Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Burgers, beleid en natuur: tussen draagvlak en betrokkenheid Birgit Elands

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Actualiteit Minister Verburg doet appèl op burgers Publiekscampagne ‘een mooier landschap, maak het mee’ Honoreert 5 ideeën van burgers ‘met groene harten’ ‘Burger moet noodzaak bomenkap controleren’ ‘Kinderen betrekken bij natuur (…) later verantwoordelijkheid nemen’ ‘Het landschap ben jezelf’ ‘Contact’, thema kennisdag voor natuurbeheerders Hoe ziet dit streven naar draagvlak en betrokkenheid er in de praktijk uit?

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Inhoud Doelstelling van de studie Draagvlak en betrokkenheid als concept Geleerde lessen Overheid grijp je kansen Tot slot

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Doelstelling van de studie WUR-onderzoek op het vlak van draagvlak, betrokkenheid van burgers bij natuur en landschap Toegankelijk maken Overzichtelijk In onderlinge samenhang Lessen Onderzoek: (voor) wie en wat

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Draagvlak en betrokkenheid als concept Draagvlak - plastic woord…want wie is er tegen natuur? Draagvlak = ≠ betrokkenheid Verwarrende begrippen

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Draagvlak en betrokkenheid als concept DraagvlakBetrokkenheid PassiefActief Waardering / acceptatieGedrag / emoties Beleid / Beheer  Visie  Overheidsingrijpen  Beheersmaatregel Betrokkenheid is divers  Beschermer: laarzen, portemonnee  Gebruiker: routebordje, national geographic  Beslisser: vergaderstoel, rode potlood

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Bron: H5 en H6 PassievenActieven Gemiddelden Redelijk actieven Accent Doeners Accent Betalers Accent Gebruikers Betrokkenheid is divers Geen accent

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Groot draagvlak voor bestaande overheidsbeleid Betrokkenheid leidt niet automatisch tot draagvlak, maar er is wel samenhang Correleert ook met belang dat mensen toekennen aan natuurbehoud Steun overheidsbeleid Betrokkenheid bij natuur (beschermer, gebruiker, beslisser) Bron: H5 en H7

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Doorslaggevend, echter, is de lokale situatie Nationaal draagvlak --> lokaal protest Citizens on standby (Hajer) Bron: H2

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Participatie: blanke, oudere, hoogopgeleide man Burgers buiten bereik Participatie = lastig Moeizaam proces om groepen bij elkaar te krijgen Continueren samenwerking veel moeite Bewoners professionals Bron: H4

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Participatie leidt niet automatisch tot draagvlak voor beleid Frustaties rondom participatie kan o.a. leiden tot ‘ingegraven burgers’ of ‘afhakers’ Bron: H3

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Betrokkenheid is groot, wordt gemotiveerd door: ‘contract met natuur en landschap’: passie ‘contract met beleid’: zorg Bron: H3 en H6

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Geleerde lessen Veel burgers dragen natuur en landschap een warm hart toe Zorg voor eigen woonomgeving is groot Verzet is betrokkenheid Maar…hoe nu verder? Bron: H1 en H8

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Streven naar volkomen draagvlak is onwenselijk Onvolkomen draagvlak is onvermijdelijk Een gebrek aan draagvlak mag geen reden zijn om als overheid niets te ondernemen Bron: H1 en H8

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Schoonheid en behoud van natuur wordt niet betwist, maar Wel natuurbeheer Gebrek aan inspraak en communicatie Bron: H3

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Unieke meerwaaarde van actieve betrokkenheid Groen dat past bij de buurt Medeverantwoordelijkheid voor groen Sociale cohesie Vertrouwensband Bron: H4

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Participatie is niet voor de bühne Instrumentele participatie ‘doordrukken van beleid’ Wantrouwen, frustratie Overheid moet: eigen verantwoordelijkheden nemen duidelijke ideeën en verwachtingen t.a.v. burgers en maatschappelijke actoren

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Beleid: instrumenten voor transitie Gezamenlijk leren / kennisontwikkeling Gedeelde verantwoordelijkheden Alternatieve planvorming biedt kansen Bron: H4 en H8

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Overheid grijp je kansen Alternatieve planvorming Sociale en fysieke werkelijkheid te complex voor top- down interventie Mede-zeggenschap Verandering ontstaat uit interactie Toeval en onvoorspelbaarheid krijgt een rol Staat haaks op afrekenbaarheid van beleid Monitoring? grote lijnen en onderscheid betrokkenheid, natuur- en natuurbeleidwaardering Bron: H7 en H8

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Tot slot Vertrouw Koester diversiteit en tegenstrijdigheid Laat duizend bloemen bloeien…

Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu Veel plezier met het lezen van deze WOt-studie ! © Wageningen UR