Workshop 24 mei 2018 Zuyderland Doelmatig denken en handelen Welkom bij de workshop/training doelmatig denken en handelen voor A(N)IOS, opleiders en leden van de opleidingsgroep. Deze workshop is bedoeld als eerste kennismaking met het begrip doelmatigheid. Trainers: Jan Wouter Brunings Wijnand Palmbergen Esther Giroldi Doelgroep: A(N)IOS, opleiders/leden opleidingsgroep

Het Bewustzijnsproject https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=554X_gcsim8 1:55 min. donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

De OORZON, waar u deel van uitmaakt De Onderwijs en Opleidingsregio Zuid Oost Nederland (OOR ZON) bestaat uit deze getoonde instellingen die samenwerken om de kwaliteit van onderwijs en opleiden te vergroten. Daarnaast streeft de OOR ZON naar continuïteit en doelmatigheid in opleiden om met elkaar de best mogelijke zorgprofessionals af te leveren. Dit doet zij door op verschillende manieren samen te werken. donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Wie is wie? Suggesties: Wie zijn AIOS? Anios / co-assistenten / anders Wie zijn leden stafgroep? Opleiders / plv. opleiders Beschouwend / snijdend / etc. donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Doel van deze workshop Inzicht in belang & relevantie van doelmatigheid van zorg in de opleiding A(N)IOS Inzicht hoe doelmatigheid in de dagelijks praktijk toegepast kan worden Stimuleren om mogelijkheden op de eigen werkvloer te zien Opleiders / opleidingsgroep Inzicht hoe A(N)IOS te stimuleren de ‘doelmatigheidsbril’ op te zetten Handvatten hoe A(N)IOS te begeleiden om projecten op de eigen werkvloer te zien Het doel van deze workshop om jullie een inzicht te geven wat doelmatigheid van de zorg nou eigenlijk is, en waarom het van belang is in de medische vervolgopleiding. Het is er echt op gericht om u aan het eind van de training inzicht en handvaten mee te geven om verantwoord om te gaan met (beperkte) financiële middelen in de zorg, en op zoek gaan naar zinnige zorg. In deze workshop zullen we dan ook een vertaalslag maken van kostenbewust kwaliteit leveren naar de leer-werkvloer. Het belangrijkste doel is jullie leren om doelmatig te denken. Daarnaast zijn er ook nog A(N)IOS en opleiders specifieke doelstellingen van deze workshop. Voor A(N)IOS is het doel om naar aanleiding van de workshop meer inzicht te krijgen in hoe doelmatigheid in de dagelijkse werkzaamheden toegepast kan worden. Verder hopen wij jullie te stimuleren om op de eigen werkvloer mogelijkheden voor doelmatigheid en doelmatigheidsinitiatieven te herkennen en hiermee aan de slag te gaan. De specifieke doelen voor opleiders richten zich voornamelijk op het stimuleren van A(N)IOS. Wij hopen dat jullie inzicht krijgen in hoe u de A(N)IOS kan stimuleren om ruimte voor doelmatigheidsverbeteringen te zien door middel van het opzetten van een ‘doelmatigheidsbril.’ Verder hopen wij dat wij jullie enkele handvaten mee kunnen geven in hoe jullie A(N)IOS kunnen begeleiden als ze daadwerkelijk een initiatief opzetten. donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches Opbouw workshop: eerst kijken we wat u allen al weet over doelmatigheid en hoe u tegenover het onderwerp staat. Op basis daarvan zullen we verder gaan met wat doelmatigheid daadwerkelijk inhoudt en waarom het van belang is. Vervolgens zullen we op basis van concrete voorbeelden u handvatten voor in de dagelijkse praktijk mee geven. Met behulp van deze handvatten, uw ideeën en de eerder genoemde voorbeelden zullen we in gemengde groepjes brainstormen over dingen waar u dagelijks tegenaan loopt. Uiteindelijk zullen we jullie ideeën uit de brainstorm centraal terugkoppelen en elkaar feedback geven. Tot slot nog enkele tips en afsluiting van de training. Zijn er nog vragen over de opbouw van de