Built Environment plan act check Inspiratie do Arie: Beroemde kwaliteitscyclus van Deming Built Environment

MONITORE, CHECK & EVALUATE Voorstel 2014 Bachelor of Built Environment: Competences 2 DESIGN Proces 2 DESIGN Technical Archaeology Building Engineering 3 SPECIFY 7 ANALYSE & RESEARCH 1 INITIATE & DIRECT 4 REALISE 5 OPERATE Spatial Development 8 COMMUNICATE & COORPERATE 9 MANAGE & ENTERPRISE Water Management Arie 6 MONITORE, CHECK & EVALUATE Civil Engineering

Cyclus? Cycli! voorontwerpen def. ontwerpen varianten schetsen 2 ONTWERPEN 3 SPECIFICEREN aanpassen / kiezen eigenschappen bepalen voorontwerpen 7 ANALYSEREN & ONDERZOEKEN afwegen 1 INITIËREN 4 REALISEREN 5 BEHEREN & STUREN 8 COMMUNICEREN & SAMENWERKEN 9 MANAGEN & ONDERNEMENDHEID tekenen 6 MONITOREN, TOETSEN & EVALUEREN Tussen Arie en Peter aanpassen / vaststellen berekenen def. ontwerpen verifiëren Bach. of Built Environment: Domeincompetenties Voorstel 2014

Alles is cyclisch 1 specificeren realiseren initiëren monitoren contract opstellen uitvoerings-plan wijzigingen beheren selecteren & contracteren aanpassen opleveren uitvoeren specificeren realiseren programma van eisen contract bewaken valideren sturen aanbesteden initiëren plannen ontwerpen plannen: clusteren / optimaliseren toezien / auditeren Tussen Arie en Peter monitoren toetsen evalueren op/bijstellen doelen / visie Implemen-teren actualiseren Instandhou-dingsplan onderhouden beheren evalueren monitoren inspecteren

Alles is cyclisch 2 Tussen Arie en Peter

ANALYSEREN & ONDERZOEKEN MANAGEN & ONDERNEMENDHEID 7 ANALYSEREN & ONDERZOEKEN 8 COMMUNICEREN & SAMENWERKEN 9 MANAGEN & ONDERNEMENDHEID projectplan opstellen Niet tonen project(prog) (be)sturen project managen project uitvoeren project bewaken

Waar komen we vandaan? Bach. of Built Environment: Domein competenties LEIDING GEVEN 2 ONTWERPEN 3 SPECIFICEREN A1 DENKEN in modellen, systemen en processen A3 PROJECTMATIG WERKEN / ONDERNEMEN A2 proces BEHEERSEN 7 ANALYSEREN & ONDERZOEKEN 4 REALISEREN 1 INITIËREN 8 COMMUNICEREN & SAMENWERKEN S1 & S2 9 MANAGEN & ONDERNEMENDHEID & STUREN 5 ONDERHOUDEN 6 MONITOREN, TOETSEN & EVALUEREN Z1&2 Zelfverantwoor-delijk WERKEN & LEREN A4 veilig, groen en kwaliteits-bewust HANDELEN Peter: eerst waar kom ik zelf vandaan! Bach. of Built Environment: Domein competenties & Algemene BE- competen. extra Voorstel 2014 Bestaand

MONITOREN, TOETSEN & EVALUEREN Wat hebben de buren rechts? E6 ADVISEREN E2 ONTWERPEN SPECIFICEREN E1 & E7 ANALYSEREN ONDERZOEKEN E3 REALISEREN INITIËREN & STUREN SAMENWERKEN & COMMUNI-CEREN ONDERNE- MENDHEID E5 MANAGEN E4 BEHEREN MONITOREN, TOETSEN & EVALUEREN E8 PROFESSIONA-LISEREN Bach. of Engineering competenties Bach. of Built Environment: Domeincompetenties Situatie 2013 Voorstel 2014

Wat hebben de buren links? ICT2 ADVISEREN ICT3 ONTWERPEN SPECIFICEREN ICT1 ANALYSEREN ICT4 REALISEREN & ONDERZOEKEN INITIËREN & STUREN S1 & S2 SAMENWERKEN COMMUNICEREN MANAGEN & ONDERNEMEND- HEID ICT5 BEHEREN MONITOREN, TOETSEN & EVALUEREN ICT A GEBRUKERS-INTERACTIE ICT B BEDRIJFS- PROCESSEN ICT C SOFTWARE ICT D INFRA-STRUCTUUR ICT E HARDWARE INTERFACING Bachelor of ICT competenties Bach. of Built Environment: Domeincompetenties Voorstel 2014

