Expertiseontwikkeling Wijkteams Amersfoort Conferentie ‘Leren in de wijk’ 30 januari 2017

Inhoud presentatie ● Amersfoorts zorgsysteem ● Doelen Wijkteams Amersfoort ● Leidende principes ● Samenstelling Wijkteams Amersfoort ● T-shaped professional ● Kenniskaarten ● Onderhoud en ontwikkeling kenniskaarten

Sociale Basis Infrastructuur 10/27/2017 Amersfoorts zorgsysteem Zorgaanbieders Stichting sociale wijkteams Amersfoort Sociale Basis Infrastructuur

10/27/2017 Doel Wijkteams Zorg dichtbij de (toegang tot) ondersteuning dichtbij mensen brengen, zoveel mogelijk gebruik makend van hun eigen kracht en mogelijkheden in hun eigen omgeving; Tegen lagere kosten onze (beperkte) financiële middelen zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten waardoor we ons spaarzame budget kunnen inzetten voor die mensen die het zelf echt niet redden; Betere dienstverlening, alsmede ook bureaucratisering, versnippering en onnodige medicalisering tegengaan

Leidende principes Veiligheid van de burger staat voorop Eén huishouden, één plan, zoveel mogelijk één gezicht Versterken eigen kracht en de generalistische professional als coach Vroeginterventie en preventie voorop Cliëntvraag (achter de vraag) is leidend bij het inrichten van de zorg (en dus niet het aanbod van een zorgaanbieder) Betrekken en benutten van de sociale basisvoorzieningen Zo effectief mogelijk doorverwijzen (als aanvullende zorg nodig is).

Samenstelling teams (1) 10/27/2017 Samenstelling teams (1) Teams van ervaren professionals met verschillende specialistische achtergronden uit hulp- en dienstverlening Medewerkers uit de teams komen uit organisaties op het gebied van: jeugdzorg en jeugdhulpverlening, zorg voor mensen met verstandelijke of lichamelijke beperking, ouderenzorg, welzijn, woonbegeleiding, psychiatrie, verslaving, gezondheidszorg (GGD), Wmo-serviceloket, etc. De samenstelling van de teams is divers en zoveel mogelijk afgestemd op de kenmerken van de wijk

Samenstelling teams (2) Amersfoort werkt volgens het model van de T-shaped professional. De T- shapedprofessional werkt interdisciplinair, is breed inzetbaar en kijkt integraal (d.w.z. naar alle leefgebieden en er is samenspraak en afstemming met alle professioneel betrokkenen) Dat vraagt van de professional dat hij of zij deels over generalistische kennis beschikt, en tegelijkertijd over specialistische kennis beschikt.

De T-shaped professional De T is opgebouwd uit een ligger (--) en een staander (I) De ligger vertegenwoordigt de competenties, vaardigheden en kennis die als generalistisch kan worden geduid. Het betreft o.a. vaardigheden, werkwijze en cultuur. De staander vertegenwoordigt de specialistische kennis. Er is een inventarisatie gemaakt van veelvoorkomende vragen in de wijkteams. Die zijn geclusterd in kennisbouwstenen en –daarna- in kennisdomeinen. Hier is de deskundigheidsbevordering op gebaseerd.

Kenniskaarten Het doel van de Kenniskaart is: Helderheid te verschaffen over welke kennis het wijkteam moet beschikken Helderheid te verschaffen aan partners over welke kennis aanwezig is in wijkteams (en welke kennis niet). Het gesprek over de aanwezige zorginhoudelijke kennis in wijkteams faciliteren Een houvast bieden in het gesprek tussen wijkteammanagers en wijkteammedewerkers over na- en bijscholing / verdere doorontwikkeling in specialismen

Kennis Vaardigheden Competenties Focus op kennis De Kenniskaart richt zich op de zorginhoudelijke kennis waar wijkteams over moeten beschikken. In de praktijk zetten wijkteammedewerkers deze kennis altijd in combinatie met competenties en vaardigheden in. In andere trajecten hebben juist de generalis-tische competenties en vaardigheden centraal gestaan. Vanuit de Kenniskaart wordt hieraan de zorg-inhoudelijke kennis toegevoegd.

T-shaped professional - vervolg De focus van de Kenniskaart ligt op de staander van de T: Wat zijn kennisbouwstenen met een zorginhoudelijk karakter die geborgd moeten worden in het wijkteam? Het gaat om de zorginhoudelijke kennis op gebied van zorg, hulp en ondersteuning op het gebied van zowel Jeugd als Wmo. Kenniskaart Generalistische kennis Zorg-inhoudelijke kennis

Van vragen uit de dagelijkse praktijk naar kennisbouwstenen en kennisdomeinen De Kenniskaart is gebouwd op de veelvoorkomende vragen uit de dagelijkse praktijk van wijkteams: Veelvoorkomende vragen uit de dagelijkse praktijk van de wijkteams (aangeduid met een ) Een kennisbouwsteen is een clustering van de vragen die het wijkteam in de dagelijkse praktijk krijgt van burgers. Deze bouwstenen zijn (met het oog op compleetheid) getoetst aan landelijke documenten Een kennisdomein is een clustering van kennisbouwstenen Generalistische kennis Specialistische kennis Kennisbouwstenen Kennisdomein: cluster van kennisbouwstenen

