Inleiding tot het recht Test november ● Johan Kerremans Antwerpen 12 november 2012

1. Een Europese Verordening Verdrag (a) is rechtstreeks toepasselijk in alle lidstaten (b) moet nog geratificeerd worden door de bevoegde Belgische parlementaire vergaderingen (c) laat de lidstaten de vrijheid om zelf te bepalen welke regels in de lidstaat van toepassing zullen zijn dan wel om nationale regels uit te werken naar analogie met het Europees verdrag Richtlijn

2. De consumentenbescherming is van dwingend recht 2. De consumentenbescherming is van dwingend recht. Wat betekent dwingend recht ? Contractuele vrijheid van verbintenissenrecht Dat deze regels van toepassing zijn, maar dat men kan afwijken bij contract (b) Dat men bij contract niet van deze regels kan afwijken (c) Het betreft regels die de grondslagen betreft waarop de economische of morele orde van de maatschappij rust Openbare orde

3. BVBA Drankencentrale Adams zit in slechte papieren en is mij nog 18 3. BVBA Drankencentrale Adams zit in slechte papieren en is mij nog 18.000 EUR verschuldigd ondanks een eerdere veroordeling door de Rechtbank van Koophandel. Ik begrijp dat de BVBA verwikkeld is in een procedure tot gerechtelijke reorganisatie. Wat kan ik nog ondernemen ? a) Uitvoerend beslag laten leggen aangezien een vonnis een uitvoerbare titel is Uitvoerbaar bij voorraad ? b) Dagvaarden voor de Rechtbank van Koophandel en een dwangsom vragen Er is al een uitspraak ? c) Aangifte doen van de schuldvordering met het verzoek dit op te nemen in het reorganisatieplan.

4. De Hoge Raad voor Justitie Hof van Cassatie ? Hoge Raad is geen rechtscollege Is een onafhankelijke overheidsinstantie die bevoegd is in diverse aangelegenheden die de werking van de rechterlijke orde aanbelangen (b) Is het hoogste onafhankelijke Belgische rechtscollege dat toezicht uitoefent op de Belgische rechtbanken (c) Is een parlementaire commissie, opgericht na de affaire Dutroux om toezicht uit te oefenen op de rechterlijke orde Was er wel maar oefent geen toezicht uit op rechterlijke orde. Is onderzoeksorgaan van parlement

5. Een prejudiciële vraag (a) Is een vraag die men richt aan een hoog rechtscollege (Bv. Hof van Justitie) over de interpretatie van een rechtsregel. De rechtbank die de vraag stelt moet nadien deze interpretatie volgen bij de oplossing van het geschil (b) Is een vraag die men richt aan een hoog rechtscollege (Bv. Hof van Justitie) over de interpretatie van een rechtsregel. De rechtbank die de vraag stelt mag nadien nog een andere interpretatie aanhouden ter oplossing van het geschil (c) Is een oplossing in een bepaald geschil dat men voorlegt aan een hoog rechtscollege (Bv. Hof van Justitie). De rechtbank die de vraag stelt moet nadien dezelfde oplossing geven aan het geschil Uitlegging is bindend Prejudiciële vraag ≠ oplossing van het geschil

6. Club Brugge wenst een nieuw voetbalstadion te bouwen 6. Club Brugge wenst een nieuw voetbalstadion te bouwen. U woont in de nabijheid van de plaats waar het stadion zal worden gebouwd en u bent van oordeel dat bij de totstandkoming van het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan onvoeldoende rekening werd gehouden met het milieueffectenrapport (MER). Tot welke rechtbank dient u zich te wenden ? Raad van State, afdeling bestuursrechtspraak (b) Grondwettelijk Hof (c) De Voorzitter van de rechtbank van Koophandel, zetelend in kortgeding

7. Wat is een volmachtenwet ? Hierbij krijgt de Koning (regering) de opdacht een aantal taken te verrichten ter uitvoering van een wet. (b) Hierbij krijgt de Koning (regering) de opdracht een taak te verrichten die strikt genomen niet tot de bevoegdheid behoort van de Koning. (c) Hierbij krijgt de Koning (regering) de macht om wetten te wijzingen of op te heffen bij KB Kaderwet Opdrachtwet

