Project zorgethiek Luc Van Hullebusch en Evy Liekens 12/12/2018

Oproep lerende gemeenschap WAT VOORAF GING Aquamarijn Anima Care WZC, GAW, DVC, KV en herstelverblijf Missie: ‘kwaliteitsvolle, warme zorg bieden op maat van de individuele bewoner’ Oproep lerende gemeenschap Ons als jonge organisatie helpen? Ideale leerschool? Aquamarijn < Anima Care; verschillende afdelingen (wzc, aw, dvc, cvh/cvk) KORT! Jonge organisatie - die wil denken vanuit de bewoner (visie) – zoekend naar methodieken om medewerkers hierin te betrekken Oproep lerende gemeenschap: via bijscholing vernomen, ideaal om ‘visie helpen waar te maken’ , (als jonge organisatie immers nog veel te leren) -> theorie en tools om echt kwaliteitsvolle zorg te kunnen leveren??

Rol lerende gemeenschap DEELNAME PROJECT Intentie Kruisbestuiving werkgroep palliatie Ethiek in kleinste dingen van het alledaagse leven Zorgethische cultuur – ethische reflex → welzijn en kwaliteit (visie/missie!) Rol ZEC Rol lerende gemeenschap intentie/(oorspronkelijk) doel Heropstart WG palliatie via ZEC (nieuw) leven inblazen Oorspronkelijk grootse ideeën, nu eerder ethiek zien in de allerkleinste dingen van de dagelijkse handelingen Zorgethiekcultuur creëren om zo zorgkwaliteit en welzijn te realiseren Intrinsieke ethische reflex aanscherpen door ervaring/inleving/reflectie - Onze verantwoordelijkheid tav kwetsbare zorgvragers opnemen en medewerkers hierin ondersteunen Doel: kwaliteitsvolle menswaardige zorg op maat van de unieke bewoner in al zijn (onbecijferbare) facetten (visie!)

Rol lerende gemeenschap DEELNAME PROJECT Intentie Rol zorgethisch coach Ethische reflex bij medewerkers stimuleren, ‘automatiseren’ Zorgethische sensitiviteit aanscherpen Zorgethische competenties ontwikkelen Geen regels/procedures! Wel openheid voor discussie, ervaring, inleving, … Adviserend, faciliterend, educatief Rol lerende gemeenschap Rol ZEC (rol – positie – naar wie? – aantrekkelijk – moeilijk – aandacht naar – droom)  automatisme naar zorgethisch denken en handelen – tijd nemen/krijgen  ontwikkelen van een ethische reflex bij medewerkers waarbij ze hun denken en handelen systematisch kritisch in vraag stellen en beargmunteren Medewerkers zorgethisch sensitief te maken – raakbaar zijn voor het leed/nood van de ander – kwetsbaarheid zien en ernaar handelen we zoeken niet naar regels/procedures of pasklare antwoorden – wel ervaring/inleving (pro-actief) leren omgaan met ethische consequenties van beslissingen tav bewoners/mantelzorgers/medewerkers/maatschappij (scholen, VAPH) rol  educatief en adviserend (pro actief) en faciliterend (niet afdwingen) –niet belerend zijn , wel medewerkers laten leren (verhalend) – zorgeth competenties ontwikkelen door creativiteit mogelijk te maken -> motiveren en inspireren tijdens formele en informele momenten personeelsgerichte zorgethiek: vanuit zorgethisch perspectief optreden tav zorgverleners teamleden die elkaar inspireren om zorgethisch te werken en te groeien - Rol vd LC (eye opener – bestuiver – gelijkgestemden – begeleiden - bevestiging … ) Uitwisselen van ervaringen – geven van tips naar plan van aanpak – ondersteuning bij ‘moeilijkheden’

Rol lerende gemeenschap DEELNAME PROJECT Intentie Rol zorgethisch coach Rol lerende gemeenschap Eye opener Bevestiging - gelijkgestemden Inspiratie Uitwisselen ervaringen, tips, ondersteuning, … Motivatie - Rol vd LC (eye opener – bestuiver – gelijkgestemden (met vaak gelijkaardige ervaringen)– begeleiden - bevestiging … ) Uitwisselen van ervaringen – geven van tips naar plan van aanpak – ondersteuning bij ‘moeilijkheden’ Telkens weer motivatie om met nieuweinformatie aan de slag te gaan

