Actieve detectie van kinderarmoede via onbetaalde schoolrekeningen een cross-sectoriaal partnerschap tussen welzijn & onderwijs

‘By protecting children from poverty and Introductie ‘By protecting children from poverty and promoting their well-being, a society can break the cycle of disadvantage. This commitment to children and equity is even more important in times of crisis.’ Philippe Cori, Director of the UNICEF EU Office – Brussels A recent European Commission Recommendation calls on EU governments to “invest in children – to break the cycle of disadvantage”1.

Antwerpen, kosmopolitische stad

Demografische evolutie Antwerpen Demografische gegevens circa 512.000 inwoners, > 180 nationaliteiten Groeiende populatie, vooral bij kinderen tussen 0-9 jaar Economie Havenstad Bijna 100%tewerkstellingsgraad Circa 7000 openstaande vacatures Sociaal Ca 33.900 werklozen (ca.16%) 10% sociale woningen Circa 12.200 LL & ELL

Uitgangspunt We weten dat… …een kind dat opgroeit in armoede een groot risico loopt om zelf in armoede te belanden. … ondersteuning van jonge kinderen in hun eerste levensjaren cruciaal is om de kansarmoedecirkel te doorbreken. …in het licht van de economische crisis en besparingen, de armoede stijgt en de middelen van sociale organisaties daalt.

Onze werking

Visie & concept (X-Stra!) Als problemen zich achter de voordeur opstapelen, rollen ze vroeg of laat de straat op. = overlast In publiek domein Bijkomende tijdsinvestering diensten en hulpverlening via huisbezoek ‘er op af’ met bemoeizorg (van der lans, Bemoeizorg; Tielens – Verster) Stad & OCMW samen (18 medewerkers: 9 Stad – 9 OCMW (16VTE) Gezamenlijke aansturing (HMA OCMW- Coördinator Stad) Rechtstreekse toegang tot alle stedelijke en OCMW diensten Duo’s van OCMW en Stad

Vier startpunten (1) Reguliere straten Bezoeken op afroep Op basis van kansarmoedecijfers 2014-2018: 30 straten Antwerpen Noord Kleine adviezen – groot verschil Burgers voelen zich au sérieux genomen Deel niet ‘productieve arbeidstijd’ Bezoeken op afroep Aangevraagd door stedelijke diensten, politie, OCMW, bezorgde burgers, … Toename: 2011: 50; 2013: 254) Arbeidsintensief en moeilijk Afspraken met inburgering en dienst financiën

Startpunten (2) Panden Via gesignaleerde panden buurtregie en OCMW sociale centra. Vooraf screening woonbegeleiding, pandtoezicht Bestrijding kinderarmoede via onbetaalde schoolrekeningen Tweede lijn afspraken met onderwijsnetten: OCMW Uitbreiding 2014: van 150 aanmeldingen naar 250 (andere onderwijsnetten)

Werking Onbetaalde schoolrekeningen Aanleiding Meer dan 1,7 mio euro aan openstaande rekeningen Gebrek aan expertise, know-how, methodologie binnen onderwijs om hiermee aan de slag te gaan Partnerschap: OCMW – Stedelijk onderwijs Het OCMW voert sociale onderzoeken uit en adviseert de school mbt de onbetaalde schoolrekening Het stedelijk onderwijs kiest hiermee voor de sociale benadering van de onbetaalde saldi.

Werking Onbetaalde schoolrekeningen Het bundelen van krachten leidt tot: gedeeld eigenaarschap van de problematiek gedeelde zorg gedeelde verantwoordelijkheid

Onbetaalde schoolrekening Hoe? Onbetaalde schoolrekening Entreeticket tot de kwetsbare en kansarme gezinnen Eens voorbij de voordeur start het sociale werk: Sociaal onderzoek, begeleiding, hulp, coaching Empoweren en emanciperen van ouders De gezinnen connecteren met een sociaal netwerk en met lokale sociale organisaties Structurele hulp met duurzaam effect ….

Werking Onbetaalde schoolrekeningen In de praktijk School geeft ons een lijst van te bezoeken gezinnen Gebaseerd op specifieke criteria Huisbezoek en sociale screening Detectie van sociale problemen en armoede Opstart hulpverlening of coaching Integrale aanpak, alle levensdomeinen

Werking Onbetaalde schoolrekeningen Aanbevelingen Afbetalingsplan Maximale kortingen Directe betaling … Advies Advies mbt de openstaande rekeningen Follow-up via zorgteam van de school

Resultaten voor de eerste 2 jaren JAAR 1: 115 families met in totaal 414 kinderen JAAR 2: 117 families met in totaal 402 kinderen School registration Applications for school and study grants Assistance health services for nature, sea and youth vacations Referral to the neigborhood sports network Referral to social centres Legal support Referral to debt aid Referral to social housing and housing agency Referral to health services Application for omnio-status or increased financial assistance Information on overall medical dossier Population administration 21 Aid and assistance 43 With respect to work and financial matters 41 Habitation 73 Social security 52 Health 38 Education and upbringing 37 Interventions to the benefit of the children 76 Language and integration 10 Leasure and network 80 Hier de grootste getallen uit halen en vooral vertellen dat geld vaak niet ‘t grootste probleem is? (HN)

Testimonial

Resultaten Op niveau van het gezin Sterkere gezinsportemonnee Structurele aanpak van sociale problemen en administratie Preventie van nieuwe sociale problemen Verbeterde relatie tussen school en gezin

Op niveau van de schoolstructuur Resultaten Op niveau van de school Recuperatie van openstaande rekeningen Inzicht in de sociale situaties van gezinnen Verhoogde expertise mbt armoede en diversiteit Vorming mbt communicatie met anderstaligen, methodologie Verbeterde samenwerking met de ouders en de welzijnsorganisaties Op niveau van de schoolstructuur Brug tussen welzijn en onderwijs Beleidadvies , waaronder de oprichting een sociale dienst Versterken van de schoolteams door aanbod van knowhow, instrumenten, … ,

Resultaten Macro resultaat Empowerment van de kinderen en hun ouders Betere kansen op diploma, werk, koopkracht Versterken van de toekomstige generatie Leefbare stad

Beleidsadvies Kostenstructuur Facturatie Sociale tarieven Verhogen van know-how & expertise mbt kinderarmoede Samenwerknig wezlijn/onderwijs (Brede School) Bevorderen van de sociale functies in een school

Aandachtspunten Privacy! Gedeelde beroepsgeheim Gedeelde geheimhouding Duidelijke wettelijke richtlijnen Zoektocht op terrein

Contactinformatie Greet Beeckmans Teamcoach E greet.beeckmans@ocmw.antwerpen.be T 0032 (0)3 338 62 70 Marijke Cassiers projectleider E marijke.cassiers@ocmw.antwerpen.be T 0032 (0)3 338 28 05 T 0032 (0)499 802 300

Investeren in kinderen is investeren in de toekomst!