Duurzame consumptie, welk beleid moet worden gevoerd in België? 1

Workshop 3: De consumptiepatronen bijsturen - okee, maar hoe? 2

Wat is de “coördinatie van het federaal beleid inzake duurzame ontwikkeling (DO)”? 3 De wet van 5 mei 1997 voorziet in:  een federaal plan inzake DO om de 4 jaar  een federaal rapport inzake DO om de 2 jaar  de oprichting van de Federale Raad voor DO  de oprichting van de Interdepartementale Commissie DO  Op 25/02/2002 heeft de regering een Programmatorische Federale Overheidsdienst DO opgericht.

Wat gebeurt er na de raadpleging? 4 Alle reacties worden bijgehouden.  De Programmatorische OverheidsDienst Duurzame Ontwikkeling (PODDO) legt alle reacties samen.  De Interdepartementale Commissie Duurzame Ontwikkeling maakt op basis hiervan een voorstel op van ontwerpplan.  Uiterlijk midden september stelt de regering het plan vast.

Het voorontwerp van federaal plan inzake duurzame ontwikkeling Om de 4 jaar wordt een federaal plan inzake duurzame ontwikkeling opgemaakt. Vier concrete stappen:  Voorontwerp (15/02/04),  Raadpleging (tot 14/05/04),  Ontwerp (uiterlijk op 13/07/04)  Definitief plan (uiterlijk op 18/09/04).

6 thema’s en 30 acties 6  De 6 thema’s vloeien voort uit de Europese afspraken gemaakt tijdens de top van Göteborg en Lissabon.  In totaal zijn er 30 acties opgenomen in het voorontwerp, die samen een 100-tal deelacties bevatten.

De 6 thema’s 7  T1 - Armoedebestrijding  T2 - De vergrijzing opvangen  T3 - Gevaren voor volksgezondheid beperken  T4 - Natuurlijke hulpbronnen  T5 - Klimaat en energie  T6 - Vervoer

T1 - Armoedebestrijding 8  Is één van de topprioriteiten voor een duurzaam ontwikkelingsbeleid.  Alle acties kaderen ook in het Nationaal Actieplan Sociale Insluiting  Vijf acties A1 – Nationaal Actieplan Sociale Insluiting A2 – Bescherming van de consumenten A3 – Kwaliteitsvolle en betaalbare woningen A4 – Kwaliteitsvolle banen A5 - Ondernemers en landbouw

A2 - Bescherming van de consumenten 9 Strijd tegen de schuldoverlast  Informatieve, vormende en sensibiliserende campagnes tegen de schuldoverlast  Controle van de nieuwe regels rond reclame voor kredieten (bepaalde reclames verbieden)  Transparantie verbeteren van de banktarieven  Herziening van de Wet van 5 juli 1998 betreffende de collectieve schuldenregeling Strijd tegen de sociale uitsluiting  Segmentatiecriteria die niet gebaseerd zijn op neutrale, objectieve en verifieerbare voorwaarden bij het aangaan van een verzekering verbieden  De Wet van 24 maart 2003 betreffende de basisbankdienst evalueren

A2-Bescherming van de consumenten 10  De bescherming ook doen gelden voor de beschermde bedragen op een bankrekening  Strijd tegen overconsumptie  Federale initiatieven in de zin van de "Ecoles de la consommation"  Elk jaar een week van de reclame voor de jongeren organiseren  Mogelijkheid onderzoeken van de oprichting van een Observatorium voor de reclame  Een geschillencommissie inzake financiële diensten oprichten  Onderzoeken of de bestaande systemen inzake alternatieve geschillenbeslechting samengevoegd kunnen worden in een overkoepelende structuur.

T2 - Vergrijzing 11  De vergrijzing van de samenleving plaatst ons voor nieuwe uitdagingen.  In het voorontwerp 5 speerpunten waar we werk van maken. A6 - Blijven werken na 55 jaar A7 - Familiale zorg mogelijk maken A8 - Buurtdiensten ontwikkelen A9 - Verantwoord consumeren A10 - Ethisch beleggen

A9 – Verantwoord consumeren 12 Duurzame consumptiepatronen stimuleren en de bescherming van oudere consumenten verbeteren  Informatiecampagne in 2006 om senioren aan te zetten tot duurzaam consumeren  Onderzoek naar de noden bij senioren omtrent leesbare informatie op etiketten en eventueel de wetgeving aanpassen  Evaluatie van de toegang voor senioren tot producten en diensten  Stations toegankelijk maken voor personen met een beperkte mobiliteit.

