Afdeling Milieu-inspectie Handhavingsorgaan van de milieuhygiënewetgeving in het Vlaamse Gewest

Vlaams Gewest

Provincie Oost-Vlaanderen

Milieubeleid in Vlaanderen: organisatie

Milieubeleid in Vlaanderen: organisatie

Milieubeleid in Vlaanderen: organisatie

Afdeling Milieu-inspectie: organisatie Gelet op de noodzaak tot: toezicht houden; uitvoeren van geplande en gecoördineerde controles en opsporingsacties, evenwichtig verspreid over het ganse Vlaamse grondgebied en aangepakt in teamverband; een zo groot mogelijke uniformiteit in het beoordelen van de feitelijke vaststellingen en in de verdere behandeling (zowel strafrechtelijk als administratiefrechtelijk; de adviesverlening van de afdeling naar de minister van Leefmilieu; … bestaat er binnen de afdeling: een klassieke verticale structuur een innoverende horizontale structuur

Afdeling Milieu-inspectie: organisatie Inspectoraat-generaal (Brussel): afdelingshoofd en medewerkers Hoofdbestuur (Brussel) planning en uitwerking controlecampagnes coördinatie dossieropvolging en rapportering resultaten algemene logistieke en administratieve ondersteuning Toezicht zwarerisicobedrijven (SEVESO) Planning en uitwerking controlecampagnes SEVESO-bedrijven Nakomen verbintenissen samenwerkingsakkoord Provinciale buitendiensten (provinciehoofdsteden) doorlopend toezicht op naleving milieuregelgeving uitvoering gecoördineerde controles

Afdeling Milieu-inspectie: organisatie Werkgroepen (per milieusector) Lucht, water, bodem en grondwater, afval, geluid, veiligheid, genetisch gemodificeerde organismen, geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging Taken projectmatige aanpak controles, uniform over Vlaamse Gewest expertise binnen afdeling bundelen, verdiepen en verspreiden controles meer diepgang geven nieuwe evoluties opvolgen Samenstelling werkgroepgangmaker: Hoofdbestuur werkgroepleden: 1 per buitendienst

Afdeling Milieu-inspectie: organisatie Afdelingshoofd Hoofdbestuur Buitendienst Antwerpen Buitendienst Limburg Buitendienst Oost-Vlaanderen Buitendienst Vlaams-Brabant Buitendienst West-Vlaanderen Werkgroepen afval bodem en grondwater geluid Lucht veiligheid water genetisch gemodificeerde organismen Toezicht zware risicobedrijven (Seveso)

De afdeling Milieu-inspectie is uitsluitend bevoegd voor de Bevoegdheden De afdeling Milieu-inspectie is uitsluitend bevoegd voor de handhaving van de MILIEUHYGIENEWETGEVINGEN. HANDHAVING: Het door controle en toepassen - of ermee dreigen - van: strafrechtelijke middelen, administratiefrechtelijke middelen, privaatrechtelijke middelen, bevorderen dat algemene rechtsregels, regels en voorschriften op milieugebied nageleefd worden. De afdeling Milieu-inspectie hanteert de eerste twee middelen.

Elementen van handhaving Handhaving houdt normaliter in: Inspecties Onderhandelingen in geval van (risico op) niet-conformiteit met regels en regelgevingen Legale acties: strafrechtelijk en/of administratiefrechtelijk

Elementen van handhaving Twee types handhaving: Preventief: geregelde inspecties van bedrijven Repressief: nodig indien een individu of een bedrijf niet voldoet aan de opgelegde verplichtingen

De reguleringsketen Succesvolle regulering noodzaakt vijf stappen, drie “op papier” – en twee “actieve”: Regels en regelgevingen moeten gestoeld zijn op een aanvaarde leefmilieupolitiek. 2. Te bereiken doelstellingen / normen moeten geformuleerd worden. Doelstellingen / normen moeten “verankerd” worden in individuele vergunningen. Implementering noodzaakt veranderingen in gedrag en/of investeringen in technologie. Handhaving