MONITORE, CHECK & EVALUATE Voorstel 2014 Bachelor of Built Environment: Competences 2 DESIGN Proces & Techn. Building Engineering 3 SPECIFY 7 ANALYSE & RESEARCH 1 INITIATE & DIRECT 4 REALISE 5 OPERATE Spatial Development 8 COMMUNICATE & COORPERATE 9 MANAGE & ENTERPRISE 6 MONITORE, CHECK & EVALUATE Civil Engineering Peter EUR-ACE Engineering Programmes Knowledge and Understanding 0 Investigations 7 Engineering Design 2-3 Engineering Practice 4-5 Engineering Analysis 7 Transferable Skills 1-9 Dublin Descriptors Obtaining Knowl. & Understanding 0 Applying Knowl. & Understanding 0 Making Judgements 6 Communications 8 Learning skills 1-9 Dutch Bachelor Core Qualifications 3. Scientific application & 0 Ability to conduct applied research 7 2. Multidisciplinary integration 0, 6 10.Responsibility towards society 6 8. Social-communicative competence 8 1. Wide professionalization 9 9. Basic qualification for management 9 11.Self responsible learning & working 9 6. Problem-oriented working 4. Transfer and wide deploy ability 5. Creativity and complexity in acting 7. Methodical & reflective thinking & acting 1-9

Per stam verdere presentatie & discussie Groen 14-15:00h concepthousevillage Grijs concepthousevillage 15-16:00h Bouwkunde Zaal 1 Civiele Techniek Zaal 2 Ruimtelijke Ontwikkeling Zaal 3 uitwerking competenties in

Analyseren en onderzoeken Managen en ondernemend- Voorstel 2014 STAM RO Bachelor of Built Environment: Competences 3 0ntwerpen. 2 Specificeren 7 Analyseren en onderzoeken 1 Initiëren en sturen 5 Beheren 4 Realiseren Spatial Development 8. Communiceren en samenwerken 9 Managen en ondernemend- heid Monitoren en Evalueren Peter EUR-ACE Engineering Programmes Knowledge and Understanding 0 Investigations 7 Engineering Design 2-3 Engineering Practice 4-5 Engineering Analysis 7 Transferable Skills 1-9 Dublin Descriptors Obtaining Knowl. & Understanding 0 Applying Knowl. & Understanding 0 Making Judgements 6 Communications 8 Learning skills 1-9 Dutch Bachelor Core Qualifications 3. Scientific application & 0 Ability to conduct applied research 7 2. Multidisciplinary integration 0, 6 10.Responsibility towards society 6 8. Social-communicative competence 8 1. Wide professionalization 9 9. Basic qualification for management 9 11.Self responsible learning & working 9 6. Problem-oriented working 4. Transfer and wide deploy ability 5. Creativity and complexity in acting 7. Methodical & reflective thinking & acting 1-9

Stam Ruimtelijke Ontwikkeling BUITENCIRKEL: beroepsgerichte competenties RO PLAN 1. Definiëren van ruimtelijke vraagstukken Je kunt maatschappelijk belangrijke ruimtelijke opgaven signaleren en agenderen. Deze vraagstukken kunnen op zowel een concreet als abstract niveau voorkomen en moeten meerdere componenten omvatten, zoals technische, milieu-, sociale en economische aspecten. Je kunt de aanleiding van de opgave benoemen en de relevantie van het vraagstuk beschrijven. Je kunt daardoor de ruimtelijke opgave plaatsen in een bredere maatschappelijke context.

2. Specificeren van ruimtelijke vraagstukken DO: 2. Specificeren van ruimtelijke vraagstukken   Op basis van gedefinieerde ruimtelijke vraagstukken kun je de doelstelling verder specificeren: de ambities voor deze vraagstukken formuleren, de processen en overige randvoorwaarden definiëren waaraan oplossingen moeten voldoen. Je doet dit vanuit het perspectief van de diverse betrokken partijen. Dit veronderstelt inzicht in de problematiek, kennis van een procesmatige benadering en financiële aspecten van mogelijke oplossingen en van instrumenten en een visie op oplossingsrichtingen en haalbaarheid.

3a.1. Ontwerpen van een stedenbouwkundig plan DO 3a.1. Ontwerpen van een stedenbouwkundig plan   Vanuit een specifieke beschrijving van de opgave en mogelijke kaders waarbinnen de opgave moet worden opgelost kun je deze conceptualiseren, visualiseren en verder uitwerken met een stedenbouwkundig plan. Afhankelijk van de schaal van de opgave zal het een globaler of een meer gedetailleerd plan zijn. Je bent in staat jouw opgave vanuit verschillende schaalniveaus in beeld te brengen en er jouw visie in naar voren te laten komen. Waar mogelijk kom je met vernieuwende oplossingen.

