Antilliaanse Juristen Vereniging 15 maart 2012 Avila Beach Hotel Jeroen Eichhorn

DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE TRUSTEE DE SPF BESTUURDER vs DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE TRUSTEE www.hbnlaw.com

TE BEHANDELEN ONDERWERPEN Inleiding aansprakelijkheid Aansprakelijkheid SPF bestuurder Aansprakelijkheid trustee Vergelijking Exonoratie Conclusies www.hbnlaw.com

INLEIDING AANSPRAKELIJKHEID Twee soorten aansprakelijkheid: - Interne aansprakelijkheid - Externe aansprakelijkheid Interne aansprakelijkheid: ten opzichte van de rechtspersoon / opvolgend trustee (begunstigden?) Externe aansprakelijkheid: ten opzichte van derden zoals schuldeisers en (voor vennootschappen) aandeelhouders (POOT/ABN); rechtsgrond is onrechtmatige daad Externe aansprakelijkheid blijft hier verder buiten beschouwing; geldt m.i. ook voor trustee www.hbnlaw.com

AANSPRAKELIJKHEID SPF BESTUURDER Interne aansprakelijkheid is geregeld in artikel 14 en 16 boek 2 BW Norm artikel 14 lid1: iedere bestuurder is tegenover de rechtspersoon gehouden tot een behoorlijke vervulling van de … taak Aansprakelijkheid artikel 14 lid 4: onbehoorlijke taakvervulling Norm aansprakelijkheid artikel 16 (faillissement): kennelijk onbehoorlijke bestuur Beide normen worden in de jurisprudentie en literatuur gelijk geschakeld www.hbnlaw.com

AANSPRAKELIJKHEID SPF BESTUURDER Onbehoorlijke taakvervulling: tekortkoming in de taakvervulling; Staleman/Van de Ven (NJ 1997, 360): … is vereist … bestuurder … ernstig verwijt kan worden gemaakt; Wordt beoordeeld aan de hand van alle omstandigheden van het geval: activiteiten rechtspersoon, risico’s …, alsmede het inzicht en de zorgvuldigheid die mogen worden verwacht van een bestuurder die voor zijn taak berekend is en deze nauwgezet vervult; Deze norm bevat dus objectivering: ………bestuurder die voor zijn taak berekend is en deze nauwgezet vervult www.hbnlaw.com

AANSPRAKELIJKHEID TRUSTEE Interne aansprakelijkheid is geregeld in artikel 3:143 BW Norm staat in artikel 3:135 BW: De trustee is verplicht het trustvermogen in overeenstemming met de wet … in overeenstemming met de aard van het trustvermogen met de zorgvuldigheid die uit zijn vertrouwenspositie voortvloeit uit te oefenen; www.hbnlaw.com

AANSPRAKELIJKHEID TRUSTEE Aansprakelijkheid artikel 3:143 BW: de trustee is aansprakelijk indien hij in de zorg van een goed trustee tekort schiet, tenzij de tekortkoming hem niet kan worden toegerekend Norm uit Vie d’or (NJ 2008, 529): … onrechtmatig handelen en … aansprakelijkheid … redelijk handelende en redelijk bekwame … moest worden gevergd in het kader van een zorgvuldige uitoefening van zijn taak met het oog op het belang van …; Wordt beoordeeld aan de hand van alle omstandigheden van het geval; Deze norm bevat dus ook objectivering: … redelijk handelende en redelijk bekwame …(trustee, JE) www.hbnlaw.com

AANSPRAKELIJKHEID TRUSTEE Vordering kan worden ingesteld bij elke mede-trustee en (tenzij anders bepaald) door een protector of begunstigde; deze laatste heeft dus een andere positie dan aandeelhouder Maar: een protector of begunstigde dient de schadevergoeding af te ragen aan de mede-trustee www.hbnlaw.com

Boek 2 BW onbehoorlijke taakvervulling: ernstig verwijt; VERGELIJKING Boek 2 BW onbehoorlijke taakvervulling: ernstig verwijt; Boek 3 BW zorgvuldig trustee: tekortkoming in de zorg; Wat betekent Staleman versus Vie d’Or? “ernstig verwijt …….alsmede het inzicht en de zorgvuldigheid die mogen worden verwacht van een bestuurder die voor zijn taak berekend is en deze nauwgezet vervult” redelijk handelende en redelijk bekwame … moest worden gevergd in het kader van een zorgvuldige uitoefening van zijn taak met het oog op het belang van …; www.hbnlaw.com

Boek 2 norm lijkt zwaarder; Trustee eerder aansprakelijk of…. VERGELIJKING Boek 2 norm lijkt zwaarder; Trustee eerder aansprakelijk of…. toch een soort zaakwaarneming: goed huisvader? www.hbnlaw.com

Hoofdelijke aansprakelijkheid voor alle bestuurders; EXONORATIE SPF Hoofdelijke aansprakelijkheid voor alle bestuurders; Disculpatie bestuurders: bewijs dat de onbehoorlijke taakvervulling … niet aan hem te wijten is en dat hij niet nalatig is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen … af te wenden; Geldt zowel binnen als buiten faillissement; Artikel 2:1 lid 3 BW bepaalt dat dit alles dwingend recht is; Exoneratie (contractueel) is dus niet mogelijk www.hbnlaw.com

Hoofdelijk aansprakelijkheid voor alle trustees EXONERATIE TRUSTEE Hoofdelijk aansprakelijkheid voor alle trustees Disculpatie trustees: bewijs dat het betreffende feit de … niet aan hem te wijten is en dat hij niet nalatig is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen … af te wenden; Artikel 3:143 lid3 bepaalt dat alleen aansprakelijkheid voor schade ten gevolge van opzet over bewuste roekeloosheid niet kan worden beperkt of uitgesloten; A contrario: andere aansprakelijkheden kunnen wel worden uitgesloten. Exonoratie is dus mogelijk! www.hbnlaw.com

Exonoratie bestuurder niet mogelijk; CONCLUSIES De eisen aan aansprakelijkheid SPF bestuurder (ernstig verwijt) lijken hoger dan die van trustee (zorgvuldigheidsnorm); Exonoratie bestuurder niet mogelijk; Exonoratie trustee wel mogelijk behoudens grove schuld en opzet www.hbnlaw.com

VRAGEN? www.hbnlaw.com

HBNLAW ALWAYS ONE STEP AHEAD www.hbnlaw.com