NB © 2007 Projectgroep rekenen-wiskunde Overname van de ideeën t.b.v. de eigen onderwijspraktijk wordt van harte aanbevolen mits met bronvermelding

Panama Conferentie Noordwijkerhout Januari 2007 Els Westra, onderwijskundige & Joost Klep, SLO

Vernieuwd montessori reken-wiskundeonderwijs Uitgangspunt: Kosmisch onderwijs Didactisch handelen: Lusmodel Registratie: Montessori KindVolgSysteem (MKVS) Leeromgeving: Voorbereide kosmische omgeving

Kosmisch onderwijs als uitgangspunt Kennisverwerving door verbeeldingskracht, intellect en ratio (Reken-wiskundige) Essenties als uitgangspunt Ontdekken, verkennen, onderzoeken en integreren als (wiskundige) activiteit Gebruik van paradigma’s in een voorbereide kosmische omgeving

Kosmisch onderwijs wiskunde leren Kinderen ontwikkelen hun mathematische geest (het kunnen begrijpen hoe de dingen in elkaar zitten). Kinderen leren wiskundige essenties kennen door ontdekken, verkennen, onderzoeken Kinderen integreren het kosmische (geordende essenties) en de (stoffelijke) werkelijkheid Kinderen toetsen hun inzichten door: uitproberen (experimenteren) communiceren nadenken (reflecteren) redeneren

Lus-model de activiteiten van het kind Verwervingsmoment: het ontdekken van de essentie Verwerkingmoment: veelzijdigheid, verwevenheid Betekenisverlening: essentie als begrip formeren Toepassingsmoment: het integratief moment

Lus-model de activiteiten van de leraar Signaleren Observeren Evalueren Registreren Begeleiden

Lus-model beslissingsmoment signaleren: een signaleringsmoment : een markant moment in de ontwikkeling (van gedrag en vaardigheden)

Lus-model beslissingsmoment Observeren: 3 kolommenmodel Beschrijven van het (reken- ) gedrag interpreteren van het gedrag weergeven van eigen gevoelens tijdens het observeren

Lus-model beslissingsmoment: Evalueren Evaluatie door de leraar Zelfevaluaties door het kind Evalueren door leraar en kind samen Ontwikkelingsgericht evalueren Productgericht evalueren Productgericht toetsen niet vaak nodig

Lus-model beslissingsmoment: Registreren Gedrag en vaardigheden Diagnoses in het Montessori KindVolgSysteem (MKVS)

Lus-model beslissingsmoment: Begeleiden Individueel en afgestemd op periode van groei en het ‘lusmoment’ tijdens het werk

Kosmische omgeving: de kinderen Kinderen werken in een kosmische omgeving waarin paradigma’s staan zoals: montessorimaterialen, leertaken, verhalen en theoretische of alledaagse situaties de paradigma’s zijn in bakens gegroepeerd en een baken concretiseert een netwerk van essenties Kinderen maken lussen (trajecten) rond de bakens

Kosmische omgeving: de leraar Wat moet voorbereid worden? Welke onderdelen? Hoe heet het voorbereidingsdocument? Voorbereide kosmische omgeving Bakens in landschap, paradigma’s, oefenmateriaal Scenario Begeleiding lussen Werkkaarten Trajectkaarten met didactische bijsluiter Individueel onderwijsaanbod Instructielesjes, evaluaties, interventies Werkkaart met didactische bijsluiter

Kosmische omgeving: werkkaarten paradigmakaart didactische bijsluiter oefen / toepas-singskaart 1 Titel / code + 2 Onderwerp 3 Wiskundig onderwerp 4 Leertaak voor het kind 5 Benodigd materiaal 6 Feitelijke opdracht en aanwijzingen voor het kind 7 Wat het kind onthouden moet / moet vastleggen (+) 8 Wat het kind vooraf moet kunnen / niet moet kunnen 9 Verwachte leeropbrengst 10 Signaleringsmomenten en observatiepunten 11 Interventies 12 Evaluatie en registratie 13 Setting

Kosmische omgeving Baken vermenigvuldigen Drie materialen als voorbeeld De kralendecanoom Pythagorasbord Kleine vermenigvuldigbord

Kosmische omgeving Baken vermenigvuldigen Drie werkkaarten als voorbeeld De verdeeleigenschap als centrale essentie van vermenigvuldigen Buursommen staan centraal bij het leren van de tafels De verwisseleigenschap als onderzoeksthema

Invoering Scholing en begeleiding gericht op Inzicht in essenties Inrichten van een (kosmische) voorbereide omgeving (scenario’s gebruiken) Gebruik van didactische bijsluiters en trajectkaarten Veranderde didactiek Observeren Interveniëren Gebruik MKVS Inzet van tijd en middelen, ondersteuning door directie

Uitdagingen Meer zicht op inhoud en essenties van het reken-wiskunde onderwijs ontwikkelen. Signaleren en observeren stevig positioneren. Creativiteit en inventiviteit stimuleren om een (kosmische) voorbereide omgeving in te richten. Leren omgaan met een veranderde didactiek. De relatie tussen het signaleren van gedrag en het nemen van beslissingen aanscherpen.