieve preventiemaatregelen die hieruit voortvloeien GDPB reikt sjabloon aan 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Register van feiten door derden Derden = mensen buiten de VO Verplicht Register bevat Beschrijving van feiten van geweld, pesterijen of OSGW Data van de feiten Identiteit van de werknemer die feiten meemaakte (mits zijn/haar akkoord) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Register van feiten door derden Register bijgehouden door vertrouwenspersoon of PAPSW Wie heeft toegang tot register? Werkgever, vertrouwenspersoon, PAPSW, preventieadviseur belast met de leiding van de interne dienst Ter beschikking houden van Toezicht Welzijn op het Werk Bewaren gedurende 5 jaar 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Overzicht partijen Werkgever Werknemer en HL Arbeidsarts PA veiligheid Comité PAPSW VP PA veiligheid Arbeidsarts 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Werkgever t.a.v. WN en HL Werkgever neemt maatregelen zodat werknemers (WN) en leden van hiërarchische lijn (HL) beschikken over alle nuttige info over: Resultaten van de RA a priori Resultaten van de evaluatie preventiebeleid De toe te passen preventiemaatregelen Werkgever zorgt voor nodige opleiding m.b.t. preventiemaatregelen, procedures, rechten en plichten (bv. zich onthouden van GOG) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Werkgever t.a.v. comité Werkgever deelt resultaten mee aan comité: RA a priori (anoniem en collectief) Evaluatie van het preventiebeleid én vraagt advies over collectieve preventiemaatregelen die daaruit voortvloeien Werkgever stelt comité in kennis van RA van een specifieke arbeidssituatie 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Hiërarchische lijn Opsporen van moeilijkheden van psychosociale aard via indicatoren Bv. ziekte, verloop, informatie van werknemers,… Waken over de tijdige behandeling van moeilijkheden van psychosociale aard (≠ zelf oplossen) Bv. aanvragen risicoanalyse van specifieke arbeidssituatie bij PAPSW indien nodig Waar staat dit in de wet??? 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Vertrouwenspersoon Bevoegdheid uitgebreid tot PSR's maar enkel voor het informele luik – geen formele verzoeken Niet verplicht Onverenigbaarheden Geen werkgevers- werknemersvertegenwoordiger in ondernemingsraad of comité Geen lid van de vakbondsafvaardiging, geen kandidaten voor de verkiezingen van de personeelsafgevaardigden Niet behoren tot het leidinggevend personeel Geen PA-arbeidsgeneesheer De kandidaten voor de verkiezingen van de personeelsafgevaardigden; 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Vertrouwenspersoon Aanstelling: Verwijdering uit functie: Op vraag van de werkgever Op vraag van alle werknemersvertegenwoordigers in comité Verwijdering uit functie: Op initiatief werkgever (mits voorafgaand akkoord alle leden van werknemersvertegenwoordigers in comité) Op vraag van alle werknemersvertegenwoordigers in comité (akkoord van WG blijft nodig) Verwijdering uit functie: vroeger enkel op initiatief van de WG (mits voorafgaand akkoord van alle leden van vertegenwoordigers van de WN’rs binnen comité) 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Vertrouwenspersoon Opleiding van 5 dagen (binnen 2 jaar na aanstelling) Uitzondering: zij die al aangesteld zijn als VP en al opleiding gevolgd hebben Jaarlijkse supervisie ter verbetering van kennis = verplicht Overlegt regelmatig met de PAPSW Uitnodiging op comité wanneer preventie van psychosociale risico’s op agenda staat 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Aanpassingen arbeidsreglement Voorstelling werking Wettelijk kader Wat is nieuw? Individueel niveau Collectief niveau Beleidsondersteunend niveau Rollen Aanpassingen arbeidsreglement 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

GDPB reikt sjabloon aan Arbeidsreglement Wat moet in het arbeidsreglement (AR) staan? Coördinaten van de PAPSW Coördinaten van de vertrouwenspersonen Procedures die van toepassing zijn (interne procedure)  Nieuwe omzendbrief Termijn voor aanpassing AR: tot 1/3/2015 GDPB reikt sjabloon aan 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Meer weten? Website FOD WASO Vlaamse Overheid Overzicht van veranderingen: http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=41483 Overzicht nieuwe wetgeving http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=41474 Vlaamse Overheid Nieuwe omzendbrief in opmaak Alle informatie over interne procedure: http://www.bestuurszaken.be/psychosociaal-welzijn 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Hartelijk bedankt voor uw aandacht! Nog vragen? Gemeenschappelijke Dienst voor Preventie en Bescherming (GDPB) Boudewijnlaan 30 1000 Brussel tel: 02 553 01 22 gdpb@bz.vlaanderen.be http://www.bestuurszaken.be/welzijn-op-het-werk 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Bijlagen extra informatie 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Bestaand