workshop? donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Dure zorg is betere zorg Eens Oneens donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Het is onethisch om het over doelmatigheid van zorg te hebben Eens Oneens donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Doelmatigheid van zorg begint bij kostenbewustzijn Eens Oneens donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Over zorg die binnen de aanvullende verzekering valt denken we als dokter na of die echt nodig Eens Oneens donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Je maakt alleen gebruik van zorg omdat het moet, niet omdat het kan Eens Oneens donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Doelmatigheid van zorg beschrijf ik in 1 woord als…. donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Verschillende definities Centraal Plan Bureau: zorg is doelmatig indien met de beschikbare (financiële) middelen een zo hoog mogelijke gezondheid in de samenleving wordt behaald ZonMw: Doelmatigheidsonderzoek biedt inzicht in welke behandelwijze het beste resultaat biedt tegen welke kosten. Bewustzijnsproject: doelmatigheid van zorg is het bereiken van dezelfde kwaliteit van zorg met minder middelen of een hogere kwaliteit van zorg met gelijke middelen. Kijk of in de woordencarousel (dia 18) een aantal kenmerkende woorden in deze definities aan bod komen Er zijn veel verschillende definities, waar het in wezen om gaat is de verhouding ‘kosten’ en ‘uitkomsten’. Zijn deze in balans? Kunnen we de kosten van een (be)handeling verantwoorden, gelet op het effect? Verantwoorde kosten (denk weegschaal) ! Vermijd termen als ‘zo min mogelijk kosten’, ‘goedkoop’, etc. gaat écht om de verhouding en verantwoording donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Macro niveau Doelmatigheid op macro niveau: In 1992 werd de trechter van Dunning gepresenteerd. Dunning was een cardioloog en een van de betrokken bij het creëren van dit model dat bepaalt of zorg wordt vergoed vanuit het basispakket of niet. In dit model diende doelmatigheid als een van de criteria voor vergoeding in basispakket (verzekering). Dit laat ook zien dat doelmatigheid niet iets nieuws is of een tijdelijke modeterm is, aangezien al sinds 1992 dit woord werd gebruikt bij het maken van beslissingen op macro niveau. Het model richt zich op het maken van beslissingen over het vergoeden van behandelingen en zorg door de overheid te ‘trechteren’ door het toetsen van de zorg op achtereenvolgens Noodzakelijkheid Hoge prevalentie, Lage kwaliteit van leven, Hoge maatschappelijke kosten Werkzaamheid Effectieve behandelingen zijn beschikbaar Doelmatigheid Zijn de effecten de kosten waard? 4) de vraag of de patiënt er zelf voor zou kiezen en willen betalen (bvb. Rollator recent uit basispakket geschrapt omdat patiënt daarvoor geacht wordt zelf te betalen) Commissie Dunning, 1992 donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Operational excellence Meso niveau Value-based HC Businesscases Lean Op meso niveau kunt u doelmatigheid ook terug zien komen. Als in een ziekenhuis en/of zorgorganisaties tegenwoordig iets nieuws geïntroduceerd wordt, wordt dit niet direct aangenomen, maar wordt er een kritische afweging gemaakt. Zo eisen instelling dat je bijvoorbeeld business cases uitwerkt wanneer je innovatie / investering aanvraagt; business case geeft aandacht aan kosten én effecten en de verhouding, vereist dus ook al een bepaald doelmatigheid-denken. Andere voorbeelden zijn de lean-traject die in verschillende zorgorganisaties zijn geïmplementeerd, operational excellence programma’s, en de meer met minder campagne (link definitie doelmatigheid) Operational excellence Efficiency donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Micro niveau: de dokter zelf […] Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen […] […] Ik luister en zal hem goed inlichten [...] […] Ik erken de grenzen van mijn mogelijkheden. Ik zal mij open en toetsbaar opstellen, en ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving [...] […] Ik zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen […] Uit: de Nederlandse artseneed. Tot slot het micro niveau. Bij de artseneed die u allen ooit uitgesproken heeft, heeft u indirect al toegezegd om doelmatig te werken. ‘Ik zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen’ VRAAG: wat vindt de groep hiervan? Ooit zo over nagedacht? Ziet u de link ook? donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Modernisering Medische Vervolg- Opleiding Is doelmatigheid dan nieuw in de opleiding? Je zou kunnen zeggen dat het relatief nieuw is, in die zin dat het in 2014 in het kader van algemene competenties en canmeds-canbetter als thema is uitgeroepen. Wat is wel nieuw: hoe het in de opleiding in te bedden en aios en leden van de opleidingsgroep het thema zo in hun dagelijks werk te laten integreren dat het niet extra maar een state-of-mind wordt; en dan heb je wel een aantal voorwaarden nodig . Sinds 2014 is “Doelmatigheid van Zorg” één van de landelijke thema’s waaraan binnen de vervolgopleiding aandacht geschonken wordt in het kader van Modernisering Medische Vervolgopleidingen. Dit thema is een handvat voor het opleiding in de algemene competenties. donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Respons op veranderende maatschappij Onzinnige zorg door routines Dubbelop zorg Kennis over de effectiviteit van behandelingen Handelingen zonder medisch inhoudelijk argument Dwingend beleid t.a.v. krimpende budgets Wachttijden en schaarste Stijgende zorgkosten Solidariteit onder druk Patiënt als claimende consument Zorg is schaars goed “Kijk en luistergeld” Patiënten betrekken in besluitvormingsproces U zou doelmatigheid van de zorg kunnen zien als respons op de veranderde maatschappij.  Loop door de verschillende punten en link deze wederom aan de eerder genoemde definitie van doelmatigheid  balans tussen kosten en kwaliteit. Mogelijkheden zijn niet langer eindeloos, we worden verplicht om keuzes te maken. VB. kijk en luistergeld ipv íets doen’ (denk huilbaby of hoofdpijn) donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Herkennen van een doelmatigheidsprobleem “Doelmatigheidsprobleem?” Drie cruciale ‘checks’! Vanuit verschillende perspectieven? (organisatie, medisch specialist, patiënt, etc.) Gezien de negatieve impact op kosten? Gezien de ongunstige uitkomsten en effecten? Het gaat om de verhouding tussen kwaliteit en kosten vanuit verschillende perspectieven.   Wederom: Balanceren en verantwoorden van kosten t.o.v. effecten. DMH is niet gelijk aan goedkoop. Een investering kan zeker doelmatig zijn, gelet op het gunstige effect vanuit het perspectief van verschillende stakeholders/betrokkenen. Bespreek wat kosten zijn: niet enkel de harde euro voor de aanschaf van materiaal of gezondheidszorgkosten, maar ook de tijdsinvestering van professionals, én de tijdsinvestering van patienten en aanverwanten (denk aan productiviteitsverlies doordat je naar het ziekenhuis moet als patiënt, ipv gaan werken) Denk bij kosten ook aan geneesmiddelen en scans, ma rook aan niet-materiele kosten zoals informele kosten en vrijetijdsbesteding. Wellicht gaat dat wat ver, het is enkel ter illustratie dat ‘kosten’ omvattender is dan enkel de prijs die je betaalt voor een product in de zorg. Geen doelmatigheidsprobleem: Vb. de wifi doet het niet in de kelder, erken de frustratie, herken het probleem, schrijf bij dat het niet om doelmatigheid gaat (tenzij je tot in den treure door redeneert, dan is alles DMH…) donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