Taken de afdeling Milieu-inspectie inspecteert en neemt maatregelen bij klasse 1 bedrijven de afdeling Milieu-inspectie draagt de (handhaving van het) milieuhygiënebeleid uit naar de provincies en gemeenten (t.b.v. klasse 2 en 3 bedrijven, niet-ingedeelde inrichtingen en vrije velddelicten)

Bedrijfscontrole: algemeen gebeurt in principe onaangekondigd. kan 24 uur op 24 gebeuren, ook in het weekend kan alle milieu-aspecten (integrale benadering) of kan zich beperken tot één bepaald aspect van elke controle wordt een (intern) inspectieverslag opgesteld

Bedrijfscontrole: bevoegdheden van de toezichthoudende ambtenaar heeft dag en nacht, zonder voorafgaande verwittiging, toegangsbevoegdheid in alle inrichtingen kan de bijstand van politie vorderen heeft inzagerecht in plannen, vergunningen, resultaten van zelfcontrole, ….. kan technische controle-activiteiten uitvoeren: nemen van monsters, ter plaatse metingen (laten) uitvoeren kan mondelinge of schriftelijke raadgevingen, aanmaningen en bevelen geven

Bedrijfscontrole: procedures MI-instrumentarium: gedetailleerde stroomschema’s per wetgeving Codes van goede praktijk voor de toezichthoudende ambtenaren van de afdeling Milieu-inspectie: strafrechtelijke afhandeling administratiefrechtelijke afhandeling Kwaliteitshandboek voor monsternames en metingen op het terrein van afval en afvalwater

Milieu-inspectieprogramma: waarom? Sinds start MI (1991): overtuiging om PLANMATIG en PREVENTIEF te werken planmatige aanpak ad hoc toevalstreffers ==> realisatie van belangrijke milieusaneringen EU-aanbeveling: minimumcriteria voor milieu-inspecties (4/4/01) jaarlijks inspectieplan: alle inspectieactiviteiten in de regio streven naar een hoger beschermingsniveau voor mens/milieu Bevordert deskundige, uniforme, geïntegreerde handhaving Maximale responsabilisering van HB en BDn

Milieu-inspectieprogramma: waarom? Instrument om werkdruk en -volume te helpen beheersen Prioriteiten bepaald in functie van: milieu-impact opgelegde uitvoeringstermijn beschikbare middelen hiërarchie van de opdrachtgever

Milieu-inspectieprogramma: structuur 1. Specifieke pro-actieve handhavingscampagnes projecten: éénmalig + vernieuwend; HB coördineert en BD voert uit acties: coördinatie + uitvoering BD; HB ondersteunt onderzoeksopdrachten: HB 2. Routine opdrachten: initiatief bij MI/BD staalname afval, afvalwater, bodem geluidsmetingen, ad hoc emissiemetingen lucht lichthinder, rioolcamera-inspecties, controle VMM meetapparatuur weigeringsbesluiten, bijzondere voorwaarden, zelfcontrole 3. Reactieve controles: op basis van een extern appel klachten, voorvallen, evaluatie proefvergunningen, handhavingsverslag hervergunningen, evaluatie werkplannen + nieuwe rubriek 2-inrichtingen, kantschriften, advies EMAS, parlementaire vragen, hoog toezicht Initiatief bij MI/BD 4. Voortgangscontroles + eigen initiatief: initiatief bij MI/BD

Enkele cijfers van 2006 18 inspecteurs (16,7 VTE): 1 voor management en coördinatie en 17 voor het uitvoeren van de meeste inspecties Meer dan 3.300 inspecties 127 aanvankelijke en 199 navolgende processen-verbaal 361 bedrijven met aanmaningen/raadgevingen; 127 bedrijven met aanmaning en proces-verbaal 545 afvalwaterstalen 198 stalen van afval, bodem en grondwater 30 metingen van luchtemissies 6 geluid- en trillingsmetingen 424 klachten