Werkgroep Armoede & Isolement Rienie Roks, Antoine Driessen, Lise Donné, Gé Derks, Habibe Koksal, Melanie Linssen, John Tacken, Mariëlle Claassens, Bep Holla

Welke vragen hebben we ons zelf gesteld? Wat is armoede? Wat is isolement (“sociale armoede”)? Hoe kun je armoede uit de taboesfeer halen? Hoe kun je mensen die geïsoleerd en in armoede leven vinden? Wie kan signaleren? Hoe kom je erachter wat deze mensen nodig hebben en hoe kun je ze motiveren om de situatie te veranderen?

Armoede en Isolement is: ARMOEDE = het niet zelfstandig kunnen bekostigen van een pakket van minimaal noodzakelijke goederen en voorzieningen op het gebied van wonen, voeding, kleding, ontspanning en vakantie. Sociale uitsluiting = het niet kunnen deelnemen aan maatschappelijke activiteiten als gevolg van armoede. "Van armoede word je ziek"

Cijfers 7% is strijdbaar 20% is agressief 26% toont berusting Armoede is niet alleen te weinig geld hebben. Het maakt de mensen die in armoede leven letterlijk ziek. 7% is strijdbaar 20% is agressief 26% toont berusting 58% wordt depressief 72% is eenzaam 73% toont schaamte en vermijdingsgedrag * onderzoek van Movisie

Voorbeeldcasus De praktijk van alle dag: Vertellen van een situatie die je tegenkomt in de praktijk: mevr die afgesloten dreigt te worden van water, gas, electra (vanwege betalingsachterstand), thuiszorg komt aantal keren per week voor persoonlijke verzorging. Mevr overziet situatie totaal niet, ontkent, is depressief. Hoe kun je dit voorkomen? Hoe kan deze mevrouw zorgen dat het niet zover hoeft te komen? Wat heeft ze nodig?

Opdracht: We richten ons op: Voorlichting geven en Signaal functie Faciliteren van concrete hulp

Voorlichting geven en signaal functie Aan wie: Sociale Wijkteams Bewonersnetwerken Huisartsen Sociale Dienst Thuiszorg / Ambulante Zorg Pastoor en Diaconie groepen Professional: Het is niet mijn primaire taak om iets met of aan armoede te doen, wel aan het tegengaan van sociale uitsluiting. Ik heb de indruk dat armoede en geldgebrek veel mensen dusdanig bezighoudt dat zij de energie missen om zich op andere dingen te richten als vrijwilligerswerk, zelfontplooiing, de kinderen, of wat dan ook.” Professionals signaleren of constateren meestal schrijnende situatie, maar hebben te weinig tijd of middelen om persoon in eigen kracht te zetten (professionals komen vaak ook voor een afgebakende zorgtaak, die gebonden is aan beperkte tijdsinvestering), vooral als de persoon in kwestie in (nog) een ontkennende fase zit. Dan schrijdt de armoede voort….. Dit betekent dat wanneer er sprake is van eenzaamheid of een vorm van dienstverlening waarvoor een betekenisrelatie nodig is, vrijwilligers in principe meer geschikt zijn dan beroepskrachten. Let wel: als specifieke deskundigheid is vereist, zijn hoe dan ook professionals nodig.

Hoe gaan we dit doen? Het taboe van de armoede moet worden doorbroken om het armoedeprobleem zichtbaar te maken. Ervaringsdeskundigen (ambassadeurs) vertellen hun verhaal Veel kennis en eerste contacten aanwezig bij huidige vrijwilligers die werken met mensen die in armoede leven, b.v. Voedselbank Ontwikkelen van een “antenne functie”: opgepikte signalen bekend maken en bespreekbaar maken door de vrijwilligers / beroepskrachten die te maken hebben met mensen die leven in armoede en isolement en mogelijkheid om door te verwijzen naar concrete hulp Onderzoeken meerwaarde van een (anoniem)meldpunt (anoniem) meldpunt: kwam ik tegen op internet; bel-lijn waar iedereen schrijnende armoede kan melden, bv buren. Bij meldingen (na eerst checken) ga er pro-actief op af!

Faciliteren van concrete hulp Inzetten van netwerkcoaches als er isolement door armoede gesignaleerd wordt. Netwerkcoaches zijn vrijwilligers en/of ervaringsdeskundigen die speciaal getraind worden om gedurende een afgebakende periode een persoon te coachen. “Van A naar Beter = naar meer waardevolle contacten en support van anderen”

Hoe ziet deze hulp eruit? EIGEN NETWERK BETER IN BEELD Het is niet vanzelfsprekend dat iedereen een (sterk) netwerk om zich heen heeft, dit is wel van essentieel belang om isolement tegen te gaan. 3 FASES VAN COACHING Oriënteren: het sociaal netwerk met de persoon in kaart brengen Denken: de mogelijkheden om dit netwerk te versterken of te vergroten onderzoeken Doen: een persoonlijk actieplan maken en uitvoeren

Pilot wijk Vastenavondkamp In een gedeelte van deze wijk wonen mensen met een lage opleiding, geen of slecht betaald werk, slechte beheersing van de Nederlandse taal en zijn veel eenouder gezinnen en mensen van niet-westerse herkomst. In deze wijk is een Sociaal Wijkteam (nieuwe toegang tot ondersteuning en zorg) en een team Gezinscoaches operationeel en wordt gebouwd aan Huizen van de Wijk (o.a. ontmoetingsactiviteiten, buurt en bewonersnetwerk, informatie en adviespunt)

Stappenplan uitvoering netwerkcoach In kaart brengen wat er in de wijk is aan soortgelijke aanpak / werkwijze (AHD, De Zorgondersteuner, MEE) Keuze maken voor methodiek / deskundigheids-bevordering op maat en kosten in kaart brengen Coördinator werven (betaalde of onbetaalde kracht?) Vrijwilligers werven (vinden) en opleiden (binden) Connectie tot stand brengen tussen formele en informele zorg (b.v. via het Sociaal Wijkteam)

Meerwaarde van inzet vrijwilligers als netwerkcoach een grotere persoonlijke betrokkenheid omdat vrijwilligers er zelf voor kiezen om in contact te zijn met de hulpvrager en niet gebonden zijn aan vooraf vastgestelde tijd het informele karakter van het contact, juist omdat een vrijwilliger niet verbonden is aan een formele instantie en er niet gerapporteerd hoeft te worden vrijwilligers delen vaak bepaalde kenmerken met de mensen die zij helpen zoals wonen in dezelfde buurt, een zelfde levensovertuiging aanhangen of dezelfde achtergrond / levenservaring hebben

Wat is nodig om deze werkwijze in gang te zetten: Commitment vanuit de stuurgroep Bindkracht Commitment bij partnerorganisaties Wonen, Welzijn, Werken en Zorg in de pilotwijk Budget ter ondersteuning van campagne doorbreken en signaleren armoede Budget voor het vinden en binden van vrijwilligers (wervingscampagne en deskundigheidsbevordering) Budget voor inzet persoon in rol van coördinator Budget moeten we nog nader vaststellen, is ook afhankelijk van de keuzes die je maakt en de bereidheid en mogelijkheden van partners om hierin te participeren