8. De Raad van State heeft twee afdelingen, m. n 8. De Raad van State heeft twee afdelingen, m.n. de afdeling bestuursrechtspraak en de afdeling wetgeving. Welke is de bevoegdheid van laatstgenoemde afdeling ? Vernietiging van decreten en wetten wegens strijdigheid met de grondwet Annulatie van administratieve rechtshandelingen zoals o.a. K.B.’s en M.B.’s (c) Adviezen over ontwerpen van koninklijk besluiten of besluiten van de gemeenschappen en gewesten Grondwettelijk Hof RvS afdeling Bestuursrechtspraak

9. De gerechtsdeurwaarder heeft mij een bewarend beslag onder derden betekend ten verzoeke van de BVBA Rust betreffende alle bedragen die ik aan de NV Rem verschuldigd zou zijn. De NV Rem zou € 200.000 verschuldigd zijn aan de BVBA Rust. Wat nu? a) Ik dien een verklaring te doen van derde beslagene; b) Ik ben verplicht tussen te komen in de procedure tussen de BVBA Rust en NV Rem. Geen verplichting c) Ik moet de gelden kantonneren in handen van de gerechtsdeurwaarder.

10. De vzw wil een procedure aanspannen tegen een milieuvergunning 10. De vzw wil een procedure aanspannen tegen een milieuvergunning. Kan zij dergelijke procedure starten ? Ja, indien de vzw geldig is opgericht (statuten en organen zijn bekendgemaakt) (b) Neen, want een vzw heeft daarbij geen belang en kan geen procedures voeren c) Dit kan, indien de vzw bestaat en het belang blijkt uit het eigen maatschappelijk doel van de vzw Impliceert nog geen belang EEN vzw is te algemeen Waarom geen procedures?

11. Op woensdag 24 oktober heeft bediende B geld ontvreemd uit de kassa. De werkgever wil de bediende om dringende reden ontslagen. Hij herinnert zich dat hij dit dient te doen binnen de 3 werkdagen nadat hij een afdoende kennis van de feiten heeft verkregen. De termijn wordt berekend volgens het algemene principe dies a quo/dies a quem. Wanneer is de laatste nuttige dag om tot ontslag over te gaan ? a) 27 oktober 2012; b) 26 oktober 2012; c) 29 oktober 2012. Dies a quo Zaterdag = werkdag

12. Vormt een uitzondering op de regel dat er geen bindende precedenten zijn in de Belgische rechtspraak: Een arrest van het Hof van Beroep in gezag van gewijsde getreden (b) Een beslissing van de voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg zetelend in kortgeding (c) De uitspraak van een strafrechter. een tweede cassatiearrest in dezelfde zaak een prejudiciële vraag de vernietigingsarresten - de uitspraak van de strafrechter

13. De Rechtbank van Eerste Aanleg heeft volheid van bevoegdheid 13. De Rechtbank van Eerste Aanleg heeft volheid van bevoegdheid. Wat betekent dit ? De Rechtbank is bevoegd om in alle gevallen uitspraak te doen (b) De Rechtbank is bevoegd om in alle gevallen uitspraak te doen tenzij een ander rechtscollege krachtens de wet bevoegd is (c) De Rechtbank is ook bevoegd om in kortgeding op te treden Omgekeerd ! Niet correct; voorzitter zetelt wel in kortgeding

14. Het kantonnement is: Niet correct de indeling van het land in gerechtelijke kantons. (b) de mogelijkheid om door het aanbieden van een zekerheid de tenuitvoerlegging van een vonnis te schorsen (c) de bijkomende veroordeling tot de betaling van een geldsom die een rechter kan uitspreken om een veroordeelde te dwingen om het vonnis uit te voeren Dwangsom

15. De inhoud van een onderhandse akte kan door derden worden aangevochten: door een geschreven tegenbewijs (b) door alle wettelijk toegestane bewijsmiddelen (c) door het instellen van een valsheidsprocedure Tussen partijen tegenbrief Authentieke akte

