stappen in een MST behandeling en ervaringen tot nu toe presentatie vzw Sporen 15 april 2005 Leuven Sander van Arum orthopedagoog/psychotherapeut hoofd jeugd De Waag Wie werkt met jeugd? Wie met jeugd met antisociaal gedrag (stelen, gebruik geweld bij diefstal)

mijn organisatie Rijnmond Flevoland Leiden Haarlem De Waag is dus niet de polikliniek van de Van der Hoevenkliniek. Die kliniek heeft organiseert zelf haar transmurale activiteiten. De Waag is een autonooom centrum voor ambulante psychiatrie binnen de Van der Hoevenstichting Haarlem Rijnmond S van Arum De Waag

forensische setting ? klant is altijd: dader maatschappij/staat der nederlanden slachtoffer doel altijd verlichting lijden/bevorderen ontwikkeling en recidivepreventie S van Arum De Waag

justitiële kaders MST civielrechterlijk strafrechterlijk bij machtiging uithuisplaatsing in gesloten setting strafrechterlijk schorsing voorl. hechtenis bijz.voorwaarde voorwaardelijke jeugddetentie/voorwaardelijke PIJ S van Arum De Waag

wie/wat/waar/hoe MST team 4 fulltime hoogopgeleide professionals 0,5 supervisor 0,25 jeugdpsychiater interviewer 4 à 6 cliëntsystemen per behandelaar hoge contactfrequentie 3 à 5 per week behandeling op locatie (gezin, school, wijk) 24 uur per dag bereikbaar bij crisis behandelduur 3 à 5 maanden MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klachten wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag aanmeldingsklachten beknopt, specifiek, in termen van gedrag beschreven frequentie intensiteit duur dragen bij aan formuleren doelen en criteria voor afsluiting MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

engageren en afstemmen sleutelfiguren bereidheidwilligheid aan het proces deel te nemen en overeenstemming over de doelen van behandeling ouders adolescent van meet af aan pro-actief op zoek naar sterke kanten op elk niveau voortdurend proces gedurende de behandeling MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klachten wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

door gezin (en andere sleutelfiguren) gewenste resultaten alle sleutelfiguren worden in kaart gebracht gewenste resultaten worden genoteerd in de eigen woorden van betrokkenen MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

overkoepelende doelen maken verbinding met aanmeldingsklacht bereiken het door gezin en sleutelfiguren gewenste resultaat geven richting aan de behandeling geven criteria voor afsluiting MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag het concept “ FIT ” helpt het gedrag te begrijpen - hoe past het gedrag in de omgeving - welke factoren houden gedrag in stand en welk bewijs hebben we daarvoor ontwikkel hypotheses over welke factoren het belangrijkst zijn ouders het meest gemotiveerd voor zijn MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

hoe past het gedrag in de omgeving geen prosociale vrienden/woont in slechte buurt/zit veel bij foute hangplek M x stiefvader hebben relatieproblemen/pers. problematiek lage zelfwaardering stress in gezin stiefvader ziek thuis frustratie /vindt dat hij meer zou kunnen bereiken in het leven leeft in fantasie wereld agressie op straat ervaart geen negatieve of positieve consequenties van gedrag ouders weinig steunsystemen schaamte/zien buurt als verloederd gebrek aan ouderlijk toezicht cannabismisbruik Driftig temperament veel gepest op lagere school/ beinvloedbaar leeftijdgenoten verveling/geen focus op de toekomst ADHD leerprobleem MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag tussendoelen dragen bij aan het steeds dichterbij brengen van de overkoepelende doelen zijn gericht op de meest directe en krachtige beïnvloeders van gedrag volgen de prioritering van de hypothesen over de bijdrage van de fit factors aan de aanmeldingsklachten haalbaar binnen dagen of weken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

