Vrijwilligerswerk in zelfhulpgroepen 8 oktober 2007

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
LippmannVrijwilligerspakket Lippmann Vrijwilligersverzekering.
Advertisements

Informele zorg in Nederland Mirjam de Klerk Alice de Boer
Vrijwillige buurtwerking in een plattelandsomgeving Buurtwerking Lennik.
Datum 28 augustus 20.
Gezamenlijke uitwerking adoptiegroepen Wijkwerkers & Gezinswerkers
DELFT, 7 NOVEMBER 2011 STUDIEBIJEENKOMST ADELBERTKERK mr. Petra M.M. Stassen
Ouderwerking – School Verzekeringen
Wetgeving vrijwilligerswerk
Art. 60 en welzijnwetgeving Werkgroep activering 7 juli 2012.
1 VNG VRIJWILLIGERSPOLIS Albert Meijer accountmanager overheid.
De Vrijwilligerswet Over Federaties, Koepels en Afdelingen Griet Vanden Abeele 7 maart 2008.
Logo, drie kleuren, drie partijen bij betrokken
Zelfstandige activiteit OCMW- begunstigden Werkgroep activering 7 juli 2012.
Sportraad 11 oktober AGENDA n Verslag 21 juni n advies sportbeleidsplan n sport na school pas n vrijwilligersverzekering n cultuurdatabank n sabam.
Vrijwilligerswerk De nieuwe wet. Historiek: een korte schets •Rapport over vrijwilligerswerk in opdracht K.B.S. (’96) •Nieuw onderzoek K.B.S. :het statuut.
De nieuwe zorgverzekering
Resultaten bevraging voorzieningen “participatie ouders”
Steunpunt opvoedingsondersteuning. 2 Opvoedingsondersteuning -Inleiding -Iedereen heeft wel eens opvoedingsvragen -Ouders -Werkveld -Opvoedingsondersteuning.
Risico’s en gevaren van techniek
Identiteit is geen kwestie van kiezen, maar van delen. SOPOW, 31 oktober 2012 Vereniging Openbaar Onderwijs.
De vrijwilligerswet in een notendop! VSVw vzw 2009.
Welkom Kennisbijeenkomst ‘Vrijwilligersmanagement’
Mogelijke oplossingen vrijwilligersbeleid NSL
A RBO - WETGEVING VOOR DUIKEND N EDERLAND Presentatie: Manfred van Deelen 9 april 2011.
Partnerschapsovereenkomst - Nieuws. De omzendbrief Op 7 december verstuurd naar de Beleidscel Aanvraag om praktische informatie Teruggestuurd op 18 december:
VERENIGING VOOR ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN (VAD) Een alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs.
Maandag 20 juni 2005Lokaal Sociaal Beleid Gent Infovergadering LSB-FORUM KINDEROPVANG (Lokaal Overleg Kinderopvang)
Welkom MAS
Geen woorden maar daden!? Over het belang van een actieve seniorenraad
Ouderen aan zet in de samenleving Gemeentelijke senioren raad Mol
1 Stappenplan Organisatorische Integratie Handleiding en checklist bij het ontwikkelen van een sportaanbod voor mensen met een beperking binnen de sportvereniging.
1 Verplicht vrijwilligerswerk & spanningen omtrent activering Dr. Carmen Mathijssen (Cera & LES KULeuven) 22 mei 2014.
ICT – POWERPOINT OEFENING 2 Fevlado Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties (vzw)
Iedereen zet zich in Tegenprestatie of Maatschappelijke bijdrage.
Aantrekken en behouden van vrijwilligers
Werkconferentie FNV Bouw “Toekomst A-lijn” NBC Nieuwegein 25 november 2006.
Wet Maatschappelijke Ondersteuning Januari Achtergronden (1) Vermaatschappelijking van de zorg. Mensen met veel zorgbehoeften willen in de maatschappij.
Statuut van de vrijwilligers, knelpunten en oplossingen
Vorming Verenigingsadministratie
De hindernissen die personen met een handicap ervaren bij alle aspecten van het dagelijks leven Voorstelling van de resultaten van de consultatie (transversale.
Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o.
De (T)OR en de bestuurder
De VNG Vrijwilligerspolis
Presentatie ABVAKABO 10 april 2006 Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
0 CNV Publieke Zaak Patrick Fey ALV Senioren 24 maart 2011 Het Seniorenbelang in en bij de bond + actualiteit pensioen.
Echtscheiding en sociaal kapitaal in Vlaanderen Belinda Wijckmans, Maaike Jappens & Jan Van Bavel Interface Demography Vlaanderen Gepeild 2009 Brussel,
De WMO…, toch nog beter dan verwacht? Hans kuijpers 24 mei 2007.
Wet betreffende de rechten van de vrijwilliger Een beknopt overzicht.
Nieuwe regeling Vrijwilligerswerk WW Presentatie nieuwe regeling Vrijwilligerswerk WW1.
Wmo zorg & ondersteuning in 2015.
Verzekeringen toertochten GEWEST NH/UTRECHT 12 OKTOBER 2015.
Provinciaal Steunpunt Vrijwilligerswerk Oost-Vlaanderen.
Erfgoed connectie Utrecht Verjonging vrijwilligers.
De wet betreffende de rechten van de vrijwilliger.
Huiskamers van de Buurt, Amsterdam. Huiskamer van de Buurt Een collectieve voorziening in de vorm van dag(deel)arrangementen voor mensen met een beperking.
Bijeenkomst mantelzorg- en vrijwilligers beleid Gemeente Zundert, 2015 Eva van den Broek.
1 Beweging Academie Groepsactiviteiten organiseren / Goed verzekerd!
Workshop door Emmy van Brakel en Petra van der Horst d.d. 9 december 2010 Project de Kanteling CG-Raad, CSO en Programma VCP.
WALCHEREN VOOR ELKAAR WOG 4: afronding fase 1 en doorontwikkeling AGENDA 1.Opening 2.Verslag/terugblik vorige overlegtafel 3.Afspraken proces en besluitvorming.
Aansprakelijkheid & verzekering Contactraad 2 februari 2014.
Even over vrijwilligers. De VNG Vrijwilligersverzekering. Alle vrijwilligers binnen uw gemeente goed verzekerd Arjan Mengerink Accountmanager Overheid.
Vrijwilligerswet 3 juli 2005
Maatschappelijk engagement en vrijwilligerswerk - de praktijk
De VNG Vrijwilligerspolis
Regeling structureel telewerk Dirk Laerte & Matthias Roman
Wet betreffende de rechten van de vrijwilliger
Vrijwilligerswerking
Studiedag Veilig organiseren van sportieve evenementen
De Huisartsenkring en Amma
Aan de slag met vrijwilligers
Transcript van de presentatie:

