Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS November 2018

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Inhoud : Voorafbeschouwing : > Luchtwaardigheid Behoud van luchtwaardigheid : > POM > functie CS Taken en verantwoordelijkheden CS Belangrijkste procedures, documentatie en reglementen

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS LUCHTWAARDIGHEID (Airworthiness) Initiële Luchtwaardigheid : Ontwerper/bouwer van het toestel TCDS = EASA document TCDS: Type Certificate Data Sheet EASA Form 25 COA “Certificate of Airworthiness” Uitgeschreven door “Bevoegde instantie” / “Competent authority” = Land van inschrijving België: DGLV (of BCAA: Belgian Civil Aviation Authority)

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS L u c h t w a a r d i g h e i d = initiële luchtwaardigheid + Behoud van luchtwaardigheid (geldig certificaat van beoordeling van luchtwaardigheid) ARC “Airworthiness Review Certificate” = Easa form 15b Beoordeling door ARS “Airworthiness Review Staff” > werkt binnen een CAMO i.o. met EU 1321/2014 Part M sub G > binnen die CAMO werkt ARS volgens EASA regelgeving

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS CAMO : Continuing Airworthiness Management Organisation 2 vormen : 1- CAMO in gecontroleerde omgeving > verzorgt totale opvolging van onderhoud/herst. toestel > daartoe geeft elke eigenaar alle vluchtgegevens en verdere informatie door aan de CAMO > geeft op elk ogenblik info aan eigenaar als iets moet gebeuren > bepaalt dan of dit POM is zo niet moet taak door CAMO gedaan > geeft CRS (release to service) na elke interventie > zorgt voor fysische inspectie en levert ARC af Jaarlijkse vaste kost + elke interventie, CRS of doc is betalend

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS CAMO : Continuing Airworthiness Management Organisation 2 vormen : 1- CAMO in niet-gecontroleerde omgeving > verzorgt totale opvolging van onderhoud/herst. Toestel > daartoe geeft elke eigenaar alle vluchtgegevens en verdere informatie door aan de CAMO > geeft op elk ogenblik info aan eigenaar als iets moet gebeuren > bepaalt dan of dit POM is zo niet moet taak door CAMO gedaan > geeft CRS (release to service) na elke interventie > Biedt eventueel een Beperkt Contract voor welbepaalde opdrachten > zorgt voor fysische inspectie en levert ARC af

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS 2 - CAMO+ : onder beheer en verantwoordelijkheid LVZC Geen gecontroleerde omgeving Geeft informatie aan eigenaars en clubs, deze kunnen zelf het werk uitvoeren Zorgt voor ARC Beheert het gehele systeem om met alle EASA en locale regels in orde te blijven Werkt met onbezoldigde vrijwilligers (ARS, Auditors, ..) waardoor kost minimaal is en beperkt tot vaste jaarlijkse vergoeding Werkt binnen de respectievelijke clubs Eigenaar/Club blijft steeds verantwoordelijk voor onderhoud en respecteren van alle regels voor behoud van luchtwaardigheid

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS L u c h t w a a r d i g h e i d = initiële luchtwaardigheid + Behoud van luchtwaardigheid Behoud van luchtwaardigheid > onderhoud > “maintenance” herstellingen > controles > AD/TM opvolging OPGELET ! We zijn geen “maintenance organisation” vlgs Part 145 Dus : eigenaar/club blijft steeds verantwoordelijk voor onderhoud en behoud van luchtwaardigheid

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Eigenaar/club blijft steeds verantwoordelijk voor onderhoud en behoud van luchtwaardigheid Dwz : > fysisch onderhoud van toestel > up to date houden van alle documenten > opvolging van alle voorschriften : - TCH ( TN’s, onderhoudsvoorschriften) - EASA (AD’s ) - DGLV ( circulaires, KB’s, MB’s….) > eventuele herstellingen > modificaties …. > toegang verlenen aan de bevoegde instanties

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Permanente luchtwaardigheid Onderhoud = onderhoudsvoorschriften onderhoudsprogramma (AMP: Aircraft Maintenance Program) Bevat informatie over Instructies van de TCH, STCH, … Referentie naar documenten Limitaties ivm onderhoud / levensduur Repetitieve AD’s Instructies van de competent authority … Voor toestel, maar ook voor onderdelen Goedkeuring door Bevoegde Instantie periodiek nakijken en eventueel bijwerken (uiterlijk bij de herbeoordeling)