Zou wel bvb wel kunnen tussen handelaars 16. De factuur van 920,38 € voor een houten trap wordt niet betaald. De klant zegt dat hij nooit iets gekocht of gekregen heeft. Hoe levert U het bewijs ? Het gaat om een rechtshandeling. Alleen met schriftelijk bewijs, dus minstens met begin van schriftelijk bewijs (b) Het gaat om een rechtshandeling. Getuigenbewijs is toegelaten (c) Het gaat om het bewijs van feit. Deskundigenonderzoek is toegelaten > €375 => schriftelijk bewijs Zou wel bvb wel kunnen tussen handelaars Neen het is een rechtshandeling

17. In een vonnis heeft een vrederechter u veroordeeld tot betaling van een onbetaalde factuur van 900 €. Kan u nog in beroep gaan ? Ja, bij de rechtbank van eerste aanleg (b) Ja, bij de rechtbank van koophandel (c) Neen. Want beneden 1.240 € is geen beroep meer mogelijk   Drempel ? Handelaar ? Drempel = €1.240 € 900 < € 1.240

18. Bakker Janssen heeft van BVBA De Korrel een factuur ontvangen voor de aankoop van 350 slachtkippen. Bakker Janssen heeft meteen na de levering een e-mail gestuurd met de vraag of deze levering geen vergissing betrof. Op de aanmaning en de finale ingebreke-stelling van BVBA De Korrel werd nooit gereageerd. Dient hij deze factuur te betalen? Wat is de waarde van een niet-geprotesteerde factuur in het burgerlijk recht ? (a) Bakker Janssen beweert niet gehouden te zijn tot betaling aangezien hij reeds meteen na de levering een e-mail heeft verstuurd en een e-mail sinds het arrest van het Hof van Beroep te Gent 22.9.2010 een afdoende bewijs uitmaakt (b) Helaas, Bakker Janssen diende gebruik te maken van een aangetekende brief. (c) De vraag die Bakker Janssen per e-mail heeft verstuurd kan niet beschouwd worden als een protest van de ontvangen factuur.

19. Welke bestuursniveau is (tot nu toe) in principe bevoegd voor het arbeidsrecht in België ?   Wel tewerkstelling, uitzendarbeid, vergunningen…. De gewesten (b) De gemeenschappen (c) De federale staat Cultuur Persoonsgebonden aangelegenheden Onderwijs Taalgebruik Verdragen

20. NV B is een bedrag verschuldigd aan NV Kern 20. NV B is een bedrag verschuldigd aan NV Kern. Zoals voorzien in de overeenkomst werd het geschil voorgelegd aan een arbiter die de vordering van de NV Kern gegrond heeft verklaard. NV B. weigert echter te betalen. Wat nu ? a) NV Kern kan uitvoerend beslag leggen b) NV Kern kan met een dwangsom gedwongen worden gedwongen het verschuldigde bedrag te kantonneren. c) NV Kern moet nog een exequatur vragen

20. NV B is een bedrag verschuldigd aan NV Kern 20. NV B is een bedrag verschuldigd aan NV Kern. Zoals voorzien in de overeenkomst werd het geschil voorgelegd aan een arbiter die de vordering van de NV Kern gegrond heeft verklaard. NV B. weigert echter te betalen. Wat nu ? a) NV Kern kan uitvoerend beslag leggen b) NV Kern kan met een dwangsom gedwongen worden gedwongen het verschuldigde bedrag te kantonneren. c) NV Kern moet nog een exequatur vragen

Inleiding tot het recht Repetitie 3 ● Johan Kerremans Antwerpen 12 november 2012

Vrijheid van onderhandelen & afbreken rechtsmisbruik 26. Een studentenvereniging onderhandelt met een reisbureau over een exotische reis. Het reisbureau stelt een reisprogramma samen en stelt snuisterijen ter beschikking voor een bal met tombola. Nadien wordt de reis elders geboekt. De studenten zeggen dat er geen overeenkomst tot stand gekomen is. Vrijheid van onderhandelen & afbreken rechtsmisbruik Duur van onderhandelingen Gewekte vertrouwen Reserveringen Snuisterijen Beginselovereenkomst ? Schadevergoeding

Geldigheidsvoorwaarden: - Toestemming - Bekwaamheid 27. U hebt een overeenkomst gesloten met een drugshandelaar voor een partij drugs. Moet U de prijs betalen ? Geldigheidsvoorwaarden: - Toestemming - Bekwaamheid - Bepaald voorwerp (geven/doen/niet doen) - Geoorloofde oorzaak Valse oorzaak (simulatie) Zonder oorzaak In strijd met wet, openbare orde, goede zeden Ongeoorloofde oorzaak = uitzondering op passiviteit van rechter Nietig, geen uitvoering

28. Een particuliere koper koopt een tweedehandse personenwagen Volvo S70 diesel bij een garagist tegen de prijs van € 5.900. De koop wordt gefactureerd op 20 november 2006 met volgende vermelding: “Het voertuig wordt verkocht zonder garantie met keuring en in de staat waarin het zich bevindt, gekend door de koper na een testrit en uitgebreid onderzoek” ./.