REALISATIES EN TOEKOMSTPLANNEN Dagelijkse handelen « Inspiratiegroep » Multidisciplinair Oefeningen op maat + discussies Inspiratie rest organisatie ‘Van binnenuit’ Z.A.T. Niveau Anima Care Stavaza in de organisatie (trots op weerhouden – ondernomen initiatieven - … ) dagelijks handelen: collega’s bijsturen’ in dagelijkse praktijk inspiratiegroep  belang van de multidisciplinariteit + ‘van binnenuit’ -> zich makkelijker mee identificeren; en dus duurzamer; oefeningen op maat -> collega’s aansteken op subtiele manier (zaadje); valkuil exposure

REALISATIES EN TOEKOMSTPLANNEN Zorg en aandachtsthema’s checklistS

REALISATIES EN TOEKOMSTPLANNEN Dagelijkse handelen « Inspiratiegroep » Z.A.T. Niveau Anima Care Vertaling naar andere huizen Uitwisseling Niveau Anima Care: vertaling (succes) verhaal naar andere huizen AC, onderling inspiratie opdoen, adviseren, …

Zorgethiek als beleidsprioriteit «GOUDEN TIPS » Zorgethiek als beleidsprioriteit ‘Regulitis’ vermijden – vrijheid essentieel Ethiek binnen aanwervings- en retentiebeleid Positieve benadering Veiligheid en waardering Zien wat al (goed) is Gouden tip RvB tot beleidsprioriteit intervisie – debriefing – zorgethisch denken als voedingsbodem voor het beleid – goede voorbeeld tonen in communicatie naar medewerkers en coaching geen ‘regulitis’ – regelluwte om vrijheid te kunnen nemen ifv ethisch verantwoorde zorg ethiek opnemen in aanwervings- en retentiebeleid bieden van veiligheid en waardering zien wat al is - motiverend

Wat moet ik doen? ↔ Wat kan ik hier voor de zorgvrager betekenen? INSPIRERENDE QUOTES Wat moet ik doen? ↔ Wat kan ik hier voor de zorgvrager betekenen? Checklistsyndroom –> nadenken, creatief omgaan met situatie/tijd; betekent ook dat je de zorgvrager moet kennen

De eenvoud is niet eenvoudig. INSPIRERENDE QUOTES De eenvoud is niet eenvoudig. Goede zorg lijkt zéér vanzelfsprekend van op afstand, maar als je er zelf in staat lijkt het veel complexer (we zien niet altijd wat goede zorg zou zijn, hebben niet genoeg aandacht voor de mensen maar meer voor de taak, …)

Het onbewuste bewust maken. INSPIRERENDE QUOTES Het onbewuste bewust maken. Vaak doen we het al heel goed, handelen we zorhethisch, maar zijn we er ons gewoon niet bewust van! -> ethische reflex aanwakkeren

INSPIRERENDE QUOTES Ik kan niet alles doen wat ik zou moeten/willen, maar ik doe mijn best om er zoveel mogelijk van te maken. 2 belangrijke aspecten: 1) middelmatigheid: we zijn niet perfect en moeten dat ook niet verwachten. Binnen onze eigen grenzen proberen we er het beste van te maken, dat betekent dat we het ook wel eens ‘slecht’ mogen doen (maar dat we dan ook ons best doen om dit recht te zetten) 2) schaarste: niet eindeloos veel tijd en alle nodige middelen voor handen, steeds werken binnen kader van mogelijkheden. Belangrijke vraag die je kan stellen is: Hoe kan ik de beschikbare tijd en middelen aanwenden, zodat de bewoner daar het verste mee komt? -> geen perfecte zorg nastreven, maar wel haalbare goede zorg

INSPIRERENDE QUOTES De bewoner kennen om zo de meest vruchtbare prioriteiten te stellen  zorg individualiseren = uitzonderingen individualiseren = voor iedereen worden uitzonderingen gemaakt, maar voor iedereen andere.