VERSTERKING van het LIOGS Jan van Belzen Voorzitter Werkgroep Incident Management VGS Burgemeester van Barendrecht CTGG-voorlichtingsdag vervoer gevaarlijke stoffen d.d. 26 november 2010 te Madurodam CTGG = Commissie Transport Gevaarlijke Goederen

LIOGS / ICE Vrachtwagenbrand P & O Rotterdam-Rijnmond 2010 17-10-2010 Brand in vrachtwagens van P & O op parkeerplaats met diverse lading met o.a. chemische producten (oorzaak kacheltje in chauffeurscabine) Vrachtwagenbrand P & O Rotterdam-Rijnmond 2010 2

LIOGS LIOGS / ICE VERSTERKINGSMAATREGELEN van het = Landelijk Informatiepunt Ongevalsbestrijding Gevaarlijke Stoffen LIOGS = Publieke deel van de hulpverlening ICE = Private deel van de chemische industrie CEFIC / VNCI CEFIC = Conceil Europeen Federations de l’industrie Chimique Vrij vertaald: Vereniging voor Europese Chemische Industrie Nederlandse tak: VNCI = Vereniging Nederlandse Chemische Industrie 3

Aanleiding van het onderzoek LIOGS / ICE Aanleiding van het onderzoek Nota Vervoer Gevaarlijke Stoffen SPOOR 2: permanente verbetering veiligheid Meer Publieke & Private samenwerking Werkgroep IM vgs Onderzoek “AVD” AVD = Adviesbureau van Dijke b.v. 4

= Intervention in Chemical transport Emergencies LIOGS / ICE Het EUROPESE kader: ICE = Intervention in Chemical transport Emergencies ICE National Centre 3 niveaus van ONDERSTEUNING TUIS in Duitsland Belintra in België LIOGS in Nederland 5

LIOGS ICE-Nederland LIOGS / ICE Uitgevoerd door DCMR in opdracht van BZK Collegiaal advies / second opinion gevaarlijke stoffen Binnen 15 minuten respons en “24 /7 /365” door AGS ICE-Nederland DCMR als ICE Centrum Nederland Overeenkomst tussen VNCI & DCMR Ondersteuning op niveau 1 = Telefonisch advies m.b.t. gevaarlijke stoffen (productinformatie) Bemiddelen Brandweer en assistentieregelingen Interlink met (Inter-) National Centres 6

LIOGS /ICE Klanten Brandweer, GGD / GHOR, Politie Havenbedrijf Rotterdam divisie Havenmeester Rijkswaterstaat Kustwacht BOT-mi VROM crisismanagement Defensie Douane VNCI National Centre BZK LIOGS GGD = Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst GHOR = Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen * BOT-mi = Beleids Ondersteunings Team milieu incidenten BZK = ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties * Met de invoering van de Wet veiligheidsregio’s per 1 oktober 2010 verandert de naamgeving van de GHOR. De organisatie is nu nog bekend als Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen, maar dat verandert. ‘GHOR’ blijft de naam van de organisatie, maar het wordt een eigennaam die kan worden toegelicht met ‘Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio'. 7

LIOGS /ICE Taken Second opinion / collegiaal advies tijdens incident (op afstand, back office) Opvragen info / bemiddelen voorzieningen (assistentieregelingen) bij Nederlandse firma’s Buitenlandse informatiepunten  firma’s Oplossen deelproblemen: Stofinformatie Meetmethoden, analyse-mogelijkheden Bestrijdingstechnieken, Voorzieningen Afstemmen met en deelname aan BOT-mi BOT-mi = Aanleiding is de Bijlmerramp. Veel hulpverleners enthousiast actief, maar de coördinatie ontbrak. Ter voorkoming Tegenstrijdige adviezen, was niet specifiek in een regelgeving vastgelegd. Eerst een informeel netwerk en later vastgelegd in het ministerieel instellingsbesluit 10 april 2002. In het instellingsbesluit is de structuur vastgelegd. Tussen LIOGS en BOT-mi is er een Samenwerkingsovereenkomst en protocol: vastleggen van de afspraken. 8

