Gok-nwd voor doorstarters You never know what's around the corner. It could be everything. Or it could be nothing. You keep putting one foot in front of the other, and then one day you look back and realize you've climbed a mountain. (Tom Hiddleston) Gok-nwd voor doorstarters 25 september 2014

Doelstellingen van deze voormiddag: De besluiten van de laatste GOK-controle meenemen in de opstart van GOK 5 Zicht krijgen op de planning en de verwachtingen van GOK 5 – 1 Weten hoe in jouw school de beginsituatieanalyse aan te pakken Goesting krijgen om er aan te beginnen Bereid zijn te leren van elkaar (informele momenten) GOK-starters

Verschilpunten: Indicatoren Voorwaarden Thema’s

Doelgroep van het GOK-beleid Autochtone en allochtone kansarme jongeren in het gewoon secundair onderwijs die omwille van hun sociale, culturele en economische omstandigheden leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden ervaren of risico lopen in een achterstandspositie te raken. Alle leerlingen. GOK-starters

Doelstellingen van het GOK-beleid Uitbouw van een onderwijspraktijk die rekening houdt met de taalachterstand en de diversiteit van elke leerling Uitbouw van een krachtige leeromgeving waarin geen uitvallers zijn Bevorderen van de leer- en ontwikkelingskansen van kansarme leerlingen. Onderwijsachterstand van kansarme autochtone en allochtone leerlingen proberen wegwerken Vermijden van uitsluiting, segregatie en discriminatie Bijdragen tot de sociale cohesie. Bevorderen van een betere integratie van kansarme autochtone en allochtone leerlingen. => de leerkracht maakt het verschil (= ALLE leerkrachten) GOK-starters

Bevindingen GOK-controle 40 van de 91 scholen gecontroleerd (14 scholen stuurden verslag door, waarvoor dank) Toevallige focus op Sint-Niklaas en Aalst 1 school niet geslaagd Veel minder klachten dan vorige cyclus

Vaststelling thema’s Meest gekozen thema’s: Preventie en remediëring en Taalvaardigheid Bijna niet gekozen: Leerling- en ouderparticipatie en Doorstroming en oriëntering

Wat nemen we mee? Situationele gegevens (positief): Inbreng van uren uit lestijdenpakket voor GOK-werking Deelname aan projecten met meerwaarde voor GOK- werking GOK-samenwerking binnen SG (bij mijn weten 3 SG-en)

Wat nemen we mee? Situationele gegevens (negatief => trachten te vermijden): Constante wijzigingen in verdeling toegekende GOK- lestijden

Wat nemen we mee? Situationele gegevens (mee te nemen in BSA): Grote groepen anderstaligen Achtergestelde omgeving Grote instroom lln uit BuSO Toename llnaantal met 10% of meer de laatste 2 jaar Groot aantal lln met leerachterstand Toename groep moeders met lage opleiding Toename werkloosheid ouders Toename groep ex-OKANlln Sterke groei B-stroom Sterke verjonging korps

Waarop scoren we nog steeds goed? De BSA Adviezen rond BSA: De school bracht via een degelijke BSA de leerlingenkenmerken van de hele schoolpopulatie en in het bijzonder de doelgroep in kaart. >< De BSA is te weinig uitgegaan van objectieve leerlingengegevens en te veel vanuit perceptie.

Waarop scoren we nog steeds goed? De doelstellingen Adviezen rond doelstellingen: De gekozen doelstellingen sluiten nauw aan bij de BSA en betekenen een meerwaarde voor het beleid van de school.

Waarop scoren we beter? De effecten op de verschillende niveaus Adviezen rond de effecten: Het leerkrachtenteam engageert zich om het GOK- beleid gezamenlijk te realiseren. De duidelijke effecten van het GOK-beleid zijn het gevolg van een sterk beleidsvoerend en zelfevaluerend vermogen van de school.

Waarop scoren we minder goed? De zelfevaluatie (analyse en verbetering en bijsturing) Advies rond zelfevaluatie: Door het formuleren van vage/ uitgebreide doelstellingen slaagt het schoolteam er moeilijk in om bij de ZE de effecten in kaart te brengen. Door het beperkt meetbaar formuleren van de doelstellingen zijn de gegevens die de school verzamelt voor de ZE niet systematisch gericht op het objectief meten van effecten. Het schoolteam evalueert de GOK-werking vanuit de acties, niet vanuit de beoogde doelen.