‘De gebieden’ Kostenbewustzijn en efficiënt organiseren Choosing wisely Risicomanagement en ethiek Uiteindelijk: GVB (#gezondboerenverstand) Doelmatigheid is een belangrijk onderwerp binnen de zorg en daardoor vanzelfsprekend ook voor de opleiding van arts assistenten. Om aios hierin goed te kunnen opleiden is het herkennen van een doelmatigheidsprobleem essentieel. Er zijn verschillende manieren om doelmatigheid op te delen en dit is één van de manieren, niet omdat het moet, maar voor de beeldvorming, om het ‘in te kaderen’ zeg maar. Uiteindelijk, wanneer je je de materie eigen bent ga je hier weer ‘over heen’. donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Kostenbewustzijn en efficiënt organiseren Te maken kosten prospectief in beeld brengen en kennis over structuren en financiële stromen bijbrengen Vb. Weet wat het kost Gemaakte kosten vergelijken Vb. benchmarks leiden tot een leer en feedback mechanisme Efficiënt organiseren Vb. het stroomlijnen van processen Zorgvuldige inzet van middelen begint met bewustzijn. Weten wat het kost als je een onderzoek aanvraagt, een patiënt doorverwijst of extra consulten afspreekt. Hoe verhouden de kosten zich tot andere afdelingen of instellingen? Waarom is het belangrijk dat te weten? Wat kun je zelf doen om efficiënter en patiëntvriendelijk te werken? Kosten prospectief in beeld brengen Om te weten waar je kunt besparen, moet je eerst weten wat je uitgeeft. Bijvoorbeeld met een ‘pop up’ in het elektronische systeem bij het doen van een aanvraag of het beschikbaar maken van andere bronnen over directe en indirecte kosten die gemaakt worden door diagnostisch en therapeutisch handelen. Hoe krijg je inzicht in financiële stromen op micro-, meso en macroniveau voor planning van investeringen en wat heb je daaraan? Wat is jouw verantwoordelijkheid bij bestedingen in de zorg? 2. Gemaakte kosten vergelijken Welke kosten heb jij gemaakt, hoeveel heeft de afdeling uitgegeven en hoe verhoudt zich dat tot andere afdelingen of instellingen? De verzameling van deze gegevens biedt een bron voor feedback en leren. Voor stafleden en aios is deze bron echter vaak nog niet beschikbaar. Hier valt veel te winnen door projecten op te starten waarbij je leert deze gegevens te lezen en te begrijpen, zodat je ze kunt gebruiken bij de keuzes die je vandaag en morgen maakt. 3. Efficiënt organiseren Dat efficiënter werken geld en tijd bespaart, is bekend. Maar hoe krijg je het nu echt voor elkaar? Leer processen te stroomlijnen door mee te doen aan projecten, zet het onderwerp steeds op de agenda zodat je er met collega-aios over van gedachten kunt wisselen en elkaar kunt versterken. donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

