Hoe pedagogisch handelen? Interactievaardigheden: een kindvolgende benadering Anneke Strik

introductie Gaat over: pedagogische vaardigheden in interacties met kinderen: pedagogische kwaliteit Opleiding: theorie, opdrachten, filmpjes Contractonderwijs: landelijke trainingen (verbetering pedagogisch handelen) Kijklijsten: concreet gedrag (vertaling vaardigheden) Kindvolgend: kijken, aansluiten en uitbreiden (holistische aanpak: kijk onbevangen) Kennismaken filmpjes en opdrachten zoals studenten

Situering binnen pedagogisch raamwerk

Opdrachten visie handelen voorwaarden Titel samenkomst 28 april 2017 Opdrachten visie handelen voorwaarden Opdrachten Kinderen Ouders Samenleving Visie Kinderen Ouders Samenleving Handelen Kinderen Ouders Samenleving Wat doet de kinderopvang voor kinderen, ouders, samenleving Hoe lijkt de kinderopvang naar kinderen, gezinnen, samenleving Handelen ten aanzien van kinderen, gezinnen, samenleving Wat is er nodig om dit allemaal te realiseren Voorwaarden Naam van de spreker of dienst

Hoe men naar kinderen kijkt Holistische benadering Leven in groep Actieve rol van het kind Zorg voor Élk kind

Opdrachten visie handelen voorwaarden Kinderen Ouders Samenleving Visie Kinderen Ouders Samenleving Handelen Kinderen Ouders Samenleving Voorwaarden

Medewerkers werken vanuit een holistische aanpak

Holistische aanpak Ontwikkeling van kinderen bekijken als één geheel Zorgactiviteiten en pedagogische activiteiten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden Ervaringsgebieden zijn integraal met elkaar verweven ik en de ander lichaam en beweging communicatie en expressie verkenning van de wereld

Holistische aanpak Welbevinden en betrokkenheid = richtsnoeren voor pedagogische kwaliteit Houding medewerkers: onbevangen en open zich laten verrassen door wat kinderen laten zien.

Medewerkers zorgen ervoor dat kinderen zich emotioneel veilig voelen

Kinderen voelen zich emotioneel veilig Voorwaarde: kinderen kunnen veilige emotionele relaties aanknopen met medewerkers Hier bewust mee omgaan door: houding en interactie van medewerkers ondersteunen van relaties met andere kinderen inzetten van medewerkers

Medewerkers zijn sensitief

Medewerkers zijn sensitief Kinderen worden gezien als volwaardige persoon, ze worden ernstig genomen Medewerkers hebben oog voor wat kinderen denken willen voelen

Medewerkers zijn sensitief Houden rekening met de behoeften van kinderen aan: individuele aandacht erkenning bevestiging genegenheid hoe ze de wereld begrijpen

Medewerkers zijn sensitief Kinderen ervaren begrip voor wat hen emotioneel en cognitief bezighoudt Kinderen krijgen hulp om negatieve ervaringen te verwerken

Kinderen voelen zich emotioneel veilig en medewerkers zijn sensitief Filmpje drie huilende peuters 1.Kijk op de eerste kijklijst 1 sensitieve responsiviteit. Welke kenmerken van sensitieve responsiviteit zie je terug bij de medewerker? 2. Laat zij nog kansen liggen?

Nog een keer kijken 3.Dan uitwisselen in jouw groepje en kies 2 sterke punten en 1 verbeterpunt 4. Wat zouden jullie doen?

Filmpje 3 huilende peuters sterk Minder sterk -uitleg van de collega niet nagevraagd bij het kind (bv wilde jij ook de grote bezem) -gevoelens verwoorden -ze vergeet het jongetje wat een pleister nodig heeft -zit op kindhoogte -vraagt wat er is -gaat in op wat de kinderen zeggen -geeft aandacht aan beide kinderen -vertaalt de intentie van de kinderen, -zoekt oplossingen en geeft suggesties -noemt een kind bij naam -benoemt wat ze gaat doen

Voorbeeld algemene opdracht 1. Voor de emotionele veiligheid van het kind is het belangrijk dat je een goede band opbouwt met het kind. -geef je mening over de volgende stelling: het is goed voor kinderen om 1 dag in de week naar de opvang te gaan -bedenk argumenten voor en tegen -maakt het voor jou verschil hoe oud het kindje is

Opdracht baby’s Baby’s laten op allerlei manieren zien dat ze moe zijn: -observeer 3 baby’s en noteer welke signalen ze geven als ze moe zijn -op welk moment denk je dat je het beste kunt reageren

