Rotterdam, 00 januari 2007 Normatieve professionalisering Bijeenkomst Hafida El-gharbaoui med.hro.nl/gharh

Vandaag 2 werkgroepen Normatieve professionalisering (week 1 en 2) Presentatie bijeenkomst (week 4) Eindverslag inleveren in week 5 (correctie op shl: daarin staat week 4) Herkansing week 8 Evaluatie Belangrijk bij je eindgesprek/ afstudeeronderzoek

Toetsing Opdracht 1 Presentatie: Beschrijf een dilemma waarin je ten aanzien van het onderwerp van je afstudeeronderzoek (bijv. bevorderen ouderbetrokkenheid; tegengaan overlastgevend gedrag leerlingen op school; implementatie Welzijn nieuwe stijl, bezuinigingen kinderopvang…) aangeeft welke systeem- en leefwereldvereisten de professional (bijv. de jeugdzorgwerker, de docent of schoolpedagoog, de pedagogisch medewerker kinderopvang…) onder druk zetten. Geef vervolgens aan wat je positie is in dit dilemma, onderbouwd vanuit het IVRK en de van toepassing zijnde beroepscode(s) (wat moet de professional doen volgens jou? of: hoe moet beleid of wetgeving aangepast worden?) De presentatie bedraagt maximaal 10 minuten, dus wees kernachtig en bondig bij beschrijving dilemma, analyse leefwereld en systeem en eigen positie plus onderbouwing. De docent en andere studenten geven feedback die de student kan gebruiken voor het eindverslag.

Toetsing II Opdracht 2 Verslag: Schrijf een essay / betoog waarin je ten aanzien van het onderwerp van je afstudeeronderzoek (bijv. bevorderen ouderbetrokkenheid; tegengaan overlastgevend gedrag leerlingen op school; implementatie Welzijn nieuwe stijl, bezuinigingen kinderopvang…) aangeeft welke systeem- en leefwereldvereisten de professional (bijv. de jeugdzorgwerker, de docent of schoolpedagoog, de pedagogisch medewerker kinderopvang…) onder druk zetten. Geef vervolgens aan wat je positie is in dit dilemma, onderbouwd vanuit het IVRK en de van toepassing zijnde beroepscode(s) (wat moet de professional doen volgens jou? of: hoe moet beleid of wetgeving aangepast worden?). Maak tevens gebruik van verdiepende vakliteratuur die je zelf opzoekt.

Normatieve Professionalisering …waar gaat het over? Opdr. 1 Bedenk: wat is dat? Bespreek: welke normatieve opvattingen herkennen we op micro, meso en macroniveau? Welke hanteren wij zelf

Normatieve Professionalisering …waar gaat het over? Welk mensbeeld heb je? Welke rechtvaardigheidsgrond voor je professioneel handelen heb je: vooraf – tijdens – achteraf? Welke waarden conflicteren? En wat is dan volgens jou ‘goed’ handelen

Jacobs e.a. (2008): ‘de bewustwording van het krachtenveld van verschillende normen (maatschappelijk- organisatorische, professionele en persoonlijke) […] waarin de professional zich bevindt en het zoeken naar de juiste rechtvaardigheidsgrond voor het professionele handelen, die per situatie kan verschillen en om een afweging (vooraf, tijdens en achteraf) vraagt’ (p. 12)

Krachtenvelden Spanningen: maatschappij overheid cliënt hulpverlener Vooronderstellingen vanuit deze facetten en mensbeelden werken door in hoe we met cliënten werken Vrije wil determinisme Rechtvaardigingsgronden – afwegingen – verantwoording Aan welke kant zitten wij?

De Brabander (2008): Sociaal agogisch werk is altijd normatief (mensbeeld nooit neutraal, en er is altijd een opvatting over het goede) én normaliserend (inkadering cliënt) Daarom is nadenken over normatieve professionalisering belangrijk

Én is steeds belangrijker geworden …door toenemende diversiteit en dus mogelijk toenemend verschil in opvattingen over belangrijke waarden -> deze week door sterkere invloed van het systeem (organisatie, beleid, politiek) op het sociaal werk -> volgende week

Grote, kleine en sterke verhalen Verschuiving van grote naar kleine verhalen, waarbinnen zich (in toenemende mate) sterke verhalen aan dienen. de-herovering-van-het-nu. Opdr. Geeft belang ethiek weer. Vgl.: Kunneman: “Van het sociaal werk wordt verwacht dat ze ‘de niet-productieven weer aansluiting laten vinden bij de economische wedrace.”