SMS herinneringen of project consult assistenten SMS herinneringen https://www.youtube.com/watch?v=A6lhvskX5pg 2:21 min. OF Project Consult Assistent (https://www.youtube.com/watch?v=3rTvTIojETo&feature=youtu.be) 3:26min. Afhankelijk van tijd, affiniteit van groep en presentatoren kan tussen 1 van beide filmpjes gekozen worden. NB. Gezien het goede effect binnen de psychiatrie is het project intussen ziekenhuis breed getrokken. Op dit moment wordt in het gehele MUMC+ het project SMS reminder geïmplementeerd. Project OOR leiden, voorbeeld van efficiënt organiseren donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Kostenbewustzijn en efficiënt organiseren Reflectie op de film: Welke factoren maakten dat hierbij sprake was van een doelmatigheidsprobleem? Stimuleer de groep om te herkennen wat een probleem, een doelmatigheidsprobleem maakt. Arts: De arts is minder tijd kwijt tijdens een consult en komt vlot te kern (voorbeeld vragenlijst) of De arts heeft minder no-shows waardoor zijn tijd efficiënter gebruikt kan worden (voorbeeld SMS reminder) Patiënt: de patiënt denkt vooraf beter na over zijn hulpvraag; komt dus sneller tot de kern van zijn probleem. Begrijpt ook waar het consult omdraait (voorbeeld vragenlijst). De patiënt wordt eerder geholpen doordat hij zijn afspraak niet vergeet en hoeft geen onnodige kosten te betalen voor het niet verschijnen (voorbeeld SMS reminder). Organisatie: doordat de arts en patiënt sneller tot de kern komen zijn er waarschijnlijk minder consulten nodig om tot een goed plan te komen; deze efficientie genereert een kostenbesparing voor de organisatie (voorbeeld vragenlijst). No shows genereren vaak geen inkomsten, terwijl er op dat tijdsslot geen patiënt kan worden gezien dus het kost de organisatie geld (SMS reminder) donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Choosing wisely Do’s en Dont’s Gewenste kwaliteit Vb. ter voorkoming van verspilling en onnodige acties Gewenste kwaliteit Evaluatie van de kwaliteit van zorg Shared decision making Vb. het in kaart brengen van patiëntwensen Voorkomen van verspilling door onnodige medische tests, behandelingen en procedures. Dat streeft het internationale project ‘Choosing wisely’ na. Ook in Nederland wordt hieraan gewerkt. Hier valt veel van te leren. We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden, dus hier vind je goede voorbeelden uit deze projecten, vertaald naar de opleiding. 1. De dont’s Dat doen we altijd zo’ of ‘Het staat in het protocol, dus het moet’. Misschien heb je het zelf ook weleens gezegd. En soms is het ook zo. Maar niet altijd. Het gaat erom dat je zelf blijft nadenken in plaats van dat je automatisch de richtlijn volgt. Hoe leer je dat? Hoe maak je de keuze en wat maakt die keuze verstandig? 2. Gewenste kwaliteit De aios leert tijdens het werk welke kosten het eigen medisch handelen met zich mee brengt. Voorbeelden hiervan zijn een ‘pop up’ in het elektronische systeem bij het doen van een aanvraag en het beschikbaar maken van andere bronnen over directe en indirecte kosten die gemaakt worden door diagnostisch en therapeutisch handelen. De mogelijkheden van elektronische patiënt dossiers moeten beter worden gebruikt. De aios leert gebruikt te maken van inzicht in financiële stromen op micro-, meso en macroniveau voor planning van investeringen. De aios leert medeverantwoordelijk te zijn voor bestedingen in de zorg en kent de taal die daarbij gebruikt wordt. 3. Shared decision making Je komt van alles tegen in de praktijk. Vaak kun je veel doen om de patiënt te helpen. Maar wat doe je als er een punt komt waarop het de vraag is of behandelen nog helpen is. Hoe praat je daarover en hoe help je de patiënt en of familie dit te begrijpen? Soms lijkt het beter om gewoon te voldoen aan de wensen van de patiënt. Ook als dat niet meer helpt. Weet je echt wat de wensen zijn, heb je hierover kunnen praten? Hoe doe je dat? donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

