Brandveilig werken, daar maken we werk van! Brandweer Lommel 13 februari 2012 TWW directie Limburg-Vlaams-Brabant Koning albertstraat 16B 3290 Diest 013 359 050 www.werk.belgie.be ir. Stefan Leuckx Attaché Stefan.leuckx@werk.belgie.be

Inhoud Problematiek Incidenten Wettelijke context In de praktijk Aandachtpunten TWW - RD Lim-VBr

Problematiek: Waarover gaat het? Activiteiten/ onderhoudstaken die ‘vuur’ of ‘warmte’ gebruiken op plaatsen of in omstandigheden waar dit niet dagelijks gebeurd. Lassen Werken met open vlam (vb. dakwerken) Slijpen Boren Snijbranden Andere vonk- of warmtebronnen (vb. warmtekanon bij vriesweer) TWW - RD Lim-VBr

Slijpen TWW - RD Lim-VBr

Lassen TWW - RD Lim-VBr

Dakwerken TWW - RD Lim-VBr

Incidenten (1) (bron preventmail) Brandweer net op tijd om autogarage te redden (na laswerken aan een wagen) (5/01/2011) Slijpwerken veroorzaken brand (20/4/2011) Inkttanks drukkerij Vlan vatten vuur bij ontmanteling (10/5/2011) Brand aan gaslek bij slijpwerken, arbeider dacht dat het waterleiding was (24/06/2011) Brand in werkplaats na laswerken (10/8/2011) Gasflessen naast brandende loods, vermoedelijke door vonk bij slijpwerken (17/08/2011) Laswerken veroorzaken brand bij ACB-garage (28/08/2011) TWW - RD Lim-VBr

Incidenten (2) (bron preventmail) Twee gewonden na explosie in Atheneum , bij ontmanteling mazouttanks (20/8/2011) Man zet per ongeluk eigen woning in lichterlaaie bij het wegbranden van oude verf. (26/9/2011) Slijpwerken veroorzaken brand in loods in Schoten (3/10/2011) Isolatiemateriaal vat vuur door slijpwerken in de nabijheid (13/10/2011) Dak vat vuur bij roofingwerken in Oostende, (en snelblussers was bevroren), (2/2/2012) Warmteblazer legt serre in de as (6/2/2012) … TWW - RD Lim-VBr

Hoe belangrijk is dit? Onvoldoende maatregelen getroffen bij ‘warme’ werken is 3de belangrijkste brandoorzaak bij industriële installaties. (bron: Factory Mutual Global) TWW - RD Lim-VBr

Kenmerken Ongewone activiteiten (weinig vertrouwd met de risico’s) Onderhoudswerken worden uitgevoerd door personen dien minder vertrouwd zijn met de lokale situatie. Derden (aannemers) Eigen onderhoudsdienst Uitvoerders kunnen lokale situatie niet volledig inschatten (brandrisico’s zijn eigen aan het bedrijf) Inlenend bedrijf kent niet altijd de risico’s verbonden met de uitgevoerd activiteit. TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke context (1) Wet welzijn 4/8/1996: Hfdstk II Algemene beginselen: Alle risico’s beheersen (inclusief brand) Rekening houdend met alle situaties (inclusief sporadische of éénmalige activiteiten, zoals onderhoud) Maatregelen nemen (inclusief interventieplanning bij incidenten) Gedetailleerde uitwerking in uitvoeringsbesluiten (KB’s) TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke context (2) Gedetailleerde uitwerking in uitvoeringsbesluiten KB welzijnsbeleid van 27/3/1998 Art. 9 Preventiemaatregelen moeten gerealiseerd worden m.b.t. o.a 11° de coördinatie op de arbeidsplaats; 12° de noodprocedures, waaronder , de brandbestrijding. KB risico’s in ruimten met explosieve atmosferen van 26/3/2003 Bijlage II, punt 1.2 Moet een systeem van werkvergunningen worden toegepast … Werkvergunningen moeten voor de aanvang van het werk worden afgegeven door een bevoegdep ersoon. TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke context (3) Wet welzijn 4/8/1996: Hfdst IV, afdeling I: Werkzaamheden van werkgevers of zelfstandigen van buitenaf : Verplichtingen voor alle partijen Informatie uitwisselen Risico’s en maatregelen uitwerken Maatregelen uitvoeren Verplichtingen voor opdrachtgever Coördinatie tussen partijen Controle TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke context (4) Wet welzijn 4/8/1996: Hfdst V Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen Gelijkaardige doelstelling als hfdst VI Structuren vastgelegd (o.a. bouwcoördinatoren) TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke verplichtingen samengevat Risico’s beheersen: Risicoanalyse en maatregelen treffen Risico’s vermijden aan de bron: geen ‘warm’ werk uitvoeren (vb hydraulisch snijden ipv werken met een vlamboog) brandbare materialen verwijderen Collectieve bescherming aanbrengen Afdekken (vb. Lasdekens, zand …) Vochtig houden … Persoonlijke bescherming Instructies/ procedures TWW - RD Lim-VBr