Hoe de mens zichzelf beziet

Postmodernisme Wat zijn de gevolgen hiervan? Welke verhalen staan hierbinnen centraal? (cultureel) relativisme Perspectivisme Mondigheid cliënten Diversiteitsensitiviteit ontwikkelen

Perspectivisme

Grote en sterke verhalen van nu

Aanzet tot twijfel

Problematische aspecten Roovers (2004): “Het algemeen geldend perspectief is voor sommige mensen niet het goede perspectief.” De onrendabelenDe onrendabelen. Vanaf 4 min

Habermans Systeemwereld en Leefwereld

Systeemwereld Macht + rationalisering -> efficiency, protocollisering, management, output wetten, regels, protocollen, procedures, doelen, gebruikte methodes, resultaatafspraken.

Waar komen machtsstructuren vandaan? Foucault 1,25 en 6,30 min Michel Foucault 2,15 min

Voorbeelden disciplinering systeemwereld SpartanSpartan life Welke spanningen levert dit op voor een professional als deze aan de slag gaat met een dergelijk kind?

Disciplinering vanuit systeemwereld Nurse En de soms nare gevolgen daarvan one flew

Leefwereld Machtsvrije dimensie, welke niet wordt bestierd door systemen. “Als afsluiting van het systeem niet mogelijk is, rest er nog slechts een denken in modellen en constellaties.” Vertaal dit naar de praktijk. Wat is de leefwereld van cliënten? Wat vragen ze van ons?

Elementen - Noden, behoeftes, opvattingen, voorkeuren, cultuur, gevoelens, betekenisvolle banden. - Hoe krijg je daar oog voor? - Echte aandacht, aanwezigheid, presentie. - Intermenselijke contacten

Communicatief handelen Vorm van sociaal handelen waarin het subject in zijn machtsvrije communicatie volledig erkend wordt. Wat zou hiermee worden bedoeld? Vertaal dit naar de doelgroepen waarmee we werken. M.a.w.: hoe handel je communicatief? Hoe conflicteert dit met de systeemwereld?

Legitimatieaanspraak Habermas stelt dat bij iedere taalhandeling die een actor verricht, tegelijkertijd een aanspraak gemaakt wordt op: Begrijpelijkheid van hetgeen gezegd wordt Waarheid van wat beweerd wordt Waarachtigheid van de intentie Juistheid van de houding tegenover de hoorder

Participatie Welk uitgangspunt hanteert dit principe? Filter hieruit het achterliggende mensbeeld en het grote verhaal. Welke disciplinerende aspecten zijn erin terug te vinden? Welke implicaties heeft dit voor beleid? En voor ons beroep? Welke spanningen levert dit op tussen de systeemwereld en de leefwereld

Verschillende manieren om over te denken Bevrijdend of disciplinerend? Recht of plicht?

Leefwereld staat voortdurend onder druk Ongeremd strategisch handelen’ / ‘kolonisatie van de leefwereld’ Leefwereld problemen worden in toenemende mate in termen van de systeemwereld geformuleerd. Institutionele logica domineert “Wie lijdt aan wat niet te verhelpen is, moet in het interventiesysteem een zorgvraag formuleren waaraan wel wat te doen is, anders valt die buiten de zorgboot.” – Van Heijst, 2006.

Systeem- leefwereld lost-boys Hoe conflicteren deze? Wat gebeurt hier? Hoe zal de reclasseringsmedewerkster hier zelf op terugkijken?

Opdracht in 2- of 3-tallen (20 minuten): Kijk zelf met Verwonderde Blik (De Brabander, 2008) naar je eigen werkveld: Beschrijf een dagdeel met de blik van een buitenstaander, alsof je als een antropoloog naar een onbekend ritueel van een Afrikaanse stam kijkt Daarna nabespreking

Evaluatie Volgende week: Dalrymple (2004).p Jacobs (2008). p Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind - Phorza Beroepscode - IFSW Code of ethics