Herstelondersteunende zorg in een forensische setting: Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen FPA Roosenbrug, Aventurijn , september 2014
Inleiding “Oude” Traditionele zorg/Herstelondersteunende zorg Balans Spanningsveld herstelgeoriënteerde zorg versus forensisch psychiatrische zorg Behandeling, Rehabilitatie en Herstel De rehabilitatiemethodiek: SRH Aan de slag! Mieke van Boxtel FPA Roosenbrug, Aventurijn
FPA Roosenbrug, Aventurijn
“Oude” Traditionele zorg Herstelondersteunende zorg paternalistische klinische waarden Gericht op de wens van de cliënt en individuele autonomie Gericht op controle Gericht op regie van de cliënt Gebaseerd op angst en het voorkomen van risico”s Gebaseerd op hoop en dromen Patiënt past zich aan Hulpverlener past zich aan Focus op beperkingen Focus op mogelijkheden Gericht op oplossen van problemen Oplossen van problemen staat in dienst van persoonlijk herstel Symptoomreductie Kwaliteit van leven Deze vergelijking tussen de traditionele ggz en de huidige ontwikkelingen rond HOZ zet je aan het denken over de forensische kliniek: die nu erg lijkt op de oude traditionele GGZ; was erg effectief bij het EFP
In vrijheid re-integreren De uitdaging aan.. Balans vinden tussen: - herstelperspectief - perspectief van de samenleving Omgaan met beperkingen In vrijheid re-integreren Bescherming tegen mogelijk nieuwe delicten
Spanningsveld herstelgeoriënteerde zorg versus forensisch psychiatrische zorg (1) Patiënt/cliënt stigma daderschap ernstige geestelijke ziekte (ook verslaving) justitiële beperkingen verhinderen eigen keuze en controle met betrekking tot behandeling justitiële status met ongewisse uitkomst maakt bevorderen van hoop, optimisme, onafhankelijkheid en autonomie moeilijk gedemoraliseerd, cynisch, wantrouwend, onbegrepen, somber Voelbaar binnen de groep De Plaats. Psychiatrisch gesproken flink stabiel, tegelijk door de wol geverfd als kliniekpatient. Wantrouwen niet als paranoïde verschijnsel, wantrouwen opgebouwd uit ervaring met forensische instituten, aansluitend bij allerlei ervaringen FPA Roosenbrug, Aventurijn
Spanningsveld herstelgeoriënteerde zorg versus forensisch psychiatrische zorg Professional teveel werk, roostertechnische bezwaren; planningsproblemen discipline/domeindiscussie ongeschikt voor doelgroep (AS-I, AS-II, ...) methodische discussie fpa is slechts uitvoerder van justitie/samenleving Risicomanagement ≠ eigen regie etc etc etc Samengestelde gegevens uit eigen waarneming bij inweken van het project FPA Roosenbrug, Aventurijn
3 concepten Regie Hoop Kracht MFPA Roosenbrug, Aventurijn
Herstel is persoonlijk Deze doe jij: mooi om te vertellen dat het doel van herstel is vooral boven de ziekte uitstijgen
Behandeling, rehabilitatie en herstel •Behandeling is wat hulpverleners doen vanuit het hulpverlenerperspectief •Rehabilitatie is wat hulpverleners doen vanuit het cliëntperspectief •Herstel is wat de cliënt doet; herstel is het proces van de cliënt Toon
Wat is rehabilitatie? Rehabilitatie is een proces dat als doel heeft de cliënt te ondersteunen bij zijn eigen herstelproces. Sommige patiënten hebben daarbij nog veel en anderen hebben nauwelijks meer last van primaire symptomen. FPA Roosenbrug, Aventurijn
De rehabilitatiemethodiek: SRH Deze methodiek helpt begeleiders om cliënten te ondersteunen bij de door hen gewenste kwaliteit van leven. De begeleiders onderzoeken heel gericht wat de wensen en persoonlijke voorkeuren van cliënten zijn op het gebied van wonen, werken, leren en recreëren (de levensdomeinen) en op het gebied van zelfzorg, gezondheid, zingeving en sociale relaties (de persoonlijke domeinen). FPA Roosenbrug, Aventurijn
SRH als gids voor de professional bestaat uit de volgende zes activiteiten: Opbouwen en onderhouden van een ‘werkzame’ relatie; Verzamelen van informatie en met de cliënt een Persoonlijk Profiel maken; Cliënt helpen wensen te formuleren, keuzes te maken en doelen te stellen; Cliënt helpen een Persoonlijk Plan te maken; Plan helpen uitvoeren; Proces volgen; leren, evalueren en bijstellen. FPA Roosenbrug, Aventurijn
Stelling 2 Het dubbelstigma (psychiatrische patiënt én delinquent) maakt succesvol re-integreren vaak tot een hopeloze zaak.
“Dat zoeken we op” Hillbrand, M et al. Managing Risk and Recovery; redifining miscibility of oil en water, J Am Acoad Psychiatry Law, 2010 Handboek Integrale Rehabilitatiebenadering. Theorie en Praktijk van het Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen, onder redactie van Jean Pierre Wilken en Dirk den Hollander, uitgegeven in 2012 door Uitgeverij SWP in Amsterdam. Rooijen, S van , M. van Boxtel. Rehabilitatie en herstel binnen de forensische setting. Tijdschrift voor Rehabilitatie & herstel, 2013, nr. 1. Amsterdam SWP
FPA Roosenbrug, Aventurijn
Regie over je eigen leven Naam: "Ik heb nog wat te willen" Datum: Regie over je eigen leven Wanneer wil ik dat bereikt hebben? Jaar geleden Nu Wens 10 Hoe wil ik dat bereiken? 9 8 7 6 Wat heb ik nodig om dat te bereiken? 5 4 3 Wie is hierin je inspiratie / voorbeeld? 2 1