RODEO of postoperatief verwijderen blaaskatheter https://www.youtube.com/watch?v=S2VvMp2Gj_w 3:09 OF blaaskatheter https://www.youtube.com/watch?v=-3QgEoRqscc 3:22 donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Choosing wisely Reflectie op de film: Welke factoren maakten dat hierbij sprake was van een doelmatigheidsprobleem? Stimuleer de groep om te herkennen wat dit een doelmatigheidsinitatief maakt. Het gaat hier om het voorkomen van onnodige acties Zinnig omgaan met diagnostiek: Heeft de uitslag consequenties? Is herhaling van de test nu nodig? Is een combinatie van testen noodzakelijk? Voorbeeld Rodeo Arts: geeft inzicht in kosten en overwegingen. Leert je veel over gevolgen van wel/niet testen, timing, noodzaak. Maar minder onderzoeken geven ook een duidelijker beeld voor de arts. Minder onverwachte uitslagen en dat bespaart je veel tijd (uitzoeken, verder plannen, heeft dit nu wel niet belang/consequenties voor de patiënt) Patiënt: leidt tot minder testen en dus minder belasting; minder onnodige / ongewenste uitslagen, die vaak weer tot meer onderzoeken leiden, waarbij dit bewezen meestal niet tot een betere kwaliteit van zorgt leidt. Organisatie: minder testen geeft uiteraard een kostenbesparing (NB. Kanttekening dat het op bijv een SEH soms tot langere wachttijden leidt omdat er bij afwijkende uitslagen in 1e instantie toch extra testen gedaan moeten worden) Voorbeeld geen katheter bij hysterectomie Arts: minder handelingen geeft vlottere doorloop. Minder complicaties door plaatsing katheter. Patiënt: minder belastende handelingen, maar ook vlotter herstel na de ingreep. Nadeel: een enkele patiënt zal alsnog een katheter nodig hebben, achteraf en dat is vaak wel een grote tegenvaller Organisatie: kostenbesparing ivm minder gebruik materialen (katheter, zak etc; maar ook een tijdsbesparing doordat er per patiënt een handeling minder gedaan kan worden waardoor OK’s vlotter doorlopen; soms leidt het tot kortere opname duur wat ook een evidente kosten besparing is en kan zelfs verschuiving plaatsvinden naar dagbehandeling wat ook een significante kostenverminder geeft. Do’s and dont’s bij gebruik richtlijnen: Stimuleer kritische houding Expliciteer de hulpvraag Bespreek de mogelijkheid van geen interventie Maak gebruik van verschillende ervaringen donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Risicomanagement en ethiek Vb. juist gebruik/evaluatie van medicatie Incidenten en complicaties dragen bij aan het leerproces van de aios Ethiek Consensus bereiken over aangeboden / geleverde (be)handelingen, waarbij de doelmatigheidsafweging is meegenomen Veilig werken en complicaties voorkomen verbetert de kwaliteit van zorg en vermindert vermijdbare kosten. De patiënt is te allen tijde leidend in je handelen. Is medicatie echt nodig? Zijn de bijwerkingen erger dan de kwaal of verandert de werking door combinaties met andere medicijnen? Hoe kom je hierachter? En als de patiënt niet meer beter wordt; wat kun je dan doen? Wie praat daarover mee? donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Risicomanagement en ethiek Invoegen Filmpje Jan-Wouter Brunings donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Risicomanagement en ethiek Reflectie op de film: Hoe verhoudt deze boodschap zich tot doelmatigheid? Het beter niet doen gesprek Het kritisch reflecteren op handelingen Het voortduren ‘waarom’ vragen donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Risicomanagement en ethiek De kunst om niet te handelen Tolerare betekent dragen, verdragen, dulden, toelaten: niet ingrijpen, mits duidelijk is dat de ander er beter van wordt. Beter niet alleen als metafoor van gezonder, maar beter in de betekenis van goed doen. Uit: Huisarts & wetenschap, door Toine Lagro-Janssen (2002) Je hebt altijd een keuze Ook de keuze om niet(s) te doen Neem én geef voldoende tijd voor het (beter niet doen)-gesprek Plan maar beperk herhaalconsult De patiënt neemt uiteindelijk de beslissing wat er gaat/kan gebeuren  “Shared decision making” donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Pauze donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Is doelmatigheid belangrijk in de opleiding? De middelen zijn niet eindeloos Ook (toekomstig) medisch specialisten zijn verantwoordelijk om verantwoord met de beperkte middelen om te gaan A(N)IOS moeten deze nieuwe verantwoordelijkheid in de opleiding aangeleerd krijgen donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opleiden in doelmatigheid Opleiding toekomstgericht Verwerven van algemene competenties Goede voorbereiding arbeidsmarkt Ervaring opdoen in management / organisatie Opbouwen CV Vraag je een aios om tijdens zijn opleiding met een doelmatigheidsbril te kijken naar zijn dagelijkse (be)hadelingen, draagt dat bij aan een goede opleiding donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opleiden in doelmatigheid Vraag je een aios om tijdens zijn opleiding met een doelmatigheidsbril te kijken naar zijn dagelijkse (be)hadelingen, worden met name deze canmeds competenties getraind. Ervaringen binnen de oorzon aios na inventarisatie van de getrainde canmeds competenties, studie M. Kerssens (2017) – interviews. Zie ook de infograph voor meer details. donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opleiden in doelmatigheid Houdbaarheid van zorg Kwaliteit van zorg Patient Experiences (PREMs) Patient Outcomes (PROMs) ↑ patiënt tevredenheid (42%) Snellere, meer adequate zorg (36%) ↑ kwaliteit van zorg (24%) Minder complicaties (21%) ↑ patiëntveiligheid (18%) Betere diagnostiek (12%) Vraag je een aios om tijdens zijn opleiding met een doelmatigheidsbril te kijken naar zijn dagelijkse (be)hadelingen, draagt dat bij aan goede zorg inventarisatie van de afgeronde doelmatigheidsinitiatieven in de oorzon, studie M. Kerssens (2017) – interviews. Zie ook de infograph voor meer details. donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Filmpje Hein & Sanne als voorbeeld van reflectie, stimuleren en vast gespreksonderwerp tijdens opleidingsgesprekken

