Aansluiting Onderwijs en Jeugdhulp Onderwijs en CJG – wijkteams – basisteams Overleg directeuren / IB Dinsdag 2 december 2014, Putten Marij Bosdriesz mbosdriesz@meno-groep.nl

Inhoud presentatie Passend onderwijs; Aanleiding, nieuwe waarden, organisatie, gevolgen Decentralisatie van de jeugdzorg; Waar raken die twee ontwikkelingen elkaar? Gezamenlijke opgaven Aansluiting onderwijs en jeugdhulp Wat betekent dit voor uw school? Waarmaken niveau van basisondersteuning … Bieden van extra ondersteuning Inrichting en werkwijze Ondersteuningsteam … Professionalisering / ondersteuning van leerkrachten … Toegang tot S(B)O en lichte en specialistische jeugdhulp … Samenwerking met ouders … Aan de slag: Ervaringen, kansen, vragen en wensen …

Doel passend onderwijs “Een passend aanbod aan onderwijs(zorg)voor elke leerling, die bij de school wordt aangemeld, zo thuisnabij mogelijk, ook voor kinderen met een handicap of gedragsproblemen, die extra ondersteuning nodig hebben.” Bijkomende doelen: terugdringen kosten speciaal onderwijs en een eenvoudiger stelsel

Opdrachten voor scholen Beter omgaan met verschillen en complex gedrag Een Schoolondersteuningsprofiel maken Goed inschatten of de school een passende plek kan bieden Ouders intensiever betrekken als partner bij (extra) ondersteuning Flexibel inzetten van experts uit speciaal onderwijs Afstemmen van ondersteuning op school en thuis Zo nodig integraal arrangeren met jeugdhulp Zo nodig een samenhangend arrangement bieden van onderwijs, ondersteuning, jeugdhulp

Doel decentralisatie jeugdzorg “Als opvoeding door ouders niet vanzelf gaat moet het jeugdstelsel snel, goed en op maat functioneren: „Geen kind buiten spel!‟ Het stelsel moet eenvoudiger en een integrale aanpak van problemen bevorderen. De hoofddoelen van de stelselwijziging zijn dan ook eerdere ondersteuning en zorg op maat en betere samenwerking rond jeugdigen en gezinnen.” Bijkomende doelen: terugdringen kosten zwaardere jeugdzorg Minder bureaucratie en versnippering

Nieuwe Jeugdwet Aansturing door gemeenten in plaats van provincies Alle jeugdzorg, ook jeugdbescherming / reclassering, LVG, GGZ Regionale samenwerking voor dekkend hulpaanbod; 41 regio’s Hulpverleners gaan meer generalistisch werken Indicatiestelling door BJZ verdwijnt; bepaalt gemeente zelf Meer zelf / gezamenlijk verantwoordelijk voor arrangeren van hulp CJG belangrijke rol bij arrangeren en bieden van hulp Jeugdhulp moet goed aansluiten bij onderwijsondersteuning Jeugdhulpplan moet besproken worden met onderwijs / swv-en Samenhang met andere transities; van AWBZ naar WMO en Wet Langdurige Zorg, de Participatiewet …

Opdrachten voor nieuwe jeugdhulp Hulpverleners bieden vroegtijdig lichte ondersteuning in de buurt Hulpverleners gaan ‘generalistisch’ werken Ondersteunen van professionals op scholen Ouders beter betrekken bij de hulp / regie Flexibel inzetten van specialisten Minder ingewikkelde indicatiestelling Snelle toegang tot zwaardere hulp Zo nodig integraal arrangeren met onderwijs Zo nodig een samenhangend arrangement bieden van onderwijs, ondersteuning, jeugdhulp

Waar raken de twee bewegingen elkaar? Één heldere ondersteuningsstructuur voor kinderen en ouders Onderwijs en jeugdhulp nauwer verbinden Zoeken naar integrale beoordeling en toewijzing van hulp Gecombineerde onderwijs-zorgarrangementen Ondersteuningsteams/wijkteams/CJG’s belangrijke schakelpunten Schoolbesturen (SWV) en gemeenten samen verantwoordelijk Nieuwe cultuur: Van problemen naar mogelijkheden … Van ‘etiketten’ naar ondersteuningsbehoeften … Van ‘wat heeft dit kind?’ naar ‘wat heeft dit kind/gezin nodig?’ … Versterken eigen kracht, meer zelfverantwoordelijkheid en eigen regie … Van verwijzen / uitstoten naar invliegen van hulp …

Een sluitende ondersteuningsstructuur Preventie (in onderwijs en gemeente) programma’s en activiteiten op gebied van gezondheid, welzijn, veiligheid Signalering (in onderwijs, kinderopvang, buurten, enz.) naast onderwijs-/leerproblemen ook psychosociale en gezinsproblemen Integrale (multidisciplinaire) beoordeling / weging in het Ondersteuningsteam, in het loket, in CJG/wijkteam en in het SWV Arrangeren / toewijzen van ondersteuning en hulp voor kind, gezin en leerkracht -- werkwijze, criteria, simpele procedures Bieden van een (integraal) ondersteuningsarrangement tussenvoorzieningen, arrangementen, jeugdzorg in de school, enz.