Vrijwilligerswerk in zelfhulpgroepen 8 oktober 2007 Trefpunt Zelfhulp Peter Gielen

- 8 oktober 2007 - Gent

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

niet-actieve participatie is een ‘continuüm’ met verschillende gradaties niet-actieve participatie actieve participatie

Participatie is een ‘continuüm’ met verschillende gradaties en met verschillende soorten participanten (niet-actief) lid deelnemer medewerker bestuurder

Participatie is een ‘continuüm’ met verschillende gradaties en met verschillende soorten participanten (niet-actief) lid deelnemer medewerker bestuurder

Participatie

Participatie

Interludium: Vrijwilligers in zelfhulpgroepen/patiëntenverenigingen ontmoetingsgroepen

Wat verstaat men daaronder ? lotgenoot vrijwillig engagement stabiel / evenwichtig iemand empathisch iemand kan relativeren met verantwoordelijkheidsgevoel assertief

Waarom vrijwilliger worden ? anderen steunen in hun verwerking of leven met … zelftherapie verhoogd zelfbeeld en zelfrespect «iets» terug doen outing

Voorwaarden lotgenoot eigen probleem in voldoende mate verwerkt hebben jezelf op de achtergrond kunnen plaatsen formele voorwaarden praktische voorwaarden (bereikbaar, mobiel, steun van de familie, …)

Vaardigheden ervaringsdeskundigheid communicatief luisterbereid gesprekstechnische vaardigheden neutraal goed geïnformeerd nauwkeurig samenwerkingsbereid

Moeilijkheden Oplossingen Overbelasting Steeds beschikbaar Aard van vragen en publiek Verkeerde verwachtingen Moeilijke klanten Oplossingen Goede afspraken Steun en aanmoediging Overleg Vorming Parkeren of fakkel doorgeven

