Onderzoek Kerkbeleving - Achtergrond -Werkgroep Kerkenraden St Jan A & B -Achterdeur -20 juni Najaar Contact met Projectgroep Studenten CHE -Chris van Sligtenhorst, Cor Burggraaf, Amrita Klop en Hans Mouthaan -Literatuurstudie -Enquetes -Hoofdvraag: -“Veel jongvolwassenen (in de leeftijd van jaar) verlaten onze gemeente. Als gemeente weten we niet hoeveel en waarom deze jongvolwassenen de gemeente verlaten en waarheen zij gaan.”

Onderzoek Kerkbeleving - Onderzoeksvragen -Hoofdvraag: -“Veel jongvolwassenen (in de leeftijd van jaar) verlaten onze gemeente. Als gemeente weten we niet hoeveel en waarom deze jongvolwassenen de gemeente verlaten en waarheen zij gaan.” -Deelvragen: 1.Hoeveel jongeren verlaten de Sint-Jansgemeente tussen de jaar? 2.Waar gaan ze naar toe? 3.Wat zijn de redenen/aanleidingen/motieven voor hun handelen? 4.Wat kan de Sint-Jansgemeente doen om de uitstroom in het heden en de toekomst te verminderen?

Onderzoek Kerkbeleving - Kaders en respons jaar -Band met de Sint-Jansgemeente -Blijvers / schuivers / gaanders 400 mail adressen -> 154 complete reacties

Onderzoek Kerkbeleving - Respons

Onderzoek Kerkbeleving

Onderzoek Kerkbeleving - Samengevat - hoofdvraag -100 jongeren zijn in de SJG opgegroeid. 54 jongeren zijn niet in de SJG opgegroeid maar hebben daar wel een relatie mee gekregen of hebben die gehad. -Van de 154 jongeren gaan er 84 (55%) nog steeds naar de SJG. -Van de 67 jongeren die in de SJG zijn opgegroeid en nog steeds in Gouda wonen gaan er 43 (64%) nog steeds naar de SJG. -24 jongeren (36%) die zijn opgegroeid in de SJG en nog wonen in Gouda, bezoeken een andere of geen gemeente. -28 jongeren (18,2%) gaat nog slechts af en toe (ongeveer tweemaal per maand) of (bijna) helemaal niet meer naar welke kerk dan ook.

Resultaten Deelvragen

Onderzoek Kerkbeleving Deelvraag: Reden van vertrek Belangrijkste reden gaanders: -Ik denk dat je ook goed buiten de kerk kunt geloven. (50%) -Ik heb weinig momenten waar ik de aanwezigheid van God beleef in mijn persoonlijk leven (25%)

Onderzoek Kerkbeleving Deelvraag: Beleving gemeente Het lijkt erop, dat de grootte van de Sint-Jansgemeente invloed heeft op de beleving van de jongeren en voor sommigen reden is naar een andere gemeente te gaan.

Onderzoek Kerkbeleving Deelvraag Beleving dienst Blijvers – tevreden Prediking / muziek

Onderzoek Kerkbeleving Deelvraag: Persoonlijk geloof

Clustering vragen in factoren 1 Kerkdienst: a. preek spreekt aan; b. preek is praktisch; c. liederen; d. instrumenten; e. HA; f. doop; g. duur dienst 2 Contacten in dienst: a. met vrienden; b. met anderen 3 Rol jongeren te gering: a. invulling dienst; b. invloed op beleid 4 Te grote kerk: a. Kerk te groot; b. Afstand Kerkenraad te groot 5 Rol ouders: a. stimuleren geloof; b. stimuleren kerkgang; c. brengen geloof in praktijk; d. zelf regelmatig naar kerk; e. goede sfeer thuis 6 Participatie activiteiten: a. participatie jeugdclub; b. participatie catechisatie 7 Waardering activiteiten: a. jeugdclub; b. catechisatie 8 Sociale betrokkenheid kerk: a. aandacht milieu; b. aandacht zending; c. aandacht voor sociale aspecten gemeente zijn 9 Vrienden: a. stimuleerden meedoen kerkelijke activiteiten; b.stimuleerden geloof; c. gaan zelf nog naar de kerk 10 Partner: a. stimuleerde meedoen kerkelijke activiteiten; b. simuleerde kerkgang