SWV en Jeugdhulpregio’s Noord-Veluwe Samenwerkingsverband OZKNV: Nijkerk, Putten, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Elburg, Zeewolde, Epe Jeugdhulpregio Noord-Veluwe Putten, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Elburg Jeugdhulpregio Flevoland Zeewolde Jeugdhulpregio Midden IJssel / Oost Veluwe Epe Jeugdhulpregio Food Valley Nijkerk Zie: http://www.regioatlas.nl/kaarten#_jeugdzorgregios2015

Wat zou u moeten weten van uw SWV? Wie is de directeur en waar kunt u het SWV bereiken? Welke SBO- en SO-scholen behoren tot uw SWV? Welke basisondersteuning moeten alle scholen kunnen bieden? Kent u de 13 indicatoren en kan uw school dat bieden? Hoe wordt dat ‘gemeten’? (Monitor Meting Kwaliteit BO…?) En wat als uw school dat (nog) niet kan bieden? En wat als uw school volgens uw SOP meer kan bieden? Wat kunnen SBO en SO onze school bieden om BO te versterken? Wat kan de jeugdhulp bieden om onze BO te versterken? Waarvoor kunt u bij het SWV terecht en waarvoor bij uw bestuur?

Wat zou u moeten weten van uw SWV? Hoe, waar, door wie worden ondersteuningsbehoeften bepaald? Ondersteuningsbehoeften leerling, ouders én leerkracht? Is er een formulier / instrument om ondersteuningsbehoeften vast te stellen? Samen met ouders? Heeft u daar een Ondersteuningsteam voor? Wie nemen daaraan deel? Waar ligt mandaat om extra ondersteuning toe te kennen? Kent u de criteria voor toelaatbaarheid tot S(B)O? Wie voeren deskundigheidsadvies uit? Voor welke leerlingen moet een OPP worden gemaakt? Wie? Hoe? Welke ondersteuningsarrangementen zijn er beschikbaar? En welke Onderwijs-jeugdhulparrangementen? Wat moet u vastleggen om resultaten te volgen?

Wat zou u moeten weten van uw gemeente? Welke preventieve programma’s / ondersteuning kan jeugdhulp bieden op uw school? Kan de school beschikken over schoolmaatschappelijk werk? Wat kan jeugdhulp bieden aan ondersteuning voor leerkrachten bij leerlingen/ouders met complexe hulpvragen? Waar sluit de jeugdhulp aan bij de school om samen de ondersteuningsbehoeften vast te stellen van kind/ouders? Is duidelijk wat het lokaal basisteam J&G kan bieden? Neemt de basisteamwerker deel aan het Ondersteuningsteam? Kan deze zelf snel lichte hulp bieden? Is mandaat om specialistische jeugdhulp toe te kennen duidelijk? Hoe wordt bewaakt dat aanpak van jeugdhulp en van school afgestemd worden en blijven?

Wat doen bestuur / directeur / IB’er hieraan? Hoe kunnen leerkrachten ondersteuningsbehoeften van leerlingen/ouders goed signaleren? Hoe kunnen zij hun eigen hulpvraag goed formuleren? Hoe kunnen we leerkrachten beter ondersteunen bij complexe ondersteuningsbehoeften ? Hoe krijgen we goede info uit de voorschoolse voorzieningen? Hoe kunnen we ouders van meet af aan goed betrekken, ook bij een multidisciplinair overleg / ronde tafel?

Samenwerken in Ondersteuningsteams Doel: Vroegtijdig, snel en handelingsgericht vaststellen van ondersteuningsbehoeften kind, leerkracht en ouders Samen met ouders / (kind) en partners uit de jeugdhulp Snel en afgestemd inzetten van passende ondersteuning en hulp Mogelijke deelnemers: Intern begeleider – leerkracht – directeur … Ouder(s) – leerling (?) Schakelfunctionaris basisteam J&G Schoolmaatschappelijk werker – jeugdgezondheidszorg … Onderwijs- of gedragsexpert Jeugd GGZ, LVB, jeugdhulp

Uw ervaringen … Uw ervaringen met passend onderwijs en de nieuwe jeugdwet … Welke informatie mist u nog? Van wie zou u die kunnen/moeten krijgen? Wat doet u al anders? Wat zou u nog kunnen / willen veranderen? Hoe werkt het Ondersteuningsteam ? Hoe is de jeugdhulp daarin vertegenwoordigd? Hoe verloopt de samenwerking met ouders in HGW en OT? Wat heeft u nodig van uw bestuur? En van uw samenwerkingsverband ? En van het basisteam of van de gemeente?