DO 3a.2. Uitwerken van een projectontwikkelingsplan (nieuwbouw of herbestemming)   Vanuit een specifieke beschrijving van de opgave en vastgestelde kaders waarbinnen de bouwopgave moet worden opgelost kun je deze conceptualiseren en visualiseren. Je bent in staat om het ontwikkelings- of bouwplan in verschillende varianten uit te werken met betrekking tot capaciteit, proces en mogelijke opbrengst en er jouw visie in naar voren te laten komen. Waar mogelijk kom je met vernieuwende oplossingen.

3b. Ontwerpen van een beleidsadvies DO 3b. Ontwerpen van een beleidsadvies   Vanuit een specifieke beschrijving van de opgave en vastgestelde kaders waarbinnen de opgave moet worden opgelost kun je een beleidsadvies of een traject om dit op te stellen ontwerpen. Dit kun je voor de verschillende beleidsterreinen waarop een ruimtelijke professional actief is. Je bent in staat jouw opgave vanuit verschillende schaalniveaus goed onderbouwd in beeld te brengen. Waar mogelijk kom je met vernieuwende oplossingen.

CHECK 4/5. Planuitvoering Je kunt op basis van diverse plannen (zowel ruimtelijke ontwerpen als beleidsplannen) het proces tot implementatie van de plannen vormgeven en aansturen. Dit betekent dat je (strategische) plannen en ontwerpen kunt vertalen naar uitwerkingsplannen en –processen. Je bent in staat belangen van betrokken partijen goed af te stemmen en een project van de initiatief- tot de realisatiefase te leiden. Je beschikt over een breed palet van bedrijfskundige en bestuurskundige oplossingsmogelijkheden.  

6. Monitoren en evalueren ACT 6. Monitoren en evalueren   Je bent in staat de gekozen oplossingen en bereikte resultaten zo objectief mogelijk te evalueren. Je bent in staat de resultaten op verschillende abstractieniveaus en vanuit het perspectief van verschillende betrokken actoren uit te werken. Je bent in staat dit waar mogelijk met kwantitatieve en kwalitatieve gegevens te onderbouwen. Je kunt de effectiviteit en efficiëntie van de gekozen oplossingen aangeven. Op deze wijze ben je in staat aan te geven in hoeverre het ruimtelijk vraagstuk is opgelost, en in welke mate de ontstane ambities en verwachtingen zijn ingelost. Je kunt waar mogelijk of nodig vervolgacties definiëren.

7. Analyseren en onderzoeken Binnen de cirkel: Algemene HBO-competenties binnen de context van Ruimtelijke Ontwikkeling 7. Analyseren en onderzoeken   Je bent in staat tot het analyseren van een vraagstuk waarbij de identificatie van het probleem of vraag, de afweging van mogelijke ontwerpstrategieën / oplossingsrichtingen en het eenduidig in kaart brengen van de eisen / doelstellingen / randvoorwaarden op een gestructureerde manier wordt aangepakt. Je maakt gebruik van geschikte methoden en technieken m.b.t. het vergaren en beoordelen van informatie, om toegepast onderzoek uit te kunnen voeren. Je bent in staat om informatie te interpreteren en conclusies te trekken m.b.t. de onderzoeksvraag. Deze methoden kunnen zijn: literatuuronderzoek, het bedenken en uitvoeren van locatieonderzoek/experimenten/enquêtes/doelgroepenonderzoek/toegepaste berekeningen, de interpretatie van (computer)data en (computer)simulaties e.d.

8. Communiceren en samenwerken   Je kunt beroepsgerichte informatie overbrengen naar het beroepenveld, collega’s en de vast te stellen doelgroepen (klanten, opdrachtgevers, betrokkenen). Je bent in staat zowel intern als extern te communiceren op een, voor de doelgroep, passende wijze. Communiceren bevat het gehele spectrum waarop informatie gegeven en gedeeld wordt (in woord en schrift, beeldend en digitaal). Je bent gericht op samenwerken en constructief afstemmen met betrokkenen en de doelgroepen.

9. Managen en ondernemendheid   Je geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers, teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of project waar je leiding aan geeft. Je hebt oog voor welke betrokkenen je, op welk moment, moet betrekken bij het proces. Je neemt initiatief en bent bereid om (deel)projecten op te pakken. Je bent zelfsturend en reflectief op het eigen functioneren.