Op 23. 2. 07 wordt het voertuig getakeld Op 23.2.07 wordt het voertuig getakeld. De motor is totaal beschadigd wegens een gebrek in de distributieriem. De motor moet vervangen worden. De consument laat de wagen herstellen doch door een andere garagist en vraagt de kosten (€2.047,00) terug. De verkoper verwijst naar de contractuele bepalingen.

- Relatie beroepsverkoper / particulier Consument  Wet betreffende bescherming van consument Voorwaarden: - Roerende goederen - Zaak leveren die met overeenkomst in overeenstemming is Aansprakelijk voor elk gebrek 2de Hands minimum 1 jaar ! - Bestaat bij levering - Zich manifesteert binnen 2 jaar na levering

Bewijslast gebrek ten tijde van levering ? KOPER UITZONDERING Gebrek binnen 6 m na levering = vermoeden Tenzij: wanneer het onverenigbaar is met de aard van het goed of met de aard van het gebrek Bewijs bestaan van gebrek: NIET vervuld: Zaak in overeenstemming met beschrijving Geschikt voor gewenst gebruik Geschikt voor gebruik waartoe goederen van zelfde soort gewoonlijk dienen Zaak biedt kwaliteit en prestaties die mogen verwacht worden

Volvo S70 D Consumentenwet van toepassing Exoneratieclausule = nietig; doet afbreuk aan dwingend recht: bescherming consument termijn gebrek = 2 jaar, minstens 1 jaar Niet ongeschikt voor normaal gebruik dat van 2de hands mag verwacht worden. Wel gebrek aan overeenstemming omdat het zich binnen 6 m. voordoet. Koper heeft verkoper onvoldoende tijd gelaten zelf te herstellen. Bijgevolg geen recht op verlaging van verkoopprijs of vergoeding voor gemaakte kosten

29. Een overeenkomst voor de financiering van een auto bepaalt als schadebeding dat boven de openstaande schuld nog een schadevergoeding is verschuldigd van 15% Dekt geleden verlies & geleden winst Dekt voorzienbare schade (uitz. bedrog) Schade die onmiddellijk en rechtstreeks gevolg is van niet- uitvoering Bij verbintenis tot betaling is schadevergoeding de wettelijke intrest (4,25%) Wet 2 aug. 2002 betalingsachterstand bij handelstransacties : 8% Schadebeding / Straf- of boetebeding

22. (2) Bepaling: vooraf schadevergoeding forfaitair vastgesteld bij niet nakoming Verhogingsbeding / nalatigheidsintrest Bindend indien werkelijke schadebeding - Indien geen vergoeding van schade: nietigheid (strijdig met openbare orde) - Indien klaarblijkelijk overdreven = boete of straf ≠ schadevergoeding Matigingsrecht van de rechter 10 %

30. Iemand stuurt een aanmaning tot betaling van een schuld van 25 30. Iemand stuurt een aanmaning tot betaling van een schuld van 25.000,00 €. Ik stort 25 € zonder iets te zeggen. Nadien is de vordering verjaard. Juist ? Bevrijdende verjaring Vermoeden van betaling (weerlegbaar) Korte verjaringstermijnen - Tussen handelaars en niet handelaars voor levering van goederen : 1 jaar - Ingebrekestelling - Stuiting van de verjaring - Dagvaarding Beslag Bekentenis

DADING Principes: - Zelfde gevolg als vonnis in kracht van gewijsde - Beëindiging van geschil tussen 2 partijen - Wederzijdse toegevingen - Zelfde gevolg als vonnis in kracht van gewijsde - Geen vormvereisten - Schriftelijk // bewijs - Opletten voor wilsgebreken

