Transitie langdurige zorg Wat, waarom en wat zijn de gevolgen?

Wie is Freek Lapré? Verpleegkundige, gezondheidswetenschapper, veranderkundige en bedrijfskundige Partner bij Movinex BV Docent/onderzoeker Universiteit van Tilburg Ook werkzaam in Verenigd Koninkrijk, USA, en Russische Federatie Bestuurslid van Europese ActiZ in Brussel

Even een opwarmertje

Eerst even een drietal stellingen Als een van mijn familieleden zorg nodig heeft dan is deze het beste af bij mijn organisatie Ik heb lol in mijn werk Verzorgenden hoeven niet ontslagen te worden, eerst het management eruit.

Overheid Mensen willen thuis blijven wonen ook bij een toename van de zorgvraag De zorg wordt te duur.

Gebruik van professionele zorg Highest use of professional elder care in Iceland and the Netherlands

Scandinavië en Nederland hoogste kosten voor langdurige zorg VGZ /OECD 2012

Conclusie Veel gebruik van professionele zorg In combinatie met veel vrijwilligers En hoge kosten

Tot nu toe door overheid gehanteerde uitgangspunten bij ontwikkeling beleid Mensen worden ouder Hogere leeftijd leidt tot hogere zorgvraag Vergrijzing gaat dus leiden tot hoge zorgkosten Daardoor tot onbeheersbare (lees: te hoge) publieke kosten Beleid richten op kostenbeheersing CSP Fundis 26 oktober 2014

Transitie in de langdurige zorg Iedereen kan meedoen in de samenleving: Niemand buiten spel Eigen verantwoordelijkheid burger en netwerk voorop (van recht naar conpensatriebeginsel) Vergroten zelfredzaamheid en participatie van burgers Vergroten sociale samenhang (meer samen doen) Kostenbeheersing Decentralisatie van regulering en financiering: WMO, Jeugdwet en Participatiewet

De maatregelen (excl. jeugdzorg) per 1-1-2015 (nog steeds) Verzorging: hh. ondersteuning Begeleiding: dagopvang/dagbesteding Participatie: arbeid Sociaal domein Gemeenten WMO Intramurale verpleging en verzorging 24/7 (bv. verpleeghuis en langdurige GGZ) Zorg voor meest kwetsbaren Zorgkantoren Verzekeraars WLZ Vanuit AWBZ - ZVW Wijkverpleging: coördinatie en verbinden sociale en medische domein Persoonlijke verzorging thuis Langdurige GGZ met behandeling Extramurale behandeling Eaxtramurale palliatieve zorg Gezondheidszorg Verzekeraar ZVW

Naast maatregelen ook kortingen Verzorging: hh. ondersteuning Begeleiding: dagopvang/dagbesteding Participatie: arbeid -25% Sociale zorg Gemeenten WMO Intramurale verpleging en verzorging 24/7 (bv. verpleeghuis en langdurige GGZ) Zorg voor meest kwetsbaren Zorgkantoren Verzekeraars WLZ Vanuit AWBZ - ZVW Wijkverpleging: coördinatie en verbinden sociale en medische domein Persoonlijke verzorging thuis Langdurige GGZ met behandeling Extramurale behandeling Eaxtramurale palliatieve zorg Gezondheidszorg -5% Verzekeraar ZVW -15%

Transitie in gehandicaptenzorg Extramurale dagbesteding volwassenen, ambulante begeleiding volwassenen, vakantiedagopvang, naschoolse opvang, zaterdagopvang, gezinsondersteuning thuis en logeren van AWBZ (zorgkantoor) naar WMO (gemeente) Verbinding met Participatiewet en Jeugdwet op gemeentelijk niveau: integrale aanpak op gemeentelijk niveau mogelijk Met gemeenten afgesproken korting op gehandicaptenzorg 11%, in praktijk hoger tot wel 67%

Gevolgen Gemeenten lopen achter met contractering 2015 Inboeken van bezuiniging Onzekerheid bij aanbieders wat de beste strategie is Tot nu toe ongeveer 11.000 mensen ontslagen m.n. in de huishoudelijke ondersteuning

Wat betekent het voor zorgorganisaties? Meer maatschappelijk positioneren: locaties verbinden met de wijk bv. buurtfunctie Extramurale zorg ontwikkelen Mantelzorgers en vrijwilligers betrekken in de zorg Keuze voor wel of geen behandeling aanbieden

Maar er moet nog meer veranderen Intramurale mentaliteit moet omgevormd worden naar thuiszorg in woonzorgcentra Minder regeldruk/keurmerken Meer klantgericht: levensritme van bewoner/cliënt wordt leidend i.p.v. organisatie Oftewel: De zorg moet aan de cliënt worden teruggegeven

Of kiezen we toch hiervoor?

En: hoe zit het met de overhead (Huijbers, 2011)?

Naar de toekomst toe Meer informele zorg en private initiatieven Minder groeitempo langdurige zorg, maar wel groei Meer onderscheid tussen sociaal domein en medische zorg Ontstaan van nieuwe domeinen en toetreden nieuwe aanbieders als dan niet in combinatie met bestaande aanbieders

Vragen/Discussie