Beroepsrollen in het werkveld van Ruimtelijke Ontwikkeling   De hbo RO’er is een kenniswerker Er zijn drie hoofdrollen te onderscheiden: Adviseur/ontwerper/specialist Onderzoeker/ontwerper/specialist Projectleider/procesadviseur

Vervolgens kunnen deze rollen zich toespitsen op de verschillende kennisgebieden van RO als adviseur/onderzoeker/projectleider op het gebied van: milieukunde, verkeerskunde, beleid(stoetsend), cultuurhistorie, communicatie, financiën, juridische zaken, wonen en werken, planologie, stedenbouwkunde, bouwplanontwikkeling (nieuwbouw/herontwikkeling/beheer en onderhoud), gebieds- en vastgoedexploitatie en duurzaamheid. Daarnaast nog: cartograaf geodeet (landmeetkundige) geo-informatica deskundige (o.a. GIS, mapping) assistent stedenbouwkundig ontwerper verkeerskundige (regelaar)

Relevante beroepsproducten voor RO   Hieronder een eerste groslijst van beroepsproducten die een ruimtelijke professional moet kunnen opstellen. Niet alle producten zijn in gelijke mate relevant voor alle uitstroomprofielen binnen de (stam)opleiding ruimtelijke ontwikkeling. Communicatieplan maken Digitale presentatie, flyer, magazine, website, poster, e.d. Plan van aanpak Projectplan/offerte Businessplan Bestemmingsplan Stedenbouwkundig plan Grond- of vastgoedexploitatieplan Programma van eisen (voor ontwerp) Projectontwikkelingsplan (Milieu-)gebiedsvisie (Verkeers-/milieu-/ruimtelijk/.....) Advies Verkavelingsplan Inrichtingsplan Verkeers(-circulatie)plan Structuurvisie Omgevingsplan bouwprocesplan (Digitale) kaarten Meetrapport GIS-kaarten (Digitale) Gebiedsanalyse (Beeld-)kwaliteitsplan Scenariobeschrijving

Tabel deel 1: beroepsgerichte competenties versus kennisgebieden   Kennisgebieden 1. initatief en sturen 2 A. Ontwerpen van een steden-bouwkundig ofprojectont-wikkelingsplan 2B. Ontwerpen van een advies 3. Specificieren 4. Realiseren 5. Beheren 6.Monitoren en evalueren 7. Analyseren en onderzoeken 8. managen en ondernemend-heid 9. Communiceren en samenwerken 1. Kennis van Beleid x 2. Geografische/fysieke kennis 3. Technische kennis (water, ondergrond, leidingen, milieu, bouwtechnisch, fysisch, duurzaamheid, klimaat) 4. Ecologische kennis (landschapsecologie en natuur) 5. Landschappelijke kennis 6. Sociaal maatschappelijke 7. ruimtevragers: wonen, werken, verkeer, recreatie en voorzieningen 8 Juridisch (procedures, wet- en regelgeving) 9 Financieel 10 Proceskennis 11 Historische kennis (stedelijke geschiedenis, ontstaan RO, repertoirekennis) 12 Politiek/maatschappelijke inzichten 13 Ontwerpnormen, kengetallen, maat en schaal 14 Ontwerpbenaderingen en ontwerpmethodieken 15 Ruimtelijke kwaliteit 16 Esthetiek 17 Ethiek 18 Bestuurskunde 19 Maatschappelijke haalbaarheid 20 Financiële haalbaarheid

Tabel deel 2: beroepsgerichte competenties versus kennisgebieden   Kennisgebieden 1. initatief en sturen 2 A. Ontwerpen van een steden-bouwkundig ofprojectont-wikkelingsplan 2B. Ontwerpen van een advies 3. Specificieren 4. Realiseren 5. Beheren 6.Monitoren en evalueren 7. Analyseren en onderzoeken 8. managen en ondernemend-heid 9. Communiceren en samenwerken 21 Juridische haalbaarheid x 22 Kennis van uitvoering en beheer 23 Uitvoeringsprocessen 24 Grond- en vastgoedexploitatie 25 Inspraakprocessen 26 Kennis relevante instrumenten 27 Monitoringsinstrumenten 28 Evaluatiemethodieken 29 Methoden en technieken van onderzoek 30 Methoden en technieken van locatieonderzoek 31 Verdienmodellen 32 (Internationale) best practices 33 Projectmanagement 34 Management en organisatie 35 Logistiek 36 Kennis van sociale media 37 Actorenanalyse 38 Vakjargon 39 Groepsdynamiek/groepsprocessen 40 Rapporteren (mondeling, schriftelijk, visueel)