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Onderhoud = onderhoudsvoorschriften Aircraft Maintenance Programme > AMP Aircraft identification Time limitations > TCDS en Maintenance Manual POM Airfame : > Maintenance Manual vlgs TCH > Additional documents > Airworthiness Limitations > Mandatory AD inspections / mod’s > Recurrent Mandatory AD inspections / mod’s > Specific Requirements from BCAA

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS AMP kan : > door de CAMO+ opgemaakt worden vlgs contract van beperkte overeenkomst ( = gratis binnen de CAMO+) > of door de eigenaar/Club worden opgemaakt maar elk AMP moet door de CAMO+ goedgekeurd en bij DGLV aangemeld worden Elk AMP dient jaarlijks bij ARC geëvalueerd en/of aangepast worden

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Alternatief voor AMP is Pilot Owner Self Declaration + MIP (Minimum Inspection Programme) De piloot/eigenaar verklaart zelf voor alles verantwoordelijk te zijn en kan zelfs van voorgeschreven onderhoud afwijken mits hij tijdig inspectie doet (en daarvoor dus verantwoordelijk is…) Moet daarbij een MIP aanmaken (is complexer dan AMP) en dit jaarlijks opvolgen. Bij hernieuwen van ARC moet ARS tekenen dat het MIP voldoet en gevolgd werd, zoniet moet deze de lokale autoriteiten binnen 72 uur informeren. En….. Wat dan ?

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS P O M : Pilot Owner Maintenance POM: taken volgens MA 803 en appendix VIII van Part M Voor standaard POM moet piloot CRS geven Mag ook door CSt Sticker in vliegboek?

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Compex Maintenance task Tasks volgens Appendix VII van Part M CRS door CSt vereist (cfr. MA801) Was de CSt bevoegd ? Sticker in vliegboek?

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Herstellingen & Complexe taken Schade reparaties Uitgevoerd volgens een geldig reparatieplan ? Uitgevoerd door een bevoegd persoon? Modificaties Was de modificatie toegelaten ? Manual / TN / STC Minor changes (EASA certification) Standard modifications (CS STAN) Uitgevoerd volgens geldende voorschriften ?

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Herstellingen & Complexe taken > uitgevoerd door CSt > volgens alle voorschriften : - Maintenance/Repair manual - Specifieke voorschriften TN/AD - Common Technical Rules - CS Stan - minor changes approval - andere…. > uitgevoerde taak gedocumenteerd > controles/acties als gevolg van de herstelling uitgevoerd bvb aanpassen W&B of nieuwe weging, bijkomend onderhoud > technisch dossier van het toestel aangevuld (levensloopmap) > Critical task: inspectie door onafhankelijk persoon, zie AMC1 en 2 van MA.402(h) Blanco

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS uitgevoerde taak gedocumenteerd ? Gedagtekende werkkaart met referentie Identificatie toestel, vlieguren, etc.. Beschrijving uitgevoerde taak Verwijzing naar gevolgde instructies; docs, manuals, AD/TN,… Verwijzing naar eventuele bijkomende docs, vb form 1, form 123,.. Vermelding naam en erkenningsnummer CST + handtekening Onafhankelijke inspectie bij critical task CRS in reisdagboek …… (lijst is niet limitatief)

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS technisch dossier van het toestel aangevuld (levensloopmap) ? Bijvoegen AD/TN of andere specifieke instructies Alle repetitieve AD’s uitgevoerd + gedocumenteerd Bijvoegen bijkomende docs (form 1, form 123, ….) Aanvullen opvolgingslijsten (vb voor recurrent AD’s, life time ltd parts,…) Aanpassen FM / MM Eventueel aanpassen pre-flight check list Eventueel aanpassen placards ……. (lijst is niet limitatief)

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Controleren of de CSt de juiste bevoegdheden had CSt van de KBAC Mag enkel werken aan OO-toestellen

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS CS STAN Annex IV to ED Decision 2015/016 R (8 juli 2015) Certification Specifications for Standard Repairs and Standard Changes Bijl. 1 -Part M-AMC M.A.801 CS Stan.pdf Standard Changes en Standard Repairs - uit Part 21 (Annex 1 to EU 748/2012) > Subpart D = changes > 21.A.90B > Subpart K = Standard Parts > 21.A.303C > Subpart M = repairs > 21.A.431B - gedocumenteerd met een Form 123 Easa form 123 invulinstructie.pdf - vereisen CRS door CSt