wettelijk kader Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk KB van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk betreffende de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk KB van 17 mei 2007 betreffende de voorkoming van psychosociale belasting veroorzaakt door het werk, waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Enkele andere KB’s Andere KB’s: 3 mei 1999 betreffende de opdrachten en de werking van de comités voor preventie en bescherming op het werk 27 maart 1998 betreffende de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 28 mei 2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Definitie PSR’s Psychosociale risico’s op het werk (PSR’s) kans dat één of meerdere werknemers psychische schade ondervinden, al dan niet gepaard met lichamelijke schade ten gevolge van blootstelling aan de elementen van de arbeidsorganisatie de arbeidsinhoud de arbeidsvoorwaarden de arbeidsomstandigheden interpersoonlijke relaties op het werk (arbeidsverhoudingen) waarop de werkgever een impact heeft en die een objectief gevaar inhouden Objectief gevaar: dus niet puur individuele perceptie. Moet gelinkt kunnen worden aan elementen van de arbeid. 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Definitie pesterijen op het werk Een onrechtmatig geheel van meerdere gelijkaardige of uiteenlopende gedragingen, buiten of binnen de onderneming of instelling, die plaats hebben gedurende een bepaalde tijd, die tot doel of gevolg hebben dat de persoonlijkheid, de waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een werknemer bij de uitvoering van zijn werk wordt aangetast, dat zijn betrekking in gevaar wordt gebracht of dat een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd en die zich inzonderheid uiten in woorden, bedreigingen, handelingen, gebaren of eenzijdige geschriften. Deze gedragingen kunnen inzonderheid verband houden met leeftijd, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, geslacht, seksuele geaardheid, genderexpressie en genderidentiteit. 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Van collectief verzoek naar individueel verzoek Indien: werkgever geen risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie uitvoert of deze niet uitgevoerd werd samen met PAPSW EN één van volgende zich voordoet: Geen gemotiveerde beslissing werkgever binnen termijn Werkgever beslist om geen maatregelen te treffen Verzoeker meent dat de maatregelen niet aangepast zijn aan zijn situatie Akkoord van de verzoeker is steeds nodig! 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter PAPSW Licht werkgever in dat verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter ingediend werd én deelt identiteit van verzoeker mee Onderzoekt de arbeidssituatie onpartijdig Kan personen horen en rekening houden met die informatie Stelt een advies op voor de werkgever met voorstellen van maatregelen Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek 1 verlenging van max. drie maand mogelijk mits rechtvaardiging Ook wanneer verzoeker niet meer werkt in onderneming Kan opgenomen worden in verklaring (ondertekend en gedateerd), staat zo letterlijk in de wet. Moet dus niet. 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter Werkgever Deelt zijn beslissing (over gevolg dat hij geeft aan verzoek) schriftelijk mee aan PAPSW Verzoeker Andere rechtstreeks betrokken persoon Termijnen: Binnen de twee maanden na het advies van de PAPSW Voert de beslissing (maatregelen) uit Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter Wanneer de werkgever individuele maatregelen t.a.v. een werknemer overweegt: Deelt hij dit voorafgaand en schriftelijk mee aan die werknemer Termijn: binnen één maand na ontvangst advies PAPSW 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Verzoek voor pesten, geweld en OSGW PAPSW Brengt werkgever op de hoogte van feit dat verzoek werd ingediend, identiteit verzoeker en bescherming verzoeker Kan bewarende maatregelen voorstellen indien nodig Onderzoekt feiten onpartijdig (getuigen: bescherming) Geeft advies aan werkgever met voorstellen van maatregelen Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek 1 verlenging van max. drie maand mogelijk mits rechtvaardiging Ook wanneer verzoeker niet meer werkt in onderneming Verdere verloop = bij verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter buiten geweld, pesterijen en OSGW Nodig= ernst van de feiten dit vereist 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Externe procedure Schadevergoeding via arbeidsrechtbank Waarvoor? Herstel van materiële en morele schade door geweld, pesterijen en OSGW op het werk’ Hoe? OF werkelijk geleden schade bewijzen OF forfaitair bedrag (beperking loongrens) 3 maanden brutoloon 6 maanden brutoloon indien discriminatie, gezagsrelatie of ernst van feiten Vordering tot schadevergoeding t.a.v. dader van feiten van GOG 16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)