Opdracht peuters Wat kun je doen om een peuter emotioneel te ondersteunen die driftbuien heeft/ bang is voor monsters Hoe kun je op een peuter reageren die een kwast afpakt van een ander kind zonder nee te zeggen of niet doen

Medewerkers hebben een actieve en stimulerende rol

Medewerkers hebben activerende en stimulerende rol Scheppen van een rijke en gevarieerde (spel)omgeving Inspelen en ondersteunen van initiatieven van kinderen Kinderen aanzetten om verder te exploreren Kinderen aanspreken in de zone van de naaste ontwikkeling

Medewerkers hebben activerende en stimulerende rol Sleutelervaringen komen tot stand door: eigen initiatief van kinderen inbreng van medewerkers stimulans van andere kinderen

Medewerkers hebben activerende en stimulerende rol Filmpje balspel ter illustratie Welke verschillen zien jullie ten aanzien van volgen en sturen? Wat is het effect op de kinderen? Welke manier van stimuleren spreekt je het meeste aan?

opdrachten Kindvolgend werken begint met kijken: wat doet het kind, waar gaat de aandacht naar toe, wat en hoe onderzoekt het, waar praat het over, wat is de interesse? Beantwoord deze vragen over 2 kinderen. Welke activiteit en welke materialen zou je kunnen aanbieden aan de kinderen? Rustige aanwezigheid, materialen voor doen-alsof spel,

Medewerkers geven kansen op autonomie

Medewerkers geven kansen op autonomie Kinderen krijgen ruimte om: te experimenteren activiteiten in te brengen die hen aanspreken Medewerkers geloven in de groeikracht van kinderen Bij corrigerende tussenkomsten samen met kinderen zoeken waarom iets wel of niet kan

Medewerkers stemmen hun aanpak af op elk kind afzonderlijk

Aanpak afstemmen op elk kind afzonderlijk Ritme en eigenheid van elk kind/ elk gezin wordt gerespecteerd Zichtbaar respect voor diversiteit opvoedingsverantwoordelijken gezinsvormen gezinsculturen

Opdracht: hoe reageer je hierop met respect voor autonomie?

Medewerkers geven kansen op autonomie Filmpje stoeldrama Hoe wordt deze overgangssituatie door de medewerkers gestructureerd en hoe worden kinderen erbij betrokken? Wat kunnen de kinderen leren van de manier waarop de medewerkers Sarah begeleiden in haar verdriet?

Medewerkers leren kinderen samenleven

Kinderen leren samenleven Kinderen krijgen gelijke kansen om vaardigheden in te oefenen: leren delen samen leren spelen leren onderhandelen samen beslissen conflicten leren uitpraten

Medewerkers leren kinderen samenleven Filmpje babymatje ter illustratie

Opdracht baby’s/peuters Betrek een baby in een situatie met de andere kinderen. Wat is het effect op de baby? Twee kinderen willen met dezelfde pop spelen. De kinderen huilen en trekken beiden aan de pop. De medewerker pakt de pop en zegt: ‘dat is niet leuk zo’. Ze geeft de kinderen 2 andere poppen. -waarom is dit een voorbeeld van eenzijdig machtsgebruik? -hoe zou jij deze situatie aanpakken? Kun je een voorbeeld geven hoe je contact tussen peuters bevordert?

Medewerkers bieden elk kind geïntegreerde ontplooiingskansen op de vier ervaringsgebieden

Geïntegreerde ontplooiingskansen op de vier ervaringsgebieden Ervaringsgebieden vormen leidraad voor observatie documentatie optimalisering van de praktijk

Geïntegreerde ontplooiingskansen op de vier ervaringsgebieden Sleutelervaringen aanbieden door: de inrichting het aanbod van materialen het aanbod van activiteiten binnen buiten interacties tussen medewerkers en kinderen interacties tussen kinderen

Geïntegreerde ontplooiingskansen op de vier ervaringsgebieden Filmpje rondjes worst Gebied communicatie en expressie -welke gespreksinitiatieven zie je dat de kinderen nemen? Hoe reageren de medewerkers hierop? -op welke momenten zie je dat de medewerkers een gesprekje uitbreiden of verrijken? -Neem kijklijst 4 erbij: welke kenmerken van praten en uitleggen herken je bij de medewerkers?

Terugkijken Kijklijsten (terug) Verschillende manieren van kijken: we zien soms andere dingen: nodigt uit tot gesprek Gebruik in de opleiding: tijdens de lessen, filmpjes interacties studenten zelf (veiligheid), leereffect videofeedback, bezoek op de stageplek Vragen: strika@rocva.nl