LIOGS / ICE Praktijk Meldingen / verzoeken via hotline meldkamer DCMR Frequentie 60-120 maal per jaar Van groot (Enschede, Drachten) tot klein (morsing kwik) Geen specifieke oefeningen, eventueel op verzoek Komen we later in de presentatie op terug. 9

Inbreng Deskundigheid LIOGS / ICE Inbreng Deskundigheid Moment van inschakelen essentieel Passief (bevelvoerder) < > Actief (OVD en AGS) Gevraagd < > Ongevraagd Volledige / juiste informatie vanuit plaats incident Incidentbestrijding op basis van scenario Inbreng LIOGS: praktijkervaring brongebied telt zwaar OVD = Officier van Dienst van de brandweer AGS = Adviseur Gevaarlijke Stoffen van de brandweer Rikilt: Is niet van VROM, alle instituten zijn verantwoordelijk. Samenwerkingsovereenkomsten en protocollen: vastleggen van de afspraken. Combinatie van departementen, kennisinstituten en uitvoeringsdiensten 10

LIOGS / ICE Voordelen Informatie en kennis delen Eén loket voorkomt tegenstrijdige adviezen LIOGS: bronbestrijding eerste uur BOT-mi: effectgebied na eerste uur Belang aansluiten adviesprocessen (lokaal, regionaal, nationaal en inter-departementaal) Multidisciplinair scenario-denken

VERSTERKING VAN HET LIOGS ! LIOGS /ICE VERSTERKING VAN HET LIOGS ! Landelijke bekendheid niveau 1 = telefonisch advies van expert (bijv. Morsing kwik) Ondersteuning niveau 2 = advies van expert ter plaatse (bijv. Stolt Innovation) Ondersteuning niveau 3 = personeel / materieel & middelen ter plaatse (bijv. Barendrecht) Stolt Innovation, 19-06-2008: Chemicaliëntanker in 2e Petroleumhaven heeft water geïnjecteerd in ca. 600 ton P-MDI (polymer-ethyleendifenyldiisocyanaat) Deel lading (200m3) wordt overgepompt naar andere tank aan boord van het schip. 12

Eigenaar  Kosten  Aansprakelijkheid LIOGS /ICE Kernproblemen Eigenaar  Kosten  Aansprakelijkheid Wie de noodzaak van inzet bepaalt, betaalt ! Verzekeraars moeten overtuigd zijn van de meerwaarde = noodzaak Aanpak Pilot in 4 Veiligheidsregio`s ! 13 13

Chemelot incident met melamine 2008 LIOGS / ICE Chemelot incident met melamine 2008 BOT-mi ondersteuning bij depositie van melamine Chemelot Geleen In september is circa 26 ton melaminepoeder vrijgekomen uit een installatie op het bedrijvencomplex Chemelot te Geleen. Het bedrijf had zelf al acties ondernomen voor het opruimen van het stof dat op het bedrijfsterrein terecht was gekomen. Een deel van het materiaal is neergeslagen buiten het industriecomplex van Chemelot, in de omgeving van Stein. De brandweer heeft het BOT-mi gevraagd voor ondersteuning. Door het BOT-mi is informatie verstrekt over de aard van de stof melamine. Daarnaast zijn monsters genomen om een indicatie te krijgen over de mate van verontreiniging. Uit de analyseresultaten bleek dat er mogelijk sprake was van verhoogde concentratie aan melamine in een agrarisch gebied. Een van de adviezen was in dit gebied geen vee te laten grazen. In de bewoonde kern van Stein was ook sprake van (enige) verontreiniging van melamine. De gevonden concentraties gaven aan dat er geen sprake was van risico’s voor de volksgezondheid. 14

LIOGS / ICE Lichtblauw = landen die aan ICE deelnemen CEFIC = Conceil Europeen Federations de l’industrie Chimique >> Vrij vertaald: Vereniging voor Europese Chemische Industrie VNCI = Vereniging Nederlandse Chemische Industrie >> (Nederlandse tak ) Lichtblauw = landen die aan ICE deelnemen 15