DADING (2) Tussen: NV Verzekeringen Brokken & C°, hiernagenoemd de maatschappij, Met maatschappelijke zetel te Antwerpen, met als ondernemingsnummer nr. 55.555 en hier geldig vertegenwoordigd door B. Janssen, directeur, Als verzekeraar van dhr. C Hauffard haar verzekerde, Partij enerzijds, EN Dhr. Y Veriger, Economiestudent, wonende te Antwerpen, Prinsstraat 13 Partij anderzijds, IS OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT

DADING (3) Overwegende dat partijen hierbij een volledige regeling beogen van de schade ingevolge het ongeval dd. 13 december 1999 op de Belgiëlei, ter hoogte van het kruispunt aan het Gerechtsgebouw, waarbij dhr. C. Hauffard (bestuurder van het voertuig JPT007), en dhr. Y. Verig, fietser, betrokken raakten; Gelet op de veroordeling van dhr. Politierechter te Antwerpen van dhr. Hauffard wegens onopzettelijke slagen en verwondingen en tot betaling van een provisionele vergoeding van € 2.500 , met aanstelling van deskundige en verwijzing naar de rol om de partijen toe te laten de schade te begroten. Gelet op het verslag an dr. P. Expert, gerechtsdeskundige, van 15 december 2001, houdende vaststelling van definitieve gezondheidsschade; erkent de maatschappij de aansprakelijkheid van haar verzekerde en neemt zij volgende vergoeding op zich.

DADING (4) De schade wordt als volgt begroot: 1° Fiets: nieuwwaarde € 429, waarde op het ogenblik van het ongeval: 1/3= €143 2° Bebloed hemd: € 100 3° Gescheurde broek en kousen: € 100 4° Bril (montuur en 2 glazen): €350 5° Opleg patiënt voor medische kosten volgens de overgelegde stukken: € 136,44 6° Bijdrage patiënt hospitaalkosten (met uitzondering van de ½ telefoonrekening): €488 7° Vergoeding kinesitherapie (volgens ingediende kosten): € 899.44 8° Morele schadevergoeding voor pijnen en smarten: 20 dagen aan €25, 100 dagen aan 5,00= € 1.000 9° Vergoeding voor verlies kans academiejaar: €3.000 10° Blijvende invaliditeit aan de knieschijf, begroot door dr. Expert op 7%. Te begroten aan €1.250 toekomstig inkomensverlies per procentpunt invaliditeit = € 8.750 11° Morele schade tengevolge van blijvende lichte invaliditeit, meer in het bijzonder wegens het verlies van het genoegen van beoefening van voetbalsport: €1.250 12° Intresten zoals begroot in de rekening van Mr. De Marez: €1.204,39

DADING (5) Totaal: € 17.412,04 Waarvan reeds uitbetaald als voorschot: € 2.500 Blijft verschuldigd saldo: € 14.912,04 Betaling per bankcheque bij ondertekening van deze overeenkomst. Partij anderzijds erkent hierbij voor slot van alle rekeningen de volledige vergoeding ontvangen te hebben en afstand te doen van alle rechten, die hij kan laten gelden tengevolge van het ongeval dd. 13 december 1999 tegenover dhr. Hauffard en de maatschappij, partij enerzijds. Opgesteld in twee exemplaren van 2 bladzijden, te Antwerpen op 1 januari 2002. Elke partij erkent een ondertekend exemplaar te hebben ontvangen Voor de Maatschappij Dhr. Y Verig B Janssens Voor ontvangst en akkoord

DADING ARBITRAGE Bron ? Aard ? Art. 2044 BW Benoemde overeenkomst Art. 1674 Ger W. Private rechtspraak Oplossing van ? Feitelijk of juridisch geschil Juridisch geschil Wie komt tot oplossing Partijen zelf (bemiddeling?) Scheidsrechter(s) Uitvoerbare titel Niet uitvoerbaar tenzij akkoordvonnis of authentieke akte Niet uitvoerbaar tenzij exequatur Eindbeslissing Exceptie van gewijsde: juridisch beroep zonder voorwerp Geen beroep indien niet voorzien Beroep indien overeenk Aanvechten ? Vernietiging wilsgebrek Ontbinding wanprestatie Vordering tot nietigverklaring= beperkte toetsing

