Over de oorsprong van het sociaal stijgingsperspectief: Uitgangspunten bij de indiening van de Woningwet in 1901: “wettelijke maatregelen met een beroep op de verbetering van de volksgezondheid en de "opheffing van de zedelijke minderwaardigheid der arbeiders". (…) De kerntaak sociaal? Volksgezondheid? Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

De specialisatie van woningcorporaties op “het stapelen van heel veel bakstenen” ontstaat als 50 jaar later tussen 1950 en 1970 de woningnood moet worden opgelost Met een hernieuwde focus op emancipatie en inspraak vanaf eind jaren ‘70 En - doorontwikkelend - de focus op integrale inzet door overheid en semi-publieke organisaties vanaf 2000 Vanaf de kredietcrisis heftig ter discussie gesteld nadat de banken abrupt het verdienmodel van de corporaties afvielen en het idee over ‘maakbaarheid van de samenleving’ omsloeg. (waarbij de sector incidenten had voortgebracht die haar gezag flinke schade toebrachten) Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Na het Corpovenista-rapport ‘Tussen droom en daad’ uit 2010 startte de Vakgemeenschap Sociale Stijging in met een zelfkritische agenda. Maar ook – waar hebben we successen bereikt! – Wat is een nieuw handelingsperspectief, een realistische, eigentijdse aanpak die past bij woningcorporaties. Onze eindrapportage ‘passende ambities’ bevestigde dat we met elkaar successen hebben bereikt, maar ook dat we (te zelfkritisch?) kritiek konden beoefenen. Waar de landelijke trend in publicaties nog eens flink aan bijdroeg. In 2013 zijn we meer op zoek gegaan naar de methodieken achter onze succesvolle voorbeelden. Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Inzichten bij aanvang 2013 Over het begrip sociale stijging: En-en: meedoen en vooruitkomen = daling voorkomen, stabiliseren, verder komen Over de inzet van corporaties op stijgingsroutes: Niet bij voorbaat afscheid nemen van bepaalde routes. Wel: betere link met Wonen, de eigen primaire processen + beter gemotiveerd Over de organisatie: Professioneler! Duurzaam! Specifiek! Effectiviteit vraagt om vakmanschap en professionaliteit Over de organisatie: Heldere aanleiding, context en probleemschets Concrete en meetbare doelen + realistische ambities Maak daarbij onderscheid tussen individu en wijk Houd taken en rollen helder + motiveer wat, waar, waarom Zoek van meet af aan naar duurzaamheid en continuïteit Effectiviteit vraagt om vakmanschap en professionaliteit Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Inzet corporaties op stijgingsroutes Met partners Wisselende rollen Deel van gebiedsgerichte aanpak Wonen Leren Werken Vrije Tijd Een ander perspectief op de stijgingsroutes. Met hun woningvoorraad en ander vastgoed werken corporaties dagelijks aan instap-, doorstroom mogelijkheden voor mensen. Onze bijdrage aan de stijgingsroutes Leren, Werken, Vrije Tijd is vaak georganiseerd: Met partners Vanuit wisselende rollen. Noem voorbeeld werkgeverschap. Financier. Opdrachtgever. Partner. Huisvester. Als deel van een gebiedsgerichte aanpak Bijna altijd in combinatie met de stenen (slimme combinaties) Waarom dat lijntje? Alle ladders kennen een informeel en een formeel deel. Juist het informele deel zit dicht op het ‘prettig wonen’ in wijken. Gebrek aan scholing, inkomen, werk; opeenstapeling problemen in wijken Niet goed voor personen in kwestie, maar ook niet voor de buurtbewoners (ook onze klanten) en ons vastgoed Mes snijdt aan twee kanten: voorbeeld activeringscentrum

