De MR in het primair onderwijs: juridische aspecten Inhoud:  Overwegingen t.a.v. de bevoegdheden  Verschillende advies- en instemmingsrechten  Geschillen

Visie op bepaalt relatie met MR!  Beperking bevoegd gezag?  Tegenwicht?  Partner in besluitvorming?  Wettelijk adviesorgaan?

Belangrijk: Wetgever ziet MR niet als tegenwicht voor het bevoegd gezag maar meer als wettelijk adviesorgaan (  good governance: toezicht op bevoegd gezag)

Medezeggenschap:  Géén verdeling van het gezag maar:  Samenwerking die doel van het gezag dient  Eindverantwoording blijft bij het bevoegd gezag maar:  Waar de overheid meer ruimte geeft voor beleid neemt plicht tot en recht op afleggen van verantwoording toe

ESSENTIEEL voor goed functioneren: erken de MR als gesprekspartij wees zelf in staat tot het voeren van overleg geef informatie (inspraak zonder inzicht leidt tot een uitspraak zonder uitzicht)

Rechten MR:  Recht van initiatief  Recht op informatie / bespreking  Adviesrechten  Instemmingsrechten  Aanhangig maken geschil (1 landelijke geschillencommissie)

Adviesrecht versus instemmingsrecht: onderscheid komt globaal neer op: voorgenomen besluiten op organisatorisch gebied: advies! voorgenomen besluiten ten aanzien van het product (w.o. arbeidsvoorwaarden): instemming !

Het adviesrecht:  heeft betrekking op zaken die in principe “des bevoegd gezags” zijn  instemming is niet vereist, advies vragen is verplicht  bevoegd gezag is verplicht advies te vragen op zodanig tijdstip dat er overlegd kan worden en het advies van wezenlijke invloed is.

Voorbeelden adviesrechten hele MR:  Financieel meerjarenplan / verdeling financiële middelen (GMR)  Verandering grondslag school  Aanstellen schoolleiding  Aanstellings- / ontslagbeleid i.v.m. grondslag school of wijziging daarvan  Nieuwbouw / onderhoud

Adviesrechten:  Advies is op zichzelf geen beperking gezag  Maar gegeven advies is niet vrijblijvend  Verantwoording afleggen: redenen aangeven waarom advies niet wordt overgenomen

Adviesgeschil: indien bevoegd gezag een advies niet of niet geheel volgt en de MR is van mening dat daarmee de belangen van de school ernstig geschaad worden, kan de MR het adviesgeschil aan de geschillencommissie voorleggen.

Geschillencommissie:  Commissie oordeelt of bevoegd gezag bij het niet volgen van het advies bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid tot zijn voorstel heeft kunnen komen  Bemiddelingsvoorstel  Geen overeenstemming: bindende uitspraak

Voorbeelden instemmingsrechten gehele MR:  Verandering onderwijsdoelstelling  Vaststellen beleid m.b.t. verrichten van ondersteunende werkzaamheden door ouders  Klachtenregeling  Overdracht of fusie van de school  Sponsoractiviteiten

Voorbeelden instemmingsrechten oudergeleding:  Schoolgids  Invulling tussenschoolse opvang  Buitenschoolse activiteiten  Onderwijstijd

Instemmingsrechten personeelsgeleding MR: hebben betrekking op zaken die arbeidsvoorwaardelijk van aard zijn of gevolgen hebben voor de arbeidsvoorwaarden bevoegd gezag behoeft voorafgaande instemming.

Voorbeelden instemmingsrechten personeelsgeleding MR:  Inzet formatie op school  Beloningsbeleid / regeling beoordelingsgesprekken  Taakbeleid, verlofregelingen  Personele gevolgen fusie, reorganisatie, samenwerking  Verzuimbeleid (ziekte, arbeidsongeschiktheid)

Instemmingsgeschil:  Indien instemming wordt onthouden dient bevoegd gezag: binnen 3 maanden mededeling aan MR dat voorstel wordt ingetrokken of wordt voorgelegd aan de geschillencommissie.  Geschillencommissie beoordeelt of MR in redelijkheid instemming kon onthouden.  Bemiddelingsvoorstel.  Bij geen overeenstemming: bindende uitspraak

Instemmingsrechten personeelsgeleding: Lijken op eerste gezicht een beperking van het gezag maar: - zijn vooral arbeidsvoorwaardelijk van aard - arbeidsovereenkomst is contract - arbeidsvoorwaarden kunnen niet eenzijdig worden gewijzigd c.q. worden opgelegd  Indien geen MR aanwezig: individuele werknemer moet instemmen  CAO reformatorisch PO (ook contract): veel gedelegeerd aan overleg met personeelsgeleding

Adviesrecht is niet het zwakkere broertje van het instemmingsrecht!! Het gaat ten allen tijde om: Onderbouwing van standpunten Inhoudelijke argumenten Zorgvuldige afweging van belangen.

Niet zozeer het instituut en de taken van de medezeggenschapsraad vormen een gevaar voor de gezagsverhoudingen, als wel de wijze van omgaan met elkaar. Gezag en medezeggenschap vragen om wederzijds respect, om een dienende instelling en om een afhankelijke levenshouding.