Krijgen aios feedback op het leveren van doelmatige zorg? Altijd Meestal Soms Nooit

Tips Reflectie & feedback doelmatige zorg Vast onderwerp bij voortgangsgesprekken, voorbespreking, poli, overdracht, MDO, etc. Stimuleer A(N)IOS een eigen plan te vervolgen Reflecteer waar mogelijk op eigen plannen AIOS Bespreek afdelingsvisie hieromtrent AIOS & stafleden/supervisoren bevragen mekaar kritisch CAT’s of referaten Aandacht voor overbodige medicatie

Er zijn duidelijke rolmodellen die doelmatigheid van zorg in de opleiding stimuleren Duidelijk aanwezig Meestal aanwezig Soms aanwezig Nooit aanwezig

Tips Rolmodel in de opleiding Duidelijke visie op doelmatige zorg Stimuleert mondelinge toelichting van experts Actief betrokken bij projecten & initiatieven Ondersteunt in documenteren van overweging/beredenering Open voor kritische vragen Stimuleert gemotiveerd ‘nee’ zeggen en afwijken van het protocol Duidelijke visie op doelmatige zorg door o.a. overwegingen, kosten, etc. te bespreken Stimuleert mondelinge toelichting van experts zoals andere zorgverleners als verpleegkundigen of aanpalende specialismen (waarom doen zij wat ze doen)

Er wordt aandacht besteed aan doelmatigheid op de werkplek / tijdens opleidingsmomenten Altijd Meestal Soms Nooit

Tips Werkplek / opleidingsmomenten In overwegingen en besluitvorming of geleverde zorg doelmatig is Verschillen in behandelvoorstellen Kosten concreet bespreken Regelmatige rapportage doelmatigheidsinitiatief tijdens opleidings- en overlegmomenten Wetenschappelijke onderbouwing van beleid Open discussie iz. onderbouwing van beleid

Worden aios specifiek in doelmatigheid van zorg geschoold of getraind? Iedereen De meesten Sommigen Niemand

Tips Training, verdieping en specialisatie Cursorisch onderwijs van vakgroep Discipline overstijgend onderwijs Docent professionalisering Online courses/ e-learning Module masterprogramma op dit terrein (wetenschappelijke)stage van meerdere maanden in differentiatie Meeschrijven aanbestedingstrajecten