Kennisdomeinen Uitgangspunt voor de kennisdomeinen is geweest een clustering van samenhangende thema’s: Veiligheid thuis en in de omgeving (ook: op school) Opvoeden en opgroeien Geestelijke gezondheid Fysieke en mentale zelfredzaamheid (van specifieke groepen inwoners) Wonen, participatie en financiën Generalistisch werken Generalistisch werken Veiligheid thuis en omgeving Opvoeden en opgroeien Geestelijke gezondheid Fysieke en mentale zelfredzaamheid Wonen, participatie en financiën

Van T-shaped naar Kennis’web’ De vijf kennisdomeinen vormen samen een ‘web’ waarin de wijkteams zich als geheel, maar ook de individuele wijkteammedewerker, zich op kan positioneren. Van T-shaped naar Kennis’web’ Generalistische basis Wonen, participatie en financiën Opvoeden en opgroeien Veiligheid Geestelijke gezondheid Fysieke en mentale zelfredzaamheid Kennisdomein Overzicht van opbouw groot aan de muur

Kenniskaart op hoofdlijnen Generalis-tische basis (ligger van de T) Wonen, participatie en financiën Opvoeden en opgroeien Veiligheid Geestelijke gezondheid Fysieke en mentale zelfredzaamheid Kenniskaart op hoofdlijnen De lagen van het web tonen de zorginhoudelijke verdieping per kennisdomein: van meer generiek nabij het midden van het web, naar meer ‘specialistisch’ aan de randen van het web De vormgeving van een web geeft aan dat de kennisdomein in de praktijk in elkaar overlopen en niet strak afgebakend zijn. Bij elk kennisdomein hoort een kennisblad waarin de bouwstenen en kenniselementen zijn geëxpliciteerd.

Toelichting kennisbladen per kennisdomein Voor elk kennisdomein is een Kennisblad gemaakt met kennisbouwstenen en kenniselementen. Deze geven inzicht in de gewenste zorginhoudelijke kennis per fase in het werkproces: Basiskennis: welke basiskennis heb je nodig om problemen van diverse aard te kunnen herkennen? Om je niet-pluisgevoel in woorden te kunnen omzetten? Inhoudelijke kennis: welke zorginhoudelijke kennis heb je nodig voor vraagverheldering en het maken van een plan van aanpak? Verdiepende kennis: welke verdiepende methodische kennis heb je nodig om zelf ondersteuning te kunnen bieden? Onderaan elke kaart niet-zorginhoudelijke kennis opgenomen, zoals juridische kenniselementen en specifieke kennis van de sociale kaart per kennisdomein.

Gebruik maken van de Kenniskaart De Kenniskaart kan op verschillende manieren gebruikt worden: Op individueel niveau met wijkteammedewerkers om ontwikkelgesprekken te voeren over zorg-inhoudelijk elementen. Op het niveau van het (gehele) wijkteam om zicht te krijgen of dat het wijkteam in zijn geheel beschikt over alle gewenste zorginhoudelijke kennis, aansluitend bij het profiel en de vragen van de wijk. Op regionaal niveau om te duiden welke expertises in de verschillende teams vertegenwoordigd zijn en het gesprek. Per kennisdomein kunnen professionals hun kennisbehoefte en kennisniveau aangeven: Behoefte aan basiskennis Behoefte aan inhoudelijke kennis Behoefte aan verdieping

Tot slot GROEIDOCUMENT Deze Kenniskaart is op maat gemaakt met en voor de wijkteams in Amersfoort en de regiogemeenten. In deze Kenniskaart is de zorginhoudelijke kennis waarover een professional in het wijkteam moet beschikken beschreven, specifiek passend bij de terminologie en de praktijk van de wijkteams in Amersfoort en de omringende gemeenten. De Kenniskaart is een groeidocument. In de komende jaren, waarin de wijkteams nog volop in ontwikkeling zijn, kan de Kenniskaart meegroeien en verder worden verfijnd of aangescherpt. GROEIDOCUMENT

Onderhoud en ontwikkeling kenniskaarten 10/27/2017 Onderhoud en ontwikkeling kenniskaarten Iedere medewerker zelf verantwoordelijk voor het op peil houden van zijn /haar generalistische/specialistische kennis: Analyse opgaven per wijk Koppelen van medewerkers aan opgave en kennisdomein POP gesprek Collectieve scholing/trainingsbehoeften Borging in werkprocessen Facilitering door kenniswerkplaatsen: bij elk kennisdomein hoort een kenniswerkplaats Werkplaatsen hebben drie functies: Expertiseontwikkeling (prioriteit) Samenwerkingsafspraken met partners en; Signalering en klankbord productontwikkeling