Wat nemen we nog mee uit de adviezen? De doelstellingen beantwoorden onvoldoende aan de smart-principes (-) De ZE heeft zowel oog voor de vooropgestelde doelen als voor de gevoerde acties (+) Door het groot aantal geplande acties is het voor de school niet eenvoudig het overzicht te bewaren en de effecten na te gaan (-) De GOK-werking is sterk gelinkt aan het pedagogisch project van de school (+)

Gemiddelde concentratie 2014 TOT LL TOT GOK- leerlingen % GOK- leerlingen Gemeenschapsonderwijs 74743 29941 43% Officieel gesubsidieerd onderwijs 31105 12654 42% Vrij gesubsidieerd onderwijs 311271 76850 25% Eindtotaal 417119 119445 30%

Aantal uren diocees Gent Stand van zaken in GOK 5 Historiek uitgedrukt in cijfergegevens jaartallen Aantal uren diocees Gent 2002 - 2003 542 2003 - 2005 581 2005 - 2008 695 2008 - 2011 1839 2011 - 2014 1928 2014 - 2017 1761 GOK-starters

Enkele getallen bisdom Gent Aantal scholen vrije net: 88 Minimum aantal GOK-uren: 6 uren Maximum aantal GOK-uren: 77 Groot aantal kleinere scholen met +50 GOK-uren

Bisdom Gent

Vanwaar de daling? Nazicht leert (2011 vergeleken met 2014 over heel Vlaanderen): 7000 leerlingen minder 9600 leerlingen minder die aantikken voor studietoelage (barema verminderd?) 4900 leerlingen minder die aantikken op diploma moeder 8000 leerlingen meer die aantikken voor thuistaal (is nog steeds geclusterde indicator)

Tendensen Overal gemiddelde daling aantal lln, daling aantal GOK-lln en daling concentratiegraad. Regionale verschillen: Algemene grote daling in bisdommen Hasselt en Brugge Daling delen Oost-Vlaanderen en Antwerpen maar stijging in de grootsteden Gent en Antwerpen Stijging in Brussel en Vlaams-Brabant -> Stijging of daling valt samen met stijging/daling leerlingenaantallen

Relatieve aanwezigheid van indicatorlln 2012-2013 in bisdom Gent, lln 1ste SO: Meeste indicatorleerlingen (++ 40%) in: Hamme, Lochristi, Lokeren, Merelbeke, Moerbeke, Ronse, Zele en Zelzate Aantal lln 1ste jaar 10 315 Aantal indicatorlln 3236 Thuisloos 32 Trekkende bevolking 27 Opleiding moeder 1877 Schooltoelage 2274

GOK-uren 5de cyclus De 5 gelijke kansenindicatoren zijn onveranderd: Het gezin ontvangt schooltoelage (0.18) -> vragen bij! De ll verblijft buiten het eigen gezinsverband (0.8) De ouders behoren tot de trekkende bevolking (0.8) Het opleidingsniveau van de moeder is lager dan HSO (0.6) (BuO: 0,8) De thuistaal is niet het Nederlands (moet steeds in combinatie met 1/2/3 of 4: 0.2) (BuO: moet in combinatie met 4: 0,4)

GOK-uren 5de cyclus Vereist aantal indicatorleerlingen op 01/02/2014: Minstens 10% voor de 1ste graad en OKAN Minstens 25% voor 2de en 3de graad BuO (Type 1 en 3): Minstens 40% De punten worden omgezet naar uren: minimum = 6 uren Deze berekening is terug te vinden op de brief die het aantal GOK-uren waarop de school recht heeft, vermeldt.

parameter 1ste graad en OKAN 2de/3de graad Aantal lln 270 387 Concentratiegraad 13.5% 14.6% Punten 20 Uren GOK 6 uren leraar 0 uren leraar Berekening aantal GOK-uren

Planning van GOK 5 Schooljaar 2014 – 2015: Begin schooljaar: elk schoolteam kiest doelstellingen op basis van de eigen volledige en kwaliteitsvolle BSA (beginsituatieanalyse) 1ste trim. = uitschrijven van een GOK-actieplan (rond ten minste 2 thema’s) en een GOK-visietekst 2de en 3de trim. = GOK-actieplan uitvoeren en indien nodig bijsturen GOK-starters

Mogelijke thema’s SO 1ste graad 2de en 3de graad Preventie en remediëring van ontwikkelings- en leerachterstanden van studie- en gedragsproblemen 2. Taalvaardigheidsonderwijs 3. Intercultureel onderwijs Oriëntering en doorstroming bij in- en uitstroom 5. Leerling- en ouderparticipatie 6.Socio- en emotionele ontwikkeling 21/09/2018 GOK-starters

Mogelijke thema’s BuO Alle leerfases Taalvaardigheidsonderwijs Onderwijsgerichte opvoedingsondersteuning voor ouders Sociale functies opnemen in een netwerk met partners uit andere sectoren