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

Het hedendaags profiel van de vrijwilliger 12,9 % van de Vlamingen verricht regelmatig vrijwilligerswerk 14% in de welzijns- en gezondheidszorg 15 % in sportclubs 5,5% in hobbyclubs en ‘kunst’ 7% in buurt- en parochiewerking 5,5% in actiegroepen 3% in vakbonden of beroepsverenigingen 4% in levensbeschouwelijke verenigingen 1,5% in gem. advies- of schoolraden 2% in politieke organisaties 42,5% in de sociaal-culturele sector (vorming en ontspanning) In zowel ‘pure’ vrijwilligersorganisaties als professionele 37,6% verricht daar ‘bestuurlijke’ activiteiten (vergaderen en besluitvorming – organisatie van activiteiten – administratie), 62,4% uitvoerende activiteiten (hulpverlening, verzorging, ondersteuning – fundraising – voordrachten of lesgeven)

Het hedendaags profiel van de vrijwilliger (socio-demografische kenmerken) Geslacht: mannen vrouwen 14,6% 11,3% Leeftijd: 16-30 jaar 31-44 jaar 45-54 jaar 55-70 jaar 70+ 14% 14,8% 12,7% 10,9% 9% Leefsituatie: samenwonend niet samenwonend 12,8% 7,9% Onderwijs: lager lager secundair hoger secundair nuho universitair 8,1% 11,1% 13,9% 18,9% 20,7% Beroepsactiviteit: betaald werk geen betaald werk 11,7%

Het veranderd profiel van de vrijwilliger Maatschappelijke tendensen individualisering grotere keuzevrijheid verhoogde tijdsdruk flexibiliteit op het werk en in het gezin ruimer vrijetijdsaanbod afkalvende ideologieën … De zappende vrijwilliger “engageert zich eerder voor kortlopende en concrete projecten, in het verlengde van zijn persoonlijke levenssfeer en bevoorkeurt hierbij trendy en actuele thema’s” (Hustinx, 2004) bevoorkeurt basisdemocratie en concrete actiepunten

‘FLEXIVOLunteering” (= verlanglijstje van de ‘draaideurvrijwilliger’) Flexibility (flexibel werk en –tijden) Legitimacy (legitimiteit) Ease of access (gemakkelijk toegankelijk) Xperience (ervaring) Incentives (stimulansen en beloningen) Variety (variatie) Organisation (efficiënte maar informele organisatie) Laughs (lachen)

Het veranderd profiel van de vrijwilliger Waarom participeren ? Sociaal contact Zelfontplooiing Vrijetijdsbesteding Doelstelling van de vereniging Waarom niet participeren ? Niet ‘kunnen’ Beschikbaarheid Niet kunnen voldoen aan hoge eisen en verwachtingen Niet gevraagd Geen beleid Louter in ‘persoonlijke’ kennissenkring

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

Omgaan met vrijwilligers: activeren Activeren is geen kwestie van ‘aan/uit’ Activeren = ‘aanmoedigen’, ‘aanwakkeren’ opdat mensen opschuiven in het continuüm Activeren is een combinatie van drie volgehouden handelingen niet-actieve participatie actieve participatie

WARM KLIMAAT BETREKKEN WAARDEREN INFORMEREN ACTIVEREN

Informeren Over het reilen en zeilen in de vereniging activiteiten werkwijzen aanbod bestuursaangelegenheden (niveaus) Over wederzijdse verwachtingen doelstellingen en visie afspraken, profielen en taakomschrijvingen bijv. afsprakennota of vrijwilligerscharter persoonlijk contact en mond-aan-mondreclame

Betrekken = aanspreken, rekruteren = blijven uitnodigen, een kwalitatief activiteitenaanbod = inspraak (rekening houden met wensen, voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen) activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden: het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale, het ondernemende, het nauwkeurige type) focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses, voorkeuren, kwaliteiten en motieven ‘stage’, coachen regelmatige gesprekken over het ‘werk’ (functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers vrijwilligerssamenkomsten mentoring motiveren op maat

Betrekken = aanspreken, rekruteren = blijven uitnodigen, een kwalitatief activiteitenaanbod = inspraak (rekening houden met wensen, voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen) activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden: het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale, het ondernemende, het nauwkeurige type) focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses, voorkeuren, kwaliteiten en motieven ‘stage’, coachen regelmatige gesprekken over het ‘werk’ (functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers vrijwilligerssamenkomsten mentoring motiveren op maat