LASTGEVING Overeenkomst waarbij de lastgever aan de lasthebber de macht geeft om in zijn naam en voor zijn rekening rechtshandelingen te stellen en waarbij de lasthebber de opdracht aanvaardt Rechtshandeling In principe kosteloos (tenzij anders bedongen) Lastgeving moet aanvaard worden Binnen de grenzen van het mandaat

31. Twee ondernemingen sluiten een akkoord voor de bouw van een bovengrondse tank. Er ontstaat discussie over aangerekende meerwerken en over de toepassing van het schadebeding. Dhr. P. voert de correspondentie voor de bouwheer maar werkt niet voor die firma. Nadien betwist de bouwheer (N.V. E.K.) de factuur (van de firma V.H.) en verklaart niet gebonden te zijn door de briefwisseling en het akkoord vanwege dhr. P. inzake de afrekening.

31. (2) Wie is P ? - Geen werknemer In naam en voor rekening rechtshandelingen Lastgeving Lastgeving moet aanvaard worden Binnen perken van lastgeving Zoniet: bekrachtiging eventueel stilzwijgend Herroepbaar Schijnmandaat

31. (3) Schijnmandaat: doet zich voor als lasthebber Schijnbare vertegenwoordigingsbevoegdheid Lastgever is verantwoordelijk voor toestand Contractant te goeder trouw Contractant heeft schade geleden Aannemer is niet verplicht om schijn voor werkelijkheid te nemen Te goeder trouw (meetings, briefpapier) Verhoging < 10% => terecht vermoeden geen betrokkenheid van afgevaardigd bestuurder

Factuurvoorwaarden (1) Door aanvaarding van deze factuur verklaart de koper zich niet te zullen ontdoen van de hierop vermelde werken, die eigendom blijven van de verkoper tot het bedrag volledig is betaald. Zekerheden Ogenblik van eigendomsoverdracht

Factuurvoorwaarden (2) 2. Behoudens andere schriftelijke overeenkomsten zijn alle facturen betaalbaar binnen 30 dagen na factuurdatum, netto en zonder disconto. Praktijken tussen handelaars Wet 2.8.2002 iz Handelstransacties tss ondernemingen: principe is contante betaling tenzij uitzonderingen

Factuurvoorwaarden (3) 3. Eventuele betwistingen kunnen alleen voor de rechtbank van het arrondissement Antwerpen worden beslecht. Forumkeuze Materiële bevoegdheid vs Territoriale bevoegdheid Rechtskeuze

Factuurvoorwaarden (4) 4. Voor facturen die betaalbaar gesteld zijn in periodieke termijnen, wordt het volledige factuurbedrag onmiddellijk opeisbaar van zodra de achterstal van betaling één vervallen termijn beloopt. Veilig stellen van uitvoerbaarheid

Factuurvoorwaarden (5) 5. Indien de koper op de vervaldag het bedrag van de factuur niet heeft betaald, zal het bedrag van de factuur forfaitair en zonder ingebrekestelling verhoogd worden met 12% ten titel van conventionele schadevergoeding en dit met een minimum van €50. Het aldus verhoogde bedrag brengt van rechtswage en zonder ingebrekestelling intrest voort gelijk aan 1% per maand, waarbij elke begonnen maand wordt beschouwd als zijnde verlopen. Forfaitair schadebeding Bovenmatig ? Herleiden ?

Factuurvoorwaarden (6) 6.Klachten of bezwaren met betrekking tot gedane leveringen dienen gedaan binnen 8 dagen na de levering om met geldigheid onderzocht te kunnen worden. Aanvaarding Wet Productaansprakelijkheid Wet Marktpraktijken en consumenten

Factuurvoorwaarden (7) 7. Alle verzendingen gebeuren steeds op risico en eigen verantwoordelijkheid van de klant, wat ook het vervoermiddel zij. - Risicobeperking vs eigendomsoverdracht

Factuurvoorwaarden (8) 8. Door de aanvaarding van de factuur erkent de koper kennis te hebben genomen van de algemene verkoopsvoorwaarden hierboven vermeld en aan deze verkoopsvoorwaarden te hebben gekocht. Vermoeden bij handelaars Tegenstelbaarheid Bewijs van aanvaarding