Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Kleuters als prioritaire doelgroep • CLB-begeleiding: drie invalshoeken: • Schoolondersteuning • Individuele begeleiding • Netwerking en draaischijffunctie CLB • Aandachtspunten - bezorgdheden Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 1

Kleuterparticipatie: opdracht voor het CLB • Kleuters zijn een prioritaire doelgroep voor de centra • Wie is onze doelgroep? • Kleuters die weliswaar ingeschreven zijn maar onregelmatig, weinig aanwezig zijn of die systematisch te laat komen • Kleuters die wel aanwezig zijn maar niet optimaal profiteren van het aanbod. • Kleuters die minder actief zijn of minder betrokken zijn bij het klasgebeuren • Indirecte doelgroep: kleuters die niet of veel later ingeschreven zijn dan de meeste kleuters. • Centra vullen dit in volgens lokale noden • Scholen met een groot GOK% worden vaak intensiever begeleid Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 2

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Schoolondersteuning: • Meewerken aan onthaalmomenten, infoavonden, instapmomenten, open klasmomenten waarbij ouders geïnformeerd worden over kleuteronderwijs. • Meewerken aan infomateriaal over kleuterwerking zoals een boekje over het dagverloop kleuterklas voor nieuwe kleutertjes. • Meewerken aan kleuterprojecten waarbij ouders rond bepaalde thema’s gesprekken en ontmoetingsmomenten hebben. • Meewerken aan info(momenten-avonden) over zindelijkheid • Meewerken aan moeder/vadergroepen • Meewerken aan opmaak stappenplan problematische afwezigheden kleuters. • Meewerken aan overleg op niveau van de scholengemeenschap Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 3

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Individuele begeleiding: • Systematisch overleg met scholen om kleuters te signaleren met zorgwekkende afwezigheden (MDO) • Focus ligt niet alleen op derde kleuterklas, wel een verhoogde aandacht ifv 220 halve dagen • Overleg zorgcoördinator en CLB-medewerker • Afspraken rond begeleiding: wie contacteert ouders, eventueel huisbezoeken. • Aantal gezinnen zijn reeds gekend door CLB ifv broers/zussen Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 4

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Netwerk- en draaischijffunctie: • LOP-regio: CLB participeert actief aan werkgroepen rond kleuterparticipatie • Niet LOP-regio: initiatieven netoverstijgend en sectoroverstijgend • Rol van de gemeente: in een beperkt aantal gemeenten initiatieven om actief te werken rond het thema kleuterparticipatie • Samenwerking met Kind en Gezin: overdracht dossiers met aandacht voor risicogezinnen. Waarborgen van continuïteit in de begeleiding bvb. na akkoord van ouders: gezamenlijk huisbezoek.(warme overdracht) Belang van het responsabiliseren van het netwerk! Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 5

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • CLB-interne aandacht voor kleuterparticipatie: • Aandacht voor het medische consult: betrekken van ouders, werking CLB en belang van de kleuterschool • Bespreking op CLB-teams basisonderwijs: signaaldetectie, regionale initiatieven, bespreking dossiers,… • Centrumraad: aandacht voor het thema kleuterparticipatie, info over kleuterontwikkeling,… • Samenwerking met de PBD: taalontwikkeling, overstap kleuter- lager,… Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 6

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Aandachtspunten en bezorgdheden: • toenemende aandacht voor kleuterparticipatie zowel vanuit de school als vanuit het CLB • Opletten dat aandacht niet alleen gefocust is op kleuters derde kleuterklas ifv 220 halve dagen • Deelname CLB aan drempelverlagende initiatieven, focus ligt dan minder op problemen maar eerder op wederzijdse kennismaking. • Schooltoelage: nu sanctionerend ipv belonend. Bovendien effect sanctie pas twee jaar later. • Capaciteitsproblemen: school vaak niet eerste keuze van ouders kan een reden zijn tot meer thuis houden van kinderen, tot een latere inschrijving. • Zindelijkheid: sommige scholen geven bij inschrijving aan dat zindelijkheid een vereiste is Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 7

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Taalproef algemeen: • De taalproef wordt gehanteerd als beslissingsinstrument met een simpelweg ja of neen. Men heeft geen ruimte om met andere kind- en contextkenmerken rekening te houden. • Er is onderzoek nodig naar wat zittenblijven oplevert voor deze kinderen. • Er is onderzoek nodig naar de gevolgen van dit gedwongen zittenblijven • Er is opvolging nodig over hoe de verdere schoolloopbaan van deze kinderen eruitziet, ook op lange termijn • Er moet nagegaan worden in welke mate deze kinderen in hun ‘bisjaar’ ook een specifieke aanpak krijgen? Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 8

Kleuterparticipatie: netoverstijgende CLB-ervaringen • Taalproef en de gevolgen voor anderstalige nieuwkomers: wat betekent deze taalproef voor de OLV van ANK?Wat • Worden ze nu systematisch ingeschreven in derde kleuterklas? • Komt de kleuterschool tegemoet aan de specifieke noden van deze kinderen? • Als CLB zijn we vragende partij om voor ANK een handelingsgericht diagnostisch traject te gaan waar we zowel context als kindkenmerken kunnen meenemen en we in overleg met school en ouders een gemotiveerd advies kunnen uitbrengen ifv een eventuele inschrijving in het eerste leerjaar Kleuterparticipatie_netoverstijgen de CLB-ervaringen_2012_05_09 9