Voorbeeld van een activiteitenzoeker Type Activiteiten praktisch verzenden van bulk-drukwerk reparaties aan materiaal tentoonstellingsborden maken logistiek vóór vergaderingen verdelen van materiaal intellectueel evalueren van een beleidscampagne ontwikkelen van infomateriaal voorlichting geven aan ouders, … doorlichten van de vereniging een activiteitenzoeker ontwerpen artistiek infomateriaal ontwerpen de infostand aankleden invullen van kinderopvang pauzemomenten tijden symposium invullen sociaal lotgenoten bezoeken telefoonpermanentie onthaal bardienst tijdens praatcafé begeleiden van activiteiten voor mensen met een handicap ondernemend promotiecampagne opzetten uitstap organiseren coördineren van vrijwilligers organiseren van een beurs nauwkeurig boekhouding bijhouden secretariaatsmedewerker documentatiebeheer ledenadministratie

Betrekken = aanspreken, rekruteren = blijven uitnodigen, een kwalitatief activiteitenaanbod = inspraak (rekening houden met wensen, voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen) activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden: het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale, het ondernemende, het nauwkeurige type) focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses, voorkeuren, kwaliteiten en motieven ‘stage’, coachen regelmatige gesprekken over het ‘werk’ (functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers vrijwilligerssamenkomsten mentoring motiveren op maat

Focustest Focustest:  om uit te vinden welk werk best bij welke vrijwilliger past bewuste keuze  gesloten vragen over - interesses - voorkeuren - kwaliteiten - motieven  leiden tot een persoonlijkheidstype: (praktisch, intellectueel, artistiek, sociaal, ondernemend, nauwkeurig)  en tot inzicht in motieven (ideale, sociale, ontplooiing, structuur)

Betrekken = aanspreken, rekruteren = blijven uitnodigen, een kwalitatief activiteitenaanbod = inspraak (rekening houden met wensen, voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen) activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden: het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale, het ondernemende, het nauwkeurige type) focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses, voorkeuren, kwaliteiten en motieven ‘stage’, coachen regelmatige gesprekken over het ‘werk’ (functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers vrijwilligerssamenkomsten mentoring motiveren op maat

Motiveren op maat hoog 3 2 participerend overtuigend relatiegerichtheid 4 1 directief delegerend laag taakgerichtheid laag hoog

WARM KLIMAAT BETREKKEN WAARDEREN INFORMEREN ACTIVEREN

Waarderen Vaak Gevarieerd (activiteit, attenties, voordelen,…) Eerlijk Met respect voor proporties Consistent Op tijd Maatgesneden Beloon waar je meer van wil Waardeer, want anders ...

WARM KLIMAAT BETREKKEN WAARDEREN INFORMEREN ACTIVEREN

Samengevat Aandacht voor goed uitwerken en plannen van activiteiten Bewust zijn van de bijdragen van medewerkers en bestuursleden Die bijdragen appreciëren en er respect voor uitdrukken Mogelijkheden creëren voor ‘ontmoeting’ Zorgen voor aangename en gevarieerde bijeenkomsten Luisteren en begrip tonen Niet overvragen Verschillende niveaus en combinaties van engagement mogelijk maken Aandacht voor eenvoud en kortere duur Informeren Vorming aanbieden Ruimte om taken en verantwoordelijkheden op te nemen zonder ‘inmenging’ “vrijer” met taken omgaan Gericht en gevarieerd taken verdelen Meer inspraak Minder hiërarchie Samen evalueren

Uitsmijter Wat vinden deelnemers aan een team belangrijk: top drie Samenwerking Resultaatgericht werken Duidelijke planning ‘Hefbomen’ uit onderzoek Steunpunt Gelijkekansenbeleid Meerdere niveaus van betrokkenheid voorzien, zodat mensen kunnen kiezen in welke mate zij zich engageren Een flexibele in- en uitstroom van vrijwilligers Van getrapte, geografische democratie naar themagebonden inspraakmogelijkheden Geen grote ideologische verhalen Vooroordelen opheffen tussen vrijwilligers van verschillende generaties en met uiteenlopende leefstijlen