Verband met kerkgang Factor Gaat naar andere kerk Gaat niet naar kerk Kerkdienst -1.15**-0.79* Contact in dienst -0.48*-0.67* Geringe rol jongeren 1.24** Te grote kerk 0.41* Rol ouders Participatie activiteiten Waardering activiteiten Sociaal betrokkenheid kerk Rol Vrienden 0.53*-1.17** Partner * significant; ** heel significant

Observaties Jongeren die naar een andere kerk zijn gegaan zijn minder positief over de dienst en mogelijkheden voor contacten in de dienst Zij staan afwijzender tegenover geringe rol van jongeren in de dienst in vergelijking met jongeren die naar St. Jan gaan en hebben meer moeite met de grootte van de St. Jan De rol van de ouders, participatie in jeugdclubs en belang van milieu, zending of sociale aspecten zijn niet significant discriminerend voor of en waar de jongere naar de kerk gaat Jongeren die naar andere kerken gaan voelden zich meer gestimuleerd in het geloof door hun vrienden dan jongeren die naar de St. Jan gaan Jongeren die niet meer naar de kerk gaan voelden zich significant minder gestimuleerd door hun vrienden om naar de kerk te gaan

Wat is voor jongeren in St. Jan belangrijkste reden om in St. Jan te kerken? Vrienden, bekenden22activiteiten5 Kerk gaan is nodig voor geloofsleven 6Warme gemeente1 God aanwezig2bijbels1 Goed voor kinderen5 Lev kring, veel jonge mensen 1 Niet dwingend (groot?)1jeugdwerk2 Opgegroeid, vertrouwd, trouw 15Diversiteit jong en oud3 Prettig3Dominees fijn4 Preken spreken aan16Hart voor Gouda1 Liturgie spreekt aan5 Open staan voor verandering 2 Goede sfeer, liefde1

Observaties Sociale aspect en opgegroeid zijn speelt een heel belangrijke rol Op een derde plaats komt dat de preek aanspreekt. Er zijn ook meer geestelijke redenen genoemd die waarschijnlijk samenhangen met het aanspreken van de preek en liturgie, zoals het opbouwen van het geloof en de ervaring van Gods aanwezigheid Een aantal keren wordt ook genoemd dat ouders het belangrijk vinden voor hun kinderen, omdat de St. Jan voor de kinderen een goed geestelijk onderdak biedt Tot slot wordt aansprekende liturgie een aantal keren genoemd, maar veel minder dan aansprekende preek. Een vergelijkbaar aantal mensen noemt dat er veel activiteiten zijn in de St. Jan

Wat mis je in de St. Jansgemeente wat je wel in andere kerken aantreft? Meer persoonlijke contacten, verbondenheid, aandacht voor nieuwe leden 12Te weinig inbreng van jongeren en anderen5 Kleinschaligheid, niemand mist je10Banken en stoelen zitten vreselijk1 Prediking directer/praktischer5Ouderlingen meer relaxt1 Te vrij2Pesten op jeugdclubs1 Meer afwisseling in liturgie, instrumenten, type liederen 21Jongeren meer betrekken1 Meer interactie, te passief3Kritische kring1 Gestructureerd jeugdwerk1Liturgische gebeden, biecht1 Getuigen wie Jezus voor je is1Samenwonen1 Gesprek van hart tot hart1Vrouw in het ambt2 Openheid, te afstandelijk (kerkenraad)3Microfoon bij vleugel1 Verbondenheid mens in nood/wereld1Vertrouwenspersoon jongeren1 Meer ruimte voor aanbidding1Meer aandacht voor jeugd/kind1 Meer gastvrijheid1E mail nieuwsbrief, digitaal kerkblad1 Flexibiliteit in liturgie1Vreugde, enthousiasme3

Observaties Opvallend is het grote aantal jongeren dat meer afwisseling in de liturgie bepleit (andere liederen, meer variatie in instrumenten) Op een duidelijke tweede plaats komt meer verbondenheid tussen gemeenteleden en aandacht voor mensen die men niet kent De overige punten zijn heel divers