Aanpak bijeenkomsten 2013 Primaire processen leidraad voor kansen: Verhuren: Zelfredzaamheidscheck / woonbegeleiding bijzondere woonconcepten en doelgroepen Beheren: sociaal, technisch, financieel aanpak overlast & huurschulden zelfbeheerinitiatieven / leefbaarheid Herontwikkeling/verbeteren van bezit: Kluswoningen, opdrachtgeverschap huurders gedifferentieerd woningaanbod + eigendomsvormen Herhuisvesting: Achter de voordeur aanpak Aankoop en verkoop van bezit: gebiedsaanpak Werkgeverschap/bedrijfsvoering: stages, leerwerk- en re-integratieplekken Topics voor bespreking cases: Aanleiding en context / hoe past het in bedrijfsstrategie? Wat zijn de concrete ambities en doelen (‘meetbare’ termen) Hoe zit het met onderscheid doelen (individueel, buurt, welbegrepen eigen belang?) In welk opzicht is de sociale stabilisatie/stijging te meten? Wat zijn effecten en resultaten en hoe is dit te verbinden aan de aanpak? Samenwerking: verdeling taken/rollen Wat zijn de randvoorwaarden: faal- en succesfactoren? Hoe staat het met de continuïteit, toekomstplannen en verwachtingen? Topics voor bespreking cases: Aanleiding en context: waarom, waarom daar, waarom in deze tijd en hoe past het in bedrijfsstrategie? Wat zijn de concrete ambities en doelen (‘meetbare’ termen); individueel en op buurtniveau? Daarnaast welbegrepen eigen belang? In welk opzicht is de sociale stabilisatie/stijging te meten? Wat zijn effecten en resultaten en hoe is dit te verbinden aan de aanpak? Samenwerking: wie heeft welke taak/rol (kosten en baten van ieders inzet)? Wat zijn de randvoorwaarden: faal- en succesfactoren? Hoe staat het met de continuïteit, toekomstplannen en verwachtingen? Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Bijeenkomsten 2013 Staalmanpleinbuurt, Alliantie, Amsterdam Verborgen dorp Wielewaal, Woonstad Rotterdam Woensel-West, Trudo, Eindhoven Staalmanpleinbuurt, Alliantie, Amsterdam Onderhandelen in de wijk Kansen vanuit verhuur en sociaal beheer Stenen als opstap voor sociale ontwikkeling! Bijeenkomst 1, Woonstad Rotterdam: Bewoners in de Wielewaal meer in rol als co-producent In Rotterdam Zuid: problemen achter de voordeur! Zie statistieken Zorg over toekomst: visie op ‘Werkende wijken’ vraagt integrale aanpak, maar is inzet op sociaal en economisch nog mogelijk? Bijeenkomst 2: Inplaatsing onder voorwaarden (tegenprestatie), instroom meer ‘krachtige’ bewoners (visie, lef, partnerschap huurders&gemeente) Casus Alkmaar Bijeenkomst 3: Triple AAA, multi-aanpak in wijk, fysiek verknoopt met sociaal/ec Ook: Kamers met kansen (veranderende tijdgeest), .. Bijeenkomst 4: in voormalig kerkgebouw, gerund voor en door bewoners (geschiedenis ook factor) Over benutten eigen werkgeverschap en opdrachtverstrekking (aan leveranciers) voor reintegratie/kansen op werkervaring. Springplank- methodiek: Over hoe je vanuit je visie op en positie in wijk agendeert, verbindt. Wijk de Heuvel WonenBreburg, Breda Kansen vanuit bedrijfsvoering Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Enkele bevindingen …..Onze klanten krijgen meer te zeggen – niet in participatie ‘oude stijl’, maar vaker als (georganiseerde) consumenten. Aansluiting bij onze primaire processen levert succesvolle voorbeelden op én biedt ons de meeste mogelijkheden voor bijsturing en het samen doen vallen van verschillende ingrepen. We gaan onze sociale doelstellingen vaker in SROI onderbrengen – waarbij we mogelijkheden daarvoor nog veel verder kunnen ontwikkelen. Een deel van onze zittende en nieuw te werven huurders wil zich graag vrijwillig inzetten voor de wijk. Waarbij de overdracht van zelfredzaamheid naar professionals een succes- of faalkans biedt (en het belang van de corporatie is dat dit goed georganiseerd is). Aanvullingen? Verder: Gebiedsgerichte afweging ‘a priori’ was cruciaal om uberhaupt ergens te starten. Veel corporaties analyseren staat van hun wijken grondig, leggen relatie met hun bezit en de invloed die ze kunnen hebben. Maw: projecten staan meestal niet op zich, maar maken deel uit van bredere aanpak Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Veel van de discussies die wij over onze ‘sociale stijgings’ projecten voeren gaan uiteindelijk over legitimatie! Een uitdaging om bij ons programma 2013 was ook precies dat goed te kunnen onderbouwen. De criteria waren daarbij een hulpmiddel. Uiteindelijk gaat het er om welke positie je kiest en de relatie met anderen: bewoners, andere partners. Waar sta jij?

Hoe nu verder? We agenderen het ‘waarom’ van sociale stijging weer meer met elkaar en willen daar weer meer regie op krijgen We focussen meer op ons primaire proces en meer op haalbaarheid met veel kleinere budgetten en kleinere personeelsformaties – zeker t.a.v. de sociale agenda We stellen ons ook in de uitvoering op dichter tegen ons primaire proces aan. particulier verhuurders zijn ook bezig met schuldsanering, helpen ook huurders aan banen en hebben aandacht We leggen vaker aan onze klanten voor of een ingreep aansluit op hun behoefte, hun bereidheid tot zelfwerkzaamheid en/of betaling De samenwerking met overheid en wijkorganisaties krijgt meer effect op succes- en faalfactoren. Dalende budgetten doen daar niets aan af! De behoefte aan resultaatmeting en tussentijds bijsturen op dit resultaat groeit. Kunnen we ook vaststellen of de kennis over resultaatmeting en tussentijds bijsturen toeneemt? Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Drie kern-elementen voor 2014 Doorgaan op aanhaken primaire processen; terug naar de kerntaak zoals ie bedoeld is (dus niet alleen de stenen) Meer doen met zelfwerkzaamheid en kracht huurders, maar dan wel de hype en retoriek voorbij..?! Samen met partners!; die uitnodigen mee te gaan doen met de VSS > samenwerking, taken en rollen uitwerken Zijn we voorhoede of achterhoede?! (of een veilige haven…) Nav 3: aanhaken bij waar kracht zit, dat ondersteunen en verbinden + match met daar waar kracht juist ontbreekt Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere

Uitnodiging: (hoe) doe jij mee 2014? welke kapstok en insteek zie jij voor 2014? wil je actief meedoen + wat zou je willen / kunnen inbrengen welke (nieuwe) partners / deelnemers zie jij? ook een bescheiden financiële bijdrage mogelijk? voorhoede of achterhoede….?!; ‘of veilige haven’? Straks in subgroepen praten we door over inzichten Vakgemeenschap Sociale Stijging - 28 november 2013, Rotterdam, Kaap Belvedere