Inhoud deel 1: participatie deel 2: het veranderd profiel van de vrijwilliger deel 3: omgaan met vrijwilligers deel 4: de federale wet op het vrijwilligerswerk

Historiek: Eerste aanzetten in 1999 Onderzoek en terreinverkenning tijdens en na 2001 (jaar van de vrijwilliger) met een aantal informele maatregelen (vergoeding, kwaliteitsbevordering,…) Eerste wetsvoorstel in 2003 Goedgekeurd juli 2005 Eerste wijzigingen al in mei 2006 Goedgekeurd op 8 juni 2006 (invoegetreding in twee schijven)

Bedoeling van de wet Bestaande regelingen (KB’s, omzendbrieven,…) in één wet samenvoegen + 2 nieuwe rechten/plichten Inspelen op de ‘zekerheidstrend’ (juridisering) Inspelen op veranderd profiel van de vrijwilliger Een aantal onzekerheden wegnemen Waar begint en eindigt het begrip vrijwilliger? Waar ligt de grens tussen een vrijwilliger en een werknemer of zelfstandige? Wat met de aansprakelijkheid van de vrijwilliger ten aanzien van derden en van de organisatie? Welke verplichtingen heeft een organisatie t.a.v. een vrijwilliger? Wat met de geheimhoudingsplicht, vergoedingen, verzekeringen, …? Kan iedereen vrijwilligerswerk doen? Wordt de vrijwilligersvergoeding ergens ‘in rekening’ gebracht? …

Toepassingsgebied Vrijwilligerswerk in alle sectoren, ongeacht het organisatorisch verband, de rechtsvorm, activiteiten, … Vrijwilligerswerk in iedere organisatie die in België gevestigd is (ook internationale dus) Vrijwilligerswerk in organisaties die permanent of occasioneel vrijwilligersactiviteiten in het buitenland organiseren indien: gevestigd in België de hoofdverblijfplaats van de vrijwilligers in België is Vrijwilligers met hun hoofdverblijfplaats in België (geen nationaliteitscriterium) (regeling voor buitenlandse werknemers is onderdeel van een apart KB – tot zolang geldt de oude regeling)

Definities Vrijwilligerswerk = elke activiteit die onbezoldigd en onverplicht wordt verricht ten behoeve van één of meerdere personen, andere dan degene die de activiteit verricht, van een groep of organisatie of van de samenleving als geheel die ingericht wordt door een organisatie, anders dan het familie- of privé-verband van degene die de activiteit verricht en die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde organisatie wordt verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een statutaire aanstelling

Definities Vrijwilligerswerk = elke activiteit die onbezoldigd en onverplicht wordt verricht ten behoeve van één of meerdere personen, van een groep of organisatie of van de samenleving als geheel activiteit: organiseren, plannen, begeleiden, …(meer dan deelname, lidmaatschap, inschrijving,…) permanent of occasioneel onbezoldigd: geen loon of voordelen in natura; mogelijk wel een verhoudingsgewijze kostenvergoeding en/of een zekere vrijgevigheid onverplicht: geen dwang, niet (juridisch) afdwingbaar (vrijwilliger kan op ieder moment beslissen een taak niet uit te voeren of stop te zetten) Hoe een taak wordt uitgevoerd  organisatie ten behoeve van anderen: niet voor de eigen persoon

Definities Vrijwilligerswerk = die ingericht wordt door een organisatie, anders dan het familie- of privé-verband van degene die de activiteit verricht andere activiteiten behoren tot het privé-leven mantelzorg: zonder tussenkomst van een organisatie – geen vrijwilligerswerk

Definities Vrijwilligerswerk = en die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde organisatie wordt verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een statutaire aanstelling geen goedkoop alternatief voor betaald werk je kan voor de organisatie die de vrijwillige activiteit organiseert niet werken in de hoedanigheid van werknemer, zelfstandige of ambtenaar voor dezelfde activiteit zijn dus uitgesloten: diegenen die beroepsarbeid, semi-agorale arbeid (vrijwilliger brandweer, onthaalmoeders, au pairs, …), betaald vrijwilligerswerk, stagiairs, PWA’ers, werkstraf of enige andere vorm van juridisch afdwingbare ‘arbeid’ verrichten