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Part 21 Subpart D 21.A.90 B Standaardwijzigingen Standaardwijzigingen met betrekking tot : iii ) zweefvliegtuigen, gemotoriseerde zweefvliegtuigen die ontwerpgegevens volgen die in de door het Agentschap opgestelde certificeringsgegevens zijn vermeld, welke aanvaardbare methoden, technieken en praktijken voor het uitvoeren en identificeren van standaardwijzigingen bevatten, inclusief de bijbehorende instructies voor blijvende luchtwaardigheid, en die niet in strijd zijn met de gegevens van TC-houders

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Part 21 Subpart M Standaard Reparaties 21.A.431A Toepassingsgebied b) In dit subdeel worden standaardreparaties gedefinieerd waarvoor geen goedkeuringsprocedure overeenkomstig dit subdeel hoeft plaats te vinden. c) Een „reparatie” betekent het verwijderen van schade en/of het opnieuw in een luchtwaardige toestand brengen van een product, onderdeel of uitrustingsstuk nadat het oorspronkelijk door de fabrikant voor gebruik is vrijgegeven. d) Als schade wordt verwijderd door onderdelen of uitrustingsstukken te vervangen zonder dat enige ontwerpactiviteit nodig is, wordt dit beschouwd als een onderhoudstaak en is hiervoor bijgevolg geen goedkeuring overeenkomstig deze bijlage vereist

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Part 21 Subpart M Standaard Reparaties 21.A.431 B Standaard Reparaties a) Standaardreparaties zijn reparaties: van: zweefvliegtuigen en gemotoriseerde zweefvliegtuigen, ballonnen en luchtschepen, zoals gedefinieerd in ELA1 of ELA2; volgens ontwerpgegevens die in de door het Agentschap opgestelde certificeringsgegevens zijn vermeld, welke aanvaardbare methoden, technieken en praktijken voor het uitvoeren en identificeren van standaardreparaties bevatten, inclusief de bijbehorende instructies voor blijvende luchtwaardigheid, en die niet in strijd zijn met de gegevens van TC-houders.

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Part 21 Subpart K Parts and Appliances AMC 21.A.303 c Standard Parts for sailplanes and powered sailplanes, where it is a non-required instrument and/or equipment…. If that instrument when installed, functioning, functioning improperly or not functioning at all, does not in itself, or by its effect upon the sailplane and its operation, constitute a safety hazard. examples : electronic variometers, bank/slip indicators ball type, capaciity bottles, final glide calculators, navigation computers, data logger, bug wipers, …

Opleiding Technicus / Certyfying Staff Opleiding ARS Part 21 Subpart K Parts and Appliances AMC 21.A.303 c Standard Parts for sailplanes and powered sailplanes, where it is a non-required instrument and/or equipment…. If that instrument when installed, functioning, functioning improperly or not functioning at all, does not in itself, or by its effect upon the sailplane and its operation, constitute a safety hazard. examples : electronic variometers, bank/slip indicators ball type, capaciity bottles, final glide calculators, navigation computers, data logger, bug wipers, … Overeenkomstig beslissing 2006/14/R van 20.12.2006 van de Executive Director van EASA zijn standaardonderdelen, in het geval van zweefvliegtuigen, niet-vereiste instrumenten en/of uitrusting die gecertificeerd zijn volgens CS 22.1301(b), in het geval deze instrumenten en/of uitrusting die, wanneer zij zijn geïnstalleerd, normaal of gebrekkig of helemaal niet functioneren, geen gevaar inhouden voor de vlieg- veiligheid van het zweefvliegtuig, zij het rechtstreeks of onrechtstreeks door zijn effecten op het zweefvliegtuig en het gebruik ervan. Onderdelen die overeenkomstig CS 22 vereist zijn, kunnen niet als standaard- onderdelen worden beschouwd. Voorbeeld: elektrische variometers bank/slip indicators (bal-type) thermosflessen voor variometers final glide computers navigatiecomputers (bv. PDA, enz.) data loggers, barografen, fototoestellen, enz. bug wipers anti-collision systemen (bv. Flarm, enz.) Voor standaardonderdelen is geen EASA Form One nodig.