T3 - Gezondheid 13  Een veilige omgeving en adequate gezondheidszorgen vormen een belangrijke basis voor sociale vooruitgang en de economische ontwikkeling.  Vijf acties A11 - Globale opvang verbeteren A12 - Informatie en communicatie verbeteren A13 - Toegang tot de gezondheidszorg bevorderen A14 - Kwaliteitsvolle voeding A15 - Geweld voorkomen

A14 – Kwaliteitsvolle voeding 14 Een evenwichtiger verbruik van kwaliteitsvolle voeding aanmoedigen. Verpakking van de eetwaren  Studie over de impact van verpakking als marketinginstrument op het koopgedrag van de consument  De resultaten van de studie meedelen Bescherming van de consument  Een milieu- en voedingsbeleid uitbouwen dat gericht is op preventie en snelle opsporing van chemische vervuiling van voedsel  Gerichte informatiecampagnes over voeding houden  De aanbevelingen van de WGO op Europees vlak naar voren schuiven (suiker, zout,…)

T4 – Natuurlijke hulpbronnen 15  De aarde is geen onuitputtelijk reservoir. Integendeel!  Alle acties willen hiertoe waarschuwen en waar nodig bescherming bieden. A16 - Minder gebruik van natuurlijke hulpbronnen A17 - Labels duurzame ontwikkeling A18 - Overheid als voorbeeld A19 - Biodiversiteit A20 - Geïntegreerd beheer van Noordzee

A16 - Gebruik minderen 16 Een strategie tot dematerialisatie van de economie en eerste concrete maatregelen uitwerken  Een federale strategie van ontkoppeling (om economische groei los te koppelen van het verbruik van natuurlijke hulpbronnen) laten ontwikkelen : de sectoren, de producten, de doelgroepen en de instrumenten identificeren.  Prioritair de volgende sectoren bestuderen: voertuigen, bouwmaterialen, elektrische en elektronische apparaten, en verpakkingen  Maatregelen om de wegwerpzakken aan de kassa's te vervangen door duurzamere producten  Maatregelen om telewerk te bevorderen en de door kantoren ingenomen ruimte en de gebruikte kantooruitrusting te verminderen.

A17 - Labels 17 Ecologisch, economisch en sociaal verantwoorde producten doorheen hun hele bestaanscyclus  De bestaande wettelijke labels promoten  Een kader definiëren voor het gebruik van labels, logo's en pictogrammen in reclame of op producten en diensten  Op Europees niveau ijveren voor de integratie van de bestaande labels en het toewerken naar één label dat sociale, economische en ecologische criteria bundelt  Op Europees vlak een verlaging van het BTW-tarief voor ecologisch en sociaal verantwoorde producten verdedigen  De integratie aanmoedigen van criteria m.b.t. duurzame ontwikkeling in de openbare aankopen  Ingrijpen op de productnormen om producten te promoten die meer in overeenstemming zijn met de DO.

T5 – Klimaat en energie 18  De toekomst van onze planeet komt in het gedrang. Actie en verandering zijn nodig.  Alle acties kaderen ook in het Nationaal Klimaatplan, dat in opmaak is. A21 - Federale coördinatie verstreken A22 - De juiste prijs A23 -Een betere solidariteit A24 - Alternatieve energie bevorderen A25 - Energiezuinig gebouwen

A22 - De juiste prijs 19 Een strategie uitwerken die de juiste kostprijs waarborgt  Een werkgroep oprichten die belast zal worden met de uitwerking van de strategie die in de richting gaat van de internalisering van de externe sociale en milieukosten.

A25 - Zuinige gebouwen 20 De investeringen steunen die bestemd zijn voor het verbeteren van de energieprestaties van gebouwen  Onderzoeken hoe het derde-investeerdersysteem naar de particulieren uitgebreid kunnen worden  Het derde-investeerdersysteem versterken:  Een specifieke kredietformule uitwerken die de economische belangen van de beide partijen het best in acht neemt  Een statuut voor de derde-investeerder uitwerken  Eventueel een garantiefonds opstarten  Onderzoeken hoe eventuele belastingverhogingen wegens grote investeringen die bijdragen tot energie-efficiëntie vermeden kunnen worden (o.a. verhoging van het kadastraal inkomen en van de onroerende voorheffing).

T6 – Vervoer 21  Als we zo blijven doorgaan, zijn we binnenkort niet meer mobiel.  Alle acties kaderen ook in het Nationaal Plan Duurzame Mobiliteit, dat in opmaak is. A26 - Aanbod openbaar vervoer verbeteren A27 - Informatie integreren A28 - Minder vervuiling A29 - Kostenberekening A30 - Anders verplaatsen

22  Het K.B. betreffende het vermelden van de CO 2 -uitstoot in reclame voor auto's wijzigen om een vermelding van het "energielabel" toe te voegen  De opdrachten van de Raad voor het Verbruik en van de FRDO uitbreiden ten gunste van een op verantwoord gedrag gerichte reclame met betrekking tot mobiliteit  Doelstellingen bepalen van de bedrijfsvervoerplannen en de beoogde ondernemingen, aan de ondernemingen vragen om de minst vervuilende vervoerwijzen en -middelen te promoten  Campagne van het BIVV over een meer verantwoord rijgedrag  Het aanleren van veiliger en milieuvriendelijker rijgedrag integreren in de rijopleiding.

Doe mee en reageer ! 23 Voorstellen, reacties, suggesties, ideeën, kritische bedenkingen, commentaar, wijzigingen… zijn welkom op  of bij  Postbus Brussel 1

Pour en savoir plus CRIOC - OIVO Rue des Chevaliers Bruxelles Tél 02/ Sites WEB   