Wat is voor jou de belangrijkste reden waarom je naar een andere gemeente bent gegaan dan de St. Jansgemeente Prediking te degelijk, meer praktisch 10Taalgebruik, toga e.d.2 te massaal10Passie onder jongeren gering1 Liturgie6doop1 Betrokkenheid gemeente bij dienst4Te weinig aanbidding1 theologie4Teleurstelling in predikant1 Woonplaats, verhuizing19Partner andere kerk8 Blokouderling niet open voor anderen meningen 1Geen activiteit kinderen ochtenddienst1 Weinig interactie2Te weinig missionair2 Te weinig inbreng jongeren1Geen aandacht voor dierenleed1 Te lauw1Geen vrouw in het ambt1 Dienst duurt te lang1

Observaties Een grote groep betreft mensen die verhuisd zijn of een partner uit een andere gemeente hebben leren kennen. Ook uit de antwoorden op de volgende vraag bleek dit. Een behoorlijk deel van hen zou in de St. Jan gebleven zijn als zij niet verhuisd of een partners uit een andere kerk hadden gekregen. Voor degenen die in Gouda naar een andere gemeente gegaan komt kritiek op de preek en de grootte van de kerk op de eerste plaats. Verder is er behoefte aan andere liturgie. De overige redenen zijn heel divers

Wat had er voor kunnen zorgen dat je gebleven was in de St. Jansgemeente? Minder vast aan tradities, mee gaan met de tijd 6 Meer vrienden, veel waren erg puberaal 2 Meer betrokkenheid3 Meer aansprekende preken (praktisch, radicaal, diepgang) 4 Betere aansluiting bij een kring1Andere theologie1 Alpha diensten hypocriet1 Meer vrijheid voor persoonlijke geloofsbeleving 1 Meer aandacht voor kinderen2Vrouw in het ambt1 Meer aansprekende diensten1Open staan voor andere kijk1 Meer aansprekende liederen1 Lagere drempel voor buitenstaander met andere cultuur 1 Meer inbreng van jongeren2volwassendoop1 Betere jeugdleiding1

Observaties In het algemeen is open staan voor verandering een belangrijke reden Welke concrete veranderingen nodig zijn is heel divers. Dat blijkt ook uit de volgende sheet Dit geldt ook voor degenen die niet of weinig meer naar de kerk gaan

Wat zou de St. Jansgemeente volgens jou moeten veranderen? vernieuwing4 Meer compassie met homoseksuelen 1 betrokkenheid3Beter luisteren naar jongeren1 liturgie5 Duidelijker tegen samenwonen e.d. 1 Prediking actueel / praktijk4dopen1 Meer interactie1Andere instrumenten2 Jongeren actief betrekken3 Minder lange Avondmaal diensten 1 Meer aandacht voor jongeren2Andere ouderling aanstellen1 Vrouw in het ambt3Mensen welkom heten1 Preken makkelijker voor buitenstaanders maken 2 Meer betrokkenheid op stad en minder bedeelden 1 Kleinschaliger1

Wat is het belangrijkste wat je gemist hebt in de St. Jansgemeente of überhaupt in de kerk? eenzaam1 Oerdegelijke keuze voor predikanten 1 Diensten te lang1 Meer creativiteit nodig 1 Meer vrolijkheid1minder tijd1 Te groot1 Steun en hulp in moeilijke tijd 1 Meer variatie in liturgie2 Aandacht voor duurzaamheid 1 Meer aansluiten bij belevingswereld jongeren 1 Ds. Vd Graaf1 St. Jan richt zich op grijze middengroep 1

Conclusies Zowel onder jongeren die nog naar de St. Jan gaan als onder de jongeren die naar een andere gemeente gaan is er behoefte aan verandering in liturgie De grootte van de kerk vormt een grote uitdaging omdat jongeren daardoor minder verbondenheid ervaren Voor jongeren die naar een andere gemeente zijn gegaan zijn meer aansprekende/praktische prediking en een grotere rol voor jongeren in de dienst ook belangrijke punten De rol van de ouders, participatie in activiteiten en belang van milieu, zending of sociale aspecten zijn niet significant discriminerend voor of en waar de jongeren naar de kerk gaan Gebrek aan vriendschap lijkt de belangrijkste sociologische factor voor afhaken van jongeren die niet veel meer naar de kerk gaan Meer algemeen blijkt de sociale factor heel belangrijk voor de keuze van kerkgang, ook voor degene die naar de St.Jan gaan Er lijkt een sociologisch proces gaande, waarbij vrienden met elkaar naar andere gemeenten gaan en de St. Jan weer aangevuld wordt door jongeren van buiten