Integrale zorg een stap verder brengen Mieke te Vaarwerk Integrale zorg een stap verder brengen
Zorg in de buurt * Triple aim gezonder Betere zorg Lagere kosten Lijkt niet het belangrijkste doel van zorg in de buurt Meer samenhang op lokaal niveau (integrale aanpak zorg- welzijn) verminderde toegang tot duurdere zorg (drempels, levensproblemen) budgettering wmo Preventie, maar ook: zelf beslissen over leefstijl Kwaliteit van zorg dicht bij huis? (bijv. mantelzorg) taakherschikking Gezonde omgeving (sport, roken, eten) Lagere overheden nog onvoldoende geëquipeerd E- health Verbetert kwaliteit van leven en participatie door zorg in de buurt? De kamerbrief Zorg in de buurt zet in op preventie, decentralisatie, versterking van de nulde en eerste lijn (qua bekostiging en overig) en taakherschikking. Als we de kamerbrief zorg inde buurt en de actiepunten die daaruit voortvloeien afzetten tegen de drie doelstellingen dan zien we het volgende:
Conclusie Zorg in de buurt kan bijdragen aan een integralere aanpak van problemen zorg en welzijn. Er zijn enkele goede voorbeelden van kwalitatief goede en kosteneffectieve zorg- en dienstverlening. Nog weinig kennis in kwaliteit van zorg dicht bij huis Zorg in de buurt mikt vooral op lagere kosten door ontmoediging van dure zorg, overheveling awbz wmo (+ budgettering wmo), taakherschikking en e health. Hoe kan hierbij een goede balans tussen ziektespecifiek en generiek worden gevonden?
Ziektespecifiek * Generiek Meerdere niveaus: landelijk regionaal gemeentelijk Parallelle sporen: denken in groepen en individuen Individueel niveau Ziektespecifieke zorgstandaarden samenvoegen? Zorg op maat door individueel zorgplan Groepsniveau zorgprogramma’s verbinding met andere sectoren Hoe kan hierbij een goede balans tussen ziektespecifiek en generiek worden gevonden?
ziektespecifiek en generiek Individu Patiënt Cliënt Door wie ? & Waar ? Individueel zorgplan Individuele zorgvraag Zorggroep Wijk Regio Wie ? & Hoe ? Zorgprogramma Zorgorganisatie Gezondheids- problemen Wat betekent dit voor de aanpak en financiering van chronische aandoeningen en voor situaties met veel multimorbiditeit? Op individueel niveau bieden de ziektespecifieke zorgstandaarden en de vertaling daarvan in zorgprogramma’s en een individueel zorgplan voldoende mogelijkheden in situaties met multimorbiditeit. Het is dan wel van belang dat de individuele zorgplannen ook werkelijk op individueel niveau worden gemaakt en niet voor elke ziekte apart. Op dit moment kennen we een groot aantal ziektespecifieke individuele zorgplannen. Het CPZ heeft een raamwerk voor ontwikkeld, dat kan dienen als hulpmiddel voor een individueel zorgplan. Vaak wordt geroepen dat de aanpak op basis van ziektespecifieke zorgstandaarden en een individueel zorgplan niet zou werken voor kwetsbare ouderen. De veelheid van problemen op allerlei levensgebieden (wonen, mobiliteit, eenzaamheid, gezondheid) zou niet aansluiten op deze benadering. Eigenlijk weten we daar nog niet genoeg van af, alleen al niet omdat er nog geen instrument is dat kwetsbaarheid goed meet. Verder is opmerkelijk is dat juist in de V&V sector het bestaan van een individueel zorgplan Dan de financiering. Niet alles wat in een zorgstandaard of module staat wordt gefinancierd in de basisverzekering. Met een verkleining van het zorgdomein en verschuiving naar andere sectoren, maf je verwachten dat steeds meer elementen niet vanuit de zorgverzekering gefinancierd worden. Vaak gaat het om leefstijl, maar het kan ook gaan om participatie aan de samenleving (mobiliteit, arbeid). Dan zijn creatieve oplossingen nodig om juist op het niveau van de gemeente of regio, in aansluiting op de wmo en plaatselijke voorzieningen een aanbod te ontwikkelen buiten de zorg. Dat betekent: denken in groepen, zoeken van regionale partners. Stelt landelijk de norm Wat ? Zorgstandaard Diagnose
Regio gemeente Landelijk Gezonde burgers Risicogroepen Tot nu toe hielden lagere overheden zich enkel bezig met gezonde burgers en risicogroepen. Door de wmo is daar een nieuwe zorgtaak bijgekomen: maatschappelijke opvang, hulpmiddelen en nu ook begeleiding uit de awbz. Een volgende stap is het organiseren van zorg dicht bij huis voor de alle burgers, ook voor mensen met chronische ziekten. Daar kun je elkaar op vinden. Het betekent dat je niet alleen meer op landelijk niveau bezig bent met de ontwikkeling van zorgstandaarden en modules, maar ook op lokale en regionale schaal. Chronische populatie
Bij ZonMw is in verschillende programma’s al veel ervaring opgedaan met de verbinding van zorg, preventie en welzijn in de publieke sfeer. Afkomstig van uiteenlopende opdrachtgevers binnen ministerie. Ongecoördineerd, maar in enkele regio’s een enorme dichtheid. ZonMw heeft ervaringen gebundeld. Gepresenteerd in een invitational conference. Simulatiespel met partners uit de zorg en andere sectoren om samen de zorg op een gemeentelijk of regioniveau in te richten. Volgende stap, hopen wij: gericht regionaal experimenteren, ook met het verder weghalen van financiëlen schotten.
Strategie Inzetten op meerdere niveau’s: landelijk, regionaal, gemeentelijk Regionaal of gemeentelijk: Zoek aansluiting bij lokale actoren Ontwikkel zorgprogramma’s lokale context Landelijk: handhaaf ziektespecifieke zorgstandaarden ga voor individueel zorgplan (ziekte overstijgend) verstevig organisatie door verbreding Zoek aansluiting bij lokale of regionale actoren. Wethouders, ggd’s een regionaal netwerk, teams van wijkverpleegkundigen, verzekeraars. Breng kennis over zorgstandaarden in. Ontwikkel programma’s vanuit de lokale context of programma’s die door lokale actoren toepasbaar zijn. Begin op kleine schaal. Kies één of twee regio’s.