Definities Vrijwilliger = Organisatie = elke natuurlijke persoon geen vennootschappen, vzw’s, instellingen van openbaar nut Organisatie = elke publieke rechtspersoon, rechtspersoon zonder winstoogmerk (vzw, stichting) of feitelijke vereniging die minstens met één vrijwilliger werkt geen commerciële organisaties (bvba’s, nv’s, …)

Definities Feitelijke vereniging = elke vereniging zonder rechtspersoonlijkheid van een aantal personen die in onderling overleg een activiteit organiseren met het oog op de verwezenlijking van een onbaatzuchtige doelstelling met uitsluiting van enige winstverdeling onder haar leden en bestuurders, en die een rechtstreekse controle uitoefenen op de werking van de vereniging aantal personen onderling overleg: veronderstelt een ‘wilsovereenkomst’ onbaatzuchtig: overstijgt het individuele belang van diegenen die zich verenigden rechtstreekse controle: engagement veronderstelt kennis van zaken (verzekeringsplicht, informatieplicht, …)

Rechten  Plichten vrijwilliger  organisatie Informatieplicht: De organisatie informeert de vrijwilliger voor diens inschakeling minstens over: De doelstelling en het statuut van de vereniging (indien feitelijke vereniging over de identiteit van de verantwoordelijke(n); dwz een feitelijke vereniging duidt iemand aan die verantwoordelijk is voor de vereniging én voor de naleving van de vrijwilligersverplichtingen Het verzekeringscontract voor vrijwilligerswerk dat werd afgesloten (indien zuivere feitelijke vereniging: hoe de aansprakelijkheidsregeling dan is en het eventuele verzekeringscontract dat er desgevallend toch is) Eventuele bijkomende verzekeringen en tegen welke risico’s Eventuele betaling van een vergoeding (welke vergoeding, welke gevallen) Geheimhoudingsplicht volgens artikel 458 van het Strafwetboek van kracht sedert 1 augustus 2006

van kracht sedert 1 augustus 2006 Rechten  Plichten Informatieplicht: Vormvrij: Individueel of collectief geen voorschriften; kan via ieder vlot toegankelijk medium (website, tijdschrift, folder, aanplakking, …) Bewijslast ligt bij de organisatie Ga na bij wie de informatieplicht rust Voorbeeld: Voor vzw’s Voor feitelijke verenigingen van kracht sedert 1 augustus 2006

van kracht sedert 1 januari 2007 Rechten  Plichten Verzekeringsplicht Drie pijlers: Het slachtoffer kan vergoed worden De vrijwilliger die schade veroorzaakt wordt beschermd door een door de organisatie afgesloten verzekering (immuniteit) Andere vrijwilligers of leden van de organisatie kunnen niet voor die fout worden aangesproken Consequentie: Verzekeringsplicht geldt enkel voor vzw’s of andere publiekrechterlijke verenigingen én voor de feitelijke verenigingen die hieronder ressorteren of voor feitelijke verenigingen die personeel tewerk stellen en hun afdelingen. Geldt niet voor “zuivere” feitelijke verenigingen. Hier blijft de gewone aansprakelijkheidsregeling gelden : vrijwilliger is hoofdelijk aansprakelijk voor de eigen fout (dekking van schade door eigen patrimonium of familiale verzekering) Feitelijke verenigingen zijn verplicht hun vrijwilligers te informeren over de aansprakelijkheidsregeling Toch aangewezen dat feitelijke verenigingen aansluiten bij een (collectieve) aansprakelijkheidspolis van kracht sedert 1 januari 2007

Rechten  Plichten Verzekeringsplicht De aansprakelijkheid van de organisatie: Louter extra-contractuele aansprakelijkheid (buitenrechtelijke aansprakelijkheid tav derden) Niet: inbreuk op een contractuele overeenkomst, overtreden van een wettelijke norm, onvoorzichtigheid en nalatigheid, strafrechterlijke bepalingen Niet: - eigen schade van de vrijwilliger - schade aan organisatie Aansprakelijkheidsverzekering: Alleen voor lichte fout (niet: grove fout, opzet, herhaalde lichte fout) Ook voor schade die de vrijwilliger aan derden veroorzaakt tijdens verplaatsingen in het kader van het vrijwilligerswerk Organisatie kan uiteraard ‘zwaarder’ verzekeren Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een (collectieve) polis Rol van gemeenten en provincies: informeren en evt. uitsluiten