Wettelijke verplichting in de praktijk Gebruik de vuurvergunning (hot work permit): Bevoegde persoon geeft toelating (bv interne PA) aan uitvoerder om bepaalde ‘warme’ activiteiten uit te voeren op een bepaalde plaats, op een tijdstip mits in acht neming van noodzakelijke maatregelen. Bewust nemen van aanvaardbare risico’s Vermijden van onaanvaardbare risico’s Brandweer Lommel wenst verwittigd te worden => Formulier opgesteld met een dubbele functie TWW - RD Lim-VBr

Opstellen van de vuurvergunning = Risicoanalyse voor de ‘warme’ werken. Houdt rekening met: kenmerken van het werk (info van de uitvoerder!) kenmerken van de omgeving kenmerken van de producten (ontvlambaarheid) de installatie Ontluchtingen Laad- en losplaatsen Monstername Staat van de installatie (vb: corrosie, beschadigingen) het proces TWW - RD Lim-VBr

Aandachtspunten (1) Veiligheidsafstand tot brandbare materialen bij werken zoals lassen en slijpen 10m Zone afbakenen Opletten met spleten en kieren in wanden en vloeren!! Opletten met schuim dichtgespoten kieren! Brandgevaarlijke producten zo mogelijk verwijderen (ontvlambare vloeistoffen, maar ook dozen, isolatie,…) Indien producten niet verwijderd, afdekken met brandveilige dekens/ lasdekens TWW - RD Lim-VBr

Aandachtspunten (2) Brandwacht met aangepast blusmateriaal Als brandbaar materiaal binnen veiligheidsperimeter blijft tijdens de werken, of als brand niet onwaarschijnlijk is. Moet ook na stoppen van activiteit toezicht blijven houden! (vb 30 min bij lassen, slijpen,…) Moet ook tijdens pauzes aanwezig zijn! Grondige controle voor verlaten van site Dakwerken met bitumen: risico op auto-oxidatie in luchtbel onder bitumenlaag. Brandwacht minstens 2 uur na stoppen van de werken. Aangepaste kledij en PBM voor ‘sporadische’ helpers bij lassen. TWW - RD Lim-VBr

Aandachtspunten (3) Voor explosiegevaarlijke zones moeten maatregelen in explosieveiligheidsdocument worden vastgelegd. Voor de installatie in gebruik wordt genomen Metingen aangewezen Herhaaldelijk of voortdurend! (Typische fout: men meet bij de aanvang, en het ontploft als de zon (of de werken) de tanks opwarmt Op meerdere plaatsen Gewone verbrandingsmotor is al een risico TWW - RD Lim-VBr

De vuurvergunning: nog een papiertje bij? De grote (brand-)risico’s verbonden met ‘warme’ werkzaamheden verdienen een systematisch aanpak. Voordelen: Noodzakelijke maatregelen vooraf vastleggen Maatregelen controleren voor start der werken Vastleggen van verantwoordelijkheden Zonder papiertje loopt het als eens mis (zie Napo) C:\Users\leuckxs\Videos\napo-maintenance-06-one-two-what-to-do-eng.wmv TWW - RD Lim-VBr

Toezicht op het Welzijn op het Werk Regionale directie Limburg – Vlaams-Brabant TWW.Limburg@werk.belgie.be TWW.VlaamsBrabant@werk.belgie.be TWW - RD Lim-VBr