Onderwijskwaliteit en voertaal Een vergelijkend onderzoek Diana Vinke, TU/e, Faculteit Industrial Design Symposiumbijdrage ‘Beter Engels of beter Nederlands?’

Opzet presentatie Overzicht (promotie)onderzoek Onderzoeksresultaten Relatie voertaal en onderwijskwaliteit Relevantie voor ‘Wel of geen Engels in het hoger onderwijs?’ Vragen ter overweging / Industrial Design 4-4-2017

Overzicht (promotie)onderzoek Nederland: Vinke (1995): Engels als voertaal, TUD Klaassen (2001): Engels als voertaal, (TUD) Jansen et al. (2001): Engels als voertaal (RUG) Huibregtse (2000): tweetalig voortgezet onderwijs Europa: Finland (2001): analyse van behoeften Scandinavië (2001): peiling ervaringen Hongarije (2001): docententraining / Industrial Design 4-4-2017

Onderzoeksresultaten (1) 1. Verschil in waarneembare doceervaardigheden? Geen verschil voor: Structureren (en interactie) Beperkte vermindering van: Redundantie Expressiviteit Helderheid Nauwkeurigheid Spreektempo (in 1 onderzoek) Ontlokken verbale reactie van leerlingen / Industrial Design 4-4-2017

Onderzoeksresultaten (2) 2. Hoe ervaren docenten Engelstalig onderwijs? Meerderheid: Weinig of geen verschil Wel negatieve effecten: Voorbereiding: meer tijd College geven: talige beperking, (mentaal) vermoeiender, minder improvisatie, minder tevreden over eigen onderwijs, groter belang doceervaardigheden (opheffen talige beperkingen) / Industrial Design 4-4-2017

Onderzoeksresultaten (3) 3. Hoe ervaren studenten Engelstalig onderwijs? ‘Goed’ spreektempo docent is lager in Engels Geen (consistent) verschil in hoe studenten doceergedrag ervaren Effectief doceergedrag ervaren als ondersteunend voor begrip Ontbreken van ‘helderheid’ bij docent: vermindert concentratie van studenten en verkort hun spanningsboog Niet tevreden over beheersing Engels van docent (zelfs niet bij hoge TOEFL-score) Meer problemen ervaren door ‘undergraduates’ dan ‘graduates’: schrijven, presenteren, discussiëren, begrijpen / Industrial Design 4-4-2017

Onderzoeksresultaten (4) 4. Verschil in wat studenten begrijpen van colleges? Toetstaal: Geen effect Instructietaal: Aanvangseffect: begrip minder in Engels (integratie/toepassen) Geen langetermijn effect: gewenning na 1 jaar Effectief doceergedrag: geen effect op leersultaat Positief effect op leerproces: meer focus op betekenis, meer kritische verwerkingsstrategieën (tentatief) / Industrial Design 4-4-2017

Relatie voertaal en onderwijskwaliteit Wat is ‘onderwijskwaliteit’? Hangt af van opvatting: ‘Kennisoverdracht’ (docentkant) ‘Kennisconstructie’ (studentkant) Relatie Engels en ‘onderwijskwaliteit’? Gematigd negatief effect op kwaliteit van input docent Geen (langetermijn) effect op kwaliteit van leren student (output) Mogelijk positief effect op leerproces student / Industrial Design 4-4-2017

Relevantie voor ‘Wel of niet Engels als voertaal’? (1) Onderzoeksresultaten geen aanleiding tot verbannen Engels als voertaal hoger onderwijs Engels alleen als: Winst groter is dan potentieel verlies Er gegronde redenen voor zijn Er maatregelen worden getroffen voor optimaliseren van de ‘onderwijskwaliteit’ / Industrial Design 4-4-2017

Relevantie voor ‘Wel of niet Engels als voertaal’? (2) Voorbeelden van maatregelen ter optimalisatie: Training effectief gedrag in Engelstalige situatie Meest geschikt voor docenten in fase 2 van zo’n innovatieproces (focus op taak en inhoud) Voldoende gelegenheid voor gebruik Engels Ervaring opbouwen met Engelstalig onderwijs Kleinschaliger onderwijs: versnelt gewenning + bevordert interactie Flankerend onderwijs: training Engels / Industrial Design 4-4-2017

Relevantie voor ‘Wel of niet Engels als voertaal’? (3) Relevante(re) vragen: Factoren die ontwikkeling en status van Nederlands versterken/verzwakken? Effect van voertaal Engels op beheersing moedertaal? Invloed van Engels als onderwijs- en wetenschapstaal op ontwikkeling van de Nederlandse taal? Invloed van Nederlands als onderwijs- en wetenschapstaal op ontwikkeling van de Nederlandse taal (bij gemiddelde gebruiker)? Potentieel verlies voor de Nederlands taal bij Engels als voertaal onderwijs? Hangt af van betekenis van de taal Hoe kunnen we beleid van bestuurders beïnvloeden? / Industrial Design 4-4-2017