ontwikkeling van interventies - hoe tot verandering te komen - conform de 9 MST principes gericht op factoren die gedrag het meest direct en krachtig aansturen interventies in volgorde van belangrijkheid uitvoering zo mogelijk tegelijkertijd of achtereenvolgend effectmeting vooraf bepalen hoe weet ik dat het gelukt is MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag 9 uitgangspunten MST hoe is gedrag verbonden met omgeving ? positief en gericht op sterke punten versterken verantwoordelijkheid hier en nu actiegericht en goed gedefinieerd gericht op gedragsreeksen passend bij ontwikkelingsniveau voortdurende inspanning evaluatie en aansprakelijkheid generalisatie Henggeler 1998 MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

interventies uitvoeren zijn gebaseerd op sterke kanten van gezin maken gebruik van empirisch - gevalideerde methoden therapeutische vaardigheden worden aangewend testen hypotheses over verband fit factors en het te veranderen gedrag metingen worden verzameld MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren wat is de MST fit evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag beoordeling van de mate van succes en de belemmeringen bij de interventie is gericht op de uitgevoerde interventies steunt of ontkracht de hypotheses vooruitgang is succesvol afgemaakt tussendoel belemmeringen zijn specifieke factoren die het behalen van tussendoelen in de weg staan MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

engageren & afstemmen sleutelfiguren aanmeldings klacht wens sleutelfiguren overkoepelende doelen engageren & afstemmen sleutelfiguren VERBETERDE MST FIT evalueer test hypothese beoordeling mate succes en belemmeringen interventie tussendoelen prioriteer meet interventies uitvoeren doe interventies bedenken MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag ( Henggeler 1998)

kwaliteitsbewaking leidend principe ‘treatment adherence’ therapeuten hoog aanvangsniveau opleiding ‘on the job’ aanvang & driemaandelijks therapeuten fulltime met MST bezig handboek wekelijks supervisie & evaluatie behandelstappen wekelijks consultatie over supervisie en therapie therapist adherence measure (elke mnd) supervisor adherence measure (elke twee mnd) opnemen en scoren supervisie (elke mnd) persoonlijk ontwikkelingsplan therapeut/supervisor evaluatie met stakeholders (elke 6 maanden) MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

wat hadden de therapeuten van te voren willen weten moeilijk wekelijks rapportage tbv supervisie en consultatie kost veel tijd in het engels moet af zijn elke woensdagochtend helpend door deze rapportage elke week een zeer goede evaluatie van de behandeling MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

wat hadden de therapeuten van te voren willen weten (2) vooraf opzien tegen hoge kwaliteitseisen van MST door de degelijke ondersteuning, door inbedding in organisatie en in het veld--- zeer bevorderlijk voor ontwikkeling als beroepsbeoefenaar vooraf erg zenuwachtig over de 24 uurs bereikbaarheid -------- valt erg mee ! klus moet in 5 maanden af steunend door helder kader geeft veel stress MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

mijn ervaringen tot nu toe moeilijk voor therapeuten om niet ‘de betere ouder’ te worden en toch directief te zijn door de veelheid van problemen moeilijk voor therapeuten om eerst te denken dan te doen leren werken met het model vereist forse cognitieve inspanning model brengt sterke en zwakke kanten van therapeuten en supervisoren snel aan het licht veiligheidsplanning belangrijk S van Arum De Waag

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag maar………………………. ik ben nog tevredener over MST dan ik verwachtte het model is zeer steunend voor therapeuten en supervisor bij het werken met jeugd met anisociaal gedrag en hun complexe gezinnen die verwaarloosd werden door de Nederlandse GGZ MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag dit was het inlichtingen sarum@dewaag-utrecht.nl dank u MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag

uitsluitingscriteria niet minstens een (1) belangrijke ander verslaving primair (zeldzaam) zedendelict zonder ander antisociaal gedrag crisisinterventie bij actief: suicidaal levensbedreigend psychotisch gedrag bij stabilisatie wel MST IQ < 70 “Ouders < 90” MULTISYSTEMIC THERAPY De Waag