 Rechten  Plichten Verzekeringsplicht Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een (collectieve) polis KB 09/12/06 bepaalt de minimumgarantievoorwaarden van verplichte vrijwilligersverzekering: Bedragen: - lichamelijke letsels 20.759.276,64 € - stoffelijke schade 747.956,74 € Geografische dekking: alle landen van Europa en landen grenzend aan de Middellandse Zee (opnemen in polis) Opsomming van een aantal mogelijke uitsluitingen (bijv. schade veroorzaakt door liften, door verlies van elektronica, door bestuursfout, …) Erg minimaal: kans bestaat dat organisatie voor meer aansprakelijk is dan waarvoor ze zich kan verzekeren – geen verplichte vermeldingen opgesomd Minimumgarantievoorwaarden vormen de basis voor de collectieve, federale verzekeringspolis (KB 21/12/06). Intekening – ook voor “pure” feitelijke verenigingen via ‘formulier’ tien dagen voor aanvang van dekkingsperiode 

Rechten  Plichten Verzekeringsplicht Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een (collectieve) polis Gratis polis gefinancierd door de Nationale Loterij: Aangeboden via de provincies Ook voor lichamelijke schade en rechtsbijstand In eerste instantie voor tijdelijke en occasionele activiteiten Gratis dankzij subsidiëring Verloop: Aanvraagformulier invullen en naar ‘loket’ mailen Even wachten op ‘goedkeuring’ en erkenningsnummer Aantal opgenomen dagen (max 100) doorgeven aan Dexia

Een goede vrijwilligersverzekering Modelinhoud BA De verzekeringnemer De verzekerden: Bestuur en/of organisatie Werknemers Vrijwilligers die duidelijk onder het toepassingsgebied van de wet vallen De occasionele vrijwilligers De verzekerde activiteiten BA van de organisatie BA van de vrijwilligers (ook voor zware en lichte herhaalde fout) Wereldwijde dekking Bedragen (idem als wettelijke) Uitsluitingen: enkel opzet en zware fout (welomschreven dronken, drugs, …) Mogelijke uitbreidingen: schade aan toevertrouwde goederen, schade na ‘levering, bestuurdersaansprakelijkheid Lichamelijke ongevallen vrijwilligers Rechtsbijstand

Rechten  Plichten Aanpassing van de wet op de verplichte autoverzekering Ook schade aan derden tijdens de uitvoering van vrijwilligerswerk wordt vergoed door de ‘eigen’ autoverzekering Aanpassing van de regelgeving rond familiale verzekering Ook schade aan derden tijdens vrijwilligerswerk wordt vergoed door de ‘eigen’ familiale verzekering om de vrijwilliger bescherming te bieden bij opzet, zware fout, grove nalatigheid of herhaalde lichte fout

Rechten  Plichten Arbeidswet Vergoedingen zijn mogelijk In principe is men ook in het vrijwilligerswerk gehouden aan regelgeving mbt Kinderarbeid Arbeidsduur Nachtarbeid Moederschapsbescherming Vrouwenarbeid Maar: weinig controle + soepele blik Vergoedingen zijn mogelijk Reële kosten terugbetaald op basis van bewijsstukken Forfaitaire vergoeding van ten hoogste 47,12 €/dag of 1 177,91 €/jaar (index gekoppeld = 50 € en 1250 €) Grenzen overschrijden zonder bewijzen = sz + fiscus + boete Lijst bijhouden en vergoedingen ‘boeken’

Rechten  Plichten Uitkeringsgerechtigde werklozen Bruggepensioneerden Voorafgaand schriftelijk aangeven bij directeur VDAB + beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt Directeur kan bezwaar inbrengen – Vrijwilliger kan daartegen in beroep bij RVA met behoud van uitkering en vrijwilligerswerk Bruggepensioneerden Vereniging laat zich door directeur VDAB beoordelen (niet-winstgevend, van openbaar nut, cultureel, sociaal, humanitair, …) Anderen: jaarlijks herhaalde toestemming na aangifte Gepensioneerden – arbeidsongeschikten – leefloners – tegemoetkoming gehandicapten – gewaarborgd inkomen voor bejaarden Vrijwilligerswerk is steeds ‘mogelijk’ zonder formaliteiten (adviserend geneesheer moet vooraf beoordelen) Vergoedingen hebben geen gevolg voor uitkeringen Gezinsbijslag Vergoedingen hebben geen gevolg voor gezinsbijslag