Opleiden in doelmatige zorg: hoe en wanneer? VERDIEPING \ FOCUS OVERLEGGEN CASUISTIEK BESPREKING VOOR-NA BESPREKING POLI PROJECTEN CURSUS ONDERWIJS MODULEN TRAJECT Bewustzijn DMH in dagelijkse praktijk alle AOS Doelmatigheidsprojecten Gemotiveerde AIOS Discipline Overstijgend Onderwijs Verdiepende cursus / modulen Doelmatigheidsinitiatief afdeling / instelling / OOR Profileringsstage / differentiatiefase Ambassadeur AIOS met specifieke interesse donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opleiden (in doelmatigheid): Kennis en Cultuur Rolmodel Reflectie Support Cultuur Eenduidig Transparant Consequent Doelmatigheid is dus geen nieuw begrip, wat nieuw en innovatief is, is hoe wij doelmatigheid inbedden in de vervolgopleiding en erop toezien dat artsen in opleiding leren denken en werken met de doelmatigheidsbril op. 4 voorwaardelijke factoren zijn dan wel: Kennis (wat is het, hoe herken je het) Reflectie en het vermogen om vanuit de praktijk getriggerd te geraken en kritische vragen te stellen (waarom doen we wat we doen) Rolmodellen  worden jullie ook deels zelf! Ondersteunende omgeving  ziekenhuis en opleiding / vak donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Olifantenpaadje Focus op vaste structuren Wat levert jou ‘terreinwinst’ op? Kom los van de vaste structuren, probeer iets anders.. Voor je het weet is jouw weggetje geasfalteerd  Is jouw doelmatigheidsprobleem opgelost, en de oplossing ervan geborgd donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Opdracht Brainstorm in groepjes van max 5 personen over “verwonderingen” op de werkvloer Betreft dit een doelmatigheidsprobleem? Hoe ga ik hier morgen mee aan de slag?  Koppel dit in 1 minute pitch terug aan de hele groep Onderste laag en de laag erboven donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Opbouw workshop Doelmatigheid: wat weet u al? De opiniemeter! Het wat en waarom van doelmatigheid Concrete handvatten: Herkennen van een DMH-probleem Doelmatigheid in de opleiding Opdracht brainstorm Pitches donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Pitches (bewaak tijd en best allemaal achter mekaar, na afloop vragen stellen of nog korte discussie houden) donderdag 10 januari 2019 Workshop introductie doelmatigheid

Tools & Tips Doctor flow  doelmatigheid op een spelenderwijs https://www.youtube.com/watch?v=jONUHA7FvoE Online course kennis van zorgkosten  introductie in de financiële kant van de gezondheidszorg https://www.bewustzijnsproject.nl/5-februari-2018-start-online-course-kennis-zorgkosten/ Doelmatigheidswizard opleidingsplannen  Maakt een addendum doelmatigheid https://www.bewustzijnsproject.nl/voorbeelden/doelmatigheidswizard-wie-schrijft-die-blijft/  Format doelmatigheidsinitiatieven  Gestructureerd opzetten van een doelmatigheidsinitiatief https://drive.google.com/file/d/0B3lidRVaYtM0cVlZYnFEcjJxcUE/view Quickscan  Graadmeter doelmatigheid https://www.bewustzijnsproject.nl/wp-content/uploads/2017/11/BWP-quickscan-DEF_webversie.pdf Voorbeeld initiatieven  Database ter inspiratie https://www.oorzon.nl/initiatieven-specialisme Trainingen op maat  Variërend aanbod aan doelmatigheidsonderwijs https://www.oorzon.nl/trainingen-0 donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen

Tools & Tips Doctor flow  doelmatigheid op een spelenderwijs https://www.youtube.com/watch?v=jONUHA7FvoE Online course kennis van zorgkosten  introductie in de financiële kant van de gezondheidszorg https://www.bewustzijnsproject.nl/5-februari-2018-start-online-course-kennis-zorgkosten/ Doelmatigheidswizard opleidingsplannen  Maakt een addendum doelmatigheid https://www.bewustzijnsproject.nl/voorbeelden/doelmatigheidswizard-wie-schrijft-die-blijft/  Format doelmatigheidsinitiatieven  Gestructureerd opzetten van een doelmatigheidsinitiatief https://drive.google.com/file/d/0B3lidRVaYtM0cVlZYnFEcjJxcUE/view Quickscan  Graadmeter doelmatigheid https://www.bewustzijnsproject.nl/wp-content/uploads/2017/11/BWP-quickscan-DEF_webversie.pdf Voorbeeld initiatieven  Database ter inspiratie https://www.oorzon.nl/initiatieven-specialisme Trainingen op maat  Variërend aanbod aan doelmatigheidsonderwijs https://www.oorzon.nl/trainingen-0 donderdag 10 januari 2019 Workshop doelmatig denken en handelen