Kwaliteitscirkel GOK lln Is er beweging ? lk school 21 - 10 2003 zelfevaluatie GOK 2 Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 3 GOK - doelstellingen 4. GOK - acties 5. Acties uitgevoerd ? 7. Kwaliteit verhoogd ? lln lk school Is er beweging ? BEGINSITUATIE ANALYSE INTERNE EVALUATIE 6.Effect ? Dit schema geeft een beeld hoe er gestructureerd aan zelfevaluatie in het kader van GOK gewerkt kan worden. Lees het schema door bovenaan te beginnen, en dan in tegenwijzerzin de cirkel vol te maken. De linkerhelft van de cirkel heeft de school reeds doorlopen bij het uitvoeren van de beginsituatie-analyse. Onderaan de cirkel is de school aangekomen bij de uitvoering van de acties. Van hieruit loopt ze terug naar boven, en kijkt ze met een evaluerende blik naar haar eigen acties en plannen. Deze evaluatie geeft ons gelegenheid na te gaan of de onderwijskwaliteit op het vlak van gelijke kansen voor alle leerlingen verhoogd is en zet aan tot het stellen van nieuwe doelen of het hernemen van niet gerealiseerde doelen, het plannen van concrete acties … UITVOERING VAN DE ACTIES

G O K GOK decreet -> luik onderwijs is momenteel opgenomen in codex voor secundair onderwijs

Wat betekent GOK voor mijn school? leerlingen leerkrachten

Een beginsituatieanalyse opstellen Hoe beginnen? Breng je leerlingen in kaart! Niemand begint van nul De school heeft reeds een visie op zorgbreed werken De school heeft reeds eigen prioriteiten gesteld Te gebruiken instrumenten: Eigen zelfevaluatiemodel (is het volledig?) Een recent doorlichtingsverslag BSA-instrumenten van steunpunt GOK, Eigen BSA-instrument: volledig (6 thema’s) en kwaliteitsvol (vanuit relevante bronnen en met het hele team) => ook bij doorstart is BSA noodzakelijk! GOK-starters

Waar vinden we llngegevens? Inschrijvingsformulieren SOL (niet in alle scholen), soms zelfs nog gegevens op naam van de leerling http://www.ond.vlaanderen.be/mijnonderwijs/ (inloggen) -> databundel leerlingenkenmerken OKI = OnderwijsKansarmoedeIndicator Referentierapport Context- en Inputprofiel inspectie (op te vragen bij inspectie) -> gegevens in relatie tot andere scholen in de SG/tot vergelijkbare scholen elders.

instellingsprofiel het instellingsprofiel vormt een van de bronnen van het vooronderzoek en het doorlichtingsbezoek. Het bevat de context-, input- en outputkenmerken van een specifieke school. referentieprofiel het referentieprofiel vormt een van de bronnen van het vooronderzoek en het doorlichtingsbezoek. Dit profiel brengt gegevens van vergelijkbare scholen in kaart. Aan de hand van dit schooloverstijgende profiel kan een inspecteur nagaan waar een specifieke school zich bevindt ten opzichte van vergelijkbare scholen.

Wat komt er op ons af? Taalscreening HGSW M-decreet Vlaams actieplan VSV (vroegtijdige schoolverlaters) Nieuwe focus inspectie

Hoe kiezen we onze thema’s? Doel 1 Doel 2 Doel 3 Doel 4 Werken aan dit doel vinden we belangrijk .  Werken aan dit doel vinden we minder belangrijk. 

Doelen kiezen in overleg met collega’s Doelen leerlingniveau Doelen schoolniveau Doelen leerkrachtniveau

Doelen volgens het smart-principe Specifiek In kleine tussenstappen, heel concreet, geen moeilijke doelen, sober, niet volgepropt M MEETBAAR Welk resultaat willen we zien (bij leerkrachten, bij leerlingen, op schoolniveau) A Aanvaardbaar Door de achterban R Realistisch Resultaatgericht Haalbare acties (haalbaar in ruimte en tijd in mijn school) T Tijdsperspectief Afbakenen in tijd 21/09/2018 GOK-starters

Meer info http://www.steunpuntgok.be -> secundair - materiaal http://www.ond.vlaanderen.be/gok/ -> wettelijk kader

http://www.vlor.be/publicatie/oog-voor-meer-gelijke-onderwijskansen

Materiaal en vorming www.vicog.be (materiaal) -> secundair onderwijs -> onderwijsthema’s -> gelijke onderwijskansen -> GOK